Η συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα με υλοποίηση ελέγχων προόδου, αποκλιμάκωσης και τελικώς απόσυρσης των μηχανισμών που ισχύουν σήμερα στην αγορά ενέργειας
Την υιοθέτηση ενός μεταβατικού καθεστώτος στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο θα διαρκέσει έως και το 2020, σηματοδοτεί η συμφωνία που επετεύχθη το απόγευμα του Σαββάτου (19/5) μεταξύ του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη και των επικεφαλείς των Θεσμών.
Το νέο καθεστώς θα πρέπει να θεσμοθετηθεί μέχρι τα μέσα Ιουνίου και θα πάρει τη μορφή νομοθετικής ρύθμισης σε ότι αφορά τις δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας τύπου ΝΟΜΕ και υπουργικής απόφασης στην περίπτωση της περίφημης πλέον χρέωσης των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας (ΠΧΕΦΕΛ) για την κάλυψη του ελλείμματος του λογαριασμού των ΑΠΕ.
Με τη συμφωνία του περασμένου Σαββάτου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει τον πρώτο λόγο στις μεταρρυθμίσεις του τομέα της ενέργειας -και θα συνεχίσει να τον έχει ανεξαρτήτως του καθεστώτος που θα ισχύσει μετά τον Αύγουστο - δίνει ένα χρονικό περιθώριο στην ελληνική πλευρά να αφομοιώσει τις τεράστιες αλλαγές που συνεπάγεται η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού και να προσαρμοστεί σε αυτές χωρίς μείζονες αναταράξεις.
Παράλληλα θέτει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα, στη διάρκεια του οποίου θα γίνονται έλεγχοι προόδου, αποκλιμάκωσης και τελικώς απόσυρσης των μηχανισμών που ισχύουν σήμερα και οι οποίοι υιοθετήθηκαν για να αντιμετωπίσουν δομικά προβλήματα της αγοράς, όπως ο σχεδόν πλήρης έλεγχος από τη ΔΕΗ της λιανικής ρεύματος και το έλλειμμα του λογαριασμού των ΑΠΕ.
ΝΟΜΕ, τέλος
Έτσι με βάση τη συμφωνία του περασμένου Σαββάτου, οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ, που υιοθετήθηκαν προκειμένου να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ στη λιανική ρεύματος, μέσω της παροχής στους ανταγωνιστές της πρόσβασης στη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή, θα καταργηθούν στο τέλος του 2019 με την μορφή που έχουν σήμερα.
Στόχος είναι να μετεξελιχθούν σε προθεσμιακά προϊόντα ρεύματος που θα διατίθενται μέσω της προθεσμιακής αγοράς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Όπως συμφωνήθηκε οι επιπλέον ποσότητες ρεύματος που διατίθενται σήμερα στις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, λόγω απόκλισης από την επίτευξη του στόχου μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική, θα μειωθούν κατά 50% με την προκήρυξη του διαγωνισμού για την πώληση των μονάδων της ΔΕΗ και θα καταργηθούν μετά την υπογραφή του Shareholders Purchase Agreement.
Με την ολοκλήρωση της μεταβίβασης, θα μειωθεί η δημοπρατούμενη ποσότητα από 22% σε 13%.
Η πλήρης κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, οι οποίες είναι πανθομολογούμενο ότι δεν έχουν επιτύχει το στόχο τους θα αποφασιστεί το Σεπτέμβριο του 2019 μετά από έλεγχο που θα διενεργηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε δυο επίπεδα: Πρώτον σε ότι αφορά την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και δεύτερον σε ότι αφορά τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και εν τέλει του Μοντέλου Στόχου της ΕΕ.
Έρχονται τα «πράσινα πιστοποιητικά»
Η συμφωνία του περασμένου Σαββάτου προβλέπει ακόμη διατήρηση της χρέωσης προμηθευτής (ΠΧΕΦΕΛ) μέχρι και το 2020 με παράλληλη σταδιακή μείωση της και συγκεκριμένα: Εφέτος θα διατηρηθεί το 65% της αρχικής χρέωσης (περίπου 5 ευρώ/ MWh), το 2019 θα αποκλιμακωθεί στο 50% δηλαδή περίπου 2,5 ευρώ/MWh και το 2020 στο 30%.
Στη συνέχεια θα εισαχθεί σύστημα «πράσινων» πιστοποιητικών, ενώ προβλέπεται ότι ο Λογαριασμός ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) θα διατηρεί καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου πλεόνασμα ασφαλείας της τάξης των 70 εκατ. ευρώ.
Η μεταβατική αυτή λύση δημιουργεί συνθήκες ασφάλειας στους υφιστάμενους παραγωγούς ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, εξασφαλίζει σταθερό περιβάλλον για τις νέες επενδύσεις, ενώ παράλληλα μειώνει σταδιακά την επιβάρυνση των εταιριών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και βεβαίως της ΔΕΗ, η οποία το 2017 επιβαρύνθηκε 320 εκατ. ευρώ από το ΠΧΕΦΕΛ.
Επίσης διασφαλίζεται ότι δεν χρειάζεται αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ, δηλαδή της επιβάρυνσης των καταναλωτών για την κάλυψη του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ.
Στη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου η ΔΕΗ θα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει στις αναγκαίες εσωτερικές προσαρμογές για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς ηλεκτρισμού.
Οι θεσμικοί παράγοντες της αγοράς θα έχουν το χρονικό περιθώριο να προετοιμάσουν τους κανόνες λειτουργίας της με βάση το Μοντέλο Στόχου της ΕΕ, ενώ και οι ιδιώτες επενδυτές θα μπορούν να προσαρμόσουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες στο νέο περιβάλλον.
Το ερώτημα είναι εάν όλα αυτά θα γίνουν όπως συμφωνήθηκαν και εάν αυτή τη φορά θα αξιοποιηθεί η ευκαιρία για ομαλή μετάβαση στην πλήρη απελευθέρωση.
www.worldenergynews.gr
Το νέο καθεστώς θα πρέπει να θεσμοθετηθεί μέχρι τα μέσα Ιουνίου και θα πάρει τη μορφή νομοθετικής ρύθμισης σε ότι αφορά τις δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας τύπου ΝΟΜΕ και υπουργικής απόφασης στην περίπτωση της περίφημης πλέον χρέωσης των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας (ΠΧΕΦΕΛ) για την κάλυψη του ελλείμματος του λογαριασμού των ΑΠΕ.
Με τη συμφωνία του περασμένου Σαββάτου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει τον πρώτο λόγο στις μεταρρυθμίσεις του τομέα της ενέργειας -και θα συνεχίσει να τον έχει ανεξαρτήτως του καθεστώτος που θα ισχύσει μετά τον Αύγουστο - δίνει ένα χρονικό περιθώριο στην ελληνική πλευρά να αφομοιώσει τις τεράστιες αλλαγές που συνεπάγεται η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού και να προσαρμοστεί σε αυτές χωρίς μείζονες αναταράξεις.
Παράλληλα θέτει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα, στη διάρκεια του οποίου θα γίνονται έλεγχοι προόδου, αποκλιμάκωσης και τελικώς απόσυρσης των μηχανισμών που ισχύουν σήμερα και οι οποίοι υιοθετήθηκαν για να αντιμετωπίσουν δομικά προβλήματα της αγοράς, όπως ο σχεδόν πλήρης έλεγχος από τη ΔΕΗ της λιανικής ρεύματος και το έλλειμμα του λογαριασμού των ΑΠΕ.
ΝΟΜΕ, τέλος
Έτσι με βάση τη συμφωνία του περασμένου Σαββάτου, οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ, που υιοθετήθηκαν προκειμένου να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ στη λιανική ρεύματος, μέσω της παροχής στους ανταγωνιστές της πρόσβασης στη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή, θα καταργηθούν στο τέλος του 2019 με την μορφή που έχουν σήμερα.
Στόχος είναι να μετεξελιχθούν σε προθεσμιακά προϊόντα ρεύματος που θα διατίθενται μέσω της προθεσμιακής αγοράς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Όπως συμφωνήθηκε οι επιπλέον ποσότητες ρεύματος που διατίθενται σήμερα στις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, λόγω απόκλισης από την επίτευξη του στόχου μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική, θα μειωθούν κατά 50% με την προκήρυξη του διαγωνισμού για την πώληση των μονάδων της ΔΕΗ και θα καταργηθούν μετά την υπογραφή του Shareholders Purchase Agreement.
Με την ολοκλήρωση της μεταβίβασης, θα μειωθεί η δημοπρατούμενη ποσότητα από 22% σε 13%.
Η πλήρης κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ, οι οποίες είναι πανθομολογούμενο ότι δεν έχουν επιτύχει το στόχο τους θα αποφασιστεί το Σεπτέμβριο του 2019 μετά από έλεγχο που θα διενεργηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε δυο επίπεδα: Πρώτον σε ότι αφορά την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και δεύτερον σε ότι αφορά τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και εν τέλει του Μοντέλου Στόχου της ΕΕ.
Έρχονται τα «πράσινα πιστοποιητικά»
Η συμφωνία του περασμένου Σαββάτου προβλέπει ακόμη διατήρηση της χρέωσης προμηθευτής (ΠΧΕΦΕΛ) μέχρι και το 2020 με παράλληλη σταδιακή μείωση της και συγκεκριμένα: Εφέτος θα διατηρηθεί το 65% της αρχικής χρέωσης (περίπου 5 ευρώ/ MWh), το 2019 θα αποκλιμακωθεί στο 50% δηλαδή περίπου 2,5 ευρώ/MWh και το 2020 στο 30%.
Στη συνέχεια θα εισαχθεί σύστημα «πράσινων» πιστοποιητικών, ενώ προβλέπεται ότι ο Λογαριασμός ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) θα διατηρεί καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου πλεόνασμα ασφαλείας της τάξης των 70 εκατ. ευρώ.
Η μεταβατική αυτή λύση δημιουργεί συνθήκες ασφάλειας στους υφιστάμενους παραγωγούς ηλεκτρισμού από ΑΠΕ, εξασφαλίζει σταθερό περιβάλλον για τις νέες επενδύσεις, ενώ παράλληλα μειώνει σταδιακά την επιβάρυνση των εταιριών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και βεβαίως της ΔΕΗ, η οποία το 2017 επιβαρύνθηκε 320 εκατ. ευρώ από το ΠΧΕΦΕΛ.
Επίσης διασφαλίζεται ότι δεν χρειάζεται αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ, δηλαδή της επιβάρυνσης των καταναλωτών για την κάλυψη του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ.
Στη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου η ΔΕΗ θα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει στις αναγκαίες εσωτερικές προσαρμογές για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς ηλεκτρισμού.
Οι θεσμικοί παράγοντες της αγοράς θα έχουν το χρονικό περιθώριο να προετοιμάσουν τους κανόνες λειτουργίας της με βάση το Μοντέλο Στόχου της ΕΕ, ενώ και οι ιδιώτες επενδυτές θα μπορούν να προσαρμόσουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες στο νέο περιβάλλον.
Το ερώτημα είναι εάν όλα αυτά θα γίνουν όπως συμφωνήθηκαν και εάν αυτή τη φορά θα αξιοποιηθεί η ευκαιρία για ομαλή μετάβαση στην πλήρη απελευθέρωση.
www.worldenergynews.gr