Αρκετά φιλόδοξο είναι το σχέδιο της Σερβίας στην ενεργειακή μετάβαση, με βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες λύσεις για όλα τα τμήματα του ενεργειακού τομέα. Στόχος είναι η ενεργειακή ασφάλεια, η ασφάλεια του εφοδιασμού, η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, μια δίκαιη ενέργεια μετάβαση και απαλλαγή από τον άνθρακα έως το 2050, σύμφωνα με επίσημο έγγραφο του ΥΠΕΝ της χώρας.
Η βαλκανική χώρα σχεδιάζει να κατασκευάσει ηλιακούς σταθμούς, αιολικά πάρκα και υδροηλεκτρικούς σταθμούς αντλίας αποθήκευσης, αλλά και σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας και εγκαταστάσεις υδρογόνου, προκειμένου να υλοποιήσει την ενεργειακή μετάβαση. Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα θα κλείσουν μέχρι το 2050, αλλά όχι πριν υπάρξει αρκετή δυναμικότητα πράσινης ενέργειας για την αντικατάστασή τους.
Η ευκαιρία
Παράλληλα, η Σερβία αντιμετωπίζει την ενεργειακή μετάβαση και την πράσινη ανάπτυξη ως μια νέα βιομηχανική επανάσταση και ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην οικονομία. Στόχος είναι το 49,6% το μερίδιο των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας έως το 2040, σε σύγκριση με 26,3% στο τέλος του 2020. Το σχέδιο είναι να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα και να απελευθερωθεί η οικονομία από άνθρακα έως το 2050.
Ένα πολύ σημαντικό μέρος της μακροπρόθεσμης λύσης είναι η εκλαΐκευση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για αυτοκατανάλωση και η εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών σε νοικοκυριά και βιομηχανία. Υπολογίζεται ότι οι ηλιακοί συλλέκτες θα μπορούσαν να τοποθετηθούν σε στέγες 600 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Το τέλος του άνθρακα
Το υπουργείο προτείνει να συνταχθεί λεπτομερές χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα, με σχέδιο να συνεχίσουν να λειτουργούν πολλές μονάδες για έρευνα εναλλακτικών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένης της βιομάζας και του υδρογόνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Δεκέμβριο του 2021 η κρατική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας Elektroprivreda Srbije ξεκίνησε μια διαδικασία μετατροπής της σε φυσικό αέριο.
Το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας από άνθρακα Morava θα μπορούσε να είναι ένα κέντρο επίδειξης για τη χρήση υδρογόνου. Το υπουργείο πιστεύει ότι έως ότου επιτευχθεί η πλήρης απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και η σταδιακή κατάργηση του άνθρακα, η λειτουργία αυτών των σταθμών έχει νόημα για εφεδρικούς λόγους.
Η αντικατάσταση
Απαιτούνται σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές με εγκατεστημένη ισχύ έως 10.000 MW για την αντικατάσταση των σταθμών παραγωγής ενέργειας από άνθρακα. Για να γίνει αυτό, η Σερβία χρειάζεται να κατασκευάσει 8.000-10.000 MW αιολικών, ηλιακών και υδροηλεκτρικών σταθμών. Ωστόσο, για να επιτευχθεί ο στόχος για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050, είναι απαραίτητο να κατασκευαστούν συνολικά 21.000-22.000 MW δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Επί του παρόντος, η Σερβία διαθέτει 2.900 MW σταθμών παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, εκ των οποίων τα 2.350 MW είναι υδροηλεκτρικοί σταθμοί και τα υπόλοιπα είναι αιολικά πάρκα. Απαιτούνται περίπου 21 δισεκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή αιολικών πάρκων, ηλιακών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής και υδροηλεκτρικών σταθμών συνδυασμένης ισχύος 27.850 MW.
Το υπουργείο εκτιμά ότι υπάρχει δυνατότητα συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την κατασκευή αιολικών πάρκων ισχύος περίπου 3.700 MW. Κρατικά έργα για ηλιακούς σταθμούς θα αναπτυχθούν σε συνολικά 8.300 εκτάρια παραμελημένης κρατικής γης, ενώ το σχέδιο περιλαμβάνει και πλωτούς ηλιακούς σταθμούς, εκτιμώμενης ισχύος 650 MW. Τέλος, βλέπει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας, όπως υδροηλεκτρικούς σταθμούς αντλίας αποθήκευσης, μπαταρίες και πράσινη αποθήκευση υδρογόνου, ως λύση για τα ζητήματα εξισορρόπησης.
www.worldenergynews.gr
