Σύμφωνα με όσα γράφει η Καθημερινή της Κυριακής, τα υψηλά φορτία ζήτησης που έφτασαν σε επίπεδα ιστορικού ρεκόρ (άνω των 10.000 MW) ανέδειξαν τα προβλήματα επάρκειας του συστήματος και την ανάγκη ενός επανασχεδιασμού της ενεργειακής μετάβασης στη βάση ρεαλιστικών δεδομένων ενώ οι πολλαπλές βλάβες στο δίκτυο μεταφοράς και διανομής, όπως και στην περίπτωση της «Μήδειας» πριν από μερικούς μήνες, το πόσο εκτεθειμένο και ευάλωτο είναι σε ακραία φυσικά φαινόμενα, η συχνότητα των οποίων επιταχύνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Τις ημέρες του καύσωνα , φάνηκε η απόλυτη εξάρτηση του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας από το «βρώμικο» και ακριβό λόγω εκπομπών CO2, λιγνίτη, και τις εισαγωγές.
Το μερίδιο του λιγνίτη έφτασε στο 15-17% και των εισαγωγών στο 13-19% και κάποιες ώρες στο 26%. Αντίθετα το μερίδιο των ΑΠΕ, παρά την μεγάλη διείσδυση, περιορίστηκε τις κρίσιμες ημέρες στο 5%-7%, καθώς η άπνοια περιόρισε την παραγωγή των αιολικών ενώ με το πέσιμο του ηλίου τις βραδινές ώρες άρχισαν να σβήνουν τα φωτοβολταϊκά.
Το ηλεκτρικό σύστημα άντεξε σε ότι αφορά την επάρκεια εξαντλώντας κάθε διαθέσιμη πηγή ενέργειας, αλλά και την δυναμικότητα των εισαγωγών από τα Βόρεια σύνορα, αφού η διασύνδεση με την Ιταλία ήταν και παραμένει μέχρι τις 13 Αυγούστου εκτός λειτουργίας λόγω συντήρησης.
Οι λιγνιτικές μονάδες αποδείχτηκαν απολύτως αναγκαίες, θέτοντας ερωτηματικά ως προς τον σχεδιασμό της πρόωρης απόσυρσης, χωρίς να έχει δρομολογηθεί ένα αποτελεσματικό σχέδιο διείσδυσης των ΑΠΕ που θα στηρίξει τον εθνικό στόχο για την ενεργειακή μετάβαση και την κλιματική αλλαγή.
Η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ δεν διασφαλίζει την αξιοπιστία του ηλεκτρικού συστήματος χωρίς την υποστήριξη από μονάδες αποθήκευσης και ευέλικτες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής αλλά και εργαλεία όπως η διαχείριση ζήτησης που προϋποθέτει ψηφιοποίηση δικτύου και έξυπνους μετρητές.
Οι προβλέψεις του ΕΣΕΚ για τις επενδύσεις έως το 2030
Το ΕΣΕΚ προβλέπει επενδύσεις για την ενέργεια και το κλίμα που προσεγγίζουν τα 44 δις. ευρώ έως το 2030 , ενώ από το Ταμείο Ανάκαμψης το 38% των πόρων περίπου θα διοχετευθεί σε δράσεις για τον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας. Το ποσό των επιχορηγήσεων για έργα στον τομέα της ενέργειας ανέρχονται σε 4,5 δις. ευρώ.
Το επενδυτικό ενδιαφέρον για έργα ΑΠΕ και αποθήκευση έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Ωστοσο, δεν υπάρχει ακόμη θεσμικό πλαίσιο για έργα αποθήκευσης, όπως και για υπεράκτια αιολικά ενώ το συνολικότερο πλαίσιο για τους όρους σύνδεσης στο δίκτυο δεν ευνοεί τις μεγάλης κλίμακας επενδύσεις ΑΠΕ που μπορούν πράγματι να καταστήσουν εφικτούς τους εθνικούς στόχους για την κλιματική αλλαγή και την πλήρη απόσυρση του λιγνίτη, με τρόπο που να μην καθιστά επισφαλές το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας.
«Τα συμπεράσματα του παρατεταμένου καύσωνα δεν πρέπει να οδηγήσουν σε αφορισμό τεχνολογιών αλλά σε βέλτιστο μακροχρόνιο σχεδιασμό» τονίζει στην «Κ» ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, καθηγητής Αθανάσιος Δαγούμας.
Σε αντίθεση με την επάρκεια ρεύματος, το δίκτυο μεταφοράς και διανομής αντιμετώπισε τον μεγαλύτερο κίνδυνο τις ημέρες του καύσωνα και έφερε το ηλεκτρικό σύστημα της Αττικής στα πρόθυρα του μπλακ άουτ.
Μάχη για να κρατηθεί το σύστημα
Μεγάλο μέρος των γραμμών υψηλής, μέσης και χαμηλής τάσης διέρχονται μέσω των δασών και είναι εκτεθειμένες στα καιρικά φαινόμενα, με αποτέλεσμα να βγαίνουν συχνά εκτός είτε γιατί πέφτουν πάνω τους κλαδιά , όπως συνέβη στη ΄Μήδεια» είτε γιατί καίγονται όπως συμβαίνει τώρα με τις υψηλές θερμοκρασίες και τις πυρκαγιές.
Οι τεχνικοί του ΑΔΜΗΕ έδιναν μάχη για να κρατήσουν στο σύστημα κρίσιμες γραμμές μεταφοράς στο ΚΥΤ του ΑΓ. Στεφάνου που αποτελεί την πιο κρίσιμη υποδομή για την ηλεκτροδότηση της Αττικής και των διασυνδεδεμένων νησιών των Κυκλάδων, Σύρο, Πάρο, Νάξο και Μύκονο. Μέχρι και αργά την Παρασκευή το βράδυ, το ΚΥΤ Αγ. Στεφάνου εξακολουθούσε να είναι επισφαλής.
Οι συνεχείς απώλειες κρίσιμων κυκλωμάτων υποχρέωσαν τον ΑΔΜΗΕ να δώσει εντολή στον ΔΕΔΔΗΕ την Παρασκευή εφαρμογής προγράμματος εκ περιτροπής διακοπών ρεύματος σε ολόκληρη την Αττική, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος μπλακ άουτ.
Ελλείψεις επενδύσεων σε συντήρηση κρίσιμων υποδομών τα προηγούμενα χρόνια καθιστούν το σύστημα ακόμη πιο ευάλωτο. Σκληρή μάχη για την αποκατάσταση των βλαβών συνεχίζουν να δίνουν και οι τεχνικοί του ΔΕΔΔΗΕ καθώς από τις πυρκαγιές καταστράφηκαν πάνω από 2000 στύλοι και δεκάδες μετασχηματιστές στις πληγείσες περιοχές.
Η επίσπευση του προγράμματος υπογειοποίησης του δικτύου από τον ΔΕΔΔΗΕ και οι άμεσες προσλήψεις σε τεχνικό προσωπικό καθίστανται αδήριτη ανάγκη για την θωράκιση του δικτύου.
Www.worldenergynews.gr