Στην ατζέντα κυριαρχεί η κατανομή των αμυντικών δαπανών, η ενίσχυση της νατοϊκής άμυνας και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας - Σε ρόλο... ταραξία
Ιδιαίτερα κρίσιμη για το μέλλον της Βορειοατλαντικής συμμαχίας είναι η διήμερη Σύνοδος του ΝΑΤΟ (11/12 Ιουλίου) με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump σε ρόλο...ταραξία, εν όψει της συνάντησής του με τον πρόεδρο της Ρωσίας Vladimir Putin στο Ελσίνκι.
O Αμερικανός πρόεδρος ο οποίος θα έχει διμερή συνάντηση με την καγκελάριο της Γερμανίας Angela Merkel, εξαπέλυσε και σήμερα σφοδρή επίθεση στη Γερμανία, κάνοντας λόγο για υπερβολική επιρροή της Μόσχας στο Βερολίνο.
Στην ατζέντα κυριαρχεί η κατανομή των αμυντικών δαπανών, η ενίσχυση της νατοϊκής άμυνας και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Πρόκειται για μία σειρά δραστικών εξελίξεων που μπορούν να αποσταθεροποιήσουν το διεθνές σύστημα που καθιέρωσε τις ΗΠΑ ως μία παγκόσμια υπερδύναμη από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά.
Έτσι, η φετινή σύνοδος του ΝΑΤΟ είναι πολύ πιο σοβαρή από τις συνήθεις ευκαιρίες για «οικογενειακές φωτογραφίες» που έχουν οι ηγέτες των κρατών-μελών σε παρόμοιες διασκέψεις, όπως σχολιάζει το περιοδικό Politico.
Καθώς ο Trump αλλά κι άλλοι Ρεπουμπλικάνοι αξιωματούχοι παρέχουν διαβεβαιώσεις διαφόρων τύπων στη Ρωσία, ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος συνεχίζει να βλέπει τον εαυτό του ως τον ταραξία του ΝΑΤΟ.
Στις εβδομάδες που προηγήθηκαν της συνόδου ο πρόεδρος Trump επέκρινε και πάλι τους συμμάχους των ΗΠΑ για το επίπεδο των αμυντικών δαπανών τους, ζητώντας την αύξησή τους.
Παράλληλα το όλο περιβάλλον των σχολίων πριν από την διάσκεψη ενισχύθηκε κι από μία σειρά αναφορών σχετικά με τις αδυναμίες σε αμυντικό επίπεδο που έχει το ΝΑΤΟ την παρούσα περίοδο, κυρίως στην περιοχή μεταξύ της Πολωνίας και της Λιθουανίας.
Έτσι οι σύμμαχες χώρες του ΝΑΤΟ στην περιοχή αυτή εξακολουθούν να δίνουν έμφαση σε αυτό που είναι περισσότερο σημαντικό για τις ίδιες, δηλ. στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική λειτουργία της συμμαχίας.
Περίπου δέκα χρόνια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Γεωργία, τον Αύγουστο του 2008, γίνεται ξεκάθαρο ότι το ΝΑΤΟ θα πρέπει να μάθει περισσότερα από τις χώρες-μέλη που έχουν μία βαθειά ιστορία στην αντιμετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας σε όλα τα επίπεδα.
Στην πρώτη γραμμή αυτών των νατοϊκών συμμάχων βρίσκεται η Εσθονία, η οποία σε αντίθεση με την Γεωργία είναι μέλος του ΝΑΤΟ από το 2004.
Στο μεταξύ η Βρετανίδα πρωθυπουργός Theresa May, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρά προβλήματα αναφορικά με την αποχώρηση της χώρας της από την ΕΕ (Brexit), συναντάται πρώτα με την καγκελάριο της Γερμανίας Angela Merkel και μετά με τον πρόεδρο Trump.
Σφοδρή επίθεση Trump στη Γερμανία
Οξύτατη κριτική απέναντι στη Γερμανία άσκησε σήμερα (11/7) ο αμερικανός πρόεδρος Donald Trump, λίγο πριν από τη συνάντησή του με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Jens Stoltenberg, τονίζοντας ότι το Βερολίνο «ελέγχεται πλήρως» από τη Μόσχα μέσα από τον τομέα του φυσικού αερίου.
Συγκεκριμένα, ο αμερικανός πρόεδρος, μιλώντας ενώπιον δημοσιογράφων, δήλωσε ότι η αύξηση των συμφωνιών στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο έχουν δώσει στη Μόσχα υπερβολικά μεγάλη επιρροή πάνω στη Γερμανία, ενώ χαρακτήρισε τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2 ως ιδιαίτερα «ακατάλληλο».
«Η Γερμανία είναι αιχμάλωτη της Ρωσίας, επειδή λαμβάνει μεγάλο μέρος της ενέργειάς της από τη Ρωσία», ήταν το χαρακτηριστικό σχόλιο του αμερικανού προέδρου, ο οποίος πρόσθεσε ότι η Γερμανία «πληρώνει δισεκατομμύρια δολάρια στη Ρωσία και τώρα πρέπει να την υπερασπιστούμε απέναντι στη Ρωσία».
Παράλληλα, ο ίδιος τόνισε ότι η Γερμανία «θα λαμβάνει περίπου το 60 με 70% της ενέργειάς της από τη Ρωσία, καθώς και έναν νέο αγωγό, και πείτε μου εμένα εάν αυτό είναι πρέπον γιατί πιστεύω ότι δεν είναι», ενώ επέκρινε ξανά την αποτυχία του Βερολίνου να αυξήσει σε μεγάλο βαθμό τις αμυντικές της δαπάνες.
«Θεωρώ ότι αυτό είναι πολύ κακό για το ΝΑΤΟ, είναι κάτι που δε θα έπρεπε να συνέβαινε και νομίζω ότι πρέπει να συζητήσουμε με τη Γερμανία για αυτό», τόνισε ο Donald Trump, ενώ καταλήγει λέγοντας ότι «η Γερμανία απλά πληρώνει κάτι περισσότερο από το 1% του ΑΕΠ της στις αμυντικές δαπάνες, κάτι που επίσης θεωρώ ότι δεν είναι πρέπον».
Σημειώνεται ότι ο αγωγός Nord Stream 2, ο οποίος θα ολοκληρωθεί το 2019 και αποτελεί επέκταση του υφιστάμενου αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream, έχει αποτελέσει πηγή διαμάχης μεταξύ των ΗΠΑ και της Γερμανίας εδω και περισσότερο από έναν χρόνο, ενώ σε ότι αφορά το κομμάτι των αμυντικών δαπανών, η Γερμανία έχει δεσμευτεί να αυξήσει της δαπάνεις της στο 1,5% του ΑΕΠ της έως το 2025.
Τα παραπάνω σχόλια του Donald Trump έρχονται να προστεθούν στις γενικότερες πιέσεις που ασκεί ο αμερικανός πρόεδρος προς τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες ώστε να αυξήσουν τους αμυντικές τους δαπάνες, καθώς σύμφωνα με τον ίδιο, οι ΗΠΑ δε θα πρέπει να πληρώνουν το μεγαλύτερο μερίδιο των αμυντικών δαπανών τους στο ΝΑΤΟ.
«Θεωρώ ότι είναι άδικο», είχε αναφέρει στο παρελθόν ο αμερικανός πρόεδρος, καθώς και ότι η Ουάσιγκτον δεν πρόκειται να ανεχθεί τη σχετική απροθυμία των υπολοίπων χωρών που είναι μέλη του ΝΑΤΟ.
Επιπλέον, το σχέδιο της Γερμανίας για αύξηση των αμυντικών δαπανώ έχει ως στόχο να φτάσει το 2% έως το 2030, γεγονός που ωστόσο δεν είναι αρκετό σύμφωνα με τον Donald Trump, ο οποίος τόνισε ότι «θα μπορούσαν να προχωρήσουν στην αύξηση των δαπανών αύριο».
Σήμερα η πρόσκληση στην ΠΓΔΜ
Το ζήτημα της πΓΔΜ, θα συζητηθεί το απόγευμα της πρώτης ημέρας της Συνόδου.
Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ αναμένεται να ζητήσει τη σύμφωνη γνώμη των χωρών-μελών της Συμμαχίας για να ξεκινήσουν ενταξιακές συνομιλίες με τα Σκόπια.
«Όταν ολοκληρωθεί και εφαρμοστεί η ιστορική συμφωνία για το ζήτημα της ονομασίας, το ΝΑΤΟ θα είναι σε θέση να προσκαλέσει την πΓΔΜ, με το νέο της όνομα "Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας" και να γίνει το 30ό κράτος-μέλος της», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του ΝΑΤΟ.
Τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου ο Jens Stoltenberg αναμένεται να παραδώσει στον πρωθυπουργό της πΓΔΜ Zoran Zaev την επιστολή με την οποία οι Νατοϊκοί σύμμαχοι συμφωνούν να ξεκινήσουν συνομιλίες με τη χώρα.
Αναμένεται να ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου.
Σε ό,τι αφορά το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου του ΝΑΤΟ για την πΓΔΜ, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές από τις Βρυξέλλες, οι σύμμαχοι θα χαιρετίζουν την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών με την πΓΔΜ, μετά τη συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ στο ζήτημα της ονομασίας.
Παράλληλα, στο κείμενο των συμπερασμάτων θα αναφέρεται ότι η ολοκλήρωση των ενταξιακών συνομιλιών για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ θα γίνει μόνο όταν επικυρωθούν και εφαρμοστούν οι όροι της συμφωνίας για την ονομασία.
Την Πέμπτη και δεύτερη ημέρα της Συνόδου, οι ηγέτες της Συμμαχίας θα συναντηθούν με τους ηγέτες των χωρών εταίρων του ΝΑΤΟ, της Γεωργίας και της Ουκρανίας, με θέμα τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή και τις αμυντικές μεταρρυθμίσεις.
Η Σύνοδος θα κλείσει με μια συνάντηση για το Αφγανιστάν, παρουσία του προέδρου Γκάνι.
«Η παρουσία μας στο Αφγανιστάν είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλίσουμε ότι η χώρα δεν θα ξαναγίνει ποτέ ασφαλές καταφύγιο για διεθνή τρομοκρατία», δήλωσε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ.
Οι ηγέτες αναμένεται να συμφωνήσουν να επεκτείνουν τη χρηματοδότηση για τις αφγανικές δυνάμεις μετά το 2020.
Το θέμα των 2 Ελλήνων στρατιωτικών θα θέσει ο Τσίπρας
Το θέμα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, που εξακολουθούν να κρατούνται παρανόμως στις φυλακές Αδριανούπολης, θα θέσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ώστε να βρεθεί λύση για την άμεση απελευθέρωση τους, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και στη διμερή συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, καθώς -όπως είπε ο υπουργός Επικρατείας και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος- το ζήτημα είναι ψηλά στην ατζέντα του πρωθυπουργού.
Η συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν έχει οριστεί για αύριο, Πέμπτη, στις 14.30 ώρα Βελγίου, στο περιθώριο της διήμερης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Ξεθωριάζει διεθνώς ο ρόλος του ΝΑΤΟ
Η επικείμενη διάσκεψη κορυφής του ΝΑΤΟ στις 11 και 12 Ιουλίου 2018 μπορεί να είναι μια εποικοδομητική συνάντηση που δίνει έμφαση στην ενίσχυση των θεμελίων για την άμυνα - ακόμα και αν ο Donald Trump ο αμερικανός πρόεδρος αρνείται να συνεργαστεί αναφέρει η Ana Palacio πρώην υπουργός εξωτερικών της Ισπανίας σε άρθρο της στο Project Syndicate.
Ωστόσο ο ρόλος του ΝΑΤΟ αρχίζει να ξεθωριάζει και χρειάζεται να επανασχεδιάσει την στρατηγική του.
Πριν από εξήντα εννέα χρόνια, οι υπουργοί εξωτερικών 12 χωρών στη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη συγκεντρώθηκαν στην Ουάσινγκτον για να υπογράψουν τη Βορειοατλαντική Συνθήκη, στην οποία «αποφάσισαν να ενώσουν τις προσπάθειές τους για συλλογική άμυνα και για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας».
Από την συνάντηση αυτή προέκυψε, ο Οργανισμός της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και έκτοτε επικρατεί μια μακράς περίοδος σταθερής ειρήνης και ευημερίας στη σύγχρονη ιστορία της Δύσης.
Και όμως, στις 11 Ιουλίου, τα 29 μέλη του ΝΑΤΟ θα ξεκινήσουν αυτό που είναι πιθανό να είναι η πιο γεμάτη διάσκεψη κορυφής στην ιστορία της Βορειοατλαντικής συμμαχίας.
Κατά την διάσκεψη κορυφής του 2017, ο εχθρικός τόνος του Trump έστειλε κύματα σοκ μέσω της διατλαντικής συμμαχίας.
Οι σύμμαχοι της Αμερικής ωστόσο θεωρούσαν ότι τα πιο έμπειρα μέλη της προεδρίας Trump θα τον κρατήσουν υπό έλεγχο.
Αυτό δεν συνέβη.
Τα χτυπήματα στη διατλαντική συμμαχία συνεχίστηκαν.
Ο Trump έχει επιβάλει μονομερώς δασμούς σε άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, επικαλούμενος θέματα εθνικής ασφάλειας.
Και ιδιαίτερα, στη σύνοδο κορυφής του G7 τον Ιούνιο του 2018 στο Κεμπέκ, έδειξε πρωτοφανή εχθρότητα απέναντι στους πιο κοντινούς συμμάχους της Αμερικής, ξεκινώντας προσωπικές επιθέσεις εναντίον του καναδού Πρωθυπουργού Justin Trudeau.
Ενόψει τέτοιων ενεργειών, οι προσδοκίες για τη συμπεριφορά του Trump κατά την επικείμενη σύνοδο κορυφής έχουν μειωθεί.
Και ενώ είναι προγραμματισμένη η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ, ο Trump θα συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Putin στο Ελσίνκι.
Αυτό δεν θα συνέβαινε ποτέ στο παρελθόν.
Η ημερήσια διάταξη της διάσκεψης κορυφής θα πρέπει να περιλαμβάνει τον προγραμματισμό του αντίκτυπου της Brexit στην συμμαχία και την αντιμετώπιση της αλληλεπίδρασης με το πιο προβληματικό μέλος της, την Τουρκία, η οποία, μεταξύ άλλων, υπονόμευσε την πολιτική των ΗΠΑ στη Συρία.
Οι συμμετέχοντες θα πρέπει επίσης να εξετάσουν πώς να συνδυάσουν τις δραστηριότητες του ΝΑΤΟ με το εκκολαπτόμενο ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας και άμυνας.
Αυτό που οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη κορυφής δεν πρέπει να κάνουν είναι να δοθεί όλο το βάρος στην υποχρέωση των μελών του ΝΑΤΟ να δαπανήσουν το 2% του ΑΕΠ στην άμυνα, αν και είναι αλήθεια ότι οι χώρες πρέπει να αυξήσουν περαιτέρω τις αμυντικές τους δαπάνες.
Δεν πρέπει ούτε να καθορίσουν τη δέσμευση αμοιβαίας άμυνας που περιέχεται στο άρθρο 5 του Χάρτη του ΝΑΤΟ, παρόλο που η αρχή ότι μια επίθεση εναντίον ενός μέλους του ΝΑΤΟ θεωρείται ως επίθεση εναντίον όλων των μελών είναι ζωτικής σημασίας για τη συμμαχία.
Ο Trump θα μιλήσει για την αφιέρωση ενός μνημείου στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις Ηνωμένες Πολιτείες επικαλούμενος το άρθρο 5.
Όμως ο Trump δεν παγιδεύεται.
Ενώ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν θα «αφήσουν ποτέ τους φίλους» σπανίως αναφέρεται στο άρθρο 5.
Αντ 'αυτού, πίεσε του εταίρους του ΝΑΤΟ για τις αμυντικές τους δαπάνες.
Στο παρελθόν ο Truimp αντί να δείξει στον κόσμο ότι το ΝΑΤΟ παραμένει ισχυρό και ενωμένο, το εξέθεσε ως διαιρεμένο.
Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να αντέξει να κάνει πάλι το ίδιο λάθος.
Η αλήθεια είναι ότι, το άρθρο 5 και η απαίτηση οι δαπάνες να φθάσουν στο 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας, έχουν την ίδια αξία. Εξετάστε τα άρθρα 2 και 3 του Χάρτη του ΝΑΤΟ.
Σπανίως αναφέρονται, αλλά και οι δύο είναι υψίστης σημασίας για την εκπλήρωση του σκοπού του ΝΑΤΟ.
Το άρθρο 2 ενθαρρύνει τα μέλη του ΝΑΤΟ να συνεργαστούν οικονομικά και να επιτύχουν "καλύτερη κατανόηση των αρχών πάνω στις οποίες βασίζονται τα ελεύθερα θεσμικά τους όργανα. Πιο σημαντικό, το άρθρο 3 καλεί τα μέλη να συνεργαστούν για την οικοδόμηση και διατήρηση μιας ικανότητας για άμυνα, ενισχύοντας έτσι την ανθεκτικότητα.
Το άρθρο 5 έχει γίνει πηγή μόχλευσης για το Trump πιέζοντας τους συμμάχους να δαπανήσουν περισσότερα, τα άρθρα 2 και 3 είναι πρακτικά και άμεσα.
Δεν επικεντρώνονται στα οράματα του πολέμου, αλλά στα δομικά στοιχεία της ειρήνης, συμπεριλαμβανομένης της δημόσιας εκπαίδευσης, των βελτιωμένων θεσμικών σχέσεων και της αποτελεσματικής οργάνωσης.
Αυτοί είναι οι τομείς στους οποίους το ΝΑΤΟ - ειδικά τα ευρωπαϊκά μέλη του – πρέπει να επικεντρωθούν περισσότερο.
Στην Ευρώπη, σπάνια ακούγεται η λέξη «άμυνα» χωρίς «ασφάλεια».
Αυτό δεν είναι τυχαίο: η σύζευξη αυτών των ιδεών είναι πιο ευχάριστη για τους ευρωπαίους πολίτες.
Όμως, με μια ρεβανσιστική Ρωσία στην ανατολή και το χάος προς το νότο λόγω του προσφυγικού, οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν πλέον να αντέξουν οικονομικά να ζήσουν στην άρνηση.
Πρέπει να ενισχύσουν την άμυνα στα θεμέλια, με τα άρθρα 2 και 3 ως οδηγούς τους.
Η Ευρώπη επικεντρώνεται μόνο στην άμυνα, αλλά η ημερομηνία λήξης πλησιάζει γρήγορα. Σε αυτή τη στιγμή της αβεβαιότητας, μπορεί να είναι δελεαστικό να επικεντρωθεί στην πολιτική υψηλού σταδίου του άρθρου 5.
Αλλά αυτό που πραγματικά χρειάζεται το ΝΑΤΟ δεν είναι περισσότερα πρωτοσέλιδα, αλλά να οικοδομήσει τη δική του ανθεκτικότητα και να περάσει ένα μήνυμα ότι είναι ένα απαραίτητο όργανο διεθνώς.
Πηγή: www.bankingnews.gr
www.worldenergynews.gr
