Εντός Ιανουαρίου θα έχουν επιλεγεί σχεδόν όλοι οι ανάδοχοι για τις τεχνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές μελέτες (FEED) και η λεπτομερής υποθαλάσσια έρευνα (DMS)
Ορόσημο για τη βιωσιμότητα του αγωγού, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί «όνειρο» από αναλυτές, που αμφισβητούσαν την πραγματοποίησή του, χαρακτήρισε ο υπουργός Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης την υπογραφή του προσύμφωνου συνεργασίας (Letter of Intent) ανάμεσα στη ΔΕΠΑ και την Energean. «Λυπάμαι που θα τους απογοητεύσουμε», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
«Σήμερα δείχνουμε ένα όραμα συνεργασίας ανάμεσα σε κράτη και εταιρείες, τα οποία συνασπίζονται στην υπεράσπιση του Δικαίου και την προώθηση συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα», πρόσθεσε ο υπουργός.
Όπως συμπλήρωσε, το προσύμφωνο αφορά την προμήθεια 2 bcm από τα κοιτάσματα του Ισραήλ, το οποίο αντιστοιχεί στο 20% της δυναμικότητας του αγωγού. Σύμφωνα με τον υπουργό, οι υπόλοιπες ποσότητες θα προέλθουν από άλλα κοιτάσματα, όπως για παράδειγμα από τη δεύτερη φάση ανάπτυξης του Λεβιάθαν στον Ισραήλ και τον «Γλαύκο» στην Κύπρο.
Ο κ. Χατζηδάκης επισήμανε πως το έργο ενδυναμώνει την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε., ανοίγοντας μία νέα ενεργειακή όδευση για τη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας, ως η πλέον δυναμική επιλογή για την τροφοδοσία της Ε.Ε. από αποθέματα αερίου στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Όσον αφορά την κατασκευή του, μίλησε για ένα δρόμο που «δεν θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, αλλά ανηφορικός και δύσκολος». Όπως συμπλήρωσε, «έχουμε την πρόθεση να τον διαβούμε».
Αναφερόμενος στη Διακρατική Συμφωνία, που θα υπογραφεί σε λίγες ώρες στο Ζάππειο, σημείωσε πως δεν στρέφεται εναντίον οποιαδήποτε χώρας, αλλά στην κατεύθυνση ενός συνασπισμού χωρών που βλέπει την ενέργεια όχι ως εστία συγκρούσεων, αλλά ως καταλύτη για την ειρήνη και την ευημερία.
Από την πλευρά της ΔΕΠΑ, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, Κωνσταντίνος Ξιφαράς, σημείωσε πως το προσύμφωνο διεθνοποιεί περαιτέρω τον ρόλο της εταιρείας. Συμπλήρωσε ότι εντός Ιανουαρίου θα έχουν επιλεγεί σχεδόν όλοι οι ανάδοχοι για τις τεχνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές μελέτες (FEED) και η λεπτομερής υποθαλάσσια έρευνα (DMS) που είναι απαραίτητες για τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης.
O Μαθιός Ρήγας, διευθύνων σύμβουλος της Energean, επισήμανε πως το FPSO της εταιρείας διαθέτει ελεύθερη δυναμικότητα 2 bcm, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας με τη ΔΕΠΑ. Επίσης, στο Karish North υπάρχουν διαθέσιμες ποσότητες για να καλυφθεί η συμφωνία, τη στιγμή που η εταιρεία διαθέτει άδειες έρευνας 9 ακόμη παραχωρήσεων στην ισραηλινή ΑΟΖ, από τις οποίες εκτιμάται πως θα υπάρξουν και άλλες ανακαλύψεις.
Αναλυτικά ο χαιρετισμός του κ. Χατζηδάκη:
Είμαστε σήμερα εδώ για την υπογραφή ενός Προσυμφώνου (Letter of Intent) ανάμεσα στη ΔΕΠΑ και την Energean για την αγορά και τη μεταφορά 2 Δις Κυβικών Μέτρων Αερίου μέσω του αγωγού EastMed, πράγμα το οποίο αποτελεί ορόσημο για τη βιωσιμότητα αυτού του αγωγού, ενός έργου που έχει συχνά χαρακτηριστεί ως αγωγός-όνειρο από πολλούς αναλυτές, που θεωρούσαν αδύνατη την πραγματοποίησή του.
Λυπάμαι που θα τους απογοητεύσουμε.
Μπορεί ο αγωγός αυτός να είναι όνειρο για ορισμένους και εφιάλτης για κάποιους άλλους, αλλά σήμερα αποδεικνύεται ότι τίθενται οι βάσεις για την υλοποίησή του. Σήμερα δείχνουμε τόσο με αυτή τη Συμφωνία όσο και με τη Συμφωνία που θα υπογραφεί το απόγευμα στο Ζάππειο ότι έχουμε ένα όραμα συνεργασίας ανάμεσα σε κράτη και σε εταιρίες που συνασπίζονται για την υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου στη Ν.Α. Μεσόγειο και στην προώθηση της συνεργασίας ιδιαίτερα στον ενεργειακό τομέα.
Η υλοποίηση αυτού του οράματος ξεκινάει σήμερα με την υπογραφή του εν λόγω Προσυμφώνου δια του οποίου θα δεσμευθούν δυνητικά ποσότητες αερίου που αναλογούν στο 20% της αρχικής δυναμικότητας του αγωγού.
Οι υπολειπόμενες ποσότητες μπορούν να βρεθούν συν τω χρόνω από άλλα πεδία που βρίσκονται ή θα βρεθούν σε φάση ανάπτυξης μέσα στα επόμενα 5 έτη, όπως η β’ φάση ανάπτυξης του πεδίου Λεβιάθαν στο Ισραήλ ή το πεδίο Γλαύκος στην Κύπρο.
Ο δρόμος προς την υλοποίηση αυτού του οράματος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.
Θα είναι δύσκολος και ανηφορικός αλλά έχουμε την αποφασιστικότητα να τον διαβούμε με επιμονή και υπομονή και αυτό θα υπογραμμισθεί σε λίγες ώρες και από τον κ. Μητσοτάκη, τον κ. Αναστασιάδη και τον κ. Νετανιάχου κατά τη διάρκεια της υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας από τους τρεις υπουργούς Ενέργειας στο Ζάππειο.
Η συμφωνία του Ζαππείου δεν στρέφεται εναντίον οιασδήποτε χώρας, στρέφεται υπέρ της ειρήνης και της συνεργασίας στη Ν.Α. Μεσόγειο.
Είναι ένας συνασπισμός δυνάμεων για την ειρήνη αι την πρόοδο στην ευρύτερη περιοχή μας και βλέπει αυτός ο συνασπισμός την ενέργεια όχι ως αιτία συγκρούσεων, αλλά ως καταλύτη ειρηνικής συνύπαρξης όλων των κρατών και των λαών της ευρύτερης περιοχής.
Ο EastMed αποτελεί την καλύτερη στρατηγική επιλογή για όλα τα συμβαλλόμενα κράτη αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφορικά με τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο και για αυτό το λόγο άλλωστε υποστηρίζεται σθεναρά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλα τα εμπλεκόμενα κράτη ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος-PCI.
Ο EastMed είναι τεχνικά και εμπορικά υλοποιήσιμος και είναι σαφώς ανταγωνιστικότερος συγκριτικά με άλλες εξαγωγικές εναλλακτικές που θα πρέπει να κατασκευασθούν εκ του μηδενός.
Πρόκειται για ένα έργο που ενδυναμώνει την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε., ανοίγοντας έναν νέο ενεργειακό διάδρομο κατά τρόπο που αυξάνει ταυτόχρονα, τη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων εισαγωγής φυσικού αερίου της Ένωσης.
Είναι πεπεισμένος ότι με την τελική συμμετοχή της Ιταλίας το έργο θα λάβει την τελική του μορφή ως η πλέον δυναμική επιλογή για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ από τα αποθέματα αερίου της Ν.Α. Μεσογείου.
Η συμφωνία της ΔΕΠΑ με την Energean ανοίγει τον δρόμο για την εμπορική αξιοποίηση του αγωγού EastMed
Στην περαιτέρω συνεργασία τους με στόχο την υποστήριξη του αγωγού EastMed συμφώνησαν η Energean (LSE: ENOG, TASE: אנאג) και η ΔΕΠΑ. Λίγο πριν τη Διακρατική Συμφωνία που υπογράφεται εντός της ημέρας από τους Υπουργούς Ενέργειας της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ, η Energean και η ΔΕΠΑ υπέγραψαν Δήλωση Προθέσεων για την πώληση και αγορά 2 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου τον χρόνο, από τα κοιτάσματα της Energean στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη του Ισραήλ, όπου η Energean ήδη επενδύει 1,7 δισεκ. $ για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων Karish και Tanin, μέσω του FPSO “Energean Power”.
Η ΔΕΠΑ συμμετέχει με 50% στο μετοχικό κεφάλαιο της IGI Poseidon, της κοινοπραξίας με την Edison S.p.A, η οποία αναπτύσσει τον υποθαλάσσιο Διασυνδετήριο Αγωγό Φυσικού Αερίου Ελλάδας – Ιταλίας. Επιπλέον, κατέχει ηγετική θέση στην εμπορία φυσικού αερίου στην Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς και την ανάπτυξη υποδομών φυσικού αερίου, με στόχο τη διαφοροποίηση των πηγών ανεφοδιασμού και την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής.
Περισσότερες λεπτομέρειες, μεταξύ των οποίων οι όροι, τα σημεία διάθεσης, η σύσταση του φυσικού αερίου, o ναυλωτής κλπ. θα συμφωνηθούν και θα καταγραφούν στη Συμφωνία για την Πώληση και Αγορά Αερίου (GSPA).
Αμέσως μετά τη Συμφωνία, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ, κ. Κωνσταντίνος Ξιφαράς, δήλωσε:
«Με τη συμφωνία που υπογράψαμε σήμερα – την πρώτη συμφωνία για την εμπορική αξιοποίηση του αγωγού EastMed – κάναμε ένα αποφασιστικό βήμα για τη διασφάλιση της εμπορικής βιωσιμότητας και, κατ΄ επέκταση, την υλοποίηση του έργου.
Με την παρούσα Δήλωση Προθέσεων η ΔΕΠΑ προτίθεται να αγοράζει 2 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, που αντιστοιχούν στο 20% της αρχικής δυναμικότητας του αγωγού. Η Energean και η ΔΕΠΑ - ένας μεγάλος παραγωγός του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και ένας κρίσιμος διανομέας του καυσίμου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη - ενώνουν τις δυνάμεις τους για να εξασφαλίσουν την επιτυχία του αγωγού.
Η ΔΕΠΑ επεκτείνει σταθερά τις εμπορικές δραστηριότητες της και, σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους, αναπτύσσει τις υποδομές που εγγυώνται τη διαφοροποίηση των πηγών και την ενεργειακή ασφάλεια τόσο της Ελλάδας, όσο και της Ευρώπης. Ενισχύοντας συστηματικά τη διεθνή της παρουσία, η εταιρεία μας πρωταγωνιστεί στις ενεργειακές εξελίξεις της Ανατολικής Μεσογείου.»
Ο κ. Μαθιός Ρήγας, Διευθύνων Σύμβουλος της Energean, δήλωσε:
«Η συμφωνία με τη ΔΕΠΑ συνιστά ορόσημο στην ανάπτυξη του αγωγού EastMed, o οποίος πλέον δεν έχει μόνο την υποστήριξη των κυβερνήσεων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά συγκεντρώνει και το ενδιαφέρον σημαντικών πωλητών και αγοραστών φυσικού αερίου στην περιοχή.
O αγωγός EastMed προσφέρει στην Energean μια πρόσθετη, σημαντική δυνατότητα για την πλήρη αξιοποίηση του FPSO «Energean Power», ετήσιας δυναμικότητας 8 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, και μας επιτρέπει να συνεχίσουμε την έρευνα και ανάπτυξη των εννέα αδειών μας στην ΑΟΖ του Ισραήλ.
Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι για τη συμφωνία, η οποία είναι και η πρώτη εμπορική συμφωνία για την αξιοποίηση του αγωγού EastMed, και δηλώνουμε έτοιμοι να στηρίξουμε ακόμη περισσότερο το κρίσιμο αυτό έργο, που θα ενισχύσει σημαντικά τις τοπικές οικονομίες, τους καταναλωτές και την ενεργειακή ασφάλεια των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρώπης.»
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η σχετική πρόβλεψη του άρθρου 10 της συμφωνίας θεωρείται πολύ σημαντική δεδομένου ότι τέτοιες ρήτρες δεν περιλαμβάνονται σε αντίστοιχιες συμφωνίες.
Επιπλέον, η συμφωνία έχει τρία ακόμη σημαντικά σημεία:
1. Κοινό ρυθμιστικό, αδειοδοτικό και φορολογικό πλαίσιο και στις τέσσερις χώρες (μαζί με την Ιταλία) για τη διευκόλυνση υλοποίησης του έργου
2. Δυνατότητα ένταξης στο σχέδιο του East Med και άλλων κρατών, όπως της Αιγύπτου και του Λιβάνου στο μέλλον
3. Δυνατότητα δέσμευσης ποσοτήτων φυσικού αερίου και από κράτη που δεν συμμετέχουν στην ανάπτυξη του αγωγού
Νωρίτερα (2/1- 08.41) το WEN έγραφε:
Ορόσημο για την εμπορική ωρίμανση του EastMed αποτελεί η σημερινή (2/01) υπογραφή του σημερινού προσύμφωνου μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean, για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού.
Το προσύμφωνο, το οποίο θα υπογραφεί λίγες ώρες πριν από την υπογραφή της Διακυβερνητικής Συμφωνίας ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, αποτελεί το πρώτο επιχειρηματικό deal που γίνεται στην προοπτική υλοποίησης του πρότζεκτ, κάνοντας έτσι το παρθενικό βήμα για τη διασφάλιση της οικονομικής του βιωσιμότητας.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, προβλέπει την αγορά από τη ΔΕΠΑ, και διακίνηση μέσω του αγωγού, έως 2 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) αερίου από την παραγωγή της Energean από τις παραχωρήσεις που εκμεταλλεύεται στο Ισραήλ.
Έτσι, με δεδομένο ότι η αρχική μεταφορική ικανότητα του έργου θα είναι 10 bcm ετησίως, αν το προσύμφωνο οδηγήσει σε οριστική συμβασιοποίηση των εν λόγω ποσοτήτων, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για τη δέσμευση έως του 20% της δυναμικότητας του αγωγού.
Εντός της δυναμικότητας του FPSO της Energean
Όπως βέβαια σημειώνουν αναλυτές, το προσύμφωνο δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το deal θα καταλήξει και στην υπογραφή οριστικών συμβολαίων ανάμεσα στις δύο εταιρείες – εξάλλου, η κατασκευή του αγωγού «περνά» και από γεωπολιτικές παραμέτρους, που βρίσκονται πέρα από την οικονομική σφαίρα.
Ωστόσο, θέτει για πρώτη φορά σε απτή εμπορική βάση την υλοποίηση του πρότζεκτ, εμπλέκοντας τον πρώτο παραγωγό στην τροφοδοσία του.
Εξίσου σημαντικό είναι πως, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα, το επιχειρηματικό σχέδιο της Energean για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων στο Ισραήλ, με εγκατάσταση της πρώτης πλωτής μονάδας παραγωγής, αποθήκευσης και εκφόρτωσης (FPSO) στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορεί να υποστηρίξει την τροφοδοσία με 2 bcm αερίου σε ετήσια βάση.
Έτσι, από τη δυναμικότητα 9 bcm του FPSO, η εταιρεία έχει συμβασιοποιήσει τα 5 bcm, ενώ έχει υπογράψει προσύμφωνα για άλλα 1,1 bcm. Κάτι που σημαίνει πως, ακόμη και αν όλα αυτά τα προσύμφωνα καταλήξουν σε οριστικές συμφωνίες, τότε έστω και οριακά η παραγωγή της πλωτής μονάδας επαρκεί για την προμήθεια της ΔΕΠΑ.
«Στο κάδρο» των FSRU και IGB το προσύμφωνο για τη ΔΕΠΑ
Παράλληλα, οι διαθέσιμες ποσότητες στο χαρτοφυλάκιο των παραχωρήσεων που εκμεταλλεύεται η Energean στο Ισραήλ, επαρκούν σε βάθος χρόνου για την υλοποίηση της συμφωνίας. Ενδεικτικό είναι πως τα Καρίς και Τανίν διαθέτουν βεβαιωμένα αποθέματα 70 bcm, ενώ τα απολήψιμα αποθέματα του Βόρειου Καρίς ανέρχονται σε άλλα 25 bcm.
Επιπλέον, η εταιρεία πρόκειται να ξεκινήσει σύντομα έρευνες στη δομή «Δίας» στις ισραηλινές παραχωρήσεις. Ο στόχος για τη συγκεκριμένη δομή ανέρχεται σε 16 bcm, ο οποίος βέβαια θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από τις έρευνες.
Από την άλλη πλευρά, η προοπτική διασφάλισης μέσου του EastMed φυσικού αερίου από ισραηλινά κοιτάσματα εξυπηρετεί τα σχέδια της ΔΕΠΑ να μετεξελιχθεί σε έναν σημαντικό παίκτη στην αγορά των Βαλκανίων, ίσως ακόμη και στην Ευρώπη.
Σε αυτό το πλαίσιο, έρχεται να συμπληρώσει την εμπλοκή της στην ανάπτυξη του IGB, αλλά και την πρόσφατη είσοδο της εταιρείας στο FSRU της Αλεξανδρούπολης, δύο έργα τα οποία προορίζονται να αποτελέσουν πύλες εισόδου φυσικού αερίου για την ευρύτερη περιοχή.
«Σήμερα δείχνουμε ένα όραμα συνεργασίας ανάμεσα σε κράτη και εταιρείες, τα οποία συνασπίζονται στην υπεράσπιση του Δικαίου και την προώθηση συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα», πρόσθεσε ο υπουργός.
Όπως συμπλήρωσε, το προσύμφωνο αφορά την προμήθεια 2 bcm από τα κοιτάσματα του Ισραήλ, το οποίο αντιστοιχεί στο 20% της δυναμικότητας του αγωγού. Σύμφωνα με τον υπουργό, οι υπόλοιπες ποσότητες θα προέλθουν από άλλα κοιτάσματα, όπως για παράδειγμα από τη δεύτερη φάση ανάπτυξης του Λεβιάθαν στον Ισραήλ και τον «Γλαύκο» στην Κύπρο.
Ο κ. Χατζηδάκης επισήμανε πως το έργο ενδυναμώνει την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε., ανοίγοντας μία νέα ενεργειακή όδευση για τη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας, ως η πλέον δυναμική επιλογή για την τροφοδοσία της Ε.Ε. από αποθέματα αερίου στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Όσον αφορά την κατασκευή του, μίλησε για ένα δρόμο που «δεν θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, αλλά ανηφορικός και δύσκολος». Όπως συμπλήρωσε, «έχουμε την πρόθεση να τον διαβούμε».
Αναφερόμενος στη Διακρατική Συμφωνία, που θα υπογραφεί σε λίγες ώρες στο Ζάππειο, σημείωσε πως δεν στρέφεται εναντίον οποιαδήποτε χώρας, αλλά στην κατεύθυνση ενός συνασπισμού χωρών που βλέπει την ενέργεια όχι ως εστία συγκρούσεων, αλλά ως καταλύτη για την ειρήνη και την ευημερία.
Από την πλευρά της ΔΕΠΑ, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, Κωνσταντίνος Ξιφαράς, σημείωσε πως το προσύμφωνο διεθνοποιεί περαιτέρω τον ρόλο της εταιρείας. Συμπλήρωσε ότι εντός Ιανουαρίου θα έχουν επιλεγεί σχεδόν όλοι οι ανάδοχοι για τις τεχνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές μελέτες (FEED) και η λεπτομερής υποθαλάσσια έρευνα (DMS) που είναι απαραίτητες για τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης.
O Μαθιός Ρήγας, διευθύνων σύμβουλος της Energean, επισήμανε πως το FPSO της εταιρείας διαθέτει ελεύθερη δυναμικότητα 2 bcm, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας με τη ΔΕΠΑ. Επίσης, στο Karish North υπάρχουν διαθέσιμες ποσότητες για να καλυφθεί η συμφωνία, τη στιγμή που η εταιρεία διαθέτει άδειες έρευνας 9 ακόμη παραχωρήσεων στην ισραηλινή ΑΟΖ, από τις οποίες εκτιμάται πως θα υπάρξουν και άλλες ανακαλύψεις.
Αναλυτικά ο χαιρετισμός του κ. Χατζηδάκη:
Είμαστε σήμερα εδώ για την υπογραφή ενός Προσυμφώνου (Letter of Intent) ανάμεσα στη ΔΕΠΑ και την Energean για την αγορά και τη μεταφορά 2 Δις Κυβικών Μέτρων Αερίου μέσω του αγωγού EastMed, πράγμα το οποίο αποτελεί ορόσημο για τη βιωσιμότητα αυτού του αγωγού, ενός έργου που έχει συχνά χαρακτηριστεί ως αγωγός-όνειρο από πολλούς αναλυτές, που θεωρούσαν αδύνατη την πραγματοποίησή του.
Λυπάμαι που θα τους απογοητεύσουμε.
Μπορεί ο αγωγός αυτός να είναι όνειρο για ορισμένους και εφιάλτης για κάποιους άλλους, αλλά σήμερα αποδεικνύεται ότι τίθενται οι βάσεις για την υλοποίησή του. Σήμερα δείχνουμε τόσο με αυτή τη Συμφωνία όσο και με τη Συμφωνία που θα υπογραφεί το απόγευμα στο Ζάππειο ότι έχουμε ένα όραμα συνεργασίας ανάμεσα σε κράτη και σε εταιρίες που συνασπίζονται για την υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου στη Ν.Α. Μεσόγειο και στην προώθηση της συνεργασίας ιδιαίτερα στον ενεργειακό τομέα.
Η υλοποίηση αυτού του οράματος ξεκινάει σήμερα με την υπογραφή του εν λόγω Προσυμφώνου δια του οποίου θα δεσμευθούν δυνητικά ποσότητες αερίου που αναλογούν στο 20% της αρχικής δυναμικότητας του αγωγού.
Οι υπολειπόμενες ποσότητες μπορούν να βρεθούν συν τω χρόνω από άλλα πεδία που βρίσκονται ή θα βρεθούν σε φάση ανάπτυξης μέσα στα επόμενα 5 έτη, όπως η β’ φάση ανάπτυξης του πεδίου Λεβιάθαν στο Ισραήλ ή το πεδίο Γλαύκος στην Κύπρο.
Ο δρόμος προς την υλοποίηση αυτού του οράματος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.
Θα είναι δύσκολος και ανηφορικός αλλά έχουμε την αποφασιστικότητα να τον διαβούμε με επιμονή και υπομονή και αυτό θα υπογραμμισθεί σε λίγες ώρες και από τον κ. Μητσοτάκη, τον κ. Αναστασιάδη και τον κ. Νετανιάχου κατά τη διάρκεια της υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας από τους τρεις υπουργούς Ενέργειας στο Ζάππειο.
Η συμφωνία του Ζαππείου δεν στρέφεται εναντίον οιασδήποτε χώρας, στρέφεται υπέρ της ειρήνης και της συνεργασίας στη Ν.Α. Μεσόγειο.
Είναι ένας συνασπισμός δυνάμεων για την ειρήνη αι την πρόοδο στην ευρύτερη περιοχή μας και βλέπει αυτός ο συνασπισμός την ενέργεια όχι ως αιτία συγκρούσεων, αλλά ως καταλύτη ειρηνικής συνύπαρξης όλων των κρατών και των λαών της ευρύτερης περιοχής.
Ο EastMed αποτελεί την καλύτερη στρατηγική επιλογή για όλα τα συμβαλλόμενα κράτη αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφορικά με τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο και για αυτό το λόγο άλλωστε υποστηρίζεται σθεναρά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλα τα εμπλεκόμενα κράτη ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος-PCI.
Ο EastMed είναι τεχνικά και εμπορικά υλοποιήσιμος και είναι σαφώς ανταγωνιστικότερος συγκριτικά με άλλες εξαγωγικές εναλλακτικές που θα πρέπει να κατασκευασθούν εκ του μηδενός.
Πρόκειται για ένα έργο που ενδυναμώνει την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε., ανοίγοντας έναν νέο ενεργειακό διάδρομο κατά τρόπο που αυξάνει ταυτόχρονα, τη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων εισαγωγής φυσικού αερίου της Ένωσης.
Είναι πεπεισμένος ότι με την τελική συμμετοχή της Ιταλίας το έργο θα λάβει την τελική του μορφή ως η πλέον δυναμική επιλογή για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ από τα αποθέματα αερίου της Ν.Α. Μεσογείου.
Η συμφωνία της ΔΕΠΑ με την Energean ανοίγει τον δρόμο για την εμπορική αξιοποίηση του αγωγού EastMed
Στην περαιτέρω συνεργασία τους με στόχο την υποστήριξη του αγωγού EastMed συμφώνησαν η Energean (LSE: ENOG, TASE: אנאג) και η ΔΕΠΑ. Λίγο πριν τη Διακρατική Συμφωνία που υπογράφεται εντός της ημέρας από τους Υπουργούς Ενέργειας της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ, η Energean και η ΔΕΠΑ υπέγραψαν Δήλωση Προθέσεων για την πώληση και αγορά 2 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου τον χρόνο, από τα κοιτάσματα της Energean στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη του Ισραήλ, όπου η Energean ήδη επενδύει 1,7 δισεκ. $ για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων Karish και Tanin, μέσω του FPSO “Energean Power”.
Η ΔΕΠΑ συμμετέχει με 50% στο μετοχικό κεφάλαιο της IGI Poseidon, της κοινοπραξίας με την Edison S.p.A, η οποία αναπτύσσει τον υποθαλάσσιο Διασυνδετήριο Αγωγό Φυσικού Αερίου Ελλάδας – Ιταλίας. Επιπλέον, κατέχει ηγετική θέση στην εμπορία φυσικού αερίου στην Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς και την ανάπτυξη υποδομών φυσικού αερίου, με στόχο τη διαφοροποίηση των πηγών ανεφοδιασμού και την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής.
Περισσότερες λεπτομέρειες, μεταξύ των οποίων οι όροι, τα σημεία διάθεσης, η σύσταση του φυσικού αερίου, o ναυλωτής κλπ. θα συμφωνηθούν και θα καταγραφούν στη Συμφωνία για την Πώληση και Αγορά Αερίου (GSPA).
Αμέσως μετά τη Συμφωνία, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ, κ. Κωνσταντίνος Ξιφαράς, δήλωσε:
«Με τη συμφωνία που υπογράψαμε σήμερα – την πρώτη συμφωνία για την εμπορική αξιοποίηση του αγωγού EastMed – κάναμε ένα αποφασιστικό βήμα για τη διασφάλιση της εμπορικής βιωσιμότητας και, κατ΄ επέκταση, την υλοποίηση του έργου.
Με την παρούσα Δήλωση Προθέσεων η ΔΕΠΑ προτίθεται να αγοράζει 2 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, που αντιστοιχούν στο 20% της αρχικής δυναμικότητας του αγωγού. Η Energean και η ΔΕΠΑ - ένας μεγάλος παραγωγός του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και ένας κρίσιμος διανομέας του καυσίμου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη - ενώνουν τις δυνάμεις τους για να εξασφαλίσουν την επιτυχία του αγωγού.
Η ΔΕΠΑ επεκτείνει σταθερά τις εμπορικές δραστηριότητες της και, σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους, αναπτύσσει τις υποδομές που εγγυώνται τη διαφοροποίηση των πηγών και την ενεργειακή ασφάλεια τόσο της Ελλάδας, όσο και της Ευρώπης. Ενισχύοντας συστηματικά τη διεθνή της παρουσία, η εταιρεία μας πρωταγωνιστεί στις ενεργειακές εξελίξεις της Ανατολικής Μεσογείου.»
Ο κ. Μαθιός Ρήγας, Διευθύνων Σύμβουλος της Energean, δήλωσε:
«Η συμφωνία με τη ΔΕΠΑ συνιστά ορόσημο στην ανάπτυξη του αγωγού EastMed, o οποίος πλέον δεν έχει μόνο την υποστήριξη των κυβερνήσεων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά συγκεντρώνει και το ενδιαφέρον σημαντικών πωλητών και αγοραστών φυσικού αερίου στην περιοχή.
O αγωγός EastMed προσφέρει στην Energean μια πρόσθετη, σημαντική δυνατότητα για την πλήρη αξιοποίηση του FPSO «Energean Power», ετήσιας δυναμικότητας 8 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, και μας επιτρέπει να συνεχίσουμε την έρευνα και ανάπτυξη των εννέα αδειών μας στην ΑΟΖ του Ισραήλ.
Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι για τη συμφωνία, η οποία είναι και η πρώτη εμπορική συμφωνία για την αξιοποίηση του αγωγού EastMed, και δηλώνουμε έτοιμοι να στηρίξουμε ακόμη περισσότερο το κρίσιμο αυτό έργο, που θα ενισχύσει σημαντικά τις τοπικές οικονομίες, τους καταναλωτές και την ενεργειακή ασφάλεια των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρώπης.»
Ρήτρα συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων χωρών για τη ασφάλεια του αγωγού East Med προβλέπει η διακυβερνητική συμφωνία που θα υπογράψουν το απόγευμα οι υπουργοι Ενεργειας Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου παρουσια των πρωθυπουργων των τριων χωρων.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η σχετική πρόβλεψη του άρθρου 10 της συμφωνίας θεωρείται πολύ σημαντική δεδομένου ότι τέτοιες ρήτρες δεν περιλαμβάνονται σε αντίστοιχιες συμφωνίες.
Επιπλέον, η συμφωνία έχει τρία ακόμη σημαντικά σημεία:
1. Κοινό ρυθμιστικό, αδειοδοτικό και φορολογικό πλαίσιο και στις τέσσερις χώρες (μαζί με την Ιταλία) για τη διευκόλυνση υλοποίησης του έργου
2. Δυνατότητα ένταξης στο σχέδιο του East Med και άλλων κρατών, όπως της Αιγύπτου και του Λιβάνου στο μέλλον
3. Δυνατότητα δέσμευσης ποσοτήτων φυσικού αερίου και από κράτη που δεν συμμετέχουν στην ανάπτυξη του αγωγού
Νωρίτερα (2/1- 08.41) το WEN έγραφε:
Ορόσημο για την εμπορική ωρίμανση του EastMed αποτελεί η σημερινή (2/01) υπογραφή του σημερινού προσύμφωνου μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean, για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού.
Το προσύμφωνο, το οποίο θα υπογραφεί λίγες ώρες πριν από την υπογραφή της Διακυβερνητικής Συμφωνίας ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, αποτελεί το πρώτο επιχειρηματικό deal που γίνεται στην προοπτική υλοποίησης του πρότζεκτ, κάνοντας έτσι το παρθενικό βήμα για τη διασφάλιση της οικονομικής του βιωσιμότητας.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, προβλέπει την αγορά από τη ΔΕΠΑ, και διακίνηση μέσω του αγωγού, έως 2 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) αερίου από την παραγωγή της Energean από τις παραχωρήσεις που εκμεταλλεύεται στο Ισραήλ.
Έτσι, με δεδομένο ότι η αρχική μεταφορική ικανότητα του έργου θα είναι 10 bcm ετησίως, αν το προσύμφωνο οδηγήσει σε οριστική συμβασιοποίηση των εν λόγω ποσοτήτων, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για τη δέσμευση έως του 20% της δυναμικότητας του αγωγού.
Εντός της δυναμικότητας του FPSO της Energean
Όπως βέβαια σημειώνουν αναλυτές, το προσύμφωνο δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το deal θα καταλήξει και στην υπογραφή οριστικών συμβολαίων ανάμεσα στις δύο εταιρείες – εξάλλου, η κατασκευή του αγωγού «περνά» και από γεωπολιτικές παραμέτρους, που βρίσκονται πέρα από την οικονομική σφαίρα.
Ωστόσο, θέτει για πρώτη φορά σε απτή εμπορική βάση την υλοποίηση του πρότζεκτ, εμπλέκοντας τον πρώτο παραγωγό στην τροφοδοσία του.
Εξίσου σημαντικό είναι πως, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα, το επιχειρηματικό σχέδιο της Energean για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων στο Ισραήλ, με εγκατάσταση της πρώτης πλωτής μονάδας παραγωγής, αποθήκευσης και εκφόρτωσης (FPSO) στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορεί να υποστηρίξει την τροφοδοσία με 2 bcm αερίου σε ετήσια βάση.
Έτσι, από τη δυναμικότητα 9 bcm του FPSO, η εταιρεία έχει συμβασιοποιήσει τα 5 bcm, ενώ έχει υπογράψει προσύμφωνα για άλλα 1,1 bcm. Κάτι που σημαίνει πως, ακόμη και αν όλα αυτά τα προσύμφωνα καταλήξουν σε οριστικές συμφωνίες, τότε έστω και οριακά η παραγωγή της πλωτής μονάδας επαρκεί για την προμήθεια της ΔΕΠΑ.
«Στο κάδρο» των FSRU και IGB το προσύμφωνο για τη ΔΕΠΑ
Παράλληλα, οι διαθέσιμες ποσότητες στο χαρτοφυλάκιο των παραχωρήσεων που εκμεταλλεύεται η Energean στο Ισραήλ, επαρκούν σε βάθος χρόνου για την υλοποίηση της συμφωνίας. Ενδεικτικό είναι πως τα Καρίς και Τανίν διαθέτουν βεβαιωμένα αποθέματα 70 bcm, ενώ τα απολήψιμα αποθέματα του Βόρειου Καρίς ανέρχονται σε άλλα 25 bcm.
Επιπλέον, η εταιρεία πρόκειται να ξεκινήσει σύντομα έρευνες στη δομή «Δίας» στις ισραηλινές παραχωρήσεις. Ο στόχος για τη συγκεκριμένη δομή ανέρχεται σε 16 bcm, ο οποίος βέβαια θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από τις έρευνες.
Από την άλλη πλευρά, η προοπτική διασφάλισης μέσου του EastMed φυσικού αερίου από ισραηλινά κοιτάσματα εξυπηρετεί τα σχέδια της ΔΕΠΑ να μετεξελιχθεί σε έναν σημαντικό παίκτη στην αγορά των Βαλκανίων, ίσως ακόμη και στην Ευρώπη.
Σε αυτό το πλαίσιο, έρχεται να συμπληρώσει την εμπλοκή της στην ανάπτυξη του IGB, αλλά και την πρόσφατη είσοδο της εταιρείας στο FSRU της Αλεξανδρούπολης, δύο έργα τα οποία προορίζονται να αποτελέσουν πύλες εισόδου φυσικού αερίου για την ευρύτερη περιοχή.
www.worldenergynews.gr
