Το νέο σχήμα, βάσει του οποίου η ΔΕΠΑ διατηρεί μερίδιο 50% στη λιανική αγορά και περίπου 75% στην χονδρική, χαρακτηρίζεται ως «υπέρβαρο» και δύσκολο για να εγκριθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού
Έντονος προβληματισμός επικρατεί μεταξύ των εμπλεκομένων, για την αξιοπιστία αλλά και την αποτελεσματικότητα του σχεδίου που έχει επιλεγεί για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ.
Πρόκειται για ένα σχέδιο που διαμορφώθηκε υπό την πίεση των δανειστών, παρουσιάστηκε σε αδρές γραμμές από τον υπουργό τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη και προβλέπει το διαχωρισμό της ΔΕΠΑ σε δύο κομμάτια: Τη ΔΕΠΑ Υποδομών και τη ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Στην εταιρία Υποδομών θα περιέλθουν όλα τα δίκτυα που σήμερα ελέγχει η ΔΕΔΑ, η ΕΔΑ Θεσσαλονίκης - Θεσσαλίας και η ΕΔΑ Αττικής, καθώς και η 100% θυγατρική που θα συσταθεί και στην οποία θα περιέλθουν οι συμμετοχές της ΔΕΠΑ στα διεθνή projects (αγωγοί IGB, East Med, IGI Poseidon, το FSRU Αλεξανδρούπολης).
Το δημόσιο θα διατηρήσει το 51% στη ΔΕΠΑ Υποδομών και θα διαθέσει το 14% προς πώληση.
Στη ΔΕΠΑ Εμπορίας, το Δημόσιο θα πουλήσει το 50,1% των μετοχών και θα κρατήσει ποσοστό 14,9%, διατηρώντας ωστόσο δικαιώματα βέτο σε μια σειρά θεμάτων στρατηγικής σημασίας και κυρίως στα διακρατικά συμβόλαια προμήθειας αερίου (Ρωσία, Αλγερία, Τουρκία, Αζερμπαϊτζάν).
Το υπόλοιπο 35% όπως είναι γνωστό ανήκει στα ΕΛΠΕ.
Όμως, τα αγκάθια για την εφαρμογή του συγκεκριμένου σχεδίου είναι πολλά, αρχής γενομένης από την ολοκλήρωση της συμφωνίας με την Shell για την εξαγορά του 49% της ΕΠΑ και της ΕΔΑ Αττικής. Την ίδια ώρα στο παρασκήνιο οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι πιέζουν για λύσεις που θα είναι στα μέτρα τους καθώς άλλοι ενδιαφέρονται μόνο για τη λιανική και άλλοι μόνο για τη χονδρική ενώ υπάρχουν και εκείνοι που θέλουν να συνδυάσουν και τα δύο.
Κριτική για το τίμημα των 150 εκατ. ευρώ
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το τίμημα των 150 εκατ. ευρώ που συμφωνήθηκε και εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο της ΔΕΠΑ είναι υψηλό.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις συμβούλων της ΔΕΠΑ όπως η Boston Consulting, το τίμημα δεν θα έπρεπε να ξεπέρνα τα 130 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα δε με πληροφορίες, αυτός ήταν και ένας από τους λόγους της δυστοκίας και της καθυστέρησης που παρατηρήθηκε στο να συνέλθει η γενική συνέλευση της ΔΕΠΑ (ΤΑΙΠΕΔ 65%, ΕΛΠΕ 35%) για να εγκρίνει την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου.
Ισχυρή κριτική εξάλλου ασκείται στον τρόπο με τον οποίο έγινε η διαπραγμάτευση με την Shell, χωρίς να αξιοποιηθεί ρήτρα που περιλαμβάνεται στο Shareholders Agreement, σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση που ο ιδιώτης εταίρος της ΔΕΠΑ, εγκατέλειπε την ΕΠΑ, το μερίδιο του περνάει στη ΔΕΠΑ ακόμη και με 1 ευρώ.
Βεβαίως η Shell ποτέ δεν δήλωσε ότι επιθυμεί να αποχωρήσει, όμως όπως σημειώνεται η συγκεκριμένη ρήτρα θα μπορούσε να αποτελέσει όπλο στη διαπραγμάτευση για το τίμημα το οποίο δεν χρησιμοποιήθηκε. Αξίζει να σημειωθεί ότι το θέμα είχε εξεταστεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το Φθινόπωρο του 2017 όταν η Shell διεκδικούσε για το μερίδιο της στην ΕΠΑ Αττικής ποσό της τάξης των 250 - 300 εκατ. ευρώ, επικαλούμενη value gap εξαιτίας αλλαγών στον θεσμικό πλαίσιο, αλλά στη συνέχεια… ξεχάστηκε.
Αμφίβολη η έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού
Πέραν όμως αυτού, παράγοντες με βαθιά γνώση στα θέματα της αγοράς θεωρούν ότι κομβικό σημείο στην όλη υπόθεση, είναι η έγκριση του νέου σχήματος, από την Επιτροπή Ανταγωνισμού η οποία θα λειτουργήσει υπό την αυστηρή εποπτεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Το νέο σχήμα με το οποίο η ΔΕΠΑ διατηρεί ποσοστό της τάξης του 50% στη λιανική αγορά φυσικού αερίου και περίπου 75% στην χονδρική, χαρακτηρίζεται ως «υπέρβαρο» και δύσκολο για να εγκριθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Μάλιστα το σενάριο που έχει ανακύψει εξαιτίας αυτού ακριβώς του προβληματισμού, είναι ότι θα υποχρεωθεί τελικώς η ΔΕΠΑ να πωλήσει μερίδιο στην ΕΠΑ Αττικής.
Για να προληφθεί δε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το ΤΑΙΠΕΔ φέρεται να υποστήριξε να υπάρξει πρόβλεψη αυτοτελούς αξιοποίησης επιμέρους περιουσιακών στοιχείων της ΔΕΠΑ, δηλαδή να μπορεί η ΕΠΑ Αττικής να διατεθεί προς πώληση ξεχωριστά από την ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Η ΔΕΠΑ από την πλευρά της φέρεται να έχει εκφράσει την κάθετη αντίθεσή της στο εν λόγω σενάριο με το επιχείρημα ότι η ενιαία πώληση δημιουργεί υπεραξία για την εταιρία.
Εξάλλου νάρκη για μια επιτυχημένη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας θεωρείται και η νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε πρόσφατα σύμφωνα με την οποία η ΔΕΠΑ υποχρεούται να προχωρεί στη διάθεση αερίου μέσω δημοπρασιών έως το σημείο που το ποσοστό της στην χονδρική αγορά φθάνει στο 40%, έναντι του 60% που προβλεπόταν.
Με το ποσοστό αυτό όμως η ΔΕΠΑ πέφτει στην πραγματικότητα στο επίπεδο των ρητρών take or pay, που σημαίνει ότι θα αναγκαστεί να πωλεί τόσο αέριο όσο να μην χρειάζεται να ενεργοποιούνται οι συγκεκριμένες ρήτρες που περιλαμβάνονται σε όλα τα διεθνή συμβόλαια της.
Όμως αυτό στην πραγματικότητα υπονομεύει τις μελλοντικές προοπτικές ανάπτυξης της εταιρίας και κατ’ επέκταση το ενδιαφέρον για εξαγορά της.
Στην κατεύθυνση αυτή σύμφωνα με πληροφορίες έχουν εκφράσει την βούληση να πωληθεί ξεχωριστά η ΕΠΑ Αττικής τα ΕΛΠΕ, καθώς εξετάζουν το ενδεχόμενo συγχωνευσής της με την ELPEDISON για να αξιοποιήσουν και το δίκτυο λιανικής.
Παράλληλα μεγάλοι όμιλοι εντοπίζουν το ενδιαφέρον τους είτε στη λιανική, είτε στην χονδρική είτε και στα δύο.
www.worldenergynews.gr