Με το νομοσχέδιο ενσωματώνονται, ακόμη, Οδηγίες της Ε.Ε. σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές
Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ "περί θεσπίσεως πλαισίου για τον χωροταξικό σχεδιασμό" και άλλες διατάξεις» με το οποίο θεσπίζονται οι αρχές και οι διαδικασίες που αποσκοπούν στη κατάρτιση, εφαρμογή και αξιολόγηση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού.
Με το νομοσχέδιο ενσωματώνονται, ακόμη, Οδηγίες της Ε.Ε. σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Στο νομοσχέδιο κατατέθηκαν, επίσης, τροπολογίες νομοτεχνικής φύσεως που αφορούν στο νόμο Νόμο 4495/2017 «Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», καθώς και τροπολογία σχετικά με την παράταση των προθεσμιών για τις εκπτώσεις του ενιαίου ειδικού προστίμου τακτοποίησης των αυθαίρετων κατασκευών.
Για πληρέστερη ενημέρωση, επισυνάπτεται το σημείωμα από το Γραφείο Τύπου του υπουργείου Περιβάλλοντιος και Ενέργειας
Ορισμός θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού
Ως θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, νοείται η διαδικασία με την οποία αναλύονται και οργανώνονται οι ανθρώπινες δραστηριότητες στο θαλάσσιο και παράκτιο χώρο προκειμένου να επιτευχθεί η σύνθεση κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και πολιτιστικών στόχων. Αποτελεί διατομεακό μέσο πολιτικής που προωθεί τη βιώσιμη ανάπτυξη στο θαλάσσιο χώρο και τις παράκτιες ζώνες, επιδιώκοντας την αρμονική συνύπαρξη των δραστηριοτήτων και χρήσεων, εφαρμόζοντας μία προσέγγιση που βασίζεται σε αρχές της αειφορίας.
Δομή θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού
Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός περιλαμβάνει: α) την Εθνική Χωρική Στρατηγική για το θαλάσσιο χώρο και β) τα Θαλάσσια Χωροταξικά Σχέδια. Η Στρατηγική προσδιορίζει τις στρατηγικές κατευθύνσεις για τις θαλάσσιες περιοχές και τις παράκτιες ζώνες και υποδεικνύει την αναγκαιότητα για την εκπόνηση Σχεδίων.
Περιεχόμενο θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού
Συμβάλλει ιδίως, στη βιώσιμη ανάπτυξη στη θάλασσα που περιλαμβάνει τον τομέα της ενέργειας, της ναυτιλίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, του τουρισμού, της εξόρυξης πρώτων υλών, καθώς και τη διατήρηση, προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος, περιλαμβανομένης της ανθεκτικότητας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Σε αυτή τη βάση, μέσω του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού μπορούν να οριοθετούνται, μεταξύ άλλων, περιοχές για:
υδατοκαλλιέργεια
αλιεία
εγκαταστάσεις και υποδομές για έρευνα, εκμετάλλευση και εξόρυξη πετρελαίου, φυσικού αερίου, καθώς και άλλων ενεργειακών πόρων, ορυκτών και αδρανών υλικών και για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές
θαλάσσιες περιοχές και κυκλοφοριακές ροές
προστασία της βιοποικιλότητας και της υποθαλάσσιας πολιτιστικής κληρονομιάς
επιστημονική έρευνα
διαδρομές υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών
τουρισμό
Για τον σχεδιασμό αυτό αρμόδια αρχή είναι η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, η οποία θα προχωρά στις σχετικές αποφάσεις μετά από δημόσια διαβούλευση με τα κατά περίπτωση εμπλεκόμενα Υπουργεία, τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, άλλες δημόσιες αρχές, ιδιώτες ή συλλογικότητες που εκδηλώνουν σχετικό ενδιαφέρον.
Η αναγκαιότητα για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό
Στα θαλάσσια ύδατα και τις παράκτιες ζώνες, τα οικοσυστήματα και οι φυσικοί πόροι υφίστανται σημαντικές πιέσεις. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οι κίνδυνοι φυσικών καταστροφών και η δυναμική των ακτογραμμών, όπως η διάβρωση ή οι προσχώσεις, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη διατήρηση της παραλίας και στα θαλάσσια οικοσυστήματα, αναστέλλοντας την οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο, οδηγώντας σε υποβάθμιση του περιβάλλοντος με απώλεια της βιοποικιλότητας. Οι πιέσεις αυτές οφείλουν να αντιμετωπιστούν με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Εντός αυτού του πλαισίου, τα θαλάσσια οικοσυστήματα και οι πολλαπλές υπηρεσίες που συνδέονται με αυτά μπορεί να φέρουν σημαντικά οφέλη.
Που στοχεύει ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός
Με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό επιχειρείται η ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ δημοσίων αρχών και ενδιαφερομένων μερών, μέσω της εφαρμογής ενιαίου μηχανισμού για ισόρροπη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη. Παράλληλα, στόχο αποτελεί ο περιορισμός των συγκρούσεων μεταξύ τομέων και η δημιουργία συνεργειών μεταξύ δραστηριοτήτων, η ενθάρρυνση των επενδύσεων με διαφάνεια και σαφέστερους κανόνες, η ενίσχυση της συντονισμένης και ολοκληρωμένης διασυνοριακής συνεργασίας, καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος μέσω της έγκαιρης εκτίμησης του αντικτύπου και των δυνατοτήτων πολλαπλής χρήσης του χώρου.
Στόχος του νομοσχεδίου
Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, ενσωματώνεται η Οδηγία 2014/89/ΕΕ «Περί θεσπίσεως πλαισίου για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό», στο εθνικό δίκαιο και θεσπίζονται οι αρχές και οι διαδικασίες που αποσκοπούν στη κατάρτιση, εφαρμογή και αξιολόγηση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού.
Με την Οδηγία αυτή προωθείται η εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη (στρατηγική Ευρώπη 2020). Αποσκοπεί στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και κοινωνικής συνοχής, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης μιας πιο αποδοτικής αξιοποίησης των πόρων. Ο παράκτιος και θαλάσσιος χώρος παρουσιάζει σημαντικές δυνατότητες για βιώσιμη ανάπτυξη και είναι καίριας σημασίας για την υλοποίηση της στρατηγικής Ευρώπη 2020.
Ενσωμάτωση Οδηγιών Ε.Ε.
Με το Μέρος Β’ του σχεδίου νόμου ενσωματώνονται οι Οδηγίες (ΕΕ) 2015/1513 «Για την τροποποίηση της Οδηγίας 98/70/ΕΚ σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και για την τροποποίηση της Οδηγίας 2009/28/ΕΚ σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές» και (ΕΕ) 2015/652 «Για τον καθορισμό των μεθόδων υπολογισμού και των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων σύμφωνα με την οδηγία 98/70/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ».
Το νομοσχέδιο στοχεύει στην ενθάρρυνση της χρήσης νέων προηγμένων βιοκαυσίμων που δεν παράγονται από εδώδιμες καλλιέργειες, ώστε να επιτευχθεί έως το 2020 υψηλότερο επίπεδο κατανάλωσης των βιοκαυσίμων αυτών. Ακόμα, προωθείται η βελτίωση των ελέγχων αναφορικά με την τήρηση των κριτηρίων αειφορίας των βιοκαυσίμων και των βιορευστών.
Περιλαμβάνονται διατάξεις σχετικά με τη δυνατότητα συμβολής της ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχεται σε οδικά οχήματα καθώς και τη δυνατότητα συμβολής των βιοκαυσίμων που χρησιμοποιούνται στις αερομεταφορές στην υποχρέωση μείωσης των εκπομπών, ρυθμίσεις για την υποβολή της έκθεσης από ομάδα προμηθευτών και απαιτήσεις για την προσμέτρηση των μειώσεων των εκπομπών κατά το πρώτο στάδιο.
Τέλος, θεσπίζεται η υποχρέωση ανάμειξης της βενζίνης με βιοκαύσιμα και ειδικότερα με αυτούσια βιοαιθανόλη ή με βιοαιθέρες που παράγονται από αλκοόλες βιολογικής προέλευσης, με έναρξη το 2019 και πρόβλεψη για αύξηση της εν λόγω υποχρέωσης. Η θέσπιση της υποχρέωσης αυτής έχει στόχο την περαιτέρω προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω της αύξησης συμμετοχής των βιοκαυσίμων στην τελική κατανάλωση ενέργειας στις μεταφορές, στο πλαίσιο της εθνικής και κοινοτικής πολιτικής σχετικά με τον υποχρεωτικό στόχο περί μεριδίου ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές 10% το 2020 και τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Τροπολογίες για το δομημένο περιβάλλον
Επίσης, στο νομοσχέδιο έχουν κατατεθεί τροπολογίες νομοτεχνικής φύσεως που αφορούν στο Νόμο 4495/2017 «Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», καθώς και τροπολογία σχετικά με την παράταση των προθεσμιών για τις εκπτώσεις του ενιαίου ειδικού προστίμου τακτοποίησης των αυθαίρετων κατασκευών. Ειδικότερα, θα παραταθεί μέχρι τις 9 Οκτωβρίου 2018 η έκπτωση του 20% του πρώτου εξαμήνου, προκειμένου να εκδοθούν οι απαιτούμενες πράξεις για την εφαρμογή του νόμου.
Με το νομοσχέδιο ενσωματώνονται, ακόμη, Οδηγίες της Ε.Ε. σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Στο νομοσχέδιο κατατέθηκαν, επίσης, τροπολογίες νομοτεχνικής φύσεως που αφορούν στο νόμο Νόμο 4495/2017 «Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», καθώς και τροπολογία σχετικά με την παράταση των προθεσμιών για τις εκπτώσεις του ενιαίου ειδικού προστίμου τακτοποίησης των αυθαίρετων κατασκευών.
Για πληρέστερη ενημέρωση, επισυνάπτεται το σημείωμα από το Γραφείο Τύπου του υπουργείου Περιβάλλοντιος και Ενέργειας
Ορισμός θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού
Ως θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, νοείται η διαδικασία με την οποία αναλύονται και οργανώνονται οι ανθρώπινες δραστηριότητες στο θαλάσσιο και παράκτιο χώρο προκειμένου να επιτευχθεί η σύνθεση κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και πολιτιστικών στόχων. Αποτελεί διατομεακό μέσο πολιτικής που προωθεί τη βιώσιμη ανάπτυξη στο θαλάσσιο χώρο και τις παράκτιες ζώνες, επιδιώκοντας την αρμονική συνύπαρξη των δραστηριοτήτων και χρήσεων, εφαρμόζοντας μία προσέγγιση που βασίζεται σε αρχές της αειφορίας.
Δομή θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού
Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός περιλαμβάνει: α) την Εθνική Χωρική Στρατηγική για το θαλάσσιο χώρο και β) τα Θαλάσσια Χωροταξικά Σχέδια. Η Στρατηγική προσδιορίζει τις στρατηγικές κατευθύνσεις για τις θαλάσσιες περιοχές και τις παράκτιες ζώνες και υποδεικνύει την αναγκαιότητα για την εκπόνηση Σχεδίων.
Περιεχόμενο θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού
Συμβάλλει ιδίως, στη βιώσιμη ανάπτυξη στη θάλασσα που περιλαμβάνει τον τομέα της ενέργειας, της ναυτιλίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, του τουρισμού, της εξόρυξης πρώτων υλών, καθώς και τη διατήρηση, προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος, περιλαμβανομένης της ανθεκτικότητας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Σε αυτή τη βάση, μέσω του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού μπορούν να οριοθετούνται, μεταξύ άλλων, περιοχές για:
υδατοκαλλιέργεια
αλιεία
εγκαταστάσεις και υποδομές για έρευνα, εκμετάλλευση και εξόρυξη πετρελαίου, φυσικού αερίου, καθώς και άλλων ενεργειακών πόρων, ορυκτών και αδρανών υλικών και για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές
θαλάσσιες περιοχές και κυκλοφοριακές ροές
προστασία της βιοποικιλότητας και της υποθαλάσσιας πολιτιστικής κληρονομιάς
επιστημονική έρευνα
διαδρομές υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών
τουρισμό
Για τον σχεδιασμό αυτό αρμόδια αρχή είναι η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, η οποία θα προχωρά στις σχετικές αποφάσεις μετά από δημόσια διαβούλευση με τα κατά περίπτωση εμπλεκόμενα Υπουργεία, τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, άλλες δημόσιες αρχές, ιδιώτες ή συλλογικότητες που εκδηλώνουν σχετικό ενδιαφέρον.
Η αναγκαιότητα για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό
Στα θαλάσσια ύδατα και τις παράκτιες ζώνες, τα οικοσυστήματα και οι φυσικοί πόροι υφίστανται σημαντικές πιέσεις. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οι κίνδυνοι φυσικών καταστροφών και η δυναμική των ακτογραμμών, όπως η διάβρωση ή οι προσχώσεις, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη διατήρηση της παραλίας και στα θαλάσσια οικοσυστήματα, αναστέλλοντας την οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο, οδηγώντας σε υποβάθμιση του περιβάλλοντος με απώλεια της βιοποικιλότητας. Οι πιέσεις αυτές οφείλουν να αντιμετωπιστούν με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Εντός αυτού του πλαισίου, τα θαλάσσια οικοσυστήματα και οι πολλαπλές υπηρεσίες που συνδέονται με αυτά μπορεί να φέρουν σημαντικά οφέλη.
Που στοχεύει ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός
Με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό επιχειρείται η ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ δημοσίων αρχών και ενδιαφερομένων μερών, μέσω της εφαρμογής ενιαίου μηχανισμού για ισόρροπη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη. Παράλληλα, στόχο αποτελεί ο περιορισμός των συγκρούσεων μεταξύ τομέων και η δημιουργία συνεργειών μεταξύ δραστηριοτήτων, η ενθάρρυνση των επενδύσεων με διαφάνεια και σαφέστερους κανόνες, η ενίσχυση της συντονισμένης και ολοκληρωμένης διασυνοριακής συνεργασίας, καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος μέσω της έγκαιρης εκτίμησης του αντικτύπου και των δυνατοτήτων πολλαπλής χρήσης του χώρου.
Στόχος του νομοσχεδίου
Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, ενσωματώνεται η Οδηγία 2014/89/ΕΕ «Περί θεσπίσεως πλαισίου για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό», στο εθνικό δίκαιο και θεσπίζονται οι αρχές και οι διαδικασίες που αποσκοπούν στη κατάρτιση, εφαρμογή και αξιολόγηση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού.
Με την Οδηγία αυτή προωθείται η εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη (στρατηγική Ευρώπη 2020). Αποσκοπεί στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και κοινωνικής συνοχής, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης μιας πιο αποδοτικής αξιοποίησης των πόρων. Ο παράκτιος και θαλάσσιος χώρος παρουσιάζει σημαντικές δυνατότητες για βιώσιμη ανάπτυξη και είναι καίριας σημασίας για την υλοποίηση της στρατηγικής Ευρώπη 2020.
Ενσωμάτωση Οδηγιών Ε.Ε.
Με το Μέρος Β’ του σχεδίου νόμου ενσωματώνονται οι Οδηγίες (ΕΕ) 2015/1513 «Για την τροποποίηση της Οδηγίας 98/70/ΕΚ σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και για την τροποποίηση της Οδηγίας 2009/28/ΕΚ σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές» και (ΕΕ) 2015/652 «Για τον καθορισμό των μεθόδων υπολογισμού και των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων σύμφωνα με την οδηγία 98/70/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ».
Το νομοσχέδιο στοχεύει στην ενθάρρυνση της χρήσης νέων προηγμένων βιοκαυσίμων που δεν παράγονται από εδώδιμες καλλιέργειες, ώστε να επιτευχθεί έως το 2020 υψηλότερο επίπεδο κατανάλωσης των βιοκαυσίμων αυτών. Ακόμα, προωθείται η βελτίωση των ελέγχων αναφορικά με την τήρηση των κριτηρίων αειφορίας των βιοκαυσίμων και των βιορευστών.
Περιλαμβάνονται διατάξεις σχετικά με τη δυνατότητα συμβολής της ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχεται σε οδικά οχήματα καθώς και τη δυνατότητα συμβολής των βιοκαυσίμων που χρησιμοποιούνται στις αερομεταφορές στην υποχρέωση μείωσης των εκπομπών, ρυθμίσεις για την υποβολή της έκθεσης από ομάδα προμηθευτών και απαιτήσεις για την προσμέτρηση των μειώσεων των εκπομπών κατά το πρώτο στάδιο.
Τέλος, θεσπίζεται η υποχρέωση ανάμειξης της βενζίνης με βιοκαύσιμα και ειδικότερα με αυτούσια βιοαιθανόλη ή με βιοαιθέρες που παράγονται από αλκοόλες βιολογικής προέλευσης, με έναρξη το 2019 και πρόβλεψη για αύξηση της εν λόγω υποχρέωσης. Η θέσπιση της υποχρέωσης αυτής έχει στόχο την περαιτέρω προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω της αύξησης συμμετοχής των βιοκαυσίμων στην τελική κατανάλωση ενέργειας στις μεταφορές, στο πλαίσιο της εθνικής και κοινοτικής πολιτικής σχετικά με τον υποχρεωτικό στόχο περί μεριδίου ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές 10% το 2020 και τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Τροπολογίες για το δομημένο περιβάλλον
Επίσης, στο νομοσχέδιο έχουν κατατεθεί τροπολογίες νομοτεχνικής φύσεως που αφορούν στο Νόμο 4495/2017 «Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», καθώς και τροπολογία σχετικά με την παράταση των προθεσμιών για τις εκπτώσεις του ενιαίου ειδικού προστίμου τακτοποίησης των αυθαίρετων κατασκευών. Ειδικότερα, θα παραταθεί μέχρι τις 9 Οκτωβρίου 2018 η έκπτωση του 20% του πρώτου εξαμήνου, προκειμένου να εκδοθούν οι απαιτούμενες πράξεις για την εφαρμογή του νόμου.
