Οι βασικές κατευθύνσεις για τις ενεργειακές μεταρρυθμίσεις
To αναθεωρημένο σχέδιο μεταρρυθμίσεων στον κλάδο της ενέργειας κοινοποίησε η κυβέρνηση στα πλαίσια του συνολικά προσαρμοσμένου πλάνου της οικονομίας για το 2020, μετά την αναθεώρηση λόγω της διασποράς του COVID .
Βασικές Πολιτικές για την Ενεργειακή Απόδοση
Στο πλαίσιο της διάστασης της ενεργειακής απόδοσης, στο ΕΣΕΚ τίθεται στόχος για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στην τελική κατανάλωση ενέργειας κατά ποσοστό τουλάχιστον στο 38% σε σχέση με την πρόβλεψη εξέλιξης της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το έτος 2030.
Ο συγκεκριμένος στόχος συνεπάγεται πως η τελική κατανάλωση ενέργειας δεν θα πρέπει να ξεπεράσει τα 16,5 Mtoe το έτος 2030.
Αναμένεται να επιτευχθεί, έτσι, ικανοποιητική επίδοση στους σχετικούς δείκτες αξιολόγησης αναφορικά με το ποσοστό μείωσης, τόσο σε σχέση με την τελική κατανάλωση ενέργειας για το έτος 2017 (16,8 Mtoe), όσο και με τον στόχο εξοικονόμησης ενέργειας για το έτος 2020 (18,4 Mtoe).
Οι στόχοι εξοικονόμησης στο πλαίσιο του άρθρου της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ θα επιτευχθούν με το συνδυασμό του καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης και στοχευμένων μέτρων και κινήτρων.
Το σχήμα του καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης θα συνεχίσει να εφαρμόζεται και η εφαρμογή του θα επεκταθεί και στους διαχειριστές των δικτύων διανομής τόσο ηλεκτρικής ενέργειας όσο και φυσικού αερίου, διασφαλίζοντας ανταγωνιστικές συνθήκες.
Με στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, και στο πλαίσιο προσαρμογής στις απαιτήσεις της Οδηγίας 2018/844/ΕΕ, προωθούνται μέτρα και πολιτικές για την ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος.
Τα χρηματοδοτικά προγράμματα και εργαλεία για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων τόσο του οικιακού όσο και του τριτογενούς τομέα στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου (2021-2027), θα σχεδιαστούν με γνώμονα την αύξηση των δυνητικά ωφελούμενων, την απλοποίηση των διαδικασιών πιστοποίησης των εργασιών και την ενεργότερη συμμετοχή των εγχώριων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων με αύξηση των υφιστάμενων επιπέδων μόχλευσης.
Ως επιχειρησιακός στόχος ανακαίνισης και αντικατάστασης κτιρίων κατοικίας με νέα σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης τίθεται η ενεργειακή αναβάθμιση κατά μέσο όρο 60.000 κτιρίων ή κτιριακών μονάδων σε ετήσια βάση.
Προωθούνται κανονιστικές παρεμβάσεις όπως η υποχρέωση κάθε νέας μίσθωσης ή αγοράς κτιρίου ή κτιριακής μονάδας από τους φορείς της κεντρικής κυβέρνησης, από 01/01/2021, να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (ενεργειακή κατηγορία Α και άνω), και η υποχρέωση όλα τα κτίρια όπου στεγάζονται δημόσιες αρχές να κατατάσσονται στην ενεργειακή κατηγορία Β και άνω μετά τις 31/12/2023.
Βασικό μέτρο πολιτικής για την επόμενη περίοδο είναι η προώθηση των Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης για τη χρηματοδότηση παρεμβάσεων ενεργειακής απόδοσης δημόσιων κτιρίων, και ευρύτερα οι συμπράξεις του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα. Μέγιστη συμβολή στα παραπάνω θα έχει και το ανασχεδιασμένο πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ, που αφορά στη χρηματοδότηση παρεμβάσεων ενεργειακής απόδοσης σε κτίρια της γενικής κυβέρνησης, με δυνατότητα πλέον για συμμετοχή των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών στη χρηματοδότηση σχετικών παρεμβάσεων μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης
Βασικές Πολιτικές για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ)
Ως εθνικός στόχος συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας τίθεται από το ΕΣΕΚ η επίτευξη μεριδίου συμμετοχής των ΑΠΕ τουλάχιστον στο 35% για το έτος 2030.
Επιπλέον, τίθενται στόχοι το μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας να ανέλθει σε ποσοστό τουλάχιστον 60%, το μερίδιο των ΑΠΕ για ανάγκες θέρμανσης και ψύξης να ξεπεράσει το 40% και το μερίδιο των ΑΠΕ στον τομέα των μεταφορών να ξεπεράσει το 14%.
Βασικός άξονας για την περαιτέρω ανάπτυξη των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ είναι η υποχρέωση συμμετοχής τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Ενώ το μοντέλο δομικής συγκρότησης της αγοράς βρίσκεται υπό επεξεργασία και το καθεστώς της λειτουργικής ενίσχυσης συνεχίζει να αποτελεί το βασικό εργαλείο για την υποστήριξη των τεχνολογιών ΑΠΕ και ιδιαίτερα των καινοτόμων και πιλοτικών έργων, ήδη έχουν θεσμοθετηθεί ρυθμίσεις για την απευθείας συμμετοχή των μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς να λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση .
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην απλοποίηση και βελτίωση του αδειοδοτικού πλαισίου για όλες τις τεχνολογίες ΑΠΕ.
Ρυθμίσεις στην παραπάνω κατεύθυνση έχουν ήδη θεσμοθετηθεί, όπως η δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος μικρότερης ή ίσης του 1 MW σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, έως ποσοστού 1% των καλλιεργούμενων εκτάσεων ανά Περιφερειακή Ενότητα, καθώς και η διευκόλυνση της υλοποίησης έργων βιοαερίου από τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Στην κατεύθυνση μείωσης του συνολικού χρόνου ολοκλήρωσης της αδειοδοτικής διαδικασίας στα δύο έτη, σε εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2018/2001, σχεδιάζεται μια ολοκληρωμένη παρέμβαση απλοποίησης της διαδικασίας χορήγησης Άδειας Παραγωγής και θα ακολουθήσει η απλοποίηση των διαδικασιών για τις Άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας. Επιπλέον προωθείται η εκπόνηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, που θα αποτελέσει βασικό εργαλείο για την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
Κεντρικό στόχο της Κυβέρνησης αποτελεί η προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Στο πλαίσιο αυτό συγκροτήθηκε Διυπουργική Επιτροπή, με συμμετοχή των Υπουργείων Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υποδομών και Μεταφορών, η οποία είναι επιφορτισμένη με την εκπόνηση εθνικού επιχειρησιακού σχεδίου για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης εντός του 2020, το οποίο θα περιλαμβάνει το σχεδιασμό και την εφαρμογή προγράμματος κινήτρων, τον καθορισμό της χωροθέτησης και τη διαμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των ηλεκτρικών υποδομών φόρτισης. Ρυθμίσεις για την ανάπτυξη του σχετικού θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου έχουν ήδη προωθηθεί.
Ως στόχοι διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης έχουν τεθεί η αύξηση του μεριδίου των ηλεκτρικών οχημάτων στην ελληνική αγορά από κάτω του 1% για το 2019 σε τουλάχιστον 8,7% επί των νέων ταξινομήσεων εντός χρονικού διαστήματος 5 ετών (2020-2024), και σε 30% το έτος 2030.
Βασικές Πολιτικές για την Εσωτερική Αγορά Ενέργειας και Διασυνδεσιμότητας
Η προώθηση των διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο των νησιών με την ηπειρωτική χώρα όσο και με γειτονικές χώρες, αποτελεί βασική προτεραιότητα. Έμφαση δίνεται στην ολοκλήρωση της διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης, των διασυνδέσεων των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων και του Βορείου Αιγαίου. Επιπλέον, προωθείται η ολοκλήρωση της διασυνδετικής γραμμής μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας (Μαρίτσα – Νέα Σάντα), και η προοπτική διασύνδεσης της Ελλάδας με την Κύπρο και, μέσω της Κύπρου, με το Ισραήλ. Προωθείται η ολοκλήρωση και λειτουργία του αγωγού TAP, η λειτουργία της Ρεβυθούσας, η υλοποίηση του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), η μελετητική ωρίμανση και υλοποίηση του αγωγού φυσικού αερίου East Med, και η υλοποίηση του έργου της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα.
H ολοκλήρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω της εφαρμογής του Μοντέλου-Στόχος (Target Model) και της σύζευξης με τις γειτονικές αγορές, αναμένεται επίσης να ενισχύσει τον ανταγωνισμό και να συμβάλλει στη μείωση του ενεργειακού κόστους προς όφελος των καταναλωτών.
H Κυβέρνηση έχει θέσει ως προτεραιότητα την ανάπτυξη και πλήρη λειτουργία του νέου μοντέλου αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός του 2020. Το μοντέλο θα αποτελείται από μια σειρά απαραίτητων νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων που αφορούν την παρακολούθηση και τήρηση των σχετικών χρονοδιαγραμμάτων από τους αρμόδιους Διαχειριστές, την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για τον έλεγχο και την παρακολούθηση της εγχώριας αγοράς ενέργειας και την επιβολή κυρώσεων στις περιπτώσεις παραβίασης της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας.
Εντός του 2020 δρομολογούνται μέτρα για την αύξηση της ευελιξίας του ενεργειακού συστήματος, καθώς και για τη διασφάλιση της χωρίς διακρίσεις συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών στην αγορά, της ανταπόκρισης στη ζήτηση και της αποθήκευσης και της αντιμετώπισης της ενεργειακής ένδειας (βελτίωση του κοινωνικού τιμολογίου και του καθεστώτος της Καθολικής Υπηρεσίας, βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων κατοικίας ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών).
Βασικές Πολιτικές για την Κλιματική Αλλαγή
Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που παρουσιάστηκε, κυρώθηκε και υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Δεκέμβριο του 2019, αποτελεί για τη χώρα αναλυτικό οδικό χάρτη για την επίτευξη συγκεκριμένων ενεργειακών και κλιματικών Στόχων έως το 2030.
Τίθεται ως κεντρικός στόχος μέχρι το έτος 2030, η συνολική μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ) στη χώρα να είναι μεγαλύτερη του 40% σε σχέση με το έτος 1990, και 55% σε σχέση με το έτος 2005.
Βασική προτεραιότητα της Ελληνικής Κυβέρνησης για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι η απεξάρτηση της οικονομίας και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το λιγνίτη έως το έτος 2028, όπως εξαγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό τον Σεπτέμβριο του 2019.
Στο ΕΣΕΚ εξειδικεύεται το χρονοδιάγραμμα κλεισίματος των 14 ήδη εγκατεστημένων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ έως το έτος 2023, εκτός της μονάδας Πτολεμαΐδα V που βρίσκεται υπό κατασκευή και θα λειτουργεί ως λιγνιτική έως το έτος 2028.
Απόλυτη προτεραιότητα της Κυβέρνησης είναι η μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή να γίνει με τρόπο δίκαιο για τις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
Για το λόγο αυτό, συγκροτήθηκε Διυπουργική Επιτροπή12 που θα εκπονήσει και θα παρουσιάσει στα μέσα του 2020 ένα ολοκληρωμένο, πολυδιάστατο και εμπροσθοβαρές Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης.
Το Σχέδιο θα περιλαμβάνει πλέγμα μέτρων και προβλέψεων που θα αφορούν, μεταξύ άλλων: επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, μετεκπαίδευση των εργαζομένων, εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και δημιουργία νέων μέσω ενός ευέλικτου αναπτυξιακού μετασχηματισμού και της ανάπτυξης όλων των τομέων παραγωγής.
Ήδη έχουν ξεκινήσει στοχευμένες παρεμβάσεις προς όφελος των υπό μετάβαση περιοχών, όπως η απόδοση στις λιγνιτικές περιοχές του τέλους ανάπτυξης λιγνιτικών μονάδων13 άνω των 136 εκατομμυρίων ευρώ που τους οφείλεται από το 2014, το οποίο θα διοχετευθεί σε έργα υψηλής προτεραιότητας, ενώ οι περιοχές αυτές θα συνεχίσουν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από τα έσοδα πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών ΑτΘ μέσω του Πράσινου Ταμείου.
Πέραν της απολιγνιτοποίησης, προωθούνται μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, που αποτυπώνονται στην Εθνική Στρατηγική Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή και στα υπό ολοκλήρωση Περιφερειακά Σχέδια Δράσης για την Κλιματική Προσαρμογή.
Στα πλαίσια του εθνικού σχεδιασμού για την ενέργεια και το κλίμα συγκαταλέγεται και η διαχείριση των αποβλήτων, όπου προάγονται δράσεις για την ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων, την ενίσχυση της ανακύκλωσης και της χωριστής συλλογής στην πηγή και τη μείωση των ποσοστών ταφής.
Το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και τα αναθεωρημένα Περιφερειακά Σχέδια θα προβλέπουν ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τη συλλογή, την ανακύκλωση και την επεξεργασία των αστικών και βιομηχανικών αποβλήτων, και για την αναβάθμιση και ανάπτυξη σχετικών υποδομών.
Τέλος η Κυβέρνηση δίνει έμφαση στην αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης, με ενσωμάτωση στο Εθνικό Δίκαιο της Οδηγίας 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον,17 και στην προώθηση των «πράσινων» και «κυκλικών» δημοσίων συμβάσεων.
www.worldenergynews.gr
Βασικές Πολιτικές για την Ενεργειακή Απόδοση
Στο πλαίσιο της διάστασης της ενεργειακής απόδοσης, στο ΕΣΕΚ τίθεται στόχος για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στην τελική κατανάλωση ενέργειας κατά ποσοστό τουλάχιστον στο 38% σε σχέση με την πρόβλεψη εξέλιξης της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το έτος 2030.
Ο συγκεκριμένος στόχος συνεπάγεται πως η τελική κατανάλωση ενέργειας δεν θα πρέπει να ξεπεράσει τα 16,5 Mtoe το έτος 2030.
Αναμένεται να επιτευχθεί, έτσι, ικανοποιητική επίδοση στους σχετικούς δείκτες αξιολόγησης αναφορικά με το ποσοστό μείωσης, τόσο σε σχέση με την τελική κατανάλωση ενέργειας για το έτος 2017 (16,8 Mtoe), όσο και με τον στόχο εξοικονόμησης ενέργειας για το έτος 2020 (18,4 Mtoe).
Οι στόχοι εξοικονόμησης στο πλαίσιο του άρθρου της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ θα επιτευχθούν με το συνδυασμό του καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης και στοχευμένων μέτρων και κινήτρων.
Το σχήμα του καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης θα συνεχίσει να εφαρμόζεται και η εφαρμογή του θα επεκταθεί και στους διαχειριστές των δικτύων διανομής τόσο ηλεκτρικής ενέργειας όσο και φυσικού αερίου, διασφαλίζοντας ανταγωνιστικές συνθήκες.
Με στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, και στο πλαίσιο προσαρμογής στις απαιτήσεις της Οδηγίας 2018/844/ΕΕ, προωθούνται μέτρα και πολιτικές για την ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος.
Τα χρηματοδοτικά προγράμματα και εργαλεία για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων τόσο του οικιακού όσο και του τριτογενούς τομέα στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου (2021-2027), θα σχεδιαστούν με γνώμονα την αύξηση των δυνητικά ωφελούμενων, την απλοποίηση των διαδικασιών πιστοποίησης των εργασιών και την ενεργότερη συμμετοχή των εγχώριων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων με αύξηση των υφιστάμενων επιπέδων μόχλευσης.
Ως επιχειρησιακός στόχος ανακαίνισης και αντικατάστασης κτιρίων κατοικίας με νέα σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης τίθεται η ενεργειακή αναβάθμιση κατά μέσο όρο 60.000 κτιρίων ή κτιριακών μονάδων σε ετήσια βάση.
Προωθούνται κανονιστικές παρεμβάσεις όπως η υποχρέωση κάθε νέας μίσθωσης ή αγοράς κτιρίου ή κτιριακής μονάδας από τους φορείς της κεντρικής κυβέρνησης, από 01/01/2021, να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (ενεργειακή κατηγορία Α και άνω), και η υποχρέωση όλα τα κτίρια όπου στεγάζονται δημόσιες αρχές να κατατάσσονται στην ενεργειακή κατηγορία Β και άνω μετά τις 31/12/2023.
Βασικό μέτρο πολιτικής για την επόμενη περίοδο είναι η προώθηση των Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης για τη χρηματοδότηση παρεμβάσεων ενεργειακής απόδοσης δημόσιων κτιρίων, και ευρύτερα οι συμπράξεις του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα. Μέγιστη συμβολή στα παραπάνω θα έχει και το ανασχεδιασμένο πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ, που αφορά στη χρηματοδότηση παρεμβάσεων ενεργειακής απόδοσης σε κτίρια της γενικής κυβέρνησης, με δυνατότητα πλέον για συμμετοχή των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών στη χρηματοδότηση σχετικών παρεμβάσεων μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης
Βασικές Πολιτικές για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ)
Ως εθνικός στόχος συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας τίθεται από το ΕΣΕΚ η επίτευξη μεριδίου συμμετοχής των ΑΠΕ τουλάχιστον στο 35% για το έτος 2030.
Επιπλέον, τίθενται στόχοι το μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας να ανέλθει σε ποσοστό τουλάχιστον 60%, το μερίδιο των ΑΠΕ για ανάγκες θέρμανσης και ψύξης να ξεπεράσει το 40% και το μερίδιο των ΑΠΕ στον τομέα των μεταφορών να ξεπεράσει το 14%.
Βασικός άξονας για την περαιτέρω ανάπτυξη των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ είναι η υποχρέωση συμμετοχής τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Ενώ το μοντέλο δομικής συγκρότησης της αγοράς βρίσκεται υπό επεξεργασία και το καθεστώς της λειτουργικής ενίσχυσης συνεχίζει να αποτελεί το βασικό εργαλείο για την υποστήριξη των τεχνολογιών ΑΠΕ και ιδιαίτερα των καινοτόμων και πιλοτικών έργων, ήδη έχουν θεσμοθετηθεί ρυθμίσεις για την απευθείας συμμετοχή των μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς να λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση .
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην απλοποίηση και βελτίωση του αδειοδοτικού πλαισίου για όλες τις τεχνολογίες ΑΠΕ.
Ρυθμίσεις στην παραπάνω κατεύθυνση έχουν ήδη θεσμοθετηθεί, όπως η δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος μικρότερης ή ίσης του 1 MW σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, έως ποσοστού 1% των καλλιεργούμενων εκτάσεων ανά Περιφερειακή Ενότητα, καθώς και η διευκόλυνση της υλοποίησης έργων βιοαερίου από τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Στην κατεύθυνση μείωσης του συνολικού χρόνου ολοκλήρωσης της αδειοδοτικής διαδικασίας στα δύο έτη, σε εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2018/2001, σχεδιάζεται μια ολοκληρωμένη παρέμβαση απλοποίησης της διαδικασίας χορήγησης Άδειας Παραγωγής και θα ακολουθήσει η απλοποίηση των διαδικασιών για τις Άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας. Επιπλέον προωθείται η εκπόνηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, που θα αποτελέσει βασικό εργαλείο για την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
Κεντρικό στόχο της Κυβέρνησης αποτελεί η προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Στο πλαίσιο αυτό συγκροτήθηκε Διυπουργική Επιτροπή, με συμμετοχή των Υπουργείων Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υποδομών και Μεταφορών, η οποία είναι επιφορτισμένη με την εκπόνηση εθνικού επιχειρησιακού σχεδίου για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης εντός του 2020, το οποίο θα περιλαμβάνει το σχεδιασμό και την εφαρμογή προγράμματος κινήτρων, τον καθορισμό της χωροθέτησης και τη διαμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των ηλεκτρικών υποδομών φόρτισης. Ρυθμίσεις για την ανάπτυξη του σχετικού θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου έχουν ήδη προωθηθεί.
Ως στόχοι διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης έχουν τεθεί η αύξηση του μεριδίου των ηλεκτρικών οχημάτων στην ελληνική αγορά από κάτω του 1% για το 2019 σε τουλάχιστον 8,7% επί των νέων ταξινομήσεων εντός χρονικού διαστήματος 5 ετών (2020-2024), και σε 30% το έτος 2030.
Βασικές Πολιτικές για την Εσωτερική Αγορά Ενέργειας και Διασυνδεσιμότητας
Η προώθηση των διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο των νησιών με την ηπειρωτική χώρα όσο και με γειτονικές χώρες, αποτελεί βασική προτεραιότητα. Έμφαση δίνεται στην ολοκλήρωση της διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης, των διασυνδέσεων των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων και του Βορείου Αιγαίου. Επιπλέον, προωθείται η ολοκλήρωση της διασυνδετικής γραμμής μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας (Μαρίτσα – Νέα Σάντα), και η προοπτική διασύνδεσης της Ελλάδας με την Κύπρο και, μέσω της Κύπρου, με το Ισραήλ. Προωθείται η ολοκλήρωση και λειτουργία του αγωγού TAP, η λειτουργία της Ρεβυθούσας, η υλοποίηση του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), η μελετητική ωρίμανση και υλοποίηση του αγωγού φυσικού αερίου East Med, και η υλοποίηση του έργου της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα.
H ολοκλήρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω της εφαρμογής του Μοντέλου-Στόχος (Target Model) και της σύζευξης με τις γειτονικές αγορές, αναμένεται επίσης να ενισχύσει τον ανταγωνισμό και να συμβάλλει στη μείωση του ενεργειακού κόστους προς όφελος των καταναλωτών.
H Κυβέρνηση έχει θέσει ως προτεραιότητα την ανάπτυξη και πλήρη λειτουργία του νέου μοντέλου αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός του 2020. Το μοντέλο θα αποτελείται από μια σειρά απαραίτητων νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων που αφορούν την παρακολούθηση και τήρηση των σχετικών χρονοδιαγραμμάτων από τους αρμόδιους Διαχειριστές, την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για τον έλεγχο και την παρακολούθηση της εγχώριας αγοράς ενέργειας και την επιβολή κυρώσεων στις περιπτώσεις παραβίασης της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας.
Εντός του 2020 δρομολογούνται μέτρα για την αύξηση της ευελιξίας του ενεργειακού συστήματος, καθώς και για τη διασφάλιση της χωρίς διακρίσεις συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών στην αγορά, της ανταπόκρισης στη ζήτηση και της αποθήκευσης και της αντιμετώπισης της ενεργειακής ένδειας (βελτίωση του κοινωνικού τιμολογίου και του καθεστώτος της Καθολικής Υπηρεσίας, βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων κατοικίας ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών).
Βασικές Πολιτικές για την Κλιματική Αλλαγή
Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που παρουσιάστηκε, κυρώθηκε και υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Δεκέμβριο του 2019, αποτελεί για τη χώρα αναλυτικό οδικό χάρτη για την επίτευξη συγκεκριμένων ενεργειακών και κλιματικών Στόχων έως το 2030.
Τίθεται ως κεντρικός στόχος μέχρι το έτος 2030, η συνολική μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ) στη χώρα να είναι μεγαλύτερη του 40% σε σχέση με το έτος 1990, και 55% σε σχέση με το έτος 2005.
Βασική προτεραιότητα της Ελληνικής Κυβέρνησης για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι η απεξάρτηση της οικονομίας και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το λιγνίτη έως το έτος 2028, όπως εξαγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό τον Σεπτέμβριο του 2019.
Στο ΕΣΕΚ εξειδικεύεται το χρονοδιάγραμμα κλεισίματος των 14 ήδη εγκατεστημένων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ έως το έτος 2023, εκτός της μονάδας Πτολεμαΐδα V που βρίσκεται υπό κατασκευή και θα λειτουργεί ως λιγνιτική έως το έτος 2028.
Απόλυτη προτεραιότητα της Κυβέρνησης είναι η μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή να γίνει με τρόπο δίκαιο για τις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
Για το λόγο αυτό, συγκροτήθηκε Διυπουργική Επιτροπή12 που θα εκπονήσει και θα παρουσιάσει στα μέσα του 2020 ένα ολοκληρωμένο, πολυδιάστατο και εμπροσθοβαρές Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης.
Το Σχέδιο θα περιλαμβάνει πλέγμα μέτρων και προβλέψεων που θα αφορούν, μεταξύ άλλων: επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, μετεκπαίδευση των εργαζομένων, εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και δημιουργία νέων μέσω ενός ευέλικτου αναπτυξιακού μετασχηματισμού και της ανάπτυξης όλων των τομέων παραγωγής.
Ήδη έχουν ξεκινήσει στοχευμένες παρεμβάσεις προς όφελος των υπό μετάβαση περιοχών, όπως η απόδοση στις λιγνιτικές περιοχές του τέλους ανάπτυξης λιγνιτικών μονάδων13 άνω των 136 εκατομμυρίων ευρώ που τους οφείλεται από το 2014, το οποίο θα διοχετευθεί σε έργα υψηλής προτεραιότητας, ενώ οι περιοχές αυτές θα συνεχίσουν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από τα έσοδα πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών ΑτΘ μέσω του Πράσινου Ταμείου.
Πέραν της απολιγνιτοποίησης, προωθούνται μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, που αποτυπώνονται στην Εθνική Στρατηγική Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή και στα υπό ολοκλήρωση Περιφερειακά Σχέδια Δράσης για την Κλιματική Προσαρμογή.
Στα πλαίσια του εθνικού σχεδιασμού για την ενέργεια και το κλίμα συγκαταλέγεται και η διαχείριση των αποβλήτων, όπου προάγονται δράσεις για την ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων, την ενίσχυση της ανακύκλωσης και της χωριστής συλλογής στην πηγή και τη μείωση των ποσοστών ταφής.
Το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και τα αναθεωρημένα Περιφερειακά Σχέδια θα προβλέπουν ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τη συλλογή, την ανακύκλωση και την επεξεργασία των αστικών και βιομηχανικών αποβλήτων, και για την αναβάθμιση και ανάπτυξη σχετικών υποδομών.
Τέλος η Κυβέρνηση δίνει έμφαση στην αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης, με ενσωμάτωση στο Εθνικό Δίκαιο της Οδηγίας 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον,17 και στην προώθηση των «πράσινων» και «κυκλικών» δημοσίων συμβάσεων.
www.worldenergynews.gr
