«Αυτήν την στιγμή βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια πολύ συγκεκριμένη κατάσταση», λέε η υδρολόγος και επιστημονική συνεργάτιδα του ΕΚΠΑ, Ελισάβετ Φελώνη
Τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης φαίνεται πως βιώνει όλο και πιο έντονα η Ελλάδα, η οποία φέτος είναι αντιμέτωπη με συνθήκες έντονης ξηρασίας και με μια σοβαρή λειψυδρία να βρίσκεται προ των πυλών.
Η κατάσταση επιδεινώνεται από τις αυξανόμενες τουριστικές πιέσεις, από τις περιορισμένες βροχοπτώσεις της φετινής χρονιάς, αλλά και τις υψηλές θερμοκρασίες.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, αυτήν την στιγμή, τα υδάτινα αποθέματα της τεχνητής λίμνης του Μόρνου, από την οποία υδροδοτείται η Αττική, εμφανίζονται συρρικνωμένα κατά 30% σε σχέση με πέρυσι, την στιγμή που οι ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ εμφανίζουν μείωση αποθεμάτων κατά 24% σε σύγκριση με πέρυσι.
Σε κατάσταση συναγερμού είναι και αρκετά νησιά. Στη Λέρο υπολειτουργούν οι μονάδες αφαλάτωσης, ενώ και οι γεωτρήσεις φαίνεται να στερεύουν. Στη Λευκάδα παρατηρείται μείωση της στάθμης της κεντρικής γεώτρησης, σε επίπεδα συναγερμού, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, ενώ διακοπές υδροδότησης, λόγω λειψυδρίας, ανακοινώθηκαν και στο Μεγανήσι.
Οξύ πρόβλημα αντιμετωπίζει και η Χίος, όπου στερεύει το φράγμα του Κατράρη στον νότο, ενώ ραγδαία είναι μείωση στο νερό των γεωτρήσεων.
Η κλιματική αλλαγή και ο υπερτουρισμός
«Αυτήν την στιγμή βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια πολύ συγκεκριμένη κατάσταση», λέε η υδρολόγος και επιστημονική συνεργάτιδα του ΕΚΠΑ, Ελισάβετ Φελώνη.
«Αλλάζει το κλίμα μας και αυτό το βλέπουμε. Έχουμε αύξηση των θερμοκρασιών, είναι πολύ πάνω από αυτό που έχουμε συνηθίσει την τελευταία 15ετια, που σημαίνει αύξηση στη ζήτηση και ταυτόχρονα μεγαλύτερη εξάτμιση από τους επιφανειακούς ταμιευτήρες. Συνδυαστικά με το γεγονός ότι έχουμε μια παρατεταμένη ανομβρία, η μείωση στις βροχοπτώσεις το περασμένο 12μηνο σε πολλές περιοχές της Ελλάδας φτάνει και το 50%, οδηγεί στο αποτέλεσμα των μειωμένων αποθεμάτων στους ταμιευτήρες και όλο το κλίμα που διαφοροποιείται, οδηγεί σε χαμηλές στάθμες στους υπόγειους υδροφορίες».
Όπως λέει η ίδια: «Το πρόβλημα του υπερτουρισμού είναι μπροστά μας, έχουμε θέμα με τις υποδομές, οι μονάδες αφαλάτωσης είναι συγκεκριμένης δυναμικότητας. Αυτό που βιώνουν τα ελληνικά νησιά σήμερα είναι κάτι το εξωπραγματικό, υπάρχει ανάγκη να ελέγξουμε τη ζήτηση. Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει στις Κυκλάδες, ακόμα και σε νησιά των Δωδεκανήσων. Το πρόβλημα με τη Λευκάδα είναι κάπως διαφορετικό, έχει να κάνει με το νερό που φτάνει σε ημερήσια βάση στην περιοχή. Και η Κρήτη έχει πρόβλημα. Το πρόβλημα στην Ελλάδα εντοπίζεται περισσότερο στα ανατολικά και νοτιοανατολικά. Στη βόρεια Ελλάδα είναι κάπως καλύτερα τα πράγματα ως προς τα αποθέματα στα επιφανειακά συστήματα, όμως το ότι έχουμε πιο θερμούς χειμώνες και χαμηλότερες χιονοπτώσεις, δυσχεραίνει την κατάσταση με τα υπόγεια αποθέματα που είναι χαμηλές οι στάθμες».
Πρόβλημα και για τους αγρότες
Μεγάλο πρόβλημα φαίνεται πως αντιμετωπίζουν και οι αγρότες, οι οποίοι προσπαθούν να κάνουν ορθή χρήση των υδάτινων πόρων. «Προσπαθούμε να κάνουμε και εμείς μια πιο ορθολογική χρήση των νερών για την άρδευση. Δίνουμε αγώνα», λέει ο πρόεδρος του αγροτικού συλλόγου Νέστου, Σάββας Αργυράκης.
«Στη βόρεια Ελλάδα και την περιοχή του Νέστου είναι πολύ καλύτερα τα πράγματα, δε μιλάμε για λειψυδρία σε τέτοιον βαθμό, αλλά υπάρχει ένα τεράστιο φράγμα στον Θησαυρό στην Δράμα, το οποίο γεμίζει από νερά που έρχονται από τη Βουλγαρία. Δεν υπάρχει χιονόπτωση ή βροχόπτωση όλο τον χειμώνα οπότε η στάθμη είναι πολύ χαμηλή. (…) Υπάρχουν σπαρτά τα οποία έχουν πληγεί και δε θα έχουν την αντίστοιχη παραγωγή με άλλες χρονιές. Γίνεται μια πολύ προσεκτική διαχείριση ώστε να υπάρχει νερό για τους παραγωγούς».
Σχετικά με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Λευκάδα, ο δήμαρχος του νησιού, Ξενοφών Βεργίνης, σημειώνει: «Χρόνια τώρα η ανομβρία χτυπάει την πόρτα μας. Η περιβαλλοντική αλλαγή είναι πασίγνωστη. Στη Λευκάδα έχουμε μεν πηγές (…) αλλά πρέπει να έχουμε και σύγχρονο δίκτυο. Ο κεντρικός αγωγός είναι δεκαετιών με αποτέλεσμα να έχουμε αρκετές διαρροές κατά την πορεία του νερού. Επειδή ορισμένοι συνεχίζουν να μην κατανοούν ότι το νερό είναι πολύτιμο κάνουν και σπατάλες και παραβάσεις. Προκειμένου να ποτίσουν τα μποστάνια τους, καμία φορά βάζουν λάστιχα και γίνεται διαρροή πιο έντονη από ό,τι περιμένει κανένας».
Σχετικά με το Μεγανήσι: «Έχουμε σημαντικές διακοπές νερού στο Μεγανήσι, γιατί αρκετές από τις γεωτρήσεις έχουν στερέψει. Το Φρύνι στερείται νερού καμία 20αρια μέρες. Γίνεται μια προσπάθεια να τους πάμε νερό».
Η κατάσταση επιδεινώνεται από τις αυξανόμενες τουριστικές πιέσεις, από τις περιορισμένες βροχοπτώσεις της φετινής χρονιάς, αλλά και τις υψηλές θερμοκρασίες.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, αυτήν την στιγμή, τα υδάτινα αποθέματα της τεχνητής λίμνης του Μόρνου, από την οποία υδροδοτείται η Αττική, εμφανίζονται συρρικνωμένα κατά 30% σε σχέση με πέρυσι, την στιγμή που οι ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ εμφανίζουν μείωση αποθεμάτων κατά 24% σε σύγκριση με πέρυσι.
Σε κατάσταση συναγερμού είναι και αρκετά νησιά. Στη Λέρο υπολειτουργούν οι μονάδες αφαλάτωσης, ενώ και οι γεωτρήσεις φαίνεται να στερεύουν. Στη Λευκάδα παρατηρείται μείωση της στάθμης της κεντρικής γεώτρησης, σε επίπεδα συναγερμού, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, ενώ διακοπές υδροδότησης, λόγω λειψυδρίας, ανακοινώθηκαν και στο Μεγανήσι.
Οξύ πρόβλημα αντιμετωπίζει και η Χίος, όπου στερεύει το φράγμα του Κατράρη στον νότο, ενώ ραγδαία είναι μείωση στο νερό των γεωτρήσεων.
Η κλιματική αλλαγή και ο υπερτουρισμός
«Αυτήν την στιγμή βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια πολύ συγκεκριμένη κατάσταση», λέε η υδρολόγος και επιστημονική συνεργάτιδα του ΕΚΠΑ, Ελισάβετ Φελώνη.
«Αλλάζει το κλίμα μας και αυτό το βλέπουμε. Έχουμε αύξηση των θερμοκρασιών, είναι πολύ πάνω από αυτό που έχουμε συνηθίσει την τελευταία 15ετια, που σημαίνει αύξηση στη ζήτηση και ταυτόχρονα μεγαλύτερη εξάτμιση από τους επιφανειακούς ταμιευτήρες. Συνδυαστικά με το γεγονός ότι έχουμε μια παρατεταμένη ανομβρία, η μείωση στις βροχοπτώσεις το περασμένο 12μηνο σε πολλές περιοχές της Ελλάδας φτάνει και το 50%, οδηγεί στο αποτέλεσμα των μειωμένων αποθεμάτων στους ταμιευτήρες και όλο το κλίμα που διαφοροποιείται, οδηγεί σε χαμηλές στάθμες στους υπόγειους υδροφορίες».
Όπως λέει η ίδια: «Το πρόβλημα του υπερτουρισμού είναι μπροστά μας, έχουμε θέμα με τις υποδομές, οι μονάδες αφαλάτωσης είναι συγκεκριμένης δυναμικότητας. Αυτό που βιώνουν τα ελληνικά νησιά σήμερα είναι κάτι το εξωπραγματικό, υπάρχει ανάγκη να ελέγξουμε τη ζήτηση. Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει στις Κυκλάδες, ακόμα και σε νησιά των Δωδεκανήσων. Το πρόβλημα με τη Λευκάδα είναι κάπως διαφορετικό, έχει να κάνει με το νερό που φτάνει σε ημερήσια βάση στην περιοχή. Και η Κρήτη έχει πρόβλημα. Το πρόβλημα στην Ελλάδα εντοπίζεται περισσότερο στα ανατολικά και νοτιοανατολικά. Στη βόρεια Ελλάδα είναι κάπως καλύτερα τα πράγματα ως προς τα αποθέματα στα επιφανειακά συστήματα, όμως το ότι έχουμε πιο θερμούς χειμώνες και χαμηλότερες χιονοπτώσεις, δυσχεραίνει την κατάσταση με τα υπόγεια αποθέματα που είναι χαμηλές οι στάθμες».
Πρόβλημα και για τους αγρότες
Μεγάλο πρόβλημα φαίνεται πως αντιμετωπίζουν και οι αγρότες, οι οποίοι προσπαθούν να κάνουν ορθή χρήση των υδάτινων πόρων. «Προσπαθούμε να κάνουμε και εμείς μια πιο ορθολογική χρήση των νερών για την άρδευση. Δίνουμε αγώνα», λέει ο πρόεδρος του αγροτικού συλλόγου Νέστου, Σάββας Αργυράκης.
«Στη βόρεια Ελλάδα και την περιοχή του Νέστου είναι πολύ καλύτερα τα πράγματα, δε μιλάμε για λειψυδρία σε τέτοιον βαθμό, αλλά υπάρχει ένα τεράστιο φράγμα στον Θησαυρό στην Δράμα, το οποίο γεμίζει από νερά που έρχονται από τη Βουλγαρία. Δεν υπάρχει χιονόπτωση ή βροχόπτωση όλο τον χειμώνα οπότε η στάθμη είναι πολύ χαμηλή. (…) Υπάρχουν σπαρτά τα οποία έχουν πληγεί και δε θα έχουν την αντίστοιχη παραγωγή με άλλες χρονιές. Γίνεται μια πολύ προσεκτική διαχείριση ώστε να υπάρχει νερό για τους παραγωγούς».
Σχετικά με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Λευκάδα, ο δήμαρχος του νησιού, Ξενοφών Βεργίνης, σημειώνει: «Χρόνια τώρα η ανομβρία χτυπάει την πόρτα μας. Η περιβαλλοντική αλλαγή είναι πασίγνωστη. Στη Λευκάδα έχουμε μεν πηγές (…) αλλά πρέπει να έχουμε και σύγχρονο δίκτυο. Ο κεντρικός αγωγός είναι δεκαετιών με αποτέλεσμα να έχουμε αρκετές διαρροές κατά την πορεία του νερού. Επειδή ορισμένοι συνεχίζουν να μην κατανοούν ότι το νερό είναι πολύτιμο κάνουν και σπατάλες και παραβάσεις. Προκειμένου να ποτίσουν τα μποστάνια τους, καμία φορά βάζουν λάστιχα και γίνεται διαρροή πιο έντονη από ό,τι περιμένει κανένας».
Σχετικά με το Μεγανήσι: «Έχουμε σημαντικές διακοπές νερού στο Μεγανήσι, γιατί αρκετές από τις γεωτρήσεις έχουν στερέψει. Το Φρύνι στερείται νερού καμία 20αρια μέρες. Γίνεται μια προσπάθεια να τους πάμε νερό».
www.worldenergynews.gr
