Η ελληνική πρόταση παρουσιάστηκε καταρχήν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Συμβούλιο Κορυφής της περασμένης Πέμπτης και εξειδικεύεται με επιστολή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα προς τους εκτελεστικούς αντιπροέδρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Frans Timmermans και Margrethe Vestager, τον Επίτροπο για την Οικονομία, Paolo Gentiloni, την Επίτροπο Ενέργειας, Kadri Simson και την υπουργό Οικολογικής Μετάβασης της Γαλλίας και Πρόεδρο του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας, Barbara Pompili.
Η επιστολή του κ. Σκρέκα εστάλη χθες προκειμένου να συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που θα συνεδριάσει σήμερα το μεσημέρι εκτάκτως στις Βρυξέλλες μετά από αίτημα της ελληνικής πλευράς.
Ο Μηχανισμός και οι Πόροι του
Η ελληνική πρόταση που βασίζεται στην άποψη ότι η ενεργειακή κρίση πρέπει να αντιμετωπιστεί συλλογικά και αποφασιστικά από τις χώρες της Ευρώπης με τη λήψη έκτακτων μέτρων, προβλέπει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης για την ενεργειακή κρίση - EU Energy Crisis Solidarity Facility (ECSF).
Ο σκοπός του ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης είναι να στηρίξει τους καταναλωτές, ιδίως τους πιο ευάλωτους, αλλά και τις επιχειρήσεις και να περιορίσει την επιβάρυνση των οικονομιών από την ενεργειακή κρίση, χωρίς επιπτώσεις στα δημοσιονομικά των κρατών μελών.
Στο πλαίσιο αυτό ο Μηχανισμός ECSF σύμφωνα με την ελληνική πρόταση θα δημιουργηθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), έπειτα από αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τα Κράτη Μέλη θα έχουν τη δυνατότητα λήψης χαμηλότοκων δανείων από τον Μηχανισμό ECSF για τη χρηματοδότηση μέτρων αντιστάθμισης των επιπτώσεων από τις υψηλές τιμές ενέργειας.
Το ύψος της χρηματοδότησης θα καθορίζεται από την κατανάλωση ενέργειας ή από τα ετήσια έσοδα των πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του κάθε Κράτους Μέλους.
Με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα δάνεια δεν θα υπολογίζονται στο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος των Κρατών Μελών.
Η αποπληρωμή των δανείων θα γίνεται σε μία περίοδο 12 έως 15 ετών με τη λήψη μέτρων που θα αποφασίζει το κάθε Κράτος Μέλος. Στα μέτρα θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν τα μελλοντικά έσοδα από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων ρύπων και η επιβολή εισφοράς στην κατανάλωση ενέργειας.
Σύμφωνα πάντα με την ελληνική πρόταση η οποία παρουσιάζεται αναλυτικά στην επιστολή του κ. Σκρέκα τα Κράτη Μέλη θα έχουν δύο επιλογές για την αξιοποίηση των πόρων του ECSF:
Επιλογή Α
Να επιδοτήσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου των νοικοκυριών, με προτεραιότητα στους οικονομικά ασθενέστερους και εφαρμόζοντας κοινωνικά κριτήρια.
Να επιδοτήσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου των επιχειρήσεων, με έναν ενιαίο τρόπο.
Να παρέχουν φθηνά κεφάλαια στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε εκείνες που είναι περισσότερο ευάλωτες λόγω των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας και του πολέμου στην Ουκρανία.
Να παρέχουν χαμηλότοκα δάνεια στις επιχειρήσεις για τη χρηματοδότηση συμβολαίων αντιστάθμισης των υψηλών τιμών με προμηθευτές ενέργειας.
Να αυξήσουν τις επιχορηγήσεις για έργα ενεργειακής αποδοτικότητας, ΑΠΕ και διαφοροποίησης του ενεργειακού μείγματος.
Επιλογή Β
Τα Κράτη Μέλη θα μπορούν να αξιοποιήσουν τους πόρους του ECSF για να επιδοτήσουν μέρος των συμβολαίων στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού.
Ειδικότερα:
Η χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα συνεχίσει να εφαρμόζει τους υφιστάμενους κανόνες που βασίζονται στην οριακή τιμή, δηλαδή η τελευταία και ακριβότερη μονάδα παραγωγής που θα εισέρχεται στην αγορά, θα είναι αυτή που θα προσδιορίζει και την τιμή. Πρέπει να σημειωθεί ότι η ευρωπαϊκές αρχές εμμένουν σε αυτό τον κανόνα καθώς τον θεωρούν απολύτως αναγκαίο ώστε να δίνονται τα κατάλληλα σήματα για επενδύσεις.
Ωστόσο, τα Κράτη Μέλη θα καθορίζουν ανώτατα όρια για την αποζημίωση της κάθε τεχνολογίας παραγωγής ενέργειας. Τα Κράτη Μέλη θα υπολογίζουν, επίσης, το κόστος καυσίμου για κάθε τεχνολογία παραγωγής ενέργειας. Σε περίπτωση που το κόστος καυσίμου είναι ακριβότερο από την ανώτατη αποζημίωση, ο παραγωγός θα λαμβάνει τη διαφορά.
Οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας θα εποπτεύονται από μηχανισμούς παρακολούθησης της αγοράς, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές θα λαμβάνουν την έκπτωση που τους αντιστοιχεί.
Το κόστος της κρατικής επιδότησης στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας θα χρηματοδοτηθεί από τον ECSF.
Στην επιστολή του, ο Έλληνας Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας προτείνει επίσης:
•Η Ευρωπαϊκή Ένωση να αναθεωρήσει την πολιτική της για την ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων.
•Οι επενδύσεις που αφορούν στην ανάπτυξη στρατηγικών υποδομών αποθήκευσης ορυκτών καυσίμων και θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους και δανεισμό από την ΕΤΕπ.
•Το ίδιο θα πρέπει να ισχύσει και για άλλες ενεργειακές επενδύσεις που θα ενισχύουν την αμυντική ικανότητα της Ευρώπης (π.χ. ενεργειακή αποδοτικότητα στρατιωτικών υποδομών, οχημάτων κλπ).
•Η διαθέσιμη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση θα πρέπει κατά προτεραιότητα να διατεθεί για την υλοποίηση ενεργειακών διασυνδέσεων με τρίτες χώρες (π.χ. διασύνδεση της Ευρώπης με την Αφρική ή τη Μέση Ανατολή).
www.worldenergynews.gr