Το 2006, ένα κρουαζιερόπλοιο στη Γερμανία κτύπησε σε γραμμή μεταφοράς ηλεκτρισμού, με αποτέλεσμα black out στην ηλεκτροδότηση 45 εκατομμυρίων νοικοκυριών.
Η πρόληψη και αντιμετώπιση του κινδύνου black out με ενιαίο τρόπο στο πλαίσιο της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι ο στόχος των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θεσπίζουν κοινούς τρόπους εκτίμησης των κινδύνων ομαλού εφοδιασμού της αγοράς, κοινούς κανόνες αποτροπής και προετοιμασίας αντιμετώπισης κρίσεων, καθώς και κανονισμούς διαχείρισης κρίσεων που να διασφαλίζουν ότι η ηλεκτρική ενέργεια θα διοχετεύεται στην περιοχή της Ευρώπης όπου υπάρχει η μεγαλύτερη ανάγκη.
Το πακέτο προτάσεων της Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει την ενίσχυση των συστημάτων αντίδρασης σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και διαταραχής της ομαλής παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, και αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδίου για την Ενεργειακή Ένωση.
Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή απαιτεί τη συνεργασία όλων των χωρών-μελών προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η ηλεκτρική ενέργεια διοχετεύεται προς την περιοχή που διατρέχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Ως παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το 2006, ένα κρουαζιερόπλοιο στη Γερμανία κτύπησε σε μία γραμμή μεταφοράς ηλεκτρισμού, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί η ηλεκτροδότηση περίπου 45 εκατομμυρίων νοικοκυριών και να επηρεαστεί σχεδόν το σύνολο του ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρισμού.
Σημειώνει λοιπόν ότι ανάλογα περιστατικά θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ενιαίο τρόπο από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αναφέρει ότι οι κρίσεις στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, ενδέχεται να προκύψουν εξαιτίας ακραίων καιρικών συνθηκών, κακόβουλων επιθέσεων, ή έλλειψης καυσίμων.
Οι δε επιπτώσεις μίας τέτοιας κρίσης συχνά διαχέονται πέραν των εθνικών συνόρων, προκαλώντας black out με σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
Όπως σημειώνει η Επιτροπή άθε χώρα της ΕΕ έχει διαφορετική προσέγγιση στην αντιμετώπιση κρίσεων και δεν λαμβάνει πάντα υπόψη τις επιπτώσεις της προσέγγισης αυτής στις γειτονικές χώρες.
Πέραν του επιπλέον κόστους η προσέγγιση αυτή μπορεί να υπονομεύσει τη λειτουργία της αγοράς.
Παράλληλα, δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση από χώρα σε χώρα.
Για τους λόγους αυτούς θα πρέπει να θεσπιστούν ενιαίοι κανόνες και οι κυριότεροι από αυτούς που προτείνει η Επιτροπή είναι οι εξής:
• Tα κράτη μέλη θα πρέπει να ορίσουν την Αρχή που θα αναλάβει την εκπόνηση τόσο του σχεδίου ετοιμότητας όσο και των υπόλοιπων εργασιών, που προκύπτουν από τον νέο Κανονισμό
• Επίσης, οι χώρες θα πρέπει να σχεδιάσουν τα πλάνα τους μετά από διαβούλευση με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Τα πλάνα αυτά θα πρέπει να σχεδιαστούν με βάση τα σενάρια κρίσης στην ηλεκτρική ενέργεια που έχει επεξεργαστεί ο ENTSO-E ( o ευρωπαϊκός φορέας που εκπροσωπεί τους εθνικούς διαχειριστές μεταφοράς ηλεκτρισμού) και τα κράτη- μέλη
• Πριν την υιοθέτηση ενός συγκεκριμένου σχεδίου, η Αρχή που έχει αναλάβει το όλο έργο θα πρέπει να υποβάλει πρόταση στις αντίστοιχες αρχές των χωρών της περιοχής και στην Ομάδα Συντονισμού Ηλεκτρικής Ενέργειας για διαβούλευση. Μόλις ολοκληρωθεί η διαβούλευση το τελικό σχέδιο θα πρέπει να αποσταλεί στην Κομισιόν, να δημοσιοποιηθεί και να επικαιροποιείται κάθε τρία χρόνια, εκτός και αν οι περιστάσεις απαιτήσουν επικαιροποίηση σε μικρότερο χρονικό διάστημα.
• Τα πλάνα πρέπει να αποτελούνται από δύο μέρη, τα μέτρα εθνικής εμβέλειας και τα συντονισμένα μέτρα, που έχουν συμφωνηθεί με τις χώρες-μέλη κάθε περιοχής.
• Όλα τα μέτρα πρέπει να είναι σαφή και να περιγράφονται λεπτομερώς, να είναι διάφανα, αναλογικά, μη-μεροληπτικά και πιστοποιήσιμα. Δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού άλλων χωρών-μελών ή της ΕΕ, ως σύνολο
• Πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα που να διασφαλίζουν την αποτροπή αλλά και τη διαχείριση ταυτόχρονων κρίσεων, τα οποία κατ' ελάχιστον να συμπεριλαμβάνουν:
- τον προσδιορισμό τοπικής ομάδας διαχείρισης κρίσεων
- μηχανισμούς ανταλλαγής στοιχείων, ενημέρωσης και συνεργασίας στην περιοχή
- μέτρα μετριασμού των επιπτώσεων της κρίσης, σχήματα αποζημίωσης κόστους κλπ.
Το πακέτο προτάσεων της Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει την ενίσχυση των συστημάτων αντίδρασης σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και διαταραχής της ομαλής παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, και αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδίου για την Ενεργειακή Ένωση.
Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή απαιτεί τη συνεργασία όλων των χωρών-μελών προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η ηλεκτρική ενέργεια διοχετεύεται προς την περιοχή που διατρέχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Ως παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το 2006, ένα κρουαζιερόπλοιο στη Γερμανία κτύπησε σε μία γραμμή μεταφοράς ηλεκτρισμού, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί η ηλεκτροδότηση περίπου 45 εκατομμυρίων νοικοκυριών και να επηρεαστεί σχεδόν το σύνολο του ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρισμού.
Σημειώνει λοιπόν ότι ανάλογα περιστατικά θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ενιαίο τρόπο από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αναφέρει ότι οι κρίσεις στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, ενδέχεται να προκύψουν εξαιτίας ακραίων καιρικών συνθηκών, κακόβουλων επιθέσεων, ή έλλειψης καυσίμων.
Οι δε επιπτώσεις μίας τέτοιας κρίσης συχνά διαχέονται πέραν των εθνικών συνόρων, προκαλώντας black out με σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
Όπως σημειώνει η Επιτροπή άθε χώρα της ΕΕ έχει διαφορετική προσέγγιση στην αντιμετώπιση κρίσεων και δεν λαμβάνει πάντα υπόψη τις επιπτώσεις της προσέγγισης αυτής στις γειτονικές χώρες.
Πέραν του επιπλέον κόστους η προσέγγιση αυτή μπορεί να υπονομεύσει τη λειτουργία της αγοράς.
Παράλληλα, δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση από χώρα σε χώρα.
Για τους λόγους αυτούς θα πρέπει να θεσπιστούν ενιαίοι κανόνες και οι κυριότεροι από αυτούς που προτείνει η Επιτροπή είναι οι εξής:
• Tα κράτη μέλη θα πρέπει να ορίσουν την Αρχή που θα αναλάβει την εκπόνηση τόσο του σχεδίου ετοιμότητας όσο και των υπόλοιπων εργασιών, που προκύπτουν από τον νέο Κανονισμό
• Επίσης, οι χώρες θα πρέπει να σχεδιάσουν τα πλάνα τους μετά από διαβούλευση με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Τα πλάνα αυτά θα πρέπει να σχεδιαστούν με βάση τα σενάρια κρίσης στην ηλεκτρική ενέργεια που έχει επεξεργαστεί ο ENTSO-E ( o ευρωπαϊκός φορέας που εκπροσωπεί τους εθνικούς διαχειριστές μεταφοράς ηλεκτρισμού) και τα κράτη- μέλη
• Πριν την υιοθέτηση ενός συγκεκριμένου σχεδίου, η Αρχή που έχει αναλάβει το όλο έργο θα πρέπει να υποβάλει πρόταση στις αντίστοιχες αρχές των χωρών της περιοχής και στην Ομάδα Συντονισμού Ηλεκτρικής Ενέργειας για διαβούλευση. Μόλις ολοκληρωθεί η διαβούλευση το τελικό σχέδιο θα πρέπει να αποσταλεί στην Κομισιόν, να δημοσιοποιηθεί και να επικαιροποιείται κάθε τρία χρόνια, εκτός και αν οι περιστάσεις απαιτήσουν επικαιροποίηση σε μικρότερο χρονικό διάστημα.
• Τα πλάνα πρέπει να αποτελούνται από δύο μέρη, τα μέτρα εθνικής εμβέλειας και τα συντονισμένα μέτρα, που έχουν συμφωνηθεί με τις χώρες-μέλη κάθε περιοχής.
• Όλα τα μέτρα πρέπει να είναι σαφή και να περιγράφονται λεπτομερώς, να είναι διάφανα, αναλογικά, μη-μεροληπτικά και πιστοποιήσιμα. Δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού άλλων χωρών-μελών ή της ΕΕ, ως σύνολο
• Πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα που να διασφαλίζουν την αποτροπή αλλά και τη διαχείριση ταυτόχρονων κρίσεων, τα οποία κατ' ελάχιστον να συμπεριλαμβάνουν:
- τον προσδιορισμό τοπικής ομάδας διαχείρισης κρίσεων
- μηχανισμούς ανταλλαγής στοιχείων, ενημέρωσης και συνεργασίας στην περιοχή
- μέτρα μετριασμού των επιπτώσεων της κρίσης, σχήματα αποζημίωσης κόστους κλπ.
