Έντονο προβληματισμό όσον αφορά την τύχη του ελληνικού αιτήματος προς την Κομισιόν να αποζημιωθεί η ΔΕΗ για το πρόωρο κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων σε εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής απανθρακοποίησης της οικονομίας, προκαλεί η απόφαση της DG Comp να ξεκινήσει «σε βάθος έρευνα» για το αντίστοιχο γερμανικό αίτημα.
Όπως ανακοινώθηκε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε «σε βάθος έρευνα» για να εκτιμήσει εάν το γερμανικό σχέδιο αποζημίωσης λιγνιτικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής λόγω της κατάργησης τους νωρίτερα από το προβλεπόμενο, συμβαδίζουν με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.
Margrethe Vestager: Στόχος η διασφάλιση του ανταγωνισμού
Μάλιστα η αντιπρόεδρος της Κομισιόν Margrethe Vestager, υπεύθυνη για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε ότι ρόλος της Επιτροπής είναι να προφυλάξει τον ανταγωνισμό διασφαλίζοντας, ότι η αποζημίωση που παρέχεται στους φορείς εκμετάλλευσης των εργοστασίων, που οδεύουν σε σταδιακή κατάργηση νωρίτερα από τον προβλεπόμενο χρόνο ζωής τους, διατηρείται στο ελάχιστο αναγκαίο ύψος.
«Οι πληροφορίες που έχουμε στη διάθεσή μας, αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Vestager δεν μας επιτρέπουν να το επιβεβαιώσουμε και θα το ερευνήσουμε περαιτέρω».
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον γερμανικό νόμο για την απανθρακοποίηση, η χρήση άνθρακα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να σταματήσει σταδιακά έως το 2038.
Στο πλαίσιο αυτό η Γερμανία αποφάσισε να συνάψει συμφωνίες με τους κύριους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη, δηλαδή την RWE και την LEAG, ώστε να ενθαρρύνει το πρόωρο κλείσιμο των μονάδων.
Το γερμανικό σχέδιο για τις αποζημιώσεις σε RWE και LEAG
Το σχέδιο που κοινοποίησε η Γερμανία στην Επιτροπή για να αποζημιώσει τις εταιρίες αυτές με 4,35 δις. ευρώ για ζητά τα εξής:
- διαφυγόντα κέρδη, καθώς δεν μπορούν να συνεχίσουν να πωλούν ηλεκτρική ενέργεια στην αγορά, και
- πρόσθετα κόστη αποκατάστασης των ορυχείων που προκύπτουν από το προβλεπόμενο κλείσιμο.
Από το σύνολο των 4,35 δις ευρώ, 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ προορίζονται για εγκαταστάσεις λιγνίτη της RWE που βρίσκονται στη Ρηνανία και 1,75 δις. ευρώ για τις εγκαταστάσεις της LEAG στο Λάουτζιτς.
Αντιστοίχως η ελληνική κυβέρνηση που έχει ανακοινώσει την πολιτική απόφαση της για πρόωρο κλείσιμο των λιγιτικών μονάδων της ΔΕΗ έως το 2023, εντάσσοντας μάλιστα στο σχέδιο και την μονάδα Πτολεμαΐδα 5 που δεν έχει λειτουργήσει ακόμη και η οποία θα πάψει να «καίει» λιγνίτη μετά το 2028, έχει εδώ και μήνες υποβάλει στην Κομισιόν αίτημα αποζημίωσης της επιχείρησης.
Μάλιστα το αίτημα αυτό το προηγούμενο διάστημα είχε συνδεθεί, στις διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν, με την υπόθεση του λεγόμενου «state aid», δηλαδή την υποχρέωση της ΔΕΗ να ανοίξει την αγορά του λιγνίτη στον ιδιωτικό τομέα εφαρμόζοντας σχετική καταδικαστική απόφαση σε βάρος της από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Τα σημεία που προκαλούν αμφιβολίες στην Κομισιόν
Προσφάτως ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας αποφάσισε και συμφώνησε με την Κομισιόν την αποσύνδεση των δυο φακέλων ώστε να κλείσει η υπόθεση του «state aid» που εκκρεμεί εδώ και τουλάχιστον 12 χρόνια.
Έτσι ο φάκελος του αιτήματος αποζημίωσης της ΔΕΗ για το πρόωρο «σβήσιμο» των λιγνιτικών μονάδων παραμένει στα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η σχετική αλληλογραφία συνεχίζεται χωρίς ωστόσο να έχει υπάρξει οποιαδήποτε πρόοδος.
Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες η ΔΕΗ διεκδικεί αποζημίωση για κάθε μια από τις χρονιές 2021-2023, της τάξεως των 180,150 και 200 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, χωρίς ωστόσο να είναι γνωστό από που θα προέλθουν τα χρήματα αυτά.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η πηγή χρηματοδότησης τη ΔΕΗ θα είναι το Ταμείο Ανασυγκρότησης, κάτι το οποίο καθιστά την όλη υπόθεση ακόμη πιο επισφαλή σε ότι αφορά τους κανόνες του ανταγωνισμού.
Κανόνες που επικαλείται η Κομισιόν και στην υπόθεση των λιγνιτών της Γερμανίας, σημειώνουν ότι το γερμανικό σχέδιο υπέρ των εταιριών ενδέχεται να συνιστά κρατική ενίσχυση.
Οι αμφιβολίες της Επιτροπής αφορούν την αναλογικότητα των πληρωμών αποζημίωσης, ιδίως όσον αφορά την αποζημίωση για απολεσθέντα κέρδη.
Η Επιτροπή αμφιβάλλει ότι η αποζημίωση των εταιριών για διαφυγόντα κέρδη που φθάνει σε μεγάλο βάθος χρόνου αντιστοιχεί στο ελάχιστο απαιτούμενο.
Εκφράζει επίσης αμφιβολίες σχετικά με ορισμένες παραμέτρους του μοντέλου που χρησιμοποίησε η Γερμανία για τον υπολογισμό των διαφυγόντων κερδών, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και του CO2.
Επιπλέον, η Επιτροπή σημειώνει ότι δεν έλαβε πληροφορίες σε επίπεδο εργοστασίου όσον αφορά την αποζημίωση για πρόσθετα κόστη αποκατάστασης των ορυχείων.
Τέλος η Επιτροπή, ενώ αναγνωρίζει ότι το πρόσθετο κόστος αποκατάστασης των ορυχείων που προκύπτει από το πρόωρο κλείσιμο των εργοστασίων λιγνίτη θα μπορούσε επίσης να δικαιολογήσει αποζημίωση για την RWE και τη LEAG, έχει αμφιβολίες σχετικά με τις πληροφορίες που έλαβε, ειδικά στην περίπτωση της LEAG.
Όταν λοιπόν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περνάει από «κόσκινο» το γερμανικό σχέδιο επιδιώκοντας να μειώσει το ύψος των αποζημιώσεων που αναλαμβάνει να δώσει το γερμανικό κράτος, πρέπει να θεωρείται ότι από αντίστοιχο κόσκινο θα περάσει και το ελληνικό αίτημα.
Πολύ δε περισσότερο εάν η ελληνική επιχειρηματολογία βασίζεται στη διασφάλιση της επάρκειας του συστήματος σε περιόδους κρίσης όπως η κακοκαιρία του προηγούμενου διαστήματος, τότε σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς είναι πολύ πιθανόν η Κομισιόν να επιβάλει τη λύση του strategic reserve, δηλαδή την απόκτηση του ελέγχου των λιγνιτικών μονάδων από τον ΑΔΜΗΕ ο οποίος θα τις χρησιμοποιεί για την κάλυψη των αναγκών του συστήματος.
Άλλωστε αντίστοιχο σχέδιο έχει εγκριθεί από την Κομισιόν για τις ανθρακικές μονάδες παραγωγής της Γερμανίας οι οποίες κατά τη διάρκεια εφαρμογής του σχεδίου δεν επιτρέπεται να πωλούν ηλεκτρισμό ή άλλες υπηρεσίες στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
www.worldenergynews.gr
