Πυρετός διαβουλεύσεων με "μικρό καλάθι" - Το όχι του Χάμπεκ και ο νέος γύρος

Διπλωματικός πυρετός επικρατεί στις Βρυξέλλες για τη διαμόρφωση ενός κοινά αποδεκτού πακέτου μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, το οποίο θα πρέπει να παρουσιαστεί από την Κομισιόν την Τρίτη 18 Οκτωβρίου, εν όψει της Συνόδου Κορυφής που θα γίνει στις 20 και 21 Οκτωβρίου.

Πάντως όλα δείχνουν ότι δεν θα ληφθούν οριστικές αποφάσεις ούτε σε αυτή τη Σύνοδο Κορυφής η οποία μάλλον θα δώσει κατευθύνσεις εν όψει του επομένου Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας που έχει οριστεί για τις 25 Οκτωβρίου και θα πραγματοποιηθεί στο Λουξεμβούργο.

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται συνεχείς διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών μελών οι οποίες θα συνεχιστούν με ακόμη πιο έντονους ρυθμούς στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Όλοι μιλούν με όλους και διαμορφώνουν πλήθος κείμενων και προτάσεων με διαφορετικές αποχρώσεις επί συγκεκριμένων ζητημάτων, όπως για παράδειγμα η ελληνική πρόταση για την επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή του συνόλου του φυσικού αερίου που εισέρχεται στην ευρωπαϊκή αγορά.

Κέρδος η ανάκρουση πρύμνας των Ολλανδών

Ενδεικτικό του κλίματος είναι το γεγονός ότι στην άτυπη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της πρόσφατης άτυπης συνεδρίασης του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας στην Πράγα, μεταξύ της ομάδας των κρατών μελών που υποστηρίζουν την επιβολή πλαφόν (Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία και Βέλγιο) συμμετείχαν οι υπουργοί της Γερμανίας και της Ολλανδίας οι οποίοι θεωρούνται από τους σκληρότερους πολέμιους της επιβολής πλαφόν. Μάλιστα η επιστολή που προέκυψε από τη συγκεκριμένη συνάντηση συνυπογράφεται και από την Ολλανδία. Όσο δε για τον Γερμανό υπουργό Ρόμπερτ Χάμπεκ, απέσυρε την υποστήριξη του στο κείμενο αφού επέστρεψε στο Βερολίνο και αφού έλαβε οδηγίες από τον Όλαφ Σολτζ.

Πάντως από ελληνικής πλευράς θεωρείται θετικό το γεγονός της συμμετοχής της Ολλανδίας στην οποία άλλωστε εδρεύει το χρηματιστήριο φυσικού αερίου με τον περίφημο δείκτη TTF.

Η επιστολή των 5

Η επιστολή των πέντε κρατών μελών η οποία δημοσιοποιήθηκε χθες από τον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα αναφέρει μεταξύ άλλων ότι αναζητείται λύση:
• Ώστε η ζώνη τιμολόγησης με βάση το TTF να βασίζεται σε μια καλά λειτουργούσα αγορά που αντικατοπτρίζει την προσφορά και τη ζήτηση.
• Να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που δημιουργείται στα μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας φυσικού αερίου που συνδέονται με το TTF.

Με βάση αυτά τα δεδομένα οι πέντε χώρες καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει τις ακόλουθες επιλογές και να προτείνει πιθανές λύσεις:

Πρώτον: Να τροποποιηθούν οι αναφορές στον δείκτη TTF στις συμβάσεις προμήθειας μέσω ενός νομικού ή/και ρυθμιστικού μέτρου της ΕΕ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ίδια η επιστολή καταγράφει τη διχογνωμία μεταξύ των κρατών μελών που τη συνυπογράφουν αφού αναφέρει: «Οι απόψεις διίστανται σχετικά με τη νομική σκοπιμότητα μιας τέτοιας επιλογής και τις πιθανές παρενέργειες στις αγορές.

Δεύτερον: Να εφαρμοστεί ένα ανώτατο όριο τιμής/διάδρομος στην αγορά χονδρικής και να δημιουργηθεί ένας χωριστός μηχανισμός για την αντιστοίχιση της προσφοράς και της ζήτησης, εάν επιτευχθεί το ανώτατο όριο τιμής
Και σε αυτό το σημείο καταγράφεται ότι οι απόψεις διίστανται για το κατά πόσον ένα τέτοιο μέτρο είναι εφικτό και οικονομικά αποδοτικό ή εάν μπορεί να οδηγήσει σε αρμπιτράζ ή επιδοτήσεις.

Έλλειμμα συναίνεσης  στο προσχέδιο

Ασαφή ήταν και τα αποτελέσματα του ίδιου του Συμβουλίου Υπουργών που πραγματοποιήθηκε χθες στην Πράγα. Δεν επετεύχθη συναίνεση σχετικά με την εφαρμογή ανώτατου ορίου τιμής για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή (Ιβηρικό Μοντέλο) καθώς πολλά κράτη μέλη θα ήθελαν να επεκτείνουν το ανώτατο όριο στο αέριο που χρησιμοποιείται στη θέρμανση και τη βιομηχανία.
Η Γερμανία και η Ολλανδία ήταν μεταξύ των αντίθετων στην ιδέα του ανώτατου ορίου της τιμής στο φυσικό αέριο ενώ υπέρ τάχθηκαν 17 κράτη μέλη έναντι των 15 που ήταν στην προηγούμενη φάση.

Εκτιμάται ότι οποιοδήποτε μέτρο παρέμβασης στην τιμή του φυσικού αερίου θα συνοδεύεται από μέτρα μείωσης της ζήτησης. Έτσι το μέτρο της εθελοντικής μείωσης της ζήτησης κατά 15% για το φυσικό αέριο που εγκρίθηκε τον Ιούλιο και αφορά την περίοδο από 1ης Αυγούστου 2022 έως 31 Μαρτίου 2023, όλα δείχνουν ότι θα καταστεί υποχρεωτικό.
Αυτό μεταφράζεται σε μερική περικοπή των όγκων παροχής αερίου σε μη προστατευμένους πελάτες όπως οι βιομηχανίες.

Η έλλειψη συναίνεσης αντικατοπτρίζεται επίσης σε ένα προσχέδιο των συμπερασμάτων του επερχόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το οποίο αναφέρει τα ακόλουθα μέτρα:
– Επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων με αξιόπιστους εταίρους για την αναζήτηση αμοιβαία επωφελών εταιρικών σχέσεων που διασφαλίζουν την ασφάλεια του εφοδιασμού και οδηγούν σε χαμηλότερες τιμές εισαγωγών για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως μέσω της Ενεργειακής Πλατφόρμας της ΕΕ, αξιοποιώντας πλήρως το συλλογικό πολιτικό βάρος και το βάρος της Ένωσης στην αγορά.
– Συντονισμό των προσπαθειών για την προετοιμασία της επόμενης περιόδου πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου.
– Ανάπτυξη ενός νέου σημείου αναφοράς που αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά φυσικού αερίου.

Πρέπει να σημειωθεί ότι στο ίδιο σχέδιο συμπερασμάτων περιγράφονται δυο ακόμη μέτρα τα οποία όμως δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί και συγκεκριμένα:
– Αντιμετώπιση ζητημάτων ρευστότητας και υπερβολικής αστάθειας στις αγορές ενέργειας
– Προσωρινή παρέμβαση στην αγορά.

www.worldenergynews.gr