Αγκάθια στο συμβούλιο που συνήλθε υπό την προεδρία της Σουηδίας , αποτέλεσαν το θέμα των διμερών συμβολαίων του κράτους με τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας (CfDs) και οι μηχανισμοί επιδοτήσεων για τις μονάδες ευελιξίας
Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ που συνήλθαν στο Λουξεμβούργο, σύμφωνα με το Reuters, ολοκλήρωσαν τις συνομιλίες χωρίς κοινή στάση για τους κανόνες που επιδιώκουν επίσης να αποφευχθεί η επανάληψη της ενεργειακής κρίσης του περασμένου έτους, όταν οι τιμές ρεκόρ του φυσικού αερίου οδήγησαν στα ύψη τους λογαριασμούς ενέργειας.
Οι συνομιλίες περιπλέκονται από μια καθυστερημένη πρόταση της Σουηδίας, η οποία κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, να επιτραπεί στις χώρες να παρατείνουν τις επιδοτήσεις για σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα που παραμένουν σε κατάσταση αναμονής για να αποφευχθούν οι διακοπές ρεύματος.
Η Σουηδή υπουργός Ενέργειας Ebba Busch, η οποία προήδρευσε της συνάντησης, είπε ότι θα συνεχιστεί η εργασία μεταξύ των πρεσβευτών των χωρών της ΕΕ για την προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας.
Χώρες όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γερμανία και το Λουξεμβούργο είχαν αντιταχθεί στην πρόταση για τις επιδοτήσεις άνθρακα, λέγοντας ότι θα υπονόμευαν τους στόχους της Ευρώπης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Εκπομπές CO2
Το προσχέδιο πρότασης, το οποίο είδε το Reuters, θα επιτρέψει στους υπάρχοντες μηχανισμούς δυναμικότητας να παραιτηθούν προσωρινά από ένα όριο εκπομπών CO2 - επιτρέποντας σε μονάδες άνθρακα να συμμετάσχουν - εάν δεν προσελκύσουν αρκετούς παραγωγούς χαμηλών εκπομπών άνθρακα και εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει την εξαίρεση.
Ορισμένες χώρες χρειάζονταν αυτή την επιλογή επειδή η διακοπή του εφοδιασμού με φυσικό αέριο της Ευρώπης μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ασκήσει επιπλέον πίεση στη δυναμικότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
«Για ορισμένους από εμάς, ασφάλεια σημαίνει αγορές χωρητικότητας», δήλωσε η Πολωνή υπουργός Κλίματος Anna Moskwa νωρίτερα στη συνάντηση τη Δευτέρα.
Η Πολωνία, η οποία λαμβάνει περίπου το 70% της ενέργειας της από άνθρακα, θα μπορούσε να παρατείνει το καθεστώς στήριξης για εργοστάσια άνθρακα πέραν του 2025 βάσει της πρότασης.
«Δεν είναι συμβατό με τους στόχους της ΕΕ και των εθνικών στόχων για την προστασία του κλίματος», είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας και Κλίματος Robert Habeck, προσθέτοντας ότι παρόλο που τα εργοστάσια άνθρακα θα συνεχίσουν να λειτουργούν σε χώρες συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, η ενίσχυση των επιδοτήσεων για αυτά θα ήταν πολύ μακριά.
Ο άνθρακας είναι το ορυκτό καύσιμο που εκπέμπει περισσότερο CO2. Οι επιστήμονες λένε ότι η χρήση του πρέπει να πέσει κατακόρυφα αυτή τη δεκαετία, εάν ο κόσμος θέλει να αποφύγει τις πιο σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η τελευταία έκδοση της πρότασης έλεγε ότι μια χώρα πρέπει επίσης να αξιολογήσει τον αντίκτυπο στους στόχους της για την κλιματική αλλαγή.
Τιμές
Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ στοχεύει να καταστήσει τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας πιο σταθερές και προβλέψιμες, θέτοντας νέες κρατικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πυρηνικούς σταθμούς χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε συμβάσεις σταθερής τιμής για διαφορά.
Οι υπουργοί διαπραγματεύονταν επίσης λεπτομέρειες όπως το πώς θα δαπανηθούν τυχόν έσοδα που προέκυψαν από αυτά τα προγράμματα επιδοτήσεων και εάν θα περιοριστεί η ευρεία επιβολή αυτών των συμβάσεων σταθερής τιμής σε υπάρχοντες σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής.
Το τελευταίο προσχέδιο πρότασης θα επέτρεπε επίσης στις χώρες να εισαγάγουν εθνικά σχήματα, μέχρι τα μέσα του 2024, για την ανάκτηση των απροσδόκητων εσόδων από ορισμένους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, εάν οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας εκτιναχθούν - μια κίνηση που υποστηρίζεται από χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, αλλά αντιτίθενται ομάδες της βιομηχανίας ενέργειας.
Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να διαπραγματευτούν την τελική αναβάθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με στόχο την ψήφιση του νόμου πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές της ΕΕ το επόμενο έτος.
Τα δύο αγκάθια
Στην επόμενη συνεδρίαση των μονίμων αντιπροσώπων της Ε.Ε (Coreper) που θα πραγματοποιηθεί υπό την ισπανική προεδρία παραπέμπεται ο νέος Κανονισμός για τον μετασχηματισμό της αγοράς ενέργειας στην Ευρώπη, καθώς το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που συνεδρίασε χθες στο Λουξεμβούργο δεν κατάφερε να καταλήξει σε συμφωνία. Αγκάθια στο συμβούλιο που συνήλθε υπό την προεδρία της Σουηδίας , αποτέλεσαν το θέμα των διμερών συμβολαίων του κράτους με τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας (CfDs) και οι μηχανισμοί επιδοτήσεων για τις μονάδες ευελιξίας.
Η Επιτροπή εισήγαγε στην πρότασή της για την σταθερότητα των τιμών , την σύναψη μακροπρόθεσμων συμβάσεων μεταξύ κράτους και παραγωγών ΑΠΕ όπως και πυρηνικών (CfDs – long) στη βάση εγγυημένων τιμών, οι οποίες θα συμπληρώνουν την τιμή αγοράς όταν είναι χαμηλή και αντιστρόφως οι εταιρίες θα επιστρέφουν έσοδα στην περίπτωση που η τιμή της αγοράς είναι υψηλότερη από ένα ορισμένο όριο. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τα έσοδα από τη διαφορά των τιμών για την στήριξη επενδύσεων ΑΠΕ και πυρηνικών ή για τη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για τους τελικούς καταναλωτές.
Σημείο διαφωνίας ήταν η αναδιανομή των εσόδων από τα CfDs και κυρίως ανάμεσα στη Γερμανία και τη Γαλλία με την πρώτη να ζητά περαιτέρω ευελιξία στη χρήση των εσόδων από τις συμβάσεις επί της διαφοράς ώστε να μπορεί να τα κατευθύνει στην ενίσχυση της βιομηχανικής της παραγωγής που βρίσκεται σε κατάσταση ύφεσης και τη δεύτερη να επιδιώκει να παραμείνει η πρόταση για αναδιανομή σε όλους τους καταναλωτές αναλογικά, ώστε να υπάρχει δίκαιος ανταγωνισμός.
Οι Μηχανισμοί επάρκειας και οι διαφωνίες Σουηδίας και Πολωνίας
Το δεύτερο "αγκάθι" των μηχανισμών επάρκειας ισχύος, προέκυψε από τη στάση κυρίως της Σουηδίας και της Πολωνίας. Η πρόταση της Επιτροπής περιορίζει τους μηχανισμούς επάρκειας ισχύος μέσω των οποίων αποζημιώνονται οι συμμετέχοντες για να παρέχουν την απαιτούμενη ευελιξία στο σύστημα για την ευστάθειά του, στην απόκριση ζήτησης και την αποθήκευση.
Η Σουηδία όπως και η Πολωνία πρότειναν να ενταχθούν στο μηχανισμό και οι μονάδες άνθρακα, πρόταση με την οποία διαφώνησαν κάθετα οι υπουργοί Ενέργειας της Γερμανίας, της Αυστρίας, του Βελγίου και του Λουξεμβούργου. Το να έχεις ένα σύστημα που δεν παράγει αρκετά και δεν είναι σταθερό, όταν θέλεις να έχεις περισσότερες ΑΠΕ δημιουργεί πρόβλημα επάρκειας στην ΕΕ, υποστήριξε η Πολωνία θέτοντας και ζήτημα στήριξης της Ουκρανίας. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι περιοχές κοντά στην Ουκρανία είναι όσο το δυνατόν πιο σταθερές για να δείξουν αλληλεγγύη μέσω του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία, υποστήριξε η Πολωνία.
Διαφωνίες εκφράστηκαν από τη Γερμανία και άλλες χώρες για την πρόταση ένταξης στον μηχανισμό επάρκειας ισχύος και μονάδων φυσικού αερίου κατά παρέκκλιση του ορίου εκπομπών των 550 gCO2/kWh που ενσωμάτωσε στο σχέδιο του προτεινόμενου Κανονισμού η Κομισιόν. Κάνοντας μεγάλη στροφή από την διατύπωση του Κανονισμού του 2019 όπου η τήρηση των περιβαλλοντικών στόχων έγινε βασικό κριτήριο για τους μηχανισμούς επάρκειας ισχύος, η Επιτροπή συμπεριέλαβε στο προσχέδιο τροποποιημένη πρόταση, που προβλέπει ότι κατά παρέκκλιση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2028, τα κράτη μέλη μπορούν να αποδεχθούν σε μηχανισμούς επάρκειας ισχύος σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτά καύσιμα που εκπέμπουν πάνω από 550 gCO2/kWh υπό την προυπόθεση ότι ξεκίνησαν την παραγωγή τους πριν από τις 4 Ιουλίου 2019.
Τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόσουν την παρέκκλιση εάν από την ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών στην οποία βασίζεται η κατανομή των μηχανισμών δυναμικότητας προκύψει ότι η προσφερόμενη δυναμικότητα δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών και ότι τέτοιες εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής δεν λαμβάνουν πληρωμές πέραν του 1 έτους.
Τροποποιητική πρόταση για την ένταξη στο μηχανισμό επάρκειας ισχύος των μονάδων φυσικού αερίου και των υδροηλεκτρικών υπόβαλλε και ο Ελληνας υπηρεσιακός υπουργός Ενέργειας Παντελής Κάπρος, υποστηρίζοντας ότι «αυτοί οι πόροι είναι απαραίτητοι σε βραχυχρόνιο και μεσοχρόνιο ορίζοντα ώστε να συμπληρώνεται η λειτουργία των ΑΠΕ και να θωρακίζεται η αξιοπιστία του συστήματος».
www.worldenergynews.gr
