Το σενάριο της φορολόγησης κερδών στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα κριθεί από τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής τις επόμενες ημέρες, καθώς συνεχίζεται η αβεβαιότητα στις αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού και οι ανάγκες για την χρηματοδότηση των επιδοτήσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις αυξάνονται.
Σύμφωνα με σημερινό (22/3) δημοσίευμα του Bloomberg, στη Σύνοδο Κορυφής θα δοθεί το πράσινο φως για την φορολόγηση των εκτάκτων κερδών της ενεργειακής αγοράς. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιθανότατα θα δώσουν το πράσινο φως για την εξέταση της επιβολής προσωρινού φόρου στα έκτακτα κέρδη ορισμένων ενεργειακών εταιρειών που συνδέονται με την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας. Το εν λόγω θέμα θα συζητηθεί εκτενώς από τους αρχηγούς των κυβερνήσεων της ΕΕ κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής (24-25/3) με την στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών και των εταιρειών να βρίσκονται στο επίκεντρο.
Τα έσοδα των ρύπων και των πλεονασμάτων του ΕΛΑΠΕ δεν επαρκούν ενώ τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι εξαιρετικά περιορισμένα, καθώς ο προϋπολογισμός έχει επιβαρυνθεί ήδη με επιπλέον δαπάνες ύψους 1,2 δις. ευρώ συμβάλλοντας στο νέο κοινωνικό πακέτο στήριξης που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα.
Το Μαξίμου και τα συναρμόδια υπουργεία αναμένουν τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 24ης και 25ης Μαρτίου με την προσδοκία, ότι θα βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ των χωρών του Νότου και του Βορά, ώστε να ληφθούν κοινές δράσεις για την αναχαίτιση των αυξήσεων και τη συγκράτηση των πληθωριστικών πιέσεων.
H ΡΑΕ παρέχει ποσοτικά στοιχεία
Οι χώρες του Νότου (Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία) φέρονται να συντάσσονται με την ελληνική πρόταση των έξι σημείων που κατέθεσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης , υιοθετώντας πλήρως την άποψη ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με ενιαίες ευρωπαϊκές παρεμβάσεις και δομικού χαρακτήρα στη λειτουργία των αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού.
Η ελληνική κυβέρνηση ωστόσο, αξιολογώντας τις συνολικότερες επιπτώσεις στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και την ελληνική οικονομία, φέρεται σύμφωνα με πληροφορίες αποφασισμένη να αξιοποιήσει και εργαλεία, όπως η φορολόγηση κερδών των παραγωγών ενέργειας που έθεσε στη διάθεση των κρατών-μελών η ΕΕ προκειμένου να αντλήσει έσοδα για την χρηματοδότηση των επιδοτήσεων στο ρεύμα και το φυσικό αέριο τους επόμενους πολλούς μήνες.
Μάλιστα τόσο το Μαξίμου όσο και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας από τις αρχές Μαρτίου παραλαμβάνουν σε καθημερινή βάση από τη ΡΑΕ ποσοτικοποιημένα και διαστραυρωμένα στοιχεία για τα περιθώρια κέρδους κάθε μονάδας παραγωγής ανά ώρα και ανά ημέρα. Στα στοιχεία αυτά, σύμφωνα με τους γνωρίζοντες , στηρίχτηκε και το σημείο 4 της πρότασης Μητσοτάκη προς τις Βρυξέλλες . Αυτό αναφέρεται στην επιβολή πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
Οι πηγές φορολόγησης
Η ΕΕ εξάλλου έκανε πρώτη τη διαπίστωση, ότι το μοντέλο λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς με βάση τον προσδιορισμό της Οριακής Τιμής Συστήματος από τις ακριβές μεγαβατώρες του φυσικού αερίου δημιουργεί «ουρανοκατέβατα» κέρδη (windfall profits), όπως τα χαρακτήρισε, για τεχνολογίες, όπως αυτές των ΑΠΕ (συμπεριλαμβανομένων των υδροηλεκτρικών) και τα πυρηνικά.
Στην Ελλάδα, ουρανοκατέβατα κέρδη παράγουν οι ΑΠΕ, οι οποίες έχουν κλειδώσει εγγυημένες τιμές. Μπαίνουν στο σύστημα με μηδενικές προσφορές και η διαφορά μεταξύ εγγυημένης και ΟΤΣ πηγαίνει στον ΕΛΑΠΕ και έχει δημιουργήσει στο εξάμηνο της κρίσης ένα πλεόνασμα άνω των 800 εκατ. ευρώ που μεταφέρθηκε στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για την χρηματοδότηση των επιδοτήσεων. Υπερκέρδη , που υπολογίζονται περί τα 500 εκατ ευρώ απεκόμισαν το ίδιο διάστημα και τα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ, που χρηματοδότησαν τις επιδοτήσεις, άλλωστε για την χρήση του 2021 η ΔΕΗ θα βγάλει ζημίες, σύμφωνα με πληροφορίες. Οι τιμολογήσεις των υδροηλεκτρικών αποπληρώνονται στην υψηλή τιμή, που διαμορφώνουν οι τιμές του φυσικού αερίου ενώ έχουν πολύ χαμηλό λειτουργικό κόστος. Το ΥΠΕΝ πάντως μέχρι τώρα διαψεύδει τα σενάρια της φορολογίας
Για την περίοδο του Μαρτίου με τις πολύ υψηλές τιμές φυσικού αερίου, ικανοποιητικά κέρδη σύμφωνα με τα στοιχεία της ΡΑΕ έχουν καταγράψει και οι μονάδες φυσικού αερίου λόγω της μεγάλης απόκλισης από το λειτουργικό τους κόστους. Όμως αυτά μπορούν να γυρίσουν σε ζημιές τον Απρίλιο, καθώς οι τιμές των συμβολαίων προμήθειας και αυτές του spot, που αντιστοιχούν στην πώληση αντιστρέφονται.
"Ουρανοκατέβατα" κέρδη έβγαλε και ο λιγνίτης η παραγωγή του οποίου κατέστη φθηνότερη από αυτή του φυσικού αερίου κατά την διάρκεια της κρίσης, αν και τα ποσά φαίνεται να είναι μικρά λόγω της χαμηλής συμμετοχής του στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής.
www.worldenergynews.gr
