Στις παθογένειες της αγοράς που οδηγούν σε έλλειμμα ανταγωνισμού επικεντρώνονται οι θέσεις της Myilineos στη διαβούλευση της ΡΑΕ επί των προτάσεων για τα νέα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος που ολοκληρώθηκε χθες. Διαπιστώνει έλλειμμα ανταγωνισμού στην προμήθεια την οποία συνδέει με την υπερδεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ και παροτρύνει τη ΡΑΕ και τους Διαχειριστές πριν προχωρήσουν σε παρεμβατικά μέτρα να θέσουν ως προτεραιότητα την «εφαρμογή των αρχών του υγιούς ανταγωνισμού εξαλείφοντας άμεσα και με απόλυτο τρόπο πρακτικές που ασφαλώς προηγούνται και ευθύνονται στην ουσία για τα όσα τελικά αναγράφονται σε ένα τιμολόγιο ή μια προτεινόμενη σύμβαση εκπροσώπησης» επισημαίνοντας ότι είναι "επιτακτική ανάγκη".
Στην παρούσα φάση ανάπτυξης ανταγωνισμού στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού, θεωρούμε ότι επιβεβλημένη προτεραιότητα της Αρχής θα όφειλε να είναι ο μετριασμός της υπερσυγκέντρωσης ισχύος με δραστικό περιορισμό του μεριδίου στην αγορά προμήθειας σε επίπεδα οπωσδήποτε κάτω του 40% και συγχρόνως η διασφάλιση ενός ισόρροπου πεδίου ανταγωνισμού για όλους τους προμηθευτές , τονίζει, διευκρινίζοντας, ότι είναι απαραίτητη η άτεγκτη απαίτηση της τήρησης εμπρόθεσμα όλων των οικονομικών υποχρεώσεων των παικτών απέναντι στους διαχειριστές, θίγοντας ένα ευαίσθητο θέμα της αγοράς που απασχολεί και τη ΡΑΕ, η οποία έχει ζητήσει εγγυήσεις για τα χρέη προς τους Διαχειριστές τα οποία ανέρχονται στο συνολικό ποσό των 350 εκατ. ευρώ. Σε αντίθετη περίπτωση, αναφέρει η Mytilineos, η αγορά στρεβλώνεται κατάφορα και οι απόπειρες ενίσχυσης της διαφάνειας μέσω της πλήρους πληροφόρησης των καταναλωτών προφανώς δεν έχουν καμία ουσία.
Η μη ισότιμη πρόσβαση των προμηθευτών στον εγχώριο ενεργειακό μείγμα παραγωγής, επισημαίνει, σε συνδυασμό με την υπερδεσπόζουσα θέση του ιστορικού παρόχου στην προμήθεια δυσχεραίνει σημαντικά την ανάπτυξη μιας υγιούς ανταγωνιστικής αγοράς και βελτίωσης της ποιότητας και των τιμών για τον καταναλωτή, με αποτέλεσμα πρά την αυξημένη συμμετοχή των ανεξάρτητων ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών η προμήθεια να συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από τη δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ, η οποία εκπροσωπεί το 77,8% του συνολικού αριθμού παρόχων σε χαμηλή και μέση τάση στο διασυνδεδεμένο σύστημα και άνω του 63% της συνολικής κατανάλωσης.
Κριτική σε ΡΑΕ και για διαβάθμιση ρίσκου
Προς επιβεβαίωση της θέσης της η εταιρίας παρουσίαζει πίνακα με στοιχεία που δείχνουν ότι το σταθερό τιμολόγιο της ΔΕΗ (myhome enter με τιμή 104,03 ευρώ/MWh ) δεν μπορούν να το ανταγωνιστούν οι άλλοι προμηθευτές με ένα συνολικό ενεργειακό κόστος της τάξης των 173 ευρώ/ΜWh το 2022 και 117 ευρώ/MWh το 2023, κάτι που δημιουργεί συνθήκες επιστροφής πελατών στη ΔΕΗ και κλεισίματος της αγοράς. Ως ένδειξη του ελλείμματος ανταγωνισμού αναφέρεται ότι κατά την διάρκεια του 2020 μόλις το 7,8% του συνόλου των πελατών μέσης και χαμηλής τάσης άλλαξε πάροχο. Τα χαμηλά ποσοστά που σημειώνονται στην αλλαγή προμηθευτή, σύμφωνα με την Mytilineos, συνιστούν έναν ιδιαίτερα ανασταλτικό παράγοντα όχι μόνο στην ανταγωνιστική λειτουργία της αγοράς αλλά και στην πραγματική ενδυνάμωση του ρόλου των καταναλωτών, ως αναπόσπαστο κομμάτι του ενεργειακού συστήματος της χώρας. Μια εύρυθμα λειτουργούσα λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τονώνει τον ανταγωνισμό τιμών και τον ανταγωνισμό σε επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών μεταξύ των υφιστάμενων προμηθευτών, κατά συνέπεια βελτιώνοντας τις επιλογές και την ικανοποίηση των καταναλωτών, καταλήγει.
Επί της πρότασης της ΡΑΕ τυποποίησης των τιμολογίων, επισημαίνει ότι είναι αντίθετες με τις επισημάνσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τις δυσμενείς επιπτώσεις στον ανταγωνισμό που αφορούν παρόμοιες πρακτικές που εφαρμόστηκαν σε χώρες ενεργειακά πιο προηγμένες Υπογραμμίζει δε ότι εκτός από τον παρεμβατικό χαρακτήρα που ενέχει για την ανεξάρτητη εμπορική συμπεριφορά των επιχειρήσεων, εντάσσεται στο πλαίσιο μιας υπέρμετρα ρυθμιστικής πολιτικής που λειτουργεί τελικά κατά του ανταγωνισμού και σε βάρος των ίδιων των καταναλωτών. Αντιρρήσεις εκφράζει και για την διαβάθμιση «ρίσκου» των τιμολογίων με το επιχείρημα ότι λειτουργεί προς την αντίθετη κατεύθυνση. Καταθέτει τέλος συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της διαφάνειας και την βελτίωση της λειτουργίας της λιανικής αγοράς, βέλτιστες πρακτικές και δείκτες που χρησιμοποιούνται σε άλλες χώρες και θα μπορούσαν να εφαρμοστούν και στη χώρα μας.
Α. Σύγκριση τιμών
Για τον κυμαινόμενο τύπο τιμολογίων, προτείνεται η αναγραφή στο τιμολόγιο ενός συνδέσμου, ο οποίος θα παραπέμπει στην ιστοσελίδα του παρόχου και όπου θα αναγράφεται η προκύπτουσα συνολική τιμή (σε Ευρώ/kwh) του ανταγωνιστικού σκέλους για το εν λόγω τιμολόγιο για τους προηγούμενους 3 μήνες για 3 επίπεδα κατανάλωσης. Ο καταναλωτής θα μπορεί έτσι να γνωρίζει τη διακύμανση των τιμών του τιμολογίου, που έχει επιλέξει και τις όποιες αναφορές σε κρυφές ή αδιαφανείς χρεώσεις. Ακολουθώντας το παράδειγμα της Γερμανίας και τις προβλέψεις της Οδηγίας 2019/94417, προτείνεται η θεσμοθέτηση κριτηρίων που θα πρέπει να πληρούν τα εργαλεία σύγκρισης τιμών τα οποία δημιουργούνται από ιδιώτες, την εφαρμογή των οποίων αναλαμβάνει η Ρυθμιστική ή άλλη οριζόμενη αρχή. Για τα εργαλεία τα οποία πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια, θεσπίζεται το λεγόμενο «σήμα εμπιστοσύνης» (trustmark). Προτείνεται η ύπαρξη δεικτών που χρησιμοποιούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο και επιτρέπουν στους καταναλωτές την καλύτερη κατανόηση σχετικά με τις ενεργειακές τους δαπάνες. Για παράδειγμα, με τον δείκτη “personal projections” αναγράφεται στο λογαριασμό το ετήσιο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας που θα κληθεί να πληρώσει ο καταναλωτής, κατά προσέγγιση και κατόπιν εφαρμογής συγκεκριμένης μεθοδολογίας.
Β. Διαφάνεια
Προτείνεται η ρητή αναφορά σε εμφανές σημείο τόσο στην προσφερόμενη σύμβαση όσο και στο τιμολόγιο του κάθε προμηθευτή, της δυνατότητας αλλαγής προμηθευτή, όπως έχει θεσπιστεί ήδη σε άλλα κράτη π.χ. Γερμανία. Προτείνεται, κατόπιν της υπογραφής της σύμβασης εκπροσώπησης, η αποστολή σύνοψης με τα πιο σημαντικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στη συμφωνημένη σύμβαση και τα οποία μπορούν να αφορούν π.χ. τη συμφωνημένη τιμή, την ημερομηνία έναρξης εκπροσώπησης, τη διάρκεια της σύμβασης και την προθεσμία ειδοποίησης διακοπής της σύμβασης. Τα παραπάνω ισχύουν από 27/7/2021 στη Γερμανία.
www.worldenergynews.gr