Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δεν ντρέπεται για το ενδιαφέρον του να «αγοράσει» τη Γροιλανδία και το πιθανότερο είναι οι σπάνιες γαίες να είναι ο βασικός λόγος. Ωστόσο, ο Τραμπ δεν είναι ο πρώτος Πρόεδρος, σύμφωνα με το Oil Price, που εξετάζει το ενδεχόμενο να ανακατευτεί με τη βόρεια στεριά. Μένει να δούμε αν η προσπάθειά του θα είναι επιτυχής.
Μια μακρά ιστορία ενδιαφέροντος
Σύμφωνα με αναφορές, η πρώτη καταγεγραμμένη προσπάθεια από τις ΗΠΑ να αποκτήσουν τη Γροιλανδία ήταν το 1868. Μετά, η κυβέρνηση Τρούμαν έκανε μια προσπάθεια και τέλος, ο ίδιος ο Τραμπ πρότεινε να το κάνει το 2009. Ωστόσο, τίποτα άλλο δεν συνέβη στην τελευταία περίπτωση, εκτός από ότι έπρεπε να ακυρώσει μια επερχόμενη επίσκεψη στη Δανία.
Οι προηγούμενες προσπάθειες των ΗΠΑ καθοδηγούνταν κυρίως από το εμπόριο και από στρατηγικούς λόγους. Ωστόσο, η ανανεωμένη ώθηση του Τραμπ ενσωματώνει σε αυτά τα παραδοσιακά κίνητρα την εθνική ασφάλεια. Εξάλλου, στη Γροιλανδία βρίσκονται μερικά από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα σπάνιων γαιών στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων μετάλλων όπως το νεοδύμιο, το δυσπρόσιο και το σκάνδιο.
Σήμερα, όλα αυτά απαιτούνται για την κατασκευή κρίσιμων εξαρτημάτων σε υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα, μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων και ανεμογεννήτριες, καθώς και τεχνολογία που σχετίζεται με τον αμυντικό τομέα. Η Γροιλανδία φιλοξενεί επίσης το κοίτασμα Kvanefjeld, ένα από τα πλουσιότερα αποθέματα σπάνιων γαιών στον κόσμο, το οποίο περιέχει σημαντικά αποθέματα ουρανίου απαραίτητα για πυρηνικές εφαρμογές. Ο Τραμπ έχει ήδη δηλώσει ότι η Γροιλανδία είναι απαραίτητη για σκοπούς «εθνικής ασφάλειας». Αυτό δημιουργεί τη δυνατότητα για μια αρκτική «διελκυστίνδα» στην επόμενη θητεία του.
Οι σπάνιες γαίες και η Κίνα
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσε το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ και η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας, η μεγαλύτερη παγκόσμια παραγωγή και επεξεργασία σπάνιων γαιών γίνεται στην παρούσα φάση από την Κίνα. Όσον αφορά την παραγωγή, το Πεκίνο ελέγχει περίπου το 70% της συνολικής παραγωγής, ενώ επεξεργάζεται περίπου το 90% των εξορυσσόμενων σπάνιων γαιών.
Το 99% της επεξεργασίας για βαριές σπάνιες γαίες, ένα γίνεται επίσης από την Κίνα. Αυτά είναι σημαντικά για την παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων, καλωδίων οπτικών ινών και άλλα. Αλλά επειδή η Κίνα ελέγχει τις περισσότερες παγκόσμιες εξαγωγές σπάνιων γαιών, χρησιμοποιεί σπάνιες γαίες ως εργαλείο για να αποκτήσει γεωπολιτικό πλεονέκτημα.
Το Πεκίνο, από την πλευρά του, όχι μόνο κήρυξε τα στοιχεία σπάνιων γαιών ιδιοκτησία του κράτους, αλλά απαγόρευσε την εξαγωγή τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται για την εξόρυξή τους τον Οκτώβριο του 2024. Για πολλούς λόγους, η διαφοροποίηση της αλυσίδας εφοδιασμού σπάνιων γαιών πέρα από την Κίνα ήταν πάντα μια πρόκληση.
Τα κύρια ζητήματα για την αντιμετώπιση της κινεζικής κυριαρχίας στον κλάδο προέρχονται από τις επιδοτήσεις που παρέχει η κινεζική κυβέρνηση στους ανθρακωρύχους σπάνιων γαιών, τα εκτεταμένα κοιτάσματα που έχει ήδη αποθηκεύσει η χώρα και τις οικονομίες κλίμακας. Όλοι αυτοί οι λόγοι βοηθούν τις κινεζικές εταιρείες να υποτιμούν τους ανταγωνιστές τους με χαμηλές τιμές.
Επίσης, πολλές σπάνιες γαίες είναι υποπροϊόντα της εξόρυξης άλλων ορυκτών όπως το σιδηρομετάλλευμα, γεγονός που τις εμποδίζει να παράγονται με συνέπεια. Αυτό περιπλέκει περαιτέρω τις προσπάθειες για τη δημιουργία εναλλακτικών αλυσίδων εφοδιασμού.
Η συνεχιζόμενη στροφή στη Γροιλανδία
Λόγω του αυστηρού ελέγχου της Κίνας σχετικά με την προμήθεια σπάνιων γαιών στις παγκόσμιες αγορές, οι ΗΠΑ πρέπει να κοιτάξουν άλλες χώρες ή περιοχές εκτός των συνόρων τους για να σπάσουν τον κινεζικό κλοιό. Η Γροιλανδία προσφέρει αυτή την ευκαιρία. Η απόκτηση πρόσβασης στους πόρους της Γροιλανδίας θα μπορούσε να ενισχύσει την ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας της Ουάσιγκτον και να μειώσει την πιθανή μόχλευση της Κίνας.
Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ έχουν πλήρη επίγνωση της εστίασης της Ρωσίας στην Αρκτική, η οποία περιστρέφεται τόσο γύρω από τα ορυκτά σπάνιων γαιών όσο και τις θαλάσσιες μεταφορές. Για παράδειγμα, η Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή, μια ιστορική θαλάσσια λωρίδα της Αρκτικής που αναγνωρίζεται επίσημα από τη ρωσική νομοθεσία, εκτείνεται από τη Θάλασσα Μπάρεντς, που βρίσκεται βόρεια της Φινλανδίας, μέχρι το Βερίγγειο Στενό.
www.worldenergynews.gr
