Οι ενστάσεις της αγοράς από το τελικό πλαίσιο για τις δημοπρασίες που δίνουν πρόσβαση στους ιδιώτες σε υδρηλεκτρική και λιγνιτική ενέργεια.
Mε προβληματισμό τουλάχιστον υποδέχθηκε η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας το τελικό κείμενο του Κώδικα Συναλλαγών Δημοπρασιών Προθεσμιακών Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέργειας, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της (Αρ. Φύλλου 3164) Κυβέρνησης με ημερομηνία 30 Σεπτεμβρίου 2016.
Τόσο οι ιδιώτες προμηθευτές, όσο και η ΔΕΗ έχουν λόγους να μην είναι ικανοποιημένοι από την τελική διαμόρφωση των κανόνων διενέργειας των δημοπρασιών λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής τύπου ΝΟΜΕ και πλέον αναμένουν την πρώτη πιλοτική δημοπρασία προκειμένου να κριθεί η αποτελεσματικότητα του μέτρου ως προς το άνοιγμα της αγοράς, αλλά και να αναδειχθούν πιθανά προβλήματα.
Μόνη ικανοποιημένη από τον Κώδικα εμφανίζεται η βιομηχανία, αφού μετά και από παρέμβαση της γενικής διεύθυνσης Ανταγωνισμού της ΕΕ απαλείφθηκε κάθε μέτρο περιορισμού της συμμετοχής της στις δημοπρασίες.
Ο Κώδικας προβλέπει ότι οι συμμετέχοντες θα πρέπει να έχουν διακριτή δραστηριότητα στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ θα ελέγχεται από τον ΛΑΓΗΕ το εάν προμηθεύουν όλες τις κατηγορίες των καταναλωτών, χωρίς καμία πρόβλεψη περί ποσοστού.
Οι υποχρεώσεις αυτές μπορούν να καλυφθούν από τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές ρεύματος, πολλοί από του οποίους έχουν ήδη συστήσει εταιρίες προμήθειας ρεύματος.
Η απελευθέρωση των εξαγωγών
Πάντως από την πλευρά της βιομηχανίας εκφράζονται γενικότεροι φόβοι για το ενδεχόμενο δημιουργίας ολιγοπωλιακών καταστάσεων στην αγορά και επιμένουν στην ανάγκη υιοθέτησης το ταχύτερο των διμερών συμβολαίων τα οποία επί του παρόντος μετατίθενται για το 2018-2020 οπότε και θα ωριμάσει το Target Model.
Η δεύτερη σημαντική αλλαγή που περιλαμβάνει το τελικό κείμενο του Κώδικα, είναι η πλήρης απελευθέρωση της δυνατότητας εξαγωγής των ποσοτήτων ρεύματος που θα αποκτούνται μέσω των δημοπρασιών.
Δυνατότητα, που προκύπτει εμμέσως, καθώς δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για πλαφόν 20% στις ποσότητες που είναι δυνατόν να εξαχθούν, όπως συνέβαινε στο σχέδιο που είχε δοθεί σε διαβούλευση.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί έντονο προβληματισμό καθώς όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς ένα εργαλείο όπως οι δημοπρασίες, που στόχο έχει να ενισχύσει τον ανταγωνισμό στην εγχώρια αγορά. Ετσι θα μπορεί να αξιοποιηθεί για να αποφέρει μεσοπρόθεσμα οφέλη μέσω των εξαγωγών χωρίς να εκπληρώνει τον στόχο του.
Τα επιτελεία των μεγάλων εταιριών προμήθειας μελετούν τα δεδομένα όπως έχουν διαμορφωθεί πλέον και ετοιμάζονται για την πρώτη πιλοτική δημοπρασία η οποία με βάση τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση έναντι των δανειστών θα πρέπει να γίνει εντός του Οκτωβρίου.
Ωστόσο ανοιχτό παραμένει ακόμη το ζήτημα της πλατφόρμας πάνω στην οποία θα γίνονται οι δημοπρασίες.
Τα βλέμματα στην πρώτη δημοπρασία
Τα Yankee Actions, δηλαδή η αμερικανική πλατφόρμα στην οποία φαίνεται να προσανατολίζεται ο ΛΑΓΗΕ, μάλλον προβληματίζει τους ενδιαφερόμενους, οι οποίοι θεωρούν ότι το πλέον κατάλληλο εργαλείο για τις δημοπρασίες είναι αυτό χρησιμοποιείται από τον ΑΔΜΗΕ για τη διάθεση μεταφορικής ικανότητας στις διεθνείς διασυνδέσεις.
Και τούτο διότι εξασφαλίζει διαφάνεια, ευελιξία ως προς τη διόρθωση των προσφορών σε περισσότερα από ένα ζεύγη τιμής- ενέργειας, ενώ παράλληλα η αγορά διαθέτει εμπειρία στη λειτουργία του.
Εξάλλου το ζήτημα της τιμής εκκίνησης των δημοπρασιών η οποία ως γνωστόν έχει προσδιοριστεί στα 37,35 ευρώ ανά MWh παραμένει ένα θέμα προς συζήτηση.
Οι εμπλεκόμενες ιδιωτικές εταιρίες θεωρούν ότι η τιμή κρατήθηκε σε σχετικά υψηλά επίπεδα με αποτέλεσμα να μην δημιουργεί ισχυρό κίνητρο συμμετοχής στις δημοπρασίες και ευελπιστούν σε διορθώσεις κατά την επόμενη φάση.
Αντίθετη η ΔΕΗ
Στο αντίποδα η ΔΕΗ θεωρεί ότι η τιμή είναι μάλλον χαμηλή και επίσης προσδοκά τον επανακαθορισμό της, αλλά σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης Μανώλης Παναγιωτάκης κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου εξαμήνου του 2016 η τιμή εκκίνησης πρέπει «να αντιστοιχεί πράγματι στο μεταβλητό κόστος της λιγνιτικής παραγωγής και στο σύνολο του κόστους της υδροηλεκτρικής παραγωγής.»
Από την πλευρά τους τέλος, οι ιδιωτικές εταιρίες που έχουν ισχυρή καθετοποιημένη παρουσία στην αγορά επιμένουν να θέτουν το ερώτημα:
Τι θα γίνει μετά το τέλος του μεταβατικού μέτρου των δημοπρασιών το 2019 και να επιμένουν ότι η αγορά δεν μπορεί να ανοίξει πραγματικά, όσο η ΔΕΗ διατηρεί «προνομιακό έλεγχο» στον λιγνίτη και τα υδροηλεκτρικά.
www.worldenergynews.gr
Τόσο οι ιδιώτες προμηθευτές, όσο και η ΔΕΗ έχουν λόγους να μην είναι ικανοποιημένοι από την τελική διαμόρφωση των κανόνων διενέργειας των δημοπρασιών λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής τύπου ΝΟΜΕ και πλέον αναμένουν την πρώτη πιλοτική δημοπρασία προκειμένου να κριθεί η αποτελεσματικότητα του μέτρου ως προς το άνοιγμα της αγοράς, αλλά και να αναδειχθούν πιθανά προβλήματα.
Μόνη ικανοποιημένη από τον Κώδικα εμφανίζεται η βιομηχανία, αφού μετά και από παρέμβαση της γενικής διεύθυνσης Ανταγωνισμού της ΕΕ απαλείφθηκε κάθε μέτρο περιορισμού της συμμετοχής της στις δημοπρασίες.
Ο Κώδικας προβλέπει ότι οι συμμετέχοντες θα πρέπει να έχουν διακριτή δραστηριότητα στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ θα ελέγχεται από τον ΛΑΓΗΕ το εάν προμηθεύουν όλες τις κατηγορίες των καταναλωτών, χωρίς καμία πρόβλεψη περί ποσοστού.
Οι υποχρεώσεις αυτές μπορούν να καλυφθούν από τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές ρεύματος, πολλοί από του οποίους έχουν ήδη συστήσει εταιρίες προμήθειας ρεύματος.
Η απελευθέρωση των εξαγωγών
Πάντως από την πλευρά της βιομηχανίας εκφράζονται γενικότεροι φόβοι για το ενδεχόμενο δημιουργίας ολιγοπωλιακών καταστάσεων στην αγορά και επιμένουν στην ανάγκη υιοθέτησης το ταχύτερο των διμερών συμβολαίων τα οποία επί του παρόντος μετατίθενται για το 2018-2020 οπότε και θα ωριμάσει το Target Model.
Η δεύτερη σημαντική αλλαγή που περιλαμβάνει το τελικό κείμενο του Κώδικα, είναι η πλήρης απελευθέρωση της δυνατότητας εξαγωγής των ποσοτήτων ρεύματος που θα αποκτούνται μέσω των δημοπρασιών.
Δυνατότητα, που προκύπτει εμμέσως, καθώς δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για πλαφόν 20% στις ποσότητες που είναι δυνατόν να εξαχθούν, όπως συνέβαινε στο σχέδιο που είχε δοθεί σε διαβούλευση.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί έντονο προβληματισμό καθώς όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς ένα εργαλείο όπως οι δημοπρασίες, που στόχο έχει να ενισχύσει τον ανταγωνισμό στην εγχώρια αγορά. Ετσι θα μπορεί να αξιοποιηθεί για να αποφέρει μεσοπρόθεσμα οφέλη μέσω των εξαγωγών χωρίς να εκπληρώνει τον στόχο του.
Τα επιτελεία των μεγάλων εταιριών προμήθειας μελετούν τα δεδομένα όπως έχουν διαμορφωθεί πλέον και ετοιμάζονται για την πρώτη πιλοτική δημοπρασία η οποία με βάση τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση έναντι των δανειστών θα πρέπει να γίνει εντός του Οκτωβρίου.
Ωστόσο ανοιχτό παραμένει ακόμη το ζήτημα της πλατφόρμας πάνω στην οποία θα γίνονται οι δημοπρασίες.
Τα βλέμματα στην πρώτη δημοπρασία
Τα Yankee Actions, δηλαδή η αμερικανική πλατφόρμα στην οποία φαίνεται να προσανατολίζεται ο ΛΑΓΗΕ, μάλλον προβληματίζει τους ενδιαφερόμενους, οι οποίοι θεωρούν ότι το πλέον κατάλληλο εργαλείο για τις δημοπρασίες είναι αυτό χρησιμοποιείται από τον ΑΔΜΗΕ για τη διάθεση μεταφορικής ικανότητας στις διεθνείς διασυνδέσεις.
Και τούτο διότι εξασφαλίζει διαφάνεια, ευελιξία ως προς τη διόρθωση των προσφορών σε περισσότερα από ένα ζεύγη τιμής- ενέργειας, ενώ παράλληλα η αγορά διαθέτει εμπειρία στη λειτουργία του.
Εξάλλου το ζήτημα της τιμής εκκίνησης των δημοπρασιών η οποία ως γνωστόν έχει προσδιοριστεί στα 37,35 ευρώ ανά MWh παραμένει ένα θέμα προς συζήτηση.
Οι εμπλεκόμενες ιδιωτικές εταιρίες θεωρούν ότι η τιμή κρατήθηκε σε σχετικά υψηλά επίπεδα με αποτέλεσμα να μην δημιουργεί ισχυρό κίνητρο συμμετοχής στις δημοπρασίες και ευελπιστούν σε διορθώσεις κατά την επόμενη φάση.
Αντίθετη η ΔΕΗ
Στο αντίποδα η ΔΕΗ θεωρεί ότι η τιμή είναι μάλλον χαμηλή και επίσης προσδοκά τον επανακαθορισμό της, αλλά σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης Μανώλης Παναγιωτάκης κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου εξαμήνου του 2016 η τιμή εκκίνησης πρέπει «να αντιστοιχεί πράγματι στο μεταβλητό κόστος της λιγνιτικής παραγωγής και στο σύνολο του κόστους της υδροηλεκτρικής παραγωγής.»
Από την πλευρά τους τέλος, οι ιδιωτικές εταιρίες που έχουν ισχυρή καθετοποιημένη παρουσία στην αγορά επιμένουν να θέτουν το ερώτημα:
Τι θα γίνει μετά το τέλος του μεταβατικού μέτρου των δημοπρασιών το 2019 και να επιμένουν ότι η αγορά δεν μπορεί να ανοίξει πραγματικά, όσο η ΔΕΗ διατηρεί «προνομιακό έλεγχο» στον λιγνίτη και τα υδροηλεκτρικά.
www.worldenergynews.gr
