Σήμερα η συνάντηση του Γιώργου Σταθάκη με τους δανειστές για την ενέργεια. Κρίσιμο ζήτημα το ύψος και ο τρόπος αποζημίωσης της ΔΕΠΑ.
Σε φάση πλήρους αναδιάταξης βρίσκεται η ελληνική αγορά φυσικού αερίου με τους δανειστές να επιβάλουν το άνοιγμα της σε όλα τα επίπεδα, τους ιδιώτες προμηθευτές να λαμβάνουν θέσεις στην γραμμή εκκίνησης του ανταγωνισμού και τη ΔΕΠΑ να αναζητεί λύσεις για την επιβίωση της στο νέο περιβάλλον.
Το σχέδιο συμφωνίας που συζητείται αυτές τις ημέρες μεταξύ των εκπροσώπων των δανειστών και της ελληνικής κυβέρνησης θα αποτελέσει το έδαφος πάνω στο οποίο θα διαμορφωθεί το νέο τοπίο της αγοράς φυσικού αερίου.
Και τούτο διότι σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες θα περιλαμβάνει τη διχοτόμηση της ΔΕΠΑ, αλλά και αποχώρηση της από τη λιανική αγορά φυσικού αερίου, δηλαδή από τις συμμετοχές της στις τρεις ΕΠΑ (Αττικής Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης).
Έτσι ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης καλείται να διαπραγματευτεί το ύψος αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα αποζημιωθεί η ΔΕΠΑ για την απώλεια σημαντικών περιουσιακών στοιχείων της.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η συνάντηση του κ. Σταθάκη με τους δανειστές για τα ενεργειακά θα πραγματοποιεί σήμερα, Δευτέρα 21 Νοεμβρίου, χωρίς ακόμη να έχει προσδιοριστεί ο ακριβής χρόνος.
Το βέβαιο πάντως είναι ότι στο νέο πλαίσιο που θα συμφωνηθεί περιλαμβάνεται ο οδικός χάρτης για την απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου, όπως και η επισκόπηση των μέχρι ενεργειών για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού και συγκεκριμένα οι δημοπρασίες ηλεκτρισμού τύπου ΝΟΜΕ και η πώληση του 24% του ΑΔΜΗΕ, η οποία προβλέπεται να επικυρωθεί από τη γενική συνέλευση της ΔΕΗ την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου.
Η νέα εικόνα της αγοράς μετά τη διχοτόμηση της ΔΕΠΑ και οι αποζημιώσεις
Έτσι, η νέα εικόνα που θα λάβει αγορά φυσικού αερίου είναι το πλέον κρίσιμο ζήτημα σε αυτή τη φάση της διαπραγμάτευσης, αφού έως την αρχή του 2017 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο διοικητικός και λειτουργικός διαχωρισμός της ΔΕΠΑ σε δυο εταιρίες (εμπορίας και διανομής).
Η γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΠΑ που θα εγκρίνει το διαχωρισμό έχει οριστεί για την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου και το σχέδιο προβλέπει ότι θα «σπάσει» σε μια εταιρία holding, τη «νέα ΔΕΠΑ», που θα ασκεί την εμπορία φυσικού αερίου και θα συνάπτει τις διεθνείς συμβάσεις προμήθειας και σε μια εταιρία κατά 100% θυγατρική της «νέας ΔΕΠΑ» που θα αναλάβει το έργο της διανομής.
Στη δεύτερη αυτή εταιρία θα περάσουν τα νέα αστικά δίκτυα που θα κατασκευαστούν στην περιφέρεια (Χαλκίδα, Λαμία, Θήβα- Λειβαδιά κλπ), καθώς και τα μερίδια συμμετοχής τρεις νέες Εταιρίες Διανομής Αερίου (ΕΔΑ) Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας.
Επίσης έως το τέλος του χρόνου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο λειτουργικός διαχωρισμός των τριών ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης σε εταιρίες εμπορίας και Διαχείρισης του Δικτύου (ΕΔΑ).
Το ενδιαφέρον σε αυτή τη διαδικασία είναι ότι οι τρεις ΕΠΑ που ανήκουν κατά 51% στη ΔΕΠΑ και κατά 49% στη Shell η ΕΠΑ Αττικής και στην ΕΝΙ οι ΕΠΑ Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης, κατ΄αρχήν υποχρεούνται να διαθέσουν στον ανταγωνισμό τη χρήση των δικτύων τους, γεγονός που αργά η γρήγορα θα φέρει στο προσκήνιο την απαίτηση των ιδιωτών επενδυτών να αποζημιωθούν για τις επενδύσεις που έχουν πραγματοποιήσει και υπολογίζονται σε περίπου 130 εκατ. ευρώ για την Αττική και σε επίσης 130 εκατ ευρώ και για τις δυο μαζί ΕΠΑ, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης.
Παράλληλα σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και δεν έχουν διαψευσθεί, οι δανειστές απαιτούν από τη ΔΕΠΑ να εκχωρήσει τη συμμετοχή της στις τρεις ΕΠΑ και μάλιστα χωρίς αποζημίωση.
Την ίδια ώρα η περαιτέρω απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς φυσικού που επεβλήθη από τους δανειστές, μέσω της αύξησης των ποσοτήτων αερίου που διαθέτει προς δημοπράτηση η ΔΕΠΑ, σε συνδυασμό με τις μειωμένες τιμές του καυσίμου λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου (που καθιστούν το αέριο εξαιρετικά συμφέρουσα επιλογή για ηλεκτροπαραγωγή) προκαλεί μεγάλες ανακατατάξεις μεταξύ των ιδιωτών προμηθευτών, αλλά και ανησυχία στην ίδια τη ΔΕΠΑ.
Ενδεικτικό ήταν το μεγάλο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε στην πρώτη δημοπρασία με αυξημένες ποσότητες αερίου που έγινε την περασμένη Παρασκευή 18Νοεμβρίου.
Οι ανταγωνιστικές τιμές είχαν ως αποτέλεσμα να εκδηλωθεί υψηλή ζήτηση και να απορροφηθούν ταχύτατα 3.884.868,824 MWh.
Το σχέδιο συμφωνίας που συζητείται αυτές τις ημέρες μεταξύ των εκπροσώπων των δανειστών και της ελληνικής κυβέρνησης θα αποτελέσει το έδαφος πάνω στο οποίο θα διαμορφωθεί το νέο τοπίο της αγοράς φυσικού αερίου.
Και τούτο διότι σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες θα περιλαμβάνει τη διχοτόμηση της ΔΕΠΑ, αλλά και αποχώρηση της από τη λιανική αγορά φυσικού αερίου, δηλαδή από τις συμμετοχές της στις τρεις ΕΠΑ (Αττικής Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης).
Έτσι ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης καλείται να διαπραγματευτεί το ύψος αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα αποζημιωθεί η ΔΕΠΑ για την απώλεια σημαντικών περιουσιακών στοιχείων της.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η συνάντηση του κ. Σταθάκη με τους δανειστές για τα ενεργειακά θα πραγματοποιεί σήμερα, Δευτέρα 21 Νοεμβρίου, χωρίς ακόμη να έχει προσδιοριστεί ο ακριβής χρόνος.
Το βέβαιο πάντως είναι ότι στο νέο πλαίσιο που θα συμφωνηθεί περιλαμβάνεται ο οδικός χάρτης για την απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου, όπως και η επισκόπηση των μέχρι ενεργειών για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού και συγκεκριμένα οι δημοπρασίες ηλεκτρισμού τύπου ΝΟΜΕ και η πώληση του 24% του ΑΔΜΗΕ, η οποία προβλέπεται να επικυρωθεί από τη γενική συνέλευση της ΔΕΗ την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου.
Η νέα εικόνα της αγοράς μετά τη διχοτόμηση της ΔΕΠΑ και οι αποζημιώσεις
Έτσι, η νέα εικόνα που θα λάβει αγορά φυσικού αερίου είναι το πλέον κρίσιμο ζήτημα σε αυτή τη φάση της διαπραγμάτευσης, αφού έως την αρχή του 2017 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο διοικητικός και λειτουργικός διαχωρισμός της ΔΕΠΑ σε δυο εταιρίες (εμπορίας και διανομής).
Η γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΠΑ που θα εγκρίνει το διαχωρισμό έχει οριστεί για την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου και το σχέδιο προβλέπει ότι θα «σπάσει» σε μια εταιρία holding, τη «νέα ΔΕΠΑ», που θα ασκεί την εμπορία φυσικού αερίου και θα συνάπτει τις διεθνείς συμβάσεις προμήθειας και σε μια εταιρία κατά 100% θυγατρική της «νέας ΔΕΠΑ» που θα αναλάβει το έργο της διανομής.
Στη δεύτερη αυτή εταιρία θα περάσουν τα νέα αστικά δίκτυα που θα κατασκευαστούν στην περιφέρεια (Χαλκίδα, Λαμία, Θήβα- Λειβαδιά κλπ), καθώς και τα μερίδια συμμετοχής τρεις νέες Εταιρίες Διανομής Αερίου (ΕΔΑ) Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας.
Επίσης έως το τέλος του χρόνου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο λειτουργικός διαχωρισμός των τριών ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης σε εταιρίες εμπορίας και Διαχείρισης του Δικτύου (ΕΔΑ).
Το ενδιαφέρον σε αυτή τη διαδικασία είναι ότι οι τρεις ΕΠΑ που ανήκουν κατά 51% στη ΔΕΠΑ και κατά 49% στη Shell η ΕΠΑ Αττικής και στην ΕΝΙ οι ΕΠΑ Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης, κατ΄αρχήν υποχρεούνται να διαθέσουν στον ανταγωνισμό τη χρήση των δικτύων τους, γεγονός που αργά η γρήγορα θα φέρει στο προσκήνιο την απαίτηση των ιδιωτών επενδυτών να αποζημιωθούν για τις επενδύσεις που έχουν πραγματοποιήσει και υπολογίζονται σε περίπου 130 εκατ. ευρώ για την Αττική και σε επίσης 130 εκατ ευρώ και για τις δυο μαζί ΕΠΑ, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης.
Παράλληλα σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και δεν έχουν διαψευσθεί, οι δανειστές απαιτούν από τη ΔΕΠΑ να εκχωρήσει τη συμμετοχή της στις τρεις ΕΠΑ και μάλιστα χωρίς αποζημίωση.
Κάτι το οποίο δεν μπορεί να γίνει νομικά αλλά και πολιτικά αποδεκτό, αφού εκτός των άλλων εγείρει και ζητήματα ποινικών ευθυνών.
Έτσι το κρίσιμο ζήτημα που έχει να αντιμετωπίσει ο κ. Σταθάκης στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης είναι ακριβώς αυτό: Το ύψος της αποζημίωσης.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι πιθανόν η ελληνική πλευρά να ζητήσει από τους εκπροσώπους των θεσμών παράταση τριών μηνών στο σχετικό χρονοδιάγραμμα λόγω της πληθώρας των διαδικασιών που απαιτούνται για τον διαχωρισμό, αλλά κυρίως για την εξεύρεση λύσης στο θέμα της αποζημίωσης της ΔΕΠΑ.
Έτσι το κρίσιμο ζήτημα που έχει να αντιμετωπίσει ο κ. Σταθάκης στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης είναι ακριβώς αυτό: Το ύψος της αποζημίωσης.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι πιθανόν η ελληνική πλευρά να ζητήσει από τους εκπροσώπους των θεσμών παράταση τριών μηνών στο σχετικό χρονοδιάγραμμα λόγω της πληθώρας των διαδικασιών που απαιτούνται για τον διαχωρισμό, αλλά κυρίως για την εξεύρεση λύσης στο θέμα της αποζημίωσης της ΔΕΠΑ.
Οι δημοπρασίες φυσικού αερίου και οι ιδιώτες προμηθευτές
Την ίδια ώρα η περαιτέρω απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς φυσικού που επεβλήθη από τους δανειστές, μέσω της αύξησης των ποσοτήτων αερίου που διαθέτει προς δημοπράτηση η ΔΕΠΑ, σε συνδυασμό με τις μειωμένες τιμές του καυσίμου λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου (που καθιστούν το αέριο εξαιρετικά συμφέρουσα επιλογή για ηλεκτροπαραγωγή) προκαλεί μεγάλες ανακατατάξεις μεταξύ των ιδιωτών προμηθευτών, αλλά και ανησυχία στην ίδια τη ΔΕΠΑ.
Ενδεικτικό ήταν το μεγάλο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε στην πρώτη δημοπρασία με αυξημένες ποσότητες αερίου που έγινε την περασμένη Παρασκευή 18Νοεμβρίου.
Οι ανταγωνιστικές τιμές είχαν ως αποτέλεσμα να εκδηλωθεί υψηλή ζήτηση και να απορροφηθούν ταχύτατα 3.884.868,824 MWh.
Ειδικά στη δεύτερη φάση της δημοπρασίας που απευθυνόταν αποκλειστικά σε προμηθευτές, η τελική τιμή αυξήθηκε σε σχέση με την τιμή εκκίνησης (19,7 δολάρια/MWh) κατά 1,1 δολάριο/MWh.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι μεγάλοι παίκτες έλαβαν ποσότητες αερίου ειδικά δε, η M+M συμφερόντων Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη και ο Ήρωνας του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ,ενώ στο παιχνίδι μπήκαν νέοι παίκτες όπως η Coral του ομίλου Motor Oil.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι μεγάλοι παίκτες έλαβαν ποσότητες αερίου ειδικά δε, η M+M συμφερόντων Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη και ο Ήρωνας του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ,ενώ στο παιχνίδι μπήκαν νέοι παίκτες όπως η Coral του ομίλου Motor Oil.
Επίσης συμμετείχε η Cedalion της Χαλυβουργίας Ελλάδος, οι τρεις ΕΠΑ και μεγάλοι βιομηχανικοί καταναλωτές, όπως οι τσιμεντοβιομηχανίες και οι εταιρίες του ομίλου Βιοχάλκο.
Εξάλλου ενδεικτικές της κινητικότητας που υπάρχει στην αγορά είναι και οι νέες αιτήσεις που υποβλήθηκαν πρόσφατα στη ΡΑΕ για την απόκτηση άδειας προμήθειας αερίου από την εταιρία εμπορίας πετρελαιοειδών Revoil αλλά και από εταιρία με την επωνυμία «Νήσος Γκαζ Ελληνική Εταιρία Υγραερίων και Συναφών Ειδών», με έδρα την Κάλυμνο!
Εξάλλου ενδεικτικές της κινητικότητας που υπάρχει στην αγορά είναι και οι νέες αιτήσεις που υποβλήθηκαν πρόσφατα στη ΡΑΕ για την απόκτηση άδειας προμήθειας αερίου από την εταιρία εμπορίας πετρελαιοειδών Revoil αλλά και από εταιρία με την επωνυμία «Νήσος Γκαζ Ελληνική Εταιρία Υγραερίων και Συναφών Ειδών», με έδρα την Κάλυμνο!
Ο ρόλος της δραστηριοποίησης της Προμηθέας Gaz
Σημαντικές αλλαγές στην μέχρι πρότινος ισορροπία της αγοράς επιφέρει εξάλλου η είσοδος της Προμηθέας Gaz στην προμήθεια αερίου μεγάλων βιομηχανικών καταναλωτών αλλά και κυρίως ηλεκτροπαραγωγών.
Η εταιρία που όπως είναι γνωστό αποτελεί κοινοπρακτικό σχήμα του ομίλου Κοπελούζου και της ρωσικής Gazprom έχει ήδη συνάψει συμβόλαια για την παράδοση μικρών ποσοτήτων αερίου στον Ήρωνα και την Elpediosn για το 2016, ενώ σχεδιάζει να εντείνει την παρουσία της το 2017 διαθέτοντας περί τα 500 εκατ. κ.μ. αερίου.
Έγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι βρίσκεται σε συζητήσεις με το σύνολο των ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών αλλά και με μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες.
Έτσι η απελευθέρωση της αγοράς ενδέχεται να οδηγήσει σε συνεργασίες ομίλων που επί χρόνια υπήρξαν άσπονδοι φίλοι, ενώ ήδη στο πλαίσιο των δημοπρασιών καταγράφηκε η ταυτόχρονη δραστηριοποίηση ομίλων μέσω κοινοπρακτικών σχημάτων (M+M συμφερόντων Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη), αλλά και μεμονωμένα, όπως η Coral του ομίλου Motor Oil.
Η εταιρία που όπως είναι γνωστό αποτελεί κοινοπρακτικό σχήμα του ομίλου Κοπελούζου και της ρωσικής Gazprom έχει ήδη συνάψει συμβόλαια για την παράδοση μικρών ποσοτήτων αερίου στον Ήρωνα και την Elpediosn για το 2016, ενώ σχεδιάζει να εντείνει την παρουσία της το 2017 διαθέτοντας περί τα 500 εκατ. κ.μ. αερίου.
Έγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι βρίσκεται σε συζητήσεις με το σύνολο των ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών αλλά και με μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες.
Έτσι η απελευθέρωση της αγοράς ενδέχεται να οδηγήσει σε συνεργασίες ομίλων που επί χρόνια υπήρξαν άσπονδοι φίλοι, ενώ ήδη στο πλαίσιο των δημοπρασιών καταγράφηκε η ταυτόχρονη δραστηριοποίηση ομίλων μέσω κοινοπρακτικών σχημάτων (M+M συμφερόντων Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη), αλλά και μεμονωμένα, όπως η Coral του ομίλου Motor Oil.
Η αντεπίθεση της ΔΕΠΑ
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η ΔΕΠΑ αναζητεί τρόπους για να αντεπιτεθεί στον ανταγωνισμό. Στελέχη της κρατικής εταιρίας αερίου, μιλούν για οικονομική και εμπορική αντεπίθεση εντός των επιτρεπόμενων από το καθεστώς ανταγωνισμού πλαισίων, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι η ΔΕΠΑ δεν είναι διατεθειμένη να μείνει σταυρωμένα χέρια και να παρακολουθεί απλώς τις εξελίξεις.
Μεταξύ των σχεδιασμών της ΔΕΠΑ σύμφωνα με πληροφορίες περιλαμβάνεται η αυτόνομη επέκταση της σε νέες περιοχές όπου δεν υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου, όπως και σε νέες δραστηριότητες σε συνεργασία με τρίτους.
Ήδη έχει συνάψει σχετική συμφωνία με τη ΔΕΗ, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Θεόδωρος Κιτσάκος, απηύθυνε πρόσφατα ανοιχτή πρόσκληση σε ιδιώτες για συνεργασία.
Εξάλλου στην κατεύθυνση της βελτίωσης των τιμών προμήθειας αερίου ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Θεόδωρος Κιτσάκος αναμένεται εντός της εβδομάδας για να μεταβεί στην Αγία Πετρούπολη όπου θα αναζητήσει νέες ισορροπίες με την Gazprom.
Μεταξύ των σχεδιασμών της ΔΕΠΑ σύμφωνα με πληροφορίες περιλαμβάνεται η αυτόνομη επέκταση της σε νέες περιοχές όπου δεν υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου, όπως και σε νέες δραστηριότητες σε συνεργασία με τρίτους.
Ήδη έχει συνάψει σχετική συμφωνία με τη ΔΕΗ, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Θεόδωρος Κιτσάκος, απηύθυνε πρόσφατα ανοιχτή πρόσκληση σε ιδιώτες για συνεργασία.
Εξάλλου στην κατεύθυνση της βελτίωσης των τιμών προμήθειας αερίου ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Θεόδωρος Κιτσάκος αναμένεται εντός της εβδομάδας για να μεταβεί στην Αγία Πετρούπολη όπου θα αναζητήσει νέες ισορροπίες με την Gazprom.
www.worldenergynews.gr
