Η Κομισιόν ενέκρινε τροποποιήσεις του αντίστοιχου μηχανισμού της Ιταλίας που αποτέλεσε πρότυπο για το ελληνικό σχέδιο, θέτοντας εκτός αποζημίωσης τις μονάδες παραγωγής ρεύματος από άνθρακα
«Στον αέρα» βρίσκεται ο Μόνιμος Μηχανισμός Επάρκειας Ισχύος της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, παρά την σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε την τελευταία ημέρα πριν από το κλείσιμο της Βουλής εν όψει των εκλογών της 7ης Ιουλίου.
Τα ερωτηματικά, οι αμφισβητήσεις και οι αντιρρήσεις που εκφράζονται από διάφορες πλευρές της αγοράς, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει δώσει «πράσινο φως» για τον Μηχανισμό που καταρτίστηκε από το ΥΠΕΝ, καθιστούν αίολη την προσπάθεια να σταλεί ένα σήμα προς τη ΓΕΝΟΠ, του εργαζόμενους της ΔΕΗ και την κοινωνία της Δυτικής Μακεδονίας, πως έγινε ότι ήταν δυνατό ώστε να περιληφθεί στο Μηχανισμό και η υπό κατασκευή μονάδα της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα ώστε να στηριχθεί έτσι η βιωσιμότητα της.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από την πρώτη στιγμή, η βιομηχανία μέσω της ΕΒΙΚΕΝ (Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας) τάχθηκε κατά του σχεδίου του Μόνιμου Μηχανισμού Επάρκειας Ισχύος που προώθησε το ΥΠΕΝ, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζει τον κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν συμπεριλαμβάνει ισότιμα το demand response.
Μάλιστα η ΕΒΙΚΕΝ έχει αποστείλει ήδη σχετική επιστολή στην αρμόδια Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, γεγονός που είναι βέβαιο ότι δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να προχωρήσει η Επιτροπή σε «βάθος έλεγχο» της όλης υπόθεσης.
Αυξανόμενες αντιδράσεις
Ταυτόχρονα και άλλοι φορείς έχουν εκφράσει αντιρρήσεις ως προς τον Μηχανισμό που νομοθέτησε επί της αρχής η ελληνική κυβέρνηση, ενώ την ίδια ώρα η Κομισιόν ενέκρινε τροποποιήσεις του αντίστοιχου μηχανισμού της Ιταλίας - ο οποίος μάλιστα αποτέλεσε πρότυπο για το ελληνικό σχέδιο - θέτοντας εκτός κάδρου τις μονάδες παραγωγής ρεύματος από άνθρακα.
Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση επί του ελληνικού Μηχανισμού της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής και νομικής οργάνωσης Client Earth, η οποία μέσω της συμμετοχής της στην διαβούλευση του ΥΠΕΝ, επί της ουσίας απορρίπτει όλο το σχέδιο, ζητεί να γίνει εκ νέου διαβούλευση που θα διαρκέσει τουλάχιστον δυο μήνες, θέτει ζήτημα αποκλεισμού του demand response, τονίζει ότι ο Μηχανισμός στηρίζει τις λιγνιτικές μονάδες σε βάρος των άλλων τεχνολογιών, κάτι που είναι αντίθετο με τη γενικότερη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Client Earth υπογραμμίζει ότι οι Μηχανισμοί Επάρκειας αποτελούν παρέμβαση στην αγορά και ως εκ τούτου πρέπει να σχεδιάζονται με τρόπο διαφανή, χωρίς διακρίσεις, πρέπει να είναι τεχνολογικά ουδέτεροι και ανοιχτοί στους νέους παράγοντες της αγοράς.
«Ωστόσο», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, «η πρόταση του ΥΠΕΝ δεν αντικατοπτρίζει αυτές τις αρχές, αλλά αντίθετα δημιουργεί πρόσθετες επιδοτήσεις για την παραγωγή από ορυκτά καύσιμα σε βάρος των καθαρότερων και φθηνότερων εναλλακτικών λύσεων και σε βάρος των Ελλήνων καταναλωτών, που θα επιβαρυνθούν με το κόστος του Μηχανισμού».
Ο Μηχανισμός σύμφωνα με την Client Earth όπως έχει σχεδιαστεί σαφώς ευνοεί τις μονάδες ορυκτών καυσίμων έναντι του demand response, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των διασυνδέσεων.
Η οργάνωση σημειώνει ακόμη ότι ο Μηχανισμός δόθηκε σε διαβούλευση για μόλις 18 ημέρες, χρονικό διάστημα που είναι δυσανάλογο σε σχέση με τον αντίκτυπο της εφαρμογής του Μηχανισμού στην ελληνική αγορά ενέργειας και επιπλέον, η διαβούλευση διοργανώθηκε από το Υπουργείο και όχι από την αρμόδια Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Επίσης τονίζει ότι στην πρόταση του ΥΠΕΝ δεν υπάρχει τεκμηρίωση του προβλήματος ασφάλειας εφοδιασμού μέσω μιας εμπεριστατωμένης και ενημερωμένης αξιολόγησης της επάρκειας με βάση το κατάλληλο πρότυπο αξιοπιστίας και ως εκ τούτου, η πρόταση απέχει πολύ από τη συμμόρφωση στους Κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και είναι απίθανο να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με την Client Earth το ΥΠΕΝ και η ΡΑΕ θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην ορθή και έγκαιρη εφαρμογή του target model και πως είναι γενικά αποδεκτό, ότι η μεταρρύθμιση της αγοράς είναι επαρκής για την αντιμετώπιση των κινδύνων επάρκειας του συστήματος σε σχέση με την εισαγωγή ενός νέου καθεστώτος επιδοτήσεων που σαφώς ευνοεί τις μονάδες ορυκτών καυσίμων.
Αλλαγές στο ιταλικό μοντέλο
Πέραν αυτών έχει ενδιαφέρον να δει κανείς και το τι συμβαίνει και στις άλλες χώρες της Ευρώπης όπως για παράδειγμα στην Ιταλία, ο Μηχανισμός της οποία αποτέλεσε πρότυπο για το ελληνικό σχέδιο.
Ο μηχανισμός αυτός εγκρίθηκε από την Επιτροπή το Φεβρουάριο του 2018 αλλά δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι στιγμής.
Πρόσφατα μάλιστα, στις 14 Ιουνίου, η Επιτροπή ενέκρινε αλλαγές στον Ιταλικό Μηχανισμό που προβλέπουν την εισαγωγή αυστηρών ορίων εκπομπών CO2 για τις μονάδες που συμμετέχουν στο Μηχανισμό.
Η Ιταλία μέσω των αλλαγών που κάνει επιτρέπει τη συμμετοχή στο Μηχανισμό μόνο των παρόχων ισχύος που συμμορφώνονται στα νέα αυστηρά όρια εκπομπών CO2 που ορίστηκαν από τον πρόσφατα εκδοθέντα κανονισμό για την ηλεκτρική ενέργεια, αλλά δεν είναι ακόμη υποχρεωτικά.
Τα όρια αυτά θα αποτρέψουν τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού υψηλών εκπομπών άνθρακα, όπως οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, να συμμετάσχουν στον ιταλικό Μηχανισμό Επάρκειας.
Ταυτόχρονα, η Ιταλία θα εφαρμόσει διάφορα μέτρα για να εξασφαλίσει ότι ο Μηχανισμός θα παραμείνει ανταγωνιστικός, παρά τον αποκλεισμό παρόχων ισχύος.
Συγκεκριμένα, τα μέτρα αυτά στοχεύουν στην προώθηση της νέας παραγωγικής δυναμικότητας και άλλες τεχνολογίες, όπως η ανταπόκριση στη ζήτηση και η αποθήκευση, να αντικαταστήσουν σταδιακά τις υφιστάμενες και περισσότερο ρυπογόνες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής.
www.worldenergynews.gr
