Απεξάρτηση της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από τη χονδρική και λειτουργία της ακόμη και κατά 100% με διμερή συμβόλαια (PPAs) είναι σύμφωνα με τον καθηγητή του ΕΜΠ και σύμβουλο της κυβέρνησης Παντελή Κάπρο, η μόνη λύση για τη μείωση των τιμών του ηλεκτρισμού.
Μιλώντας χθες σε ειδική ημερίδα του ΙΕΝΕ ο κ. Κάπρος υποστήριξε ότι τα διμερή συμβόλαια με φυσική παράδοση προβλέπονται από την υφιστάμενη νομοθεσία και ότι δεν υπάρχει κάποιο εμπόδιο στη σύναψη τους.
Το επιχείρημα αυτό πάντως καταρρίφθηκε από τον πρόεδρο της ΕΒΙΚΕΝ Αντώνη Κοντολέοντα ο οποίος υποστήριξε ότι τα διμερή συμβόλαια θα πρέπει υποχρεωτικά να περάσουν μέσα από το Χρηματιστήριο Ενέργειας και ο αγοραστής να πληρώσει κατά αρχήν την τιμή της αγοράς και στη συνέχεια να λάβει από τον αντισυμβαλλόμενο μόνο τη διαφορά μεταξύ της τιμής του πλαφόν και της συμφωνημένης μέσω PPA τιμής. Αυτό σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΒΙΚΕΝ σημαίνει ότι ο αγοραστής θα πληρώσει 250 ευρώ/MWh (τιμή DAM) και θα πάρει πίσω μόνο 35 ευρώ/MWh, δηλαδή τη διαφορά μεταξύ των 50 ευρώ/MWh του PPA και των 85 ευρώ/MWh που είναι η τιμή του πλαφόν.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι Βρυξέλλες ετοιμάζουν αποδέσμευση της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ για την χρήση PPAs από το πλαφόν με στόχο να επιτρέψουν στην αγορά να υλοποιήσει τις πρώτες συμφωνίες.
Ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ εξέφρασε την αγωνία των επιχειρήσεων ειδικά αυτών που τροφοδοτούνται στην Υψηλή Τάση και οι συμβάσεις τους με τη ΔΕΗ λήγουν στο τέλος του χρόνου, χωρίς να μπορούν να υπογράψουν PPAs.
Όπως είπε το διακύβευμα είναι τρομερό. Είναι ζήτημα επιβίωσης για τις επιχειρήσεις να υπογράψουν αμέσως συμβόλαια προμήθειας είτε με μονάδες ΑΠΕ είτε με θερμικούς παραγωγούς, ώστε να μην εκτεθούν στην DAM. Ωστόσο αυτό δεν μπορεί να συμβεί λόγω της επιβολής του πλαφόν και στα διμερή συμβόλαια, παρά το γεγονός ότι ο ευρωπαϊκός κανονισμός προβλέπει την εξαίρεση τους. Μάλιστα σημείωσε ότι αυτό είναι παράνομο και αποκάλυψε ότι έχει παρέμβει ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία με επιστολή της προς το ΥΠΕΝ ζητεί εξηγήσεις.
Η ενδεικνυόμενη μεταρρύθμιση
Από την πλευρά του ο κ. Κάπρος ανταπάντησε ότι θα πρέπει όλοι να γίνουμε σημαιοφόροι σε μια προσπάθεια να κυριαρχήσουν τα διμερή συμβόλαια τα οποία αποτελούν τη μόνη λύση για όλα.
Μάλιστα εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά της ελληνικής version (όπως τη χαρακτήρισε) του Target Model, σημειώνοντας ότι δεν είναι φυσιολογική η αυτόματη μετακύλιση των τιμών χονδρικής στη λιανική αγορά και τονίζοντας ότι η λύση είναι η αποδέσμευση των τιμών ηλεκτρισμού που πληρώνει το τελικός καταναλωτής από τις τιμές του φυσικού αερίου.
Όπως εξήγησε ο κ. Κάπρος η Day Ahead Market (DAM) στην οποία η τιμή προσδιορίζεται από το οριακό κόστος δηλαδή την τιμή της ακριβότερης μονάδας που μπαίνει τελευταία στο σύστημα, χρειάζεται ως αποκούμπι για τις μικρές ποσότητες ενέργειας που λείπουν ή περισσεύουν για να καλυφθεί η ζήτηση. Ο πραγματικός ανταγωνισμός θα πρέπει να γίνεται στη λιανική αγορά μεταξύ μακροχρόνιων σταθερών συμβολαίων. Αυτό συνέβαινε στην Ευρώπη πριν την ενεργειακή κρίση και έως την περασμένη Άνοιξη, όταν το μεγάλο χρηματοοικονομικό κόστος, για την αντιστάθμιση των συμβολαίων τους, ώθησε τις εταιρίες χωρών όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, ή το Βέλγιο να στραφούν στο κράτος ζητώντας παρέμβαση, αλλά και να συνδέσουν τη λιανική αγορά με την DAM.
Σήμερα εν όψει και της μεταρρύθμισης της αγοράς σύμφωνα με τον κ. Κάπρο η λύση είναι η αποσύνδεση των τιμών του ηλεκτρισμού που παράγεται από φυσικό αέριο από τις τιμές των υποοριακών τεχνολογιών. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η ενεργειακή κρίση έφερε νωρίτερα και με ένταση ένα πρόβλημα που θα αντιμετωπίζουμε συνεχώς στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης. «Το 2030 όταν οι ΑΠΕ, τα πυρηνικά και η συμπαραγωγή θα καλύπτουν το 80% του μίγματος δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει να ισχύει το σημερινό σύστημα, που η τιμή τους να προσδιορίζεται από το 20% του μίγματος και είναι το φυσικό αέριο. Θα πρέπει η βαρύτητα των τεχνολογιών στον προσδιορισμό της τιμής να είναι ανάλογη του μεριδίου τους και η αγορά, δηλαδή ο ανταγωνισμός να λειτουργεί κυρίως στα PPAs»
Απαρχαιωμένο το target model
Σχολιάζοντας τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί σήμερα το Target Model στην Ελλάδα ο κ. Κάπρος μίλησε για ένα απαρχαιωμένο σύστημα που δεν βοηθάει τις πραγματικές εταιρίες ηλεκτρισμού να ανταγωνιστούν μεταξύ τους αλλά τους μεσάζοντες και κατέληξε τονίζοντας ότι δεν υπάρχει άλλη λύση από τα διμερή συμβόλαια με φυσική παράδοση».
Ενδιαφέρον είχε εξάλλου το γεγονός ότι ο κ. Κοντολέων τοποθετήθηκε θετικά σε ότι αφορά το Ιβηρικό Μοντέλο την υιοθέτηση του οποίου εξετάζει η Ευρώπη, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμπεριληφθούν μέτρα ώστε να μην αυξηθεί η κατανάλωση φυσικού αερίου και να μην επιδοτούνται οι διασυνδεδεμένες αγορές. Επίσης τόνισε ότι παράλληλα με το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή, που σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της Τιμής Εκκαθάρισης της Αγοράς κατά 25-30% θα πρέπει να διατηρηθεί ο υφιστάμενος μηχανισμός με το πλαφόν στις ΑΠΕ τα υδροηλεκτρικά. «Δεν θα πρέπει η συγκεκριμένη πρόταση να απορριφθεί χωρίς να την δούμε προσεκτικά» κατέληξε ο κ. Κοντολέων.
www.worldenergynews.gr