Η ελληνική αγορά μετασχηματίζεται, προκειμένου το φυσικό αέριο να αποτελέσει ένα καύσιμο «κλειδί» για όλους τους τομείς κατανάλωσης
Ανακατατάξεις στην χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου προοιωνίζεται το 2021 αφού ξεκινάει η λειτουργία του αγωγού TAP ο οποίος θα φέρει για πρώτη φορά αέριο από την Κασπία προς την Ευρώπη, ενώ εντός του έτους είναι προγραμματισμένη η λειτουργία του αγωγού IGB και αναμένεται η ενεργοποίηση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για το φυσικό αέριο.
Οι εξελίξεις αυτές εκτιμάται ότι θα βαθύνουν και θα εντείνουν τον ανταγωνισμό σε μια αρκετά ανεπτυγμένη χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου, όπου οι εισαγωγές LNG μέσω της Ρεβυθούσας ενεργοποίησαν πολλές ιδιωτικές εταιρίες που άδραξαν την ευκαιρία των χαμηλών τιμών ιδίως από το τέλος του 2019 και όλο το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Η εμπορική λειτουργία του TAP χαρακτηρίζεται από κάποιους ως «Game changer» για την εγχώρια αγορά φυσικού αερίου, αφού αζέρικο αέριο θα εισαχθεί στην ελληνική αγορά ήδη από τον επόμενο μήνα από τη ΔΕΠΑ.
Τα συμβόλαια προμήθειας βάσει των οποίων θα εισέλθει το αζέρικο αέριο στην αγορά από τον αγωγό ΤΑΡ, είναι ιδιαιτέρως ανταγωνιστικά και η ΔΕΠΑ που έχει σύμβαση με τη Socar για την προμήθεια 1 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως, μέσω του νέου αγωγού αποκτά τη δυνατότητα να ασκήσει επιθετική εμπορική πολιτική, αξιοποιώντας και το γεγονός ότι πλέον το αέριο αγωγού είναι φθηνότερο από το LNG που κυριάρχησε στην αγορά το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Εμπορική λειτουργία του TAP εντός 2020
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο TAP προγραμματίζεται να λειτουργήσει εμπορικά πριν το τέλος του χρόνου, παρά τις συγκρούσεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και την ανησυχία που έχει προκληθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι η BP, η οποία ηγείται της κοινοπραξίας που ελέγχει τον αγωγό, διαβεβαίωσε ότι οι εξαγωγές αερίου στην Ευρώπη θα αρχίσουν πριν το τέλος του χρόνου, ενώ η Socar, η κρατική εταιρία αερίου του Αζερμπαϊτζάν και μία από τους βασικούς μετόχους είχε ανακοινώσει ότι το έργο δεν έχει επηρεαστεί από τις πολεμικές συγκρούσεις.
Ο ΤΑΡ αποτελεί το τελευταίο σκέλος του λεγόμενου «Νότιου Διαδρόμου Αερίου», που αρχίζει από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ ΙΙ του Αζερμπαϊτζάν στην Κασπία Θάλασσα και μέσω μίας σειράς αγωγών από τις χώρες της περιοχής, το αέριο διοχετεύεται στους Κήπους του ‘Εβρου για να καταλήξει στην Ιταλία, μέσω Αλβανίας. Πρόκειται για την πρώτη έξοδο του αζέρικου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ένα έργο που υποστηρίχθηκε ιδιαίτερα από τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον, ως εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας και όδευσης απέναντι στο ρωσικό αέριο.
Πέραν όμως του TAP, που όπως προαναφέρθηκε είναι ένας αγωγός με ισχυρή στήριξη τόσο από τις Βρυξέλλες όσο και από την Ουάσιγκτον, βασική προτεραιότητα της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας είναι η αναβάθμιση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας ως περιφερειακού παίκτη στην αγορά φυσικού αερίου, η ενίσχυση των υφιστάμενων και νέων διασυνδέσεων με τρίτες χώρες και η μείωση της ενεργειακής εξάρτησης με διαφοροποίηση τόσο των πηγών όσο και των οδεύσεων.
Η Ελλάδα περιφερειακός κόμβος
Η ελληνική αγορά φυσικού αερίου έχει σημαντικές προοπτικές να καταστεί περιφερειακός κόμβος. Καταλυτικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να παίξει το ελληνικό χρηματιστήριο φυσικού αερίου το οποίο προβλέπεται να λειτουργήσει το 2021. Επιπλέον, η διαθεσιμότητα και η διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού θα στηρίξουν σημαντικά την ανάπτυξη του χρηματιστηρίου, ενώ οι υποδομές όπως οι TAP, IGB και το FSRU της Αλεξανδρούπολης μπορούν συμβάλλουν σημαντικά προς την κατεύθυνση αυτή.
Τον περασμένο Οκτώβριο υπογράφηκε η διακρατική συμφωνία για την έναρξη κατασκευής του Ελληνοβουλγαρικού Διασυνδετηρίου Αγωγού (IGB), που αναπτύσσεται µε ευθύνη της εταιρείας ICGB AD, στην οποία η ΔΕΠΑ μετέχει µε ποσοστό 25%.
Το έργο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Ιούλιο του 2021, µε αρχική δυναµικότητα 3 δισ. κυβικά μέτρα αερίου. Σε πρώτη φάση οι ποσότητες θα προέρχονται από τον αγωγό TAP. Στην ουσία, µε τον αγωγό IGB, η ΔΕΠΑ πρόκειται να τροφοδοτήσει τη βουλγαρική αγορά µε φυσικό αέριο από την Κασπία, «σπάζοντας» για πρώτη φορά το ρωσικό μονοπώλιο στη γειτονική χώρα.
Το FSRU Αλεξανδρούπολης
Ένα άλλο σημαντικό έργο το οποίο είναι συμπληρωματικό του IGB και στο οποίο η ΔΕΠΑ μετέχει με ποσοστό 20% είναι το FSRU Αλεξανδρούπολης (πλωτή µμονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG).
Ο Σταθµός είναι συµπληρωµατικός του IGB και αποτελείται από την FSRU (πλωτή µονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG), µε αποθηκευτική ικανότητα LNG έως και 170.000 κυβ. µέτρα και δυναµικότητα αεριοποίησης 22,7 εκατ. κ.µ. ηµερησίως (8,3 δισ. κ.µ. ετησίως), η οποία θα αγκυροβοληθεί 10 χλµ. ανοιχτά της παράκτιας περιοχής της Αλεξανδρούπολης, καθώς και από ένα σύστημα υποθαλάσσιων και χερσαίων αγωγών συνολικού µήκους 28 χλµ.
Η ελληνική αγορά φυσικού αερίου μετασχηματίζεται, αργά αλλά σταθερά, σε μια ανοιχτή και ελεύθερη αγορά. Τα φιλόδοξα σχέδια ανάπτυξης του δικτύου θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις προκειμένου το φυσικό αέριο να αποτελέσει ένα καύσιμο «κλειδί» για όλους τους τομείς κατανάλωσης, στον ορίζοντα προς τη μείωση του άνθρακα.
Δεκέμβριος 2020 - www.worldenergynews.gr
Οι εξελίξεις αυτές εκτιμάται ότι θα βαθύνουν και θα εντείνουν τον ανταγωνισμό σε μια αρκετά ανεπτυγμένη χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου, όπου οι εισαγωγές LNG μέσω της Ρεβυθούσας ενεργοποίησαν πολλές ιδιωτικές εταιρίες που άδραξαν την ευκαιρία των χαμηλών τιμών ιδίως από το τέλος του 2019 και όλο το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Η εμπορική λειτουργία του TAP χαρακτηρίζεται από κάποιους ως «Game changer» για την εγχώρια αγορά φυσικού αερίου, αφού αζέρικο αέριο θα εισαχθεί στην ελληνική αγορά ήδη από τον επόμενο μήνα από τη ΔΕΠΑ.
Τα συμβόλαια προμήθειας βάσει των οποίων θα εισέλθει το αζέρικο αέριο στην αγορά από τον αγωγό ΤΑΡ, είναι ιδιαιτέρως ανταγωνιστικά και η ΔΕΠΑ που έχει σύμβαση με τη Socar για την προμήθεια 1 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως, μέσω του νέου αγωγού αποκτά τη δυνατότητα να ασκήσει επιθετική εμπορική πολιτική, αξιοποιώντας και το γεγονός ότι πλέον το αέριο αγωγού είναι φθηνότερο από το LNG που κυριάρχησε στην αγορά το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Εμπορική λειτουργία του TAP εντός 2020
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο TAP προγραμματίζεται να λειτουργήσει εμπορικά πριν το τέλος του χρόνου, παρά τις συγκρούσεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και την ανησυχία που έχει προκληθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι η BP, η οποία ηγείται της κοινοπραξίας που ελέγχει τον αγωγό, διαβεβαίωσε ότι οι εξαγωγές αερίου στην Ευρώπη θα αρχίσουν πριν το τέλος του χρόνου, ενώ η Socar, η κρατική εταιρία αερίου του Αζερμπαϊτζάν και μία από τους βασικούς μετόχους είχε ανακοινώσει ότι το έργο δεν έχει επηρεαστεί από τις πολεμικές συγκρούσεις.
Ο ΤΑΡ αποτελεί το τελευταίο σκέλος του λεγόμενου «Νότιου Διαδρόμου Αερίου», που αρχίζει από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ ΙΙ του Αζερμπαϊτζάν στην Κασπία Θάλασσα και μέσω μίας σειράς αγωγών από τις χώρες της περιοχής, το αέριο διοχετεύεται στους Κήπους του ‘Εβρου για να καταλήξει στην Ιταλία, μέσω Αλβανίας. Πρόκειται για την πρώτη έξοδο του αζέρικου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ένα έργο που υποστηρίχθηκε ιδιαίτερα από τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον, ως εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας και όδευσης απέναντι στο ρωσικό αέριο.
Πέραν όμως του TAP, που όπως προαναφέρθηκε είναι ένας αγωγός με ισχυρή στήριξη τόσο από τις Βρυξέλλες όσο και από την Ουάσιγκτον, βασική προτεραιότητα της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας είναι η αναβάθμιση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας ως περιφερειακού παίκτη στην αγορά φυσικού αερίου, η ενίσχυση των υφιστάμενων και νέων διασυνδέσεων με τρίτες χώρες και η μείωση της ενεργειακής εξάρτησης με διαφοροποίηση τόσο των πηγών όσο και των οδεύσεων.
Η Ελλάδα περιφερειακός κόμβος
Η ελληνική αγορά φυσικού αερίου έχει σημαντικές προοπτικές να καταστεί περιφερειακός κόμβος. Καταλυτικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να παίξει το ελληνικό χρηματιστήριο φυσικού αερίου το οποίο προβλέπεται να λειτουργήσει το 2021. Επιπλέον, η διαθεσιμότητα και η διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού θα στηρίξουν σημαντικά την ανάπτυξη του χρηματιστηρίου, ενώ οι υποδομές όπως οι TAP, IGB και το FSRU της Αλεξανδρούπολης μπορούν συμβάλλουν σημαντικά προς την κατεύθυνση αυτή.
Τον περασμένο Οκτώβριο υπογράφηκε η διακρατική συμφωνία για την έναρξη κατασκευής του Ελληνοβουλγαρικού Διασυνδετηρίου Αγωγού (IGB), που αναπτύσσεται µε ευθύνη της εταιρείας ICGB AD, στην οποία η ΔΕΠΑ μετέχει µε ποσοστό 25%.
Το έργο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Ιούλιο του 2021, µε αρχική δυναµικότητα 3 δισ. κυβικά μέτρα αερίου. Σε πρώτη φάση οι ποσότητες θα προέρχονται από τον αγωγό TAP. Στην ουσία, µε τον αγωγό IGB, η ΔΕΠΑ πρόκειται να τροφοδοτήσει τη βουλγαρική αγορά µε φυσικό αέριο από την Κασπία, «σπάζοντας» για πρώτη φορά το ρωσικό μονοπώλιο στη γειτονική χώρα.
Το FSRU Αλεξανδρούπολης
Ένα άλλο σημαντικό έργο το οποίο είναι συμπληρωματικό του IGB και στο οποίο η ΔΕΠΑ μετέχει με ποσοστό 20% είναι το FSRU Αλεξανδρούπολης (πλωτή µμονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG).
Ο Σταθµός είναι συµπληρωµατικός του IGB και αποτελείται από την FSRU (πλωτή µονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG), µε αποθηκευτική ικανότητα LNG έως και 170.000 κυβ. µέτρα και δυναµικότητα αεριοποίησης 22,7 εκατ. κ.µ. ηµερησίως (8,3 δισ. κ.µ. ετησίως), η οποία θα αγκυροβοληθεί 10 χλµ. ανοιχτά της παράκτιας περιοχής της Αλεξανδρούπολης, καθώς και από ένα σύστημα υποθαλάσσιων και χερσαίων αγωγών συνολικού µήκους 28 χλµ.
Η ελληνική αγορά φυσικού αερίου μετασχηματίζεται, αργά αλλά σταθερά, σε μια ανοιχτή και ελεύθερη αγορά. Τα φιλόδοξα σχέδια ανάπτυξης του δικτύου θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις προκειμένου το φυσικό αέριο να αποτελέσει ένα καύσιμο «κλειδί» για όλους τους τομείς κατανάλωσης, στον ορίζοντα προς τη μείωση του άνθρακα.
Δεκέμβριος 2020 - www.worldenergynews.gr
