Επαναξιολόγηση των δεδομένων της Αγοράς Εξισορρόπησης σε 12 μήνες από την έναρξη λειτουργίας της, δηλαδή το Νοέμβριο του 2021, εισηγείται ο διαχειριστής της αγοράς ΑΔΜΗΕ στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, καθώς οι μελέτες που εκπόνησε δεν οδηγούν στο συμπέρασμα ότι κατά τους πρώτους μήνες λειτουργίας της Αγοράς, υπήρξε χειραγώγηση της, και δεν εντοπίστηκαν εναρμονισμένες πρακτικές και στρατηγικές προσφορών.
Οι μελέτες του ΑΔΜΗΕ εκπονήθηκαν με εντολή της ΡΑΕ μετά από το θόρυβο που δημιουργήθηκε το πρώτο διάστημα λειτουργίας της Αγοράς Εξισορρόπησης λόγω των υψηλών τιμών που διαμορφώθηκαν σε αυτή και οδήγησαν σε έντονες διαμαρτυρίες κυρίως από τους μη καθετοποιημένους προμηθευτές.
Προς το παρόν δεν απαιτείται αυστηροποίηση ποινών
Με βάση τις μελέτες αυτές η ΡΑΕ που «παρακολουθεί την Αγορά για την αποτροπή ενδεχόμενης χειραγώγησης, εξάσκησης επιρροής ή κατάχρησης θέσης και για τον εντοπισμό εναρμονισμένων πρακτικών και στρατηγικών προσφορών» ζήτησε από τον ΑΔΜΗΕ να εισηγηθεί εάν απαιτείται αυστηροποίηση των ποινών που προβλέπει ο Κανονισμός Λειτουργίας της Αγοράς, για την αποτροπή τέτοιων φαινομένων.
Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ κάτι τέτοιο δεν κρίνεται επί του παρόντος αναγκαίο, αλλά προτείνεται η επαναξιολόγηση του όλου θέματος όταν θα είναι πλέον διαθέσιμα δεδομένα τουλάχιστον 12 μηνών λειτουργίας της Αγοράς Εξισορρόπησης.
Οι μελέτες και η σχετική εισήγηση του ΑΔΜΗΕ, που δόθηκαν σε δημόσια διαβούλευση έως την Παρασκευή 7 Μαΐου, αφορούν:
- Την ανάλυση του προφίλ των τιμών αποκλίσεων κατά το διάστημα Νοέμβριος 2020- Ιανουάριος 2021.
- Τον προσδιορισμό των παραμέτρων επιβολής χρεώσεων μη συμμόρφωσης λόγω σημαντικών αποκλίσεων σε εντολές κατανομής.
- Την αξιολόγηση των υφιστάμενων παραμέτρων υπολογισμού των χρεώσεων μη συμμόρφωσης σημαντικών συστηματικών αποκλίσεων της ζήτησης.
- Την παρακολούθηση συστηματικών αποκλίσεων παραγωγής των χαρτοφυλακίων ΑΠΕ.
Σε ότι αφορά την ανάλυση του προφίλ των αποκλίσεων ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει στη μελέτη του ότι δεν παρατηρείται κάποιο συγκεκριμένο μοτίβο το οποίο θα μπορούσε να προβλεφθεί.
Αντιθέτως η κατεύθυνση και το ύψος του μεγέθους τους χαρακτηρίζονται από τυχαιότητα. Επιπλέον, η μέση διαφορά της τιμής της Αγοράς Επόμενης Ημέρας από την Τιμή Αποκλίσεων έχει κυρίως θετική τιμή με μεταβαλλόμενο μέγεθος.
Οι περίοδοι εκκαθάρισης αποκλίσεων για τις οποίες η Τιμή Αποκλίσεων είναι μεγαλύτερη από την οριακή τιμή της Αγοράς Επόμενης Ημέρας δε φαίνεται να ακολουθούν κάποιο συγκεκριμένο μοτίβο.
Η συχνότητα εμφάνισης της κάθε κατεύθυνσης ως κυρίαρχης δεν είναι απολύτως ισοκατανεμημένη ανά περίοδο εκκαθάρισης αποκλίσεων και αυτή μεταβάλλεται τυχαία με την πάροδο των μηνών.
Από τη συσχέτιση της κυρίαρχης κατεύθυνσης με την διαφορά της Τιμής Αποκλίσεων από την οριακή τιμή της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, προκύπτει ότι η Τιμή Αποκλίσεων αποτελεί κίνητρο για την εξισορρόπηση του Συστήματος και αντικίνητρο για την επιβάρυνση των αποκλίσεων του Συστήματος.
Παρατηρείται ότι στις περιόδους που ενεργοποιείται καθοδική Ενέργεια Εξισορρόπησης (άρα οι συνολικές αποκλίσεις του Συστήματος είναι αρνητικές), η Τιμή Αποκλίσεων είναι στη συντριπτική πλειοψηφία μικρότερη από την οριακή τιμή της Αγοράς Επόμενης Ημέρας.
Αντίθετα, όταν οι συνολικές αποκλίσεις του Συστήματος είναι θετικές και επομένως ενεργοποιείται ανοδική Ενέργεια Εξισορρόπησης, η Τιμή Αποκλίσεων είναι μεγαλύτερη από την οριακή τιμή της Αγοράς Επόμενης Ημέρας.
Περιορισμένο το δείγμα ελέγχου για ασφαλή συμπεράσματα
Παρόλα αυτά, υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που καταδεικνύουν επαναληψιμότητα. Με βάση αυτό το δεδομένο ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι τόσο εξαιτίας του μικρού χρονικού διαστήματος λειτουργίας της Αγοράς Εξισορρόπησης και κατ’ επέκταση του περιορισμένου δείγματος ελέγχου, όσο και εξαιτίας της παρατηρούμενης μεταβολής της στρατηγικής που εφάρμοσαν οι συμμετέχοντες για το ίδιο χρονικό διάστημα κατά την υποβολή των προσφορών τους, δεν είναι δυνατή η εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
Σε ότι αφορά τις αποκλίσεις στις τιμές κατανομής ο ΑΔΜΗΕ στη σχετική μελέτη σημειώνει ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά στην πλειοψηφία τους ζημιώνονται όταν δεν ακολουθούν την εντολή κατανομής.
Μάλιστα αναφέρει ότι το Νοέμβριο του 2020 η πλειοψηφία των συμμετεχόντων εμφάνισε ζημία η οποία ενισχύθηκε τον Δεκέμβριο, ενώ τον Ιανουάριο οι ζημιές εμφανίζονται σημαντικά μειωμένες και μόνο κάποιοι από αυτούς παρουσιάζουν μικρό όφελος.
Στη μελέτη για τις αποκλίσεις στη ζήτηση ο ΑΔΜΗΕ αναφέρει ότι συστηματική υπερδήλωση φορτίου από την πλευρά των συμμετεχόντων έχει οδηγήσει τους περισσότερους εξ αυτών σε οικονομικές απώλειες, ενώ δεν προκύπτει συσχέτιση της κατεύθυνσης των αποκλίσεων με οικονομικό όφελος αλλά ούτε και με οικονομικές ζημίες.
Τέλος σε ότι αφορά τις αποκλίσεις στο χαρτοφυλάκιο των ΑΠΕ ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι η αγορά μεταβάλλεται δυναμικά με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων σε σχέση με τη συμπεριφορά των συμμετεχόντων και τις οικονομικές επιπτώσεις της, ενώ επιβεβαιώνεται η εκτίμηση πως στη νέα Αγορά Εξισορρόπησης η μεθοδολογία υπολογισμού της τιμής αποκλίσεων παρέχει κίνητρο στους συμμετέχοντες να μην προκαλούν αποκλίσεις οι οποίες επιβαρύνουν το Σύστημα.
www.worldenergynews.gr
