Πρόσθετες επενδύσεις άνω των 750 εκατ. ευρώ πρέπει να βάλει στα πλάνα της η ΕΥΔΑΠ τα επόμενα χρόνια για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο λειψυδρίας στην Αττική.
Η ανομβρία των τελευταίων δύο ετών έχει περιορίσει κατά 400 εκατ. κυβικά μέτρα τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες του Μόρνου και του Ευήνου από τους οποίους πίνει νερό η πρωτεύουσα.
Έτσι, το επενδυτικό πλάνο της εταιρείας που ήδη βρίσκεται σε εφαρμογή στην Ανατολική Αττική, εκτοξεύεται σε περίπου 3 δισ. ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να δεκαπλασιάσει τις ετήσιες επενδύσεις της, όταν πριν από τεσσεράμισι χρόνια έκανε μόλις 15 εκατ. τον χρόνο, θα πρέπει ακόμα και να ξεπεράσει τα 150 εκατ. ετησίως για να ανατρέψει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Στα σενάρια που επεξεργάζεται η ΕΥΔΑΠ προς αυτή την κατεύθυνση αναφέρθηκε ο διευθύνων σύμβουλος, κ. Χαράλαμπος Σαχίνης, εχθές, ενημερώνοντας την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής. Όπως είπε, η εταιρεία ενεργοποιεί μέσα στη εβδομάδα το πλάνο που είχε σε ετοιμότητα σε περίπτωση «πορτοκαλί συναγερμού».
Αυτός χτύπησε καθώς διαπιστώθηκε ότι μέσα σε λίγους χάθηκαν από τους ταμιευτήρες ακόμη 250 εκατ. κ.μ. νερού.
Είναι ενδεικτικό ότι από τα 1,1 δισεκατομμύρια κ.μ. νερού που είχαν τον Σεπτέμβριο του 2022, τον ίδιο μήνα πέρσι είχαν πέσει στα 950 εκατ. κ.μ. λόγω έλλειψης βροχών και χιονιού. Οι εκτιμήσεις για φέτος το φθινόπωρο θέλουν τα αποθέματα στα 700 εκατ. κ.μ., τα οποία σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΕΥΔΑΠ, καλύπτουν βάσει των μοντέλων που τρέχει η εταιρεία τις ανάγκες των επόμενων τριών ετών.
Η ανάγκη εναλλακτικών πηγών
Για να αυξηθούν οι διαθέσιμοι υδάτινοι πόροι της Αττικής, η ΕΥΔΑΠ ρίχνει στο δίκτυο νέες πηγές, οι οποίες όμως έχουν μεγαλύτερο ενεργειακό κόστος.
Το πλάνο - ανάχωμα στη λειψυδρία έχει επίκεντρο για τον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα την Υλίκη.
Αυτό σημαίνει ότι τις επόμενες ημέρες, μπαίνουν στο σύστημα οι γεωτρήσεις της Μαυροσουβάλας και τα αντλιοστάσια του κλάδου Υλίκης. Η διαφορά με τον Μόρνο και τον Εύηνο από όπου το νερό έρχεται με βαρύτητα, είναι ότι εδώ πρέπει να αντληθεί από το υπέδαφος.
Με αυτές τις πηγές, η Αττική θα έχει νερό για τα επόμενα 4-5 χρόνια, ώστε να μπορεί με ασφάλεια να αναπτύξει την επόμενη φάση του πλάνου αντιμετώπισης της λειψυδρίας.
Βασικό κριτήριο θα είναι η παράμετρος του κόστους, συνυπολογίζοντας και το κόστος ενέργειας, που είναι μάλιστα και η δεύτερη υψηλότερη δαπάνη της εταιρείας μετά το κόστος προσωπικού.
Εντωμεταξύ, η πορεία της νέας υδρολογικής περιόδου θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό πόσο γρήγορα θα πρέπει να τρέξει αυτό το πλάνο, καθώς θα δείξει εάν ο συναγερμός που έχει χτυπήσει θα γίνει από κίτρινος πορτοκαλί. Κρίσιμα είναι τα διαστήματα Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου για τις βροχές που θα πέσουν και Δεκεμβρίου – Μαρτίου για τις χιονοπτώσεις.
Τον τελευταίο ένα χρόνο η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ έχει βάλει στο τραπέζι τις εναλλακτικές λύσεις για τον μεσο-μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, προκειμένου να λύσει αυτό τον δύσκολο γρίφο.
Μεταξύ των λύσεων που εξετάζονται είναι η επαναχρησιμοποίηση ανακυκλωμένου νερού, κυρίως για αρδευτική και βιομηχανική χρήση, η αφαλάτωση, ο εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα με ανακυκλωμένο νερό και η επέκταση των υφιστάμενων ταμιευτήρων.
Ανάγκη ευελιξίας για ΑΠΕ
Σημειώνεται ότι το πρόσφατο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για την ΕΥΔΑΠ άνοιξε τον δρόμο για μεγαλύτερη ευελιξία στην ανάπτυξη από την εταιρεία έργων ΑΠΕ και επαναχρησιμοποίησης ανακυκλωμένου νερού. Μεταξύ των επιλογών είναι τα φωτοβολταϊκά, η αντλησιοταμίευση, τα διμερή PPAs ή και η αγορά πάρκων ανανεώσιμων πηγών, ακόμη και μέσω joint venture. Σχετική μελέτη τρέχει με τη συνδρομή της Delloite.
Σήμερα, η εταιρεία καλύπτει το 20% των ενεργειακών αναγκών της από μικρά υδροηλεκτρικά και φωτοβολταϊκά.
Για την ανάπτυξη νέων υδροηλεκτρικών, έχουν ήδη εντοπιστεί δύο θέσεις πάνω στο κανάλι του Μόρνου καθώς και μία ακόμη για αντλησιοταμίευση.
Ακόμη, μελετάται η δυνατότητα καύσης λάσπης μαζί με βιοαέριο στην Ψυττάλεια για την παραγωγή ενέργειας.
