Η έκθεση του IEA, Coal 2021, επισημαίνει ότι η παραγωγή ενέργειας από άνθρακα στον πλανήτη βρισκόταν σε τροχιά για αύξηση κατά 9% το 2021, φτάνοντας τις 10.350 τεραβατώρες.
Σε ανακοίνωσή του την Παρασκευή, ο IEA επεσήμανε ότι η άνοδος «οδηγείται από την ταχεία οικονομική ανάκαμψη του τρέχοντος έτους, η οποία έχει ωθήσει τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας πολύ πιο υψηλά από ό,τι μπορούν να συμβαδίσουν οι προμήθειες με χαμηλές εκπομπές άνθρακα». Η απότομη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου έχει επίσης «αυξήσει τη ζήτηση για ενέργεια από άνθρακα καθιστώντας την πιο ανταγωνιστική από πλευράς κόστους».
Όσον αφορά την παγκόσμια ζήτηση για άνθρακα, η οποία σχετίζεται με τομείς όπως η παραγωγή χάλυβα και τσιμέντου, καθώς και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αυτή αναμένεται να αυξηθεί κατά 6% το 2021.
Η έκθεση του IEA ανέφερε ότι η παγκόσμια ζήτηση άνθρακα «μπορεί κάλλιστα να φτάσει σε νέο υψηλό όλων των εποχών τα επόμενα δύο χρόνια».
Σε ό,τι αφορά την παραγωγή άνθρακα, ο IEA ανέφερε ότι αυτό «προβλέπεται να φτάσει σε υψηλό όλων των εποχών το 2022 και στη συνέχεια θα σταθεροποιηθεί καθώς η ζήτηση θα περιορισθεί».
Η μεγαλύτερη πηγή εκπομπών λέει ο Birol
Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε παράλληλα με την έκθεση, ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Fatih Birol, περιέγραψε τον άνθρακα ως «τη μεγαλύτερη πηγή παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα και το ιστορικό υψηλό επίπεδο παραγωγής ενέργειας από άνθρακα φέτος είναι ανησυχητικό σημάδι για το πόσο μακριά είναι ο κόσμος από τις προσπάθειες να οδηγήσει τις εκπομπές σε μείωση προς το καθαρό μηδέν». «Χωρίς ισχυρές και άμεσες ενέργειες από τις κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των εκπομπών άνθρακα - με τρόπο δίκαιο, προσιτό και ασφαλή για όσους επηρεάζονται - θα έχουμε ελάχιστες πιθανότητες, αν όχι καθόλου, να περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη στους 1,5 °C», δήλωσε ο Birol.
Η αναφορά του Birol στην υπερθέρμανση του πλανήτη είναι ένα νεύμα στη συμφωνία ορόσημο του Παρισιού του 2015, η οποία στοχεύει να περιορίσει τη θέρμανση «σε πολύ κάτω από τους 2, κατά προτίμηση σε 1,5 βαθμούς Κελσίου, σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα».
Η πρόκληση είναι τεράστια και τα Ηνωμένα Έθνη έχουν σημειώσει ότι ο 1,5 βαθμός Κελσίου θεωρείται ότι είναι το «ανώτατο όριο» όταν πρόκειται για την αποφυγή των χειρότερων συνεπειών από την κλιματική αλλαγή.
Ενώ παραμένει μια σημαντική πηγή ηλεκτρικής ενέργειας, ο άνθρακας έχει σημαντική επίδραση στο περιβάλλον και η Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ απαριθμεί σειρά εκπομπών από την καύση άνθρακα. Αυτά περιλαμβάνουν διοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του θείου, σωματίδια και οξείδια του αζώτου. Η Greenpeace έχει περιγράψει τον άνθρακα ως «τον πιο βρώμικο, τον πιο ρυπογόνο τρόπο παραγωγής ενέργειας». «Όταν καίγεται, απελευθερώνει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από το πετρέλαιο ή το αέριο, επομένως είναι μεγάλο πρόβλημα όταν πρόκειται για την κλιματική αλλαγή», λέει η περιβαλλοντική ομάδα.
«Ο άνθρακας παράγει επίσης τοξικά στοιχεία όπως υδράργυρο και αρσενικό και μικρά σωματίδια αιθάλης που συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση».
Περιβαλλοντικό αποτύπωμα
Η συζήτηση γύρω από τον άνθρακα είναι συχνά έντονη, δεδομένου του σημαντικού περιβαλλοντικού του αποτυπώματος και της τεράστιας κλίμακας του έργου όσον αφορά τη μείωση της εξάρτησης του πλανήτη από τα ορυκτά καύσιμα. Η έκθεση του IEA παρουσιάζεται λίγο καιρό μετά την σύνοδο κορυφής της COP26 για την κλιματική αλλαγή στη Γλασκώβη της Σκωτίας.
Η συμφωνία στην COP26 επιδίωξε να βασιστεί στη Συμφωνία του Παρισιού και να αποτρέψει τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αν και αντιμετώπισε εμπόδια που σχετίζονται με τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα, τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων και την οικονομική στήριξη σε χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Η Ινδία και η Κίνα, και οι δύο μεταξύ των μεγαλύτερων ρυπαντών στον κόσμο, επέμειναν σε μια αλλαγή της γλώσσας των ορυκτών καυσίμων την τελευταία στιγμή στο σύμφωνο - από «σταδιακή κατάργηση» του άνθρακα σε «σταδιακό περιορισμό». Μετά τις αρχικές αντιρρήσεις, οι υπόλοιπες χώρες τελικά παραδέχθηκαν.
Ο IEA σημείωσε πώς οι παγκόσμιες τάσεις στον άνθρακα θα «διαμορφωθούν σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα και την Ινδία, οι οποίες αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα της παγκόσμιας κατανάλωσης άνθρακα, παρά τις προσπάθειές τους να αυξήσουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλες πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα».
www.worldenergynews.gr