Την υποχρέωση σύναψης συμβολαίων αποθήκευσης φυσικού αερίου σε ποσοστό 15% της ετήσιας κατανάλωσης τους θα έχουν οι χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δεν διαθέτουν αποθηκευτικούς χώρους, όπως η Ελλάδα, σύμφωνα με την τροποποίηση του Κανονισμού της αγοράς φυσικού που προωθεί η Κομισιόν.
Η πρόταση που θα παρουσιαστεί σήμερα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εν όψει της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών αύριο και μεθαύριο (24 και 25 Μαρτίου), έχει τρία βασικά σκέλη.
Προβλέπει ότι οι ευρωπαϊκές αποθήκες φυσικού αερίου θα πρέπει να είναι γεμάτες σε ποσοστό 90% έως την 1η Οκτωβρίου, επιδιώκει να λύσει το ζήτημα των χωρών που δεν διαθέτουν αποθηκευτικούς χώρους και διαμορφώνει ένα σύστημα πιστοποίησης των εταιριών, που έχουν δικαίωμα και υποχρέωση αποθήκευσης εντός της ΕΕ επιχειρώντας να περιορίσει τις δυνατότητες υπονόμευσης της όλης προσπάθειας από την Gazprom η οποία ως γνωστών διαθέτει σημαντικούς αποθηκευτικούς χώρους στην Ευρώπη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρόταση της προς τη Σύνοδο Κορυφής όπου οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν για την ενεργειακή ασφάλεια εν μέσω της έντασης που έχει προκληθεί από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αναφέρει ότι ανά πάσα στιγμή ενδέχεται να προκύψουν διακοπές παροχής φυσικού αερίου αγωγού.
Όπως σημειώνει «η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση απαιτεί πρόσθετα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την αντιμετώπιση των ανισορροπιών στην αγορά ενέργειας και για τη διασφάλιση του εφοδιασμού τα επόμενα χρόνια. Tο προτεινόμενο ποσοστό πλήρωσης 90% είναι απαραίτητο και κατάλληλο επίπεδο προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού κατά τη διάρκεια του χειμώνα σε περίπτωση σοβαρών διαταραχών του εφοδιασμού».
Το κόστος αποθήκευσης
H αποθήκευση παρέχει το 25-30% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται το χειμώνα και παρέχει ένα απόθεμα σε περίπτωση διακοπής εφοδιασμού.
Ειδική αναφορά γίνεται στη πρόταση για το νέο Κανονισμό στις χώρες της ΕΕ όπως η Ελλάδα που δεν έχουν διαθέσιμο χώρο αποθήκευσης αερίου. Στην ελληνική αγορά ως αποθηκευτικός χώρος περιορισμένης χρονικής διάρκειας μπορεί να λειτουργήσει η Ρεβυθούσα, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι μέσω της συγκεκριμένης εγκατάστασης μπορεί να καλυφθεί η νέα υποχρέωση που υιοθετείται σε επίπεδο ΕΕ.
Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, «τα κράτη μέλη χωρίς εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα διασφαλίζουν ότι οι συμμετέχοντες στην εγχώρια αγορά έχουν συμφωνίες με φορείς εκμετάλλευσης αποθηκευτικών χώρων από άλλα κράτη μέλη», διασφαλίζοντας ότι έχουν πρόσβαση σε διασυνοριακή δυναμικότητα μεταφοράς που ισοδυναμεί με το 15% της ετήσιας χώρας κατανάλωση αερίου.
Επίσης η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εξετάσει εάν και με ποιο τρόπο θα υποχρεώσει τα κράτη μέλη να γεμίσουν τις αποθήκες φυσικού αερίου τους στα προκαθορισμένα επίπεδα.
Από διάφορες πλευρές εκφράζονται επιφυλάξεις για το κόστος που θα σημάνει η υποχρεωτική αποθήκευσης φυσικού αερίου ενώ τίθενται ερωτήματα για το ποιος θα το επωμιστεί με δεδομένες τις εξαιρετικά υψηλές τιμές που διαμορφώνονται στις αγορές. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις το γέμισμα των αποθηκών θα κοστίσει 70 δις ευρώ σε τρέχουσες τιμές φυσικού αερίου.
Κοινή προμήθεια η πρόταση Μητσοτάκη
Το ζήτημα του κόστους τίθεται εμμέσως πλην σαφώς και από τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριακό Μητσοτάκη ο οποίος υπογραμμίζει την ανάγκη να υπάρξει κοινή προμήθεια αερίου σε επίπεδο ΕΕ, όπως είχε γίνει με την προμήθεια εμβολίων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην αρχή της πανδημίας.
Εξάλλου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την εισαγωγή ενός συστήματος πιστοποίησης για τους φορείς εκμετάλλευσης αποθηκευτικών χώρων, το οποίο αποκλείει κάθε πρόσωπο ή οντότητα που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ.
Σύμφωνα με αυτόν τον προτεινόμενο Κανονισμό οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές «απορρίπτουν την πιστοποίηση εάν αποδειχθεί ότι ένα πρόσωπο που άμεσα ή έμμεσα ελέγχει ή ασκεί οποιοδήποτε δικαίωμα επί του διαχειριστή του συστήματος αποθήκευσης…μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού ή τα βασικά συμφέροντα ασφαλείας οποιουδήποτε κράτους μέλους ή της Ένωσης».
Η ρωσική Gazprom λειτουργεί εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Γερμανία, την Ολλανδία και άλλες χώρες της ΕΕ και υπάρχουν υποψίες ότι διατήρησε σκόπιμα τα αποθέματα της σε χαμηλό επίπεδο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού που προηγήθηκε της εισβολής στην Ουκρανία.
Τον Οκτώβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άρχισε να εξετάζει ισχυρισμούς ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί τη θέση της ως ο πρώτος προμηθευτής φυσικού αερίου στην Ευρώπη για να αυξήσει την τιμή του φυσικού αερίου, ενώ η Ursula von der Leyen, δήλωσε στις αρχές Φεβρουαρίου ότι «υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις πως το Κρεμλίνο συνεχίζει να χρησιμοποιεί τις προμήθειες φυσικού αερίου ως πολιτικό μοχλό».
www.worldenergynews.gr
