Σημαντικές οι γεωπολιτικές επιπτώσεις για Ελλάδα και Κύπρο από μια πιθανή εμπλοκή και καθυστέρηση του έργου
Με μια σειρά από αβεβαιότητες που μπορεί να προκαλέσουν νέο βραχυκύκλωμα προχωράει το εμβληματικό έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτη - Αττική.
Το νέο έτος βρίσκει τους εμπλεκόμενους φορείς, ΑΔΜΗΕ και Εuroasia στα πρόθυρα μετωπικής σύγκρουσης και την Κομισιόν που εξάντλησε κάθε περιθώριο για την υλοποίησή του στο πλαίσιο των PCI και του αρχικού του σχεδιασμού που στηρίχτηκε στο MOU που υπέγραψαν οι δύο πλευρές τον Οκτώβριο του 2017 να εξετάζει σύμφωνα με πληροφορίες ακόμη και προσφυγή κατά της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Τα δεδομένα λίγο έως πολύ αυτή τη στιγμή έχουν ως εξής: Ο ΑΔΜΗΕ επικαλούμενος τις αποφάσεις της ΡΑΕ προχωράει με ταχύς ρυθμούς στην υλοποίηση της διασύνδεσης με φορέα την θυγατρική του Αριάδνη.
Την ίδια στιγμή ο Euroasia ακολουθώντας τον οδικό χάρτη που υπέδειξε η Κομισιόν μέσα από σειρά επιστολών προς τις αρμόδιες ελληνικές Αρχές, αμφισβητεί τον ελληνικό σχεδιασμό που, όπως υποστηρίζει, εμπίπτει στο πλαίσιο των αποφάσεων της ΡΑΕ που έχουν εκδοθεί κατά παράβαση του ευρωπαϊκού Κανονισμού (347/2013) και των θέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο Εuroasia μάλιστα, όπως τουλάχιστον αφήνει να εννοηθεί στο κείμενο που απέστειλε προς τη ΡΑΕ, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) για τα έτη 2019 - 2028 (και το οποίο παρουσίασε χθές 25/12 το World Energy News), είναι έτοιμος να ξεκινήσει και δικαστικό αγώνα κατά των αποφάσεων της ΡΑΕ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι έχει ήδη αιτηθεί από την ΡΑΕ την αναστολή των αποφάσεών της που οδηγούν στην υλοποίηση της διασύνδεσης της Κρήτης ως εθνικό έργο.
Κανένας κίνδυνος καθυστέρησης
Η ελληνική πλευρά δεν είναι ανυποψίαστη για μια τέτοια εξέλιξη, αυτό που υποστηρίζει ωστόσο είναι ότι δεν πρόκειται να υπάρξει οποιαδήποτε καθυστέρηση. Είναι χαρακτηριστική επ’ αυτού η δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου του ΑΔΜΗΕ κ. Μανούσου Μανουσάκη σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Καθημερινή (23/12/2018): «Αυτό που λέει η Επιτροπή είναι πως με την απόφαση της ΡΑΕ το έργο είναι πιθανό να απενταχθεί από τα PCI. Δεν λέει να σταματήσει το έργο. Άρα δεν νομίζω ότι κινδυνεύει η πρόοδος του έργου. Αυτό που διακυβεύεται είναι αν θα είναι PCI ή όχι» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Κύκλοι του ΑΔΜΗΕ τονίζουν σχετικά με την αμφισβήτηση της Κομισιόν περί της συμβατότητας των αποφάσεων της ΡΑΕ με τον ευρωπαϊκό Κανονισμό ότι αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να το κρίνει η Επιτροπή αλλά τα Δικαστήρια, κάνοντας σαφή την πρόθεση της ελληνικής πλευράς να μην ευθυγραμμιστεί με τον οδικό χάρτη της Κομισιόν ακόμη και εάν αυτό οδηγήσει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σκληραίνει η κόντρα
Η εκ διαμέτρου αντίθετες τοποθετήσεις των εμπλεκόμενων εταιριών στη διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική οδηγούν αναπόφευκτα σε σύγκρουση η οποία μάλιστα αναμένεται να εκφραστεί μέσα στους πρώτους μήνες του 2019.
Αν και κανείς δεν εμφανίζεται διατεθειμένος για αλλαγή πλεύσης, αστάθμητος παράγοντας παραμένει η τελική τοποθέτηση της Κομισιόν, όπως αναμένεται να εκφραστεί από τον Επίτροπο Ενέργειας Αρίας Κανιέντε προς τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη.
Το γεγονός ότι η μέχρι τώρα η Κομισιόν έχει ακολουθήσει μια συντεταγμένη στάση υπέρ της υλοποίησης της διασύνδεσης Κρήτη - Αττική ως τμήμα της διακρατικής διασύνδεσης Κρήτη – Κύπρος – Ισραήλ που έχει ενταχθεί στα έργα PCI τίποτα δεν μαρτυρεί μια μετακίνησή της σε αυτή τη φάση.
Από τις τελευταίες μάλιστα παρεμβάσεις του Επιτρόπου Κανιέντε για το θέμα στην Ευρωβουλή (απαντήσεις στον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Στέλιο Κούλογλου) προκύπτει ξεκάθαρα ότι η Επιτροπή θα επιμείνει στις θέσεις της, αξιοποιώντας μάλιστα όλα τα ρυθμιστικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή της.
Σε κάθε περίπτωση οι πρώτοι μήνες του 2019 θα είναι κομβικοί για την πορεία της διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, έργο από το οποίο εξαρτάται η επάρκεια του νησιού μετά το 2022.
Επισφαλής χρηματοδότηση
Μια από τις μεγαλύτερες αβεβαιότητες είναι αυτή της χρηματοδότησης.
Ο μεν ΑΔΜΗΕ υποστηρίζει ότι δεν θα επιβαρυνθούν οι Έλληνες καταναλωτές με επιπλέον κόστος εάν το έργο προχωρήσει ως εθνικό αφού μπορεί να χρηματοδοτηθεί από το επόμενο ΕΣΠΑ, χωρίς ωστόσο αυτό να διασφαλίζεται με κάποιο τρόπο.
Ο δε Euroasia υποστηρίζει ότι η απένταξή του από το PCI θα επιβαρύνει τον Έλληνα καταναλωτή με ένα επιπλέον κόστος 356 εκατ. ευρώ.
Αυτό που η ελληνική πλευρά φαίνεται να μην αξιολογεί στην παρούσα φάση είναι ο κίνδυνος να μπλοκάρει το έργο, καθώς σε περίπτωση δικαστικής διένεξης θα είναι ιδιαίτερα επισφαλές για τις Τράπεζες να προχωρήσουν στη χρηματοδότησή του.
Μία ακόμη παράμετρος που η ελληνική πλευρά έχει αφήσει επί του παρόντος εκτός συζήτησης αλλά θα υποχρεωθεί να διαχειρισθεί, είναι οι γεωπολιτικές συνέπειες από την εγκατάλειψη του έργου ως PCI και οι επιπτώσεις από την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου με τα ευρωπαϊκά δίκτυα ηλεκτρισμού, τη στιγμή μάλιστα που η Τουρκία προωθεί σχέδιο διασύνδεσης με τα κατεχόμενα.
www.worldenergynews.gr