Τιμωρητική και μη ισορροπημένη ως προς τα κίνητρα και τις ποινές που εμπεριέχει, θεωρείται από τον ΑΔΜΗΕ η μεθοδολογία που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση η ΡΑΕ για τον υπολογισμό του επιτρεπόμενου - απαιτούμενου εσόδου του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, από την οποία και θα προκύψουν τα τέλη χρήσης δικτύου που θα ισχύσουν από το 2022.
Έτσι συνεχίζεται η οξεία αντιπαράθεση μεταξύ των δυο πλευρών που σημειώνεται το τελευταίο διάστημα, αρχής γενομένης από την απόφαση της ΡΑΕ να επιβάλει πρόστιμο στον ΑΔΜΗΕ για καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της νέας γραμμής της Πελοποννήσου.
Η αντιπαράθεση κορυφώθηκε στην προηγούμενη εβδομάδα όταν ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης δήλωσε ότι η ΡΑΕ λειτουργεί ως δημόσια υπηρεσία παλαιάς κοπής καθυστερώντας στη λήψη αποφάσεων με κόστος σε βάρος του Διαχειριστή και πρόσθεσε ότι ο ΑΔΜΗΕ στο εξής θα προσφεύγει στα δικαστήρια διεκδικώντας αποζημιώσεις.
Σε ηπιότερους τόνους αλλά σε ανάλογο μήκος κύματος είναι η τοποθέτηση του ΑΔΜΗΕ και στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για τη μεθοδολογία υπολογισμού του επιτρεπόμενου – απαιτούμενου εσόδου του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, στην οποία η ΡΑΕ επιχειρεί να ενσωματώσει κίνητρα και ποινές ώστε η αμοιβή του Διαχειριστή, δηλαδή τα τέλη χρήσης δικτύου να αντανακλούν την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Ωστόσο σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ η προτεινόμενη από τη ΡΑΕ μεθοδολογία εισάγει θετικά και αρνητικά κίνητρα κατά τρόπο μη ισορροπημένο. Ενώ εισάγει πολλά αρνητικά κίνητρα ( π.χ ρήτρες καθυστέρησης) με σημαντικό αντίκτυπο στα έσοδα του Διαχειριστή.
Ταυτόχρονα, όπως επισημαίνει ο ΑΔΜΗΕ αφενός μεν δεν περιλαμβάνει ως αντιστάθμισμα ισοδύναμα θετικά κίνητρα, αφετέρου προβλέπει τη σταδιακή κατάργηση του σημαντικότερου θετικού κινήτρου του Διαχειριστή που ίσχυε μέχρι σήμερα, δηλαδή του αυξημένου περιθωρίου απόδοσης για τα Έργα Μείζονος Σημασίας για 12 έτη μετά την ηλέκτριση, με αντιστάθμισμα την μη είσπραξη εσόδου μέχρι την ηλέκτριση, και μάλιστα σε μία χρονική συγκυρία που το δίκτυο μεταφοράς βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης.
Οι θέσεις του ΑΔΜΗΕ αναλυτικά για κάθε δείκτη
Στην επιστολή του προς τη ΡΑΕ ο ΑΔΜΗΕ παρουσιάζει αναλυτικά τις θέσεις για κάθε έναν από τους δείκτες (KPIs) που περιλαμβάνονται στην μεθοδολογία της ΡΑΕ και σημειώνονται μεταξύ άλλων τα εξής:
- Για τις μη ρυθμιζόμενες δραστηριότητες του ΑΔΜΗΕ αντί της αφαίρεσης ενός ποσοστού επί των καθαρών κερδών που προέρχονται από αυτές της δραστηριότητες, το οποίο θα μεταφέρεται προς όφελος των Χρηστών του δικτύου, ο ΑΔΜΗΕ προτείνει την αφαίρεση μόνο των δαπανών που χρησιμοποιούνται για την παροχή μη ρυθμιζόμενων υπηρεσιών. «Με τον τρόπο αυτό, όπως αναφέρει, δίνεται επαρκές κίνητρο στον Διαχειριστή για την μεγιστοποίηση της προστιθέμενης αξίας προς όφελος των καταναλωτών δεδομένου του ότι οι σχετικές δαπάνες αφαιρούνται από το Απαιτούμενο Έσοδο, ενώ με τα ποσοστά που προτείνονται από τη ΡΑΕ εξαλείφεται το όποιο κίνητρο για την αναζήτηση πεδίων μη ρυθμιζόμενης δραστηριότητας.
- Για την αφαίρεση εσόδων από τα έργα που έχουν αποκλίνει του προϋπολογισμού Ο ΑΔΜΗΕ προτείνει την κατάργηση του συγκεκριμένου μηχανισμού, καθώς υπάρχει σφοδρή πιθανότητα να επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα από τα αναμενόμενα. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η εκ των Υστέρων (ex post) αξιολόγηση των Επενδύσεων του Διαχειριστή θα έπρεπε να διασφαλίσει ότι δεν θα προσθέσει επιπλέον ρίσκο στην δραστηριότητα του, το οποίο θα πρέπει αναγκαστικά να αποτυπώνεται και στο wacc, και δεν θα δυσχεραίνει την λήψη κρίσιμων αποφάσεων για πρόσθετες εργασίες που είναι αναγκαίες για τα έργα ώστε να εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη δυνατή ποιότητα, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ενεργειακή ασφάλεια.
Ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ακόμη ότι η τροποποίηση του προϋπολογισμού των έργων, ακόμα και όταν αυτά βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο υλοποίησης, αποτελεί συνήθη διεθνή πρακτική, ενώ σε κάθε σύμβαση περιλαμβάνεται ποσοστό πρόσθετων δαπανών για απρόβλεπτα ζητήματα. Μάλιστα χαρακτηρίζει ως αυθαίρετα τα όρια που υιοθετούνται ενώ υπογραμμίζει πως η πρόσφατη ιστορία έχει δείξει πως η καθυστέρηση στην έγκριση των δεκαετών προγραμμάτων από τη ΡΑΕ, καθιστά αδύνατο τα εγκεκριμένα ΔΠΑ να παρακολουθούν την πρόοδο των έργων.
- Για την απόδοση επί της Ρυθμιζόμενης Περιουσιακής Βάσης ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι θα πρέπει να είναι τέτοια που να καλύπτει τις προσδοκίες των Παρόχων κεφαλαίων πάσης φύσεως καθώς και ότι ενώ ο Διαχειριστής αποτελεί φυσικό μονοπώλιο, η διαδικασία προσέλκυσης κεφαλαίων είναι αμιγώς ανταγωνιστική και ορίζεται από κοινές παραμέτρους και προσδοκίες των επενδυτών στην Ελλάδα και διεθνώς.
Κρίσιμη η διατήρηση του υφιστάμενου πλαισίου για τα Έργα Μείζονος Σημασίας
- Για τα έργα μείζονος σημασίας ο ΑΔΜΗΕ αναφέρει κατ΄αρχήν ότι διεθνώς η έγκαιρη και οικονομικά αποδοτική ολοκλήρωση τους είναι ύψιστης σημασίας και η πλέον αποτελεσματική μέθοδος για να γίνει αυτό είναι η παροχή οικονομικών κινήτρων μέσω πρόσθετης απόδοσης. Προσθέτει ακόμη ότι οφέλη από το πρόγραμμα ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών που έχει εκπονήσει και υλοποιεί είναι προφανή, καθώς μεγιστοποιούν την κοινωνική ευημερία μέσω της μείωσης των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, διασφαλίζουν την ασφάλεια εφοδιασμού στην νησιωτική Ελλάδα, αλλά και βοηθούν στην επίτευξη των στόχων τόσο του ΕΣΕΚ όσο και των Ευρωπαϊκών Πολιτικών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ η προτεινόμενη από τη ΡΑΕ μεθοδολογία ενώ εισάγει πολλά αρνητικά κίνητρα, προβλέπει τη σταδιακή κατάργηση του σημαντικότερου θετικού κινήτρου του Διαχειριστή που ίσχυε μέχρι σήμερα, δηλαδή του αυξημένου περιθωρίου απόδοσης για τα Έργα Μείζονος Σημασίας χωρίς να εισάγει αντίστοιχα ισοδύναμα θετικά κίνητρα.
Συνεπώς, καταλήγει ο ΑΔΜΗΕ είναι κρίσιμη η διατήρηση του υφιστάμενου πλαισίου για τα Έργα Μείζονος Σημασίας, όπως έχει εξειδικευτεί από τη ΡΑΕ για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής. Σημειώνεται ότι σε αυτή την κατηγορία έργων περιλαμβάνεται η διασύνδεση των Δωδεκανήσων και των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου.
www.worldenergynews.gr
