Υποχώρηση της ζήτησης προβλέπεται για το τριήμερο του Πάσχα
Εβδομάδα των παθών διανύουν και οι Διαχειριστές του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας καθώς πτώση της ζήτησης και υψηλή παραγωγή των ΑΠΕ δοκιμάζουν τις αντοχές του εν όψει του Πάσχα. ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ βρίσκονται σε διαρκή συνεννόηση για την περικοπή παραγωγής από ΑΠΕ ανάλογα με τις δυνατότητες κάθε διαχειριστή προκειμένου να διασφαλίσουν την ευστάθεια του συστήματος το τριήμερο από το Σάββατο έως και την Δευτέρα του Πάσχα που η ζήτηση αναμένεται να πέσει κατακόρυφα.
Σύμμαχος σε αυτή την προσπάθεια φαίνεται να είναι ο καιρός καθώς οι προβλέψεις για συννεφιά και σποραδικές βροχιές σε ολόκληρη τη χώρα αναμένεται να περιορίσουν την παραγωγή των φωτοβολταϊκών που αποτελούν και τον κατ εξοχήν παράγοντα αποσταθεροποίησης τις μεσημεριανές ώρες όταν έχει ηλιοφάνεια, κυρίως λόγω της αδυναμίας του ΔΕΔΔΗΕ να παρακολουθήσει τα περίπου 7,5 GW που είναι συνδεδεμένα με το δίκτυό του.
Η απώλεια μεγάλης παραγωγής ΑΠΕ από το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ απροειδοποίητα μπορεί να προκαλέσει ανισορροπία στο ισοζύγιο παραγωγής- ζήτησης, κίνδυνος που μεγεθύνεται όταν η ζήτηση υποχωρεί σημαντικά, κάτι που αναμένεται να συμβεί το τριήμερο του Πάσχα.
Οι περικοπές πράσινης ενέργειας αποτελεί το βασικό εργαλείο διατήρησης της ευστάθειας του συστήματος που διαθέτουν οι Διαχειριστές με το βάρος να πέφτει στα μεγάλα έργα που είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο του ΑΔΜΗΕ.
Η ρύθμιση του ΥΠΕΝ
Για την καλύτερη και δικαιότερη αντιμετώπιση του ζητήματος με νομοθετική ρύθμιση το ΥΠΕΝ υποχρεώνει τον ΔΕΔΔΗΕ να εγκαταστήσει στο δίκτυό του σύστημα τηλεπαρακολούθησης των σταθμών απε που είναι συνδεδεμένα με το δίκτυό του, όπως επίσης και τους παραγωγούς των φωτοβολταϊκών να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις για την βελτίωση της ευαισθησίας ασφάλειας των φωτοβολταϊκών του.
Επί του παρόντος το ¨ψαλίδι¨ μπαίνει από τον ΑΔΜΗΕ στην παραγωγή των μεγάλων έργων ΑΠΕ και ήδη μέσα στο 2023 πέταξε έξω 228.500 ¨πράσινες» μεγαβατώρες για να διασφαλίσει την ευστάθεια του συστήματος και να απομακρύνει τον κίνδυνο μερικού ή και γενικού μπλακ άουτ. Πρόκειται για ποσότητα που αντιστοιχεί στο 1,1% περίπου της συνολικής περσινής παραγωγής ΑΠΕ ή περίπου στο 6% της κατανάλωσης ρεύματος του Απριλίου του 2023. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να ενισχυθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια καθώς επεκτείνεται η διείσδυση των ΑΠΕ χωρίς να αυξάνεται η ζήτηση και παράλληλα καθυστερεί η εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης. Μέσα στο 2024 ο ΑΔΜΗΕ χρειάστηκε να βάλει ¨ψαλίδι» για 14 συνολικά ώρες στην παραγωγή των ΑΠΕ.
Παράπλευρη απώλεια αυτού του συνδυασμού υπερπαραγωγής ΑΠΕ και χαμηλής ζήτησης είναι οι μηδενικές τιμές στην αγορά της επόμενης ημέρας. Κατά την διάρκεια της χθεσινής ημέρας, όπου η ζήτηση υποχώρησε σε μόλις 128 γιγαβατώρες, για οκτώ συνεχόμενες ώρες η τιμή ήταν μηδενική ή σχεδόν μηδενική, οδηγώντας την μέση τιμή της μεγαβατώρας στην αγορά της επόμενης ημέρας στα χαμηλά των 35 ευρώ. Μετά από μια ημερήσια άνοδο της τάξης του 87% η μέση τιμή διαμορφώνεται σήμερα στα 66,17 ευρώ/μεγαβατώρα αποτέλεσμα της αύξησης της ζήτησης στις 269,34 GWh και της υποχώρησης της συμμετοχής των ΑΠΕ στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής στο 41,2% από 57% την αμέσως προηγούμενη ημέρα.
Περισσότερες μηδενικές τιμές
Οι μηδενικές τιμές δείχνουν να ακολουθούν ανοδική τάση. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ENTSO-E το διάστημα Ιανουαρίου- Απριλίου η Ελλάδα εμφάνισε μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές τιμές στην χονδρεμπορική αγορά για 33 ώρες, εκ των οποίων οι 31 ώρες μέσα στον Μάρτιο. Την ίδια περίοδο του 2023 αυτό συνέβη για μόλις 10 ώρες. Στις 13 Απριλίου μάλιστα, η τιμή της μεγαβατώρας στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας υποχώρησε στα 33,08 ευρώ, φέρνοντας για πρώτη φορά και στη χώρα μας την καταγραφή αρνητικών τιμών.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΑΔΜΗΕ εάν τα πράγματα στο ελληνικό σύστημα παραμείνουν ως έχουν ως προς το μέγεθος της ζήτησης, το 2030, οι παραγωγοί ΑΠΕ θα υποστούν περικοπές της τάξης του 14% ετησίως. Η εκτίμηση αυτή λαμβάνει υπόψη το σενάριο εγκατεστημένης ισχύος περί τα 30 GW ΑΠΕ το 2030 που οδηγεί σε παραγωγή ΑΠΕ της τάξης των 67 TWh. Με εκτίμηση της ζήτησης για το 2030 στις 59 TWh και τη δυναμικότητα των διασυνδέσεων στις 2 TWh προκύπτει περίσσεια πράσινης ενέργειας περί 10 TWh ετησίως που αντιστοιχεί στο 14% της ετήσιας παραγωγής των ΑΠΕ. Η επιτάχυνση του εξηλεκτρισμού της οικονομίας, οι νέες διασυνδέσεις με χώρες της Κεντρικής Ευρώπης που παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και η αποθήκευση θα δώσουν λύση στο πρόβλημα.
