Το σχέδιο της IEA για την ανάπτυξη των ΑΠΕ θα μπορούσε να προσθέσει 9 εκατ θέσεις εργασίας ετησίως
Η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 6% το 2020 ως αποτέλεσμα της κρίσης του COVID-19 και 300 εκατομμύρια θέσεις εργασίας ενδέχεται να έχουν ήδη χαθεί το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Όπως είναι φυσικό η αναταραχή προκάλεσε κύματα σοκ και στις αγορές ενέργειας, με αποτέλεσμα παγκόσμιες ενεργειακές επενδύσεις να συρρικνωθούν κατά 20% το 2020.
Προκειμένου οι κυβερνήσεις να καθοδηγηθούν για να δώσουν απάντηση σε αυτή την κατάσταση ο ΙΕΑ εκπόνησε ένα Σχέδιο Αειφόρου Ανάκαμψης με δράσεις που μπορούν να αναληφθούν τα επόμενα τρία χρόνια, δηλαδή την περίοδο 2021 -2023. Το Σχέδιο περιλαμβάνει έξι βασικούς τομείς δράσης και συγκεκριμένα την ηλεκτρική ενέργεια, τις μεταφορές, τη βιομηχανία, τα κτίρια, τα καύσιμα και τις αναδυόμενες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Σε ό,τι αφορά τον τομέα της ενέργειας το Σχέδιο μεταξύ άλλων στοχεύει στην επιτάχυνση της ανάπτυξης πηγών ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, όπως νέους αιολικούς και ηλιακούς σταθμούς, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρικών δικτύων και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και συσκευών.
9 εκατ. θέσεις εργασίας ετησίως
Οι προτάσεις του ΙΕΑ απαιτούν επενδύσεις περίπου 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια και εκτιμάται θα προσέθεταν 1,1 ποσοστιαίες μονάδες στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη κάθε χρόνο. Επίσης εκτιμάται ότι θα συντήρουσε ή θα δημιουργούσε 9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας ετησίως.
Ειδικά για τον τομέα της ενέργειας ο ΙΕΑ εκτιμά ότι 3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έχουν χαθεί ή κινδυνεύουν λόγω των επιπτώσεων της κρίσης Covid-19, ενώ άλλα 3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας χάθηκαν ή απειλούνται σε σχετικούς τομείς όπως οχήματα, κτίρια και βιομηχανία.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον ηλεκτρισμό ο ΙΕΑ σημειώνει ότι κρίση του Covid-19 μείωσε τη ζήτηση κατά 20% στις χώρες που εφαρμόστηκε το πλήρες lockdown, ενώ τα συνολικά έσοδα του τομέα αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 7% παγκοσμίως το 2020.
Τέσσερις τομείς παρεμβάσεων
Ο ΙΕΑ εστιάζει σε τέσσερις συγκεκριμένους τομείς όσον αφορά τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν.
Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός δικτύων. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις στο δίκτυο αυξάνοντας τα όρια δανεισμού, παρέχοντας φορολογικές ελαφρύνσεις, βελτιώνοντας τις διαδικασίες αδειοδότησης και επεκτείνοντας τα προγράμματα κατάρτισης και μετατροπής δεξιοτήτων.
Επιτάχυνση της ανάπτυξης του αιολικού και του ηλιακού δυναμικού. Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αναμένεται να είναι η μόνη πηγή ενέργειας που θα αναπτυχθεί το 2020, αν και, οι νέες κατασκευές πρόκειται να μειωθούν κατά περίπου 15% στη διάρκεια του έτους. Η πρόσθετη ηλιακή- φωτοβολταϊκή και αιολική ενέργεια θα μπορούσαν γρήγορα να δημιουργήσουν μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας και να μειώσουν αποτελεσματικά το κόστος των εκπομπών CO2, αλλά αυτό θα απαιτήσει πολιτικές υποστήριξης.
Υπολογίζεται ότι 180 δις δολ. θα δαπανώνται κάθε χρόνο παγκοσμίως σε νέα αιολικά και ηλιακά φωτοβολταϊκά έργα.
Διατήρηση του ρόλου της πυρηνικής και της υδροηλεκτρικής ενέργειας. Ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων υδροηλεκτρικής ενέργειας και των πυρηνικών σταθμών (για χώρες που σκοπεύουν να διατηρήσουν την επιλογή της πυρηνικής ενέργειας), θα αποτρέψει την απότομη μείωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οι νέες κατασκευές θα ενισχύσουν περαιτέρω την παραγωγή χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και θα μπορούσαν να εξεταστούν όπου ενδείκνυται.
Περίπου 20 δις. δολ. θα δαπανούσαν κάθε χρόνο για τη στήριξη της συνεχούς παραγωγής από υπάρχοντες και νέους σταθμούς υδροηλεκτρικής ενέργειας και 15 δις. δολ. θα δαπανούσαν κάθε χρόνο για τη στήριξη των επεκτάσεων των υφιστάμενων σταθμών καθ'όλη τη διάρκεια ζωής και την κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών.
Διαχείριση παραγωγής ενέργειας με αέριο και άνθρακα. Το 2019, ο άνθρακας ήταν η μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας με ποσοστό 36% και ακολουθούσε το φυσικό αέριο με 23%. Πάντως η παραγωγή από φυσικό αερίου και άνθρακα αναμένεται να μειωθεί το 2020.
Η κρίση Covid-19 έχει σημαντικές επιπτώσεις στον άνθρακα και, σε μικρότερο βαθμό, στο φυσικό αέριο. Οι τιμές του φυσικού αερίου βρίσκονται σε πτώση και πρόσφατα άγγιξαν ιστορικά χαμηλά σε αρκετές περιοχές.
Η παγκόσμια παραγωγή καυσίμου φυσικού αερίου αναμένεται να είναι περίπου 7% χαμηλότερη το 2020 σε σχέση με το 2019 λόγω της μειωμένης ζήτησης και της αύξησης των ΑΠΕ. Ο άνθρακας έχει συμπιεστεί από τις φθηνότερες ΑΠΕ και τον ανταγωνισμό κόστους με το φυσικό αέριο και αναμένεται να μειωθεί περισσότερο από 10% το 2020.
Τα έσοδα του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 7% παγκοσμίως το 2020 και η ενέργεια από καύση άνθρακα θα πληγεί περισσότερο.
Η εναλλαγή άνθρακα-αερίου στον υφιστάμενο στόλο μονάδων παραγωγής ενέργειας ως μεταβατικό μέτρο μπορεί να επιφέρει άμεσες μειώσεις των εκπομπών CO2 και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Οι αεριοστρόβιλοι συνδυασμένου κύκλου είναι συνήθως πιο αποτελεσματικοί από αυτούς που καίνε άνθρακα, επιτρέποντάς τους να εκπέμπουν περίπου 50% λιγότερο CO2 ανά μονάδα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται.
Χρηματοδοτήσεις απευθείας από τις κυβερνήσεις
Σε ότι αφορά τη χρηματοδότηση των δράσεων που προτείνει ο ΙΕΑ σημειώνει ότι ορισμένες από τις δαπάνες για ενεργειακά έργα θα πρέπει να αναληφθούν απευθείας από τις κυβερνήσεις. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι δημόσιες πολιτικές να κινητοποιήσουν τις ιδιωτικές δαπάνες για μέτρα που ευθυγραμμίζονται με τους στόχους του σχεδίου βιώσιμης ανάκαμψης.
Επίσης σημειώνει ότι θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη συντονισμού εάν οι χώρες ευθυγραμμίσουν τις ενέργειές τους. Για παράδειγμα, εάν μια ομάδα χωρών αναπτύξει μια συγκεκριμένη τεχνολογία καθαρής ενέργειας, το κόστος της είναι πιθανό να μειωθεί γρηγορότερα από ό, τι εάν μόνο μια χώρα την αναπτύξει, προς όφελος όλων. Η διασυνοριακή συνεργασία θα μπορούσε επίσης να είναι χρήσιμη για την αποκατάσταση ορισμένων διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού που έχουν διαταραχθεί από την κρίση Covid-19.
www.worldenergynews.gr
Προκειμένου οι κυβερνήσεις να καθοδηγηθούν για να δώσουν απάντηση σε αυτή την κατάσταση ο ΙΕΑ εκπόνησε ένα Σχέδιο Αειφόρου Ανάκαμψης με δράσεις που μπορούν να αναληφθούν τα επόμενα τρία χρόνια, δηλαδή την περίοδο 2021 -2023. Το Σχέδιο περιλαμβάνει έξι βασικούς τομείς δράσης και συγκεκριμένα την ηλεκτρική ενέργεια, τις μεταφορές, τη βιομηχανία, τα κτίρια, τα καύσιμα και τις αναδυόμενες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Σε ό,τι αφορά τον τομέα της ενέργειας το Σχέδιο μεταξύ άλλων στοχεύει στην επιτάχυνση της ανάπτυξης πηγών ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, όπως νέους αιολικούς και ηλιακούς σταθμούς, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρικών δικτύων και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και συσκευών.
9 εκατ. θέσεις εργασίας ετησίως
Οι προτάσεις του ΙΕΑ απαιτούν επενδύσεις περίπου 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια και εκτιμάται θα προσέθεταν 1,1 ποσοστιαίες μονάδες στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη κάθε χρόνο. Επίσης εκτιμάται ότι θα συντήρουσε ή θα δημιουργούσε 9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας ετησίως.
Ειδικά για τον τομέα της ενέργειας ο ΙΕΑ εκτιμά ότι 3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έχουν χαθεί ή κινδυνεύουν λόγω των επιπτώσεων της κρίσης Covid-19, ενώ άλλα 3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας χάθηκαν ή απειλούνται σε σχετικούς τομείς όπως οχήματα, κτίρια και βιομηχανία.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον ηλεκτρισμό ο ΙΕΑ σημειώνει ότι κρίση του Covid-19 μείωσε τη ζήτηση κατά 20% στις χώρες που εφαρμόστηκε το πλήρες lockdown, ενώ τα συνολικά έσοδα του τομέα αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 7% παγκοσμίως το 2020.
Πιο ισχυρά τα έσοδα από ΑΠΕ
Οι μονάδες παραγωγής αντιμετωπίζουν κινδύνους από τις χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρική αγορά, με το βάρος να πέφτει κυρίως στον άνθρακα, το φυσικό αέριο και την πυρηνική ενέργεια. Τα έσοδα από ΑΠΕ ήταν πιο ισχυρά λόγω συμβάσεων σταθερής τιμής, χαμηλού κόστους λειτουργίας και προτεραιότητας πρόσβασης στα δίκτυα.
Οι οικονομικές ανησυχίες θα δημιουργήσουν πιέσεις για τη μείωση του κόστους και ενδέχεται να οδηγήσουν σε κύμα απολύσεων για μη ουσιαστικές δραστηριότητες. Εξάλλου οι πρόωρες αποσύρσεις θερμοηλεκτρικών σταθμών, απειλούν χιλιάδες θέσεις εργασίας, στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Τέσσερις τομείς παρεμβάσεων
Ο ΙΕΑ εστιάζει σε τέσσερις συγκεκριμένους τομείς όσον αφορά τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν.
Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός δικτύων. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις στο δίκτυο αυξάνοντας τα όρια δανεισμού, παρέχοντας φορολογικές ελαφρύνσεις, βελτιώνοντας τις διαδικασίες αδειοδότησης και επεκτείνοντας τα προγράμματα κατάρτισης και μετατροπής δεξιοτήτων.
Ο ΙΕΑ συστήνει στις κυβερνήσεις να αναβαθμίσουν τις επενδύσεις σε νέες υποδομές μεταφοράς και διανομής, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών διασυνδέσεων και τονίζει ότι σχεδόν 110 δις. δολ. αναμένεται να δαπανηθούν κατ΄ έτος τα επόμενα τρία χρόνια σε υποδομές δικτύου και σε έξυπνα δίκτυα.
Επιτάχυνση της ανάπτυξης του αιολικού και του ηλιακού δυναμικού. Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αναμένεται να είναι η μόνη πηγή ενέργειας που θα αναπτυχθεί το 2020, αν και, οι νέες κατασκευές πρόκειται να μειωθούν κατά περίπου 15% στη διάρκεια του έτους. Η πρόσθετη ηλιακή- φωτοβολταϊκή και αιολική ενέργεια θα μπορούσαν γρήγορα να δημιουργήσουν μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας και να μειώσουν αποτελεσματικά το κόστος των εκπομπών CO2, αλλά αυτό θα απαιτήσει πολιτικές υποστήριξης.
Υπολογίζεται ότι 180 δις δολ. θα δαπανώνται κάθε χρόνο παγκοσμίως σε νέα αιολικά και ηλιακά φωτοβολταϊκά έργα.
Διατήρηση του ρόλου της πυρηνικής και της υδροηλεκτρικής ενέργειας. Ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων υδροηλεκτρικής ενέργειας και των πυρηνικών σταθμών (για χώρες που σκοπεύουν να διατηρήσουν την επιλογή της πυρηνικής ενέργειας), θα αποτρέψει την απότομη μείωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οι νέες κατασκευές θα ενισχύσουν περαιτέρω την παραγωγή χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και θα μπορούσαν να εξεταστούν όπου ενδείκνυται.
Περίπου 20 δις. δολ. θα δαπανούσαν κάθε χρόνο για τη στήριξη της συνεχούς παραγωγής από υπάρχοντες και νέους σταθμούς υδροηλεκτρικής ενέργειας και 15 δις. δολ. θα δαπανούσαν κάθε χρόνο για τη στήριξη των επεκτάσεων των υφιστάμενων σταθμών καθ'όλη τη διάρκεια ζωής και την κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών.
Διαχείριση παραγωγής ενέργειας με αέριο και άνθρακα. Το 2019, ο άνθρακας ήταν η μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας με ποσοστό 36% και ακολουθούσε το φυσικό αέριο με 23%. Πάντως η παραγωγή από φυσικό αερίου και άνθρακα αναμένεται να μειωθεί το 2020.
Η κρίση Covid-19 έχει σημαντικές επιπτώσεις στον άνθρακα και, σε μικρότερο βαθμό, στο φυσικό αέριο. Οι τιμές του φυσικού αερίου βρίσκονται σε πτώση και πρόσφατα άγγιξαν ιστορικά χαμηλά σε αρκετές περιοχές.
Η παγκόσμια παραγωγή καυσίμου φυσικού αερίου αναμένεται να είναι περίπου 7% χαμηλότερη το 2020 σε σχέση με το 2019 λόγω της μειωμένης ζήτησης και της αύξησης των ΑΠΕ. Ο άνθρακας έχει συμπιεστεί από τις φθηνότερες ΑΠΕ και τον ανταγωνισμό κόστους με το φυσικό αέριο και αναμένεται να μειωθεί περισσότερο από 10% το 2020.
Τα έσοδα του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 7% παγκοσμίως το 2020 και η ενέργεια από καύση άνθρακα θα πληγεί περισσότερο.
Η εναλλαγή άνθρακα-αερίου στον υφιστάμενο στόλο μονάδων παραγωγής ενέργειας ως μεταβατικό μέτρο μπορεί να επιφέρει άμεσες μειώσεις των εκπομπών CO2 και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Οι αεριοστρόβιλοι συνδυασμένου κύκλου είναι συνήθως πιο αποτελεσματικοί από αυτούς που καίνε άνθρακα, επιτρέποντάς τους να εκπέμπουν περίπου 50% λιγότερο CO2 ανά μονάδα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται.
Χρηματοδοτήσεις απευθείας από τις κυβερνήσεις
Σε ότι αφορά τη χρηματοδότηση των δράσεων που προτείνει ο ΙΕΑ σημειώνει ότι ορισμένες από τις δαπάνες για ενεργειακά έργα θα πρέπει να αναληφθούν απευθείας από τις κυβερνήσεις. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι δημόσιες πολιτικές να κινητοποιήσουν τις ιδιωτικές δαπάνες για μέτρα που ευθυγραμμίζονται με τους στόχους του σχεδίου βιώσιμης ανάκαμψης.
Επίσης σημειώνει ότι θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη συντονισμού εάν οι χώρες ευθυγραμμίσουν τις ενέργειές τους. Για παράδειγμα, εάν μια ομάδα χωρών αναπτύξει μια συγκεκριμένη τεχνολογία καθαρής ενέργειας, το κόστος της είναι πιθανό να μειωθεί γρηγορότερα από ό, τι εάν μόνο μια χώρα την αναπτύξει, προς όφελος όλων. Η διασυνοριακή συνεργασία θα μπορούσε επίσης να είναι χρήσιμη για την αποκατάσταση ορισμένων διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού που έχουν διαταραχθεί από την κρίση Covid-19.
www.worldenergynews.gr