ΙΕΑ: Διπλάσιες οι επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια το 2024 - Προτάσεις για τη μείωση του κόστους

Οι παγκόσμιες επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια αναμένεται να διπλασιαστούν φέτος, σύμφωνα με έκθεση του ΙΕΑ (Παγκόσμιου Οργανισμού Ενέργειας), φτάνοντας τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, υποβοηθούμενες από τη βελτίωση των αλυσίδων εφοδιασμού και το χαμηλότερο κόστος για τις καθαρές τεχνολογίες.

 

Η νέα έκθεση προειδοποιεί, ωστόσο, ότι εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες ανισορροπίες και ελλείψεις στο ύψος και τους ρυθμούς των ενεργειακών επενδύσεων σε πολλά μέρη του κόσμου, επισημαίνοντας ταυτόχρονα  το χαμηλό επίπεδο των δαπανών για καθαρή ενέργεια στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες (εκτός της Κίνας), οι οποίες πρόκειται να ξεπεράσουν για πρώτη φορά τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια - με επικεφαλής την Ινδία και τη Βραζιλία. 

 

Ωστόσο, αυτό αντιπροσωπεύει μόνο το 15% περίπου των παγκόσμιων επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια, πολύ κάτω από το ποσό που απαιτείται για την κάλυψη της αυξανόμενης ενεργειακής ζήτησης σε πολλές από αυτές τις χώρες, όπου το υψηλό κόστος κεφαλαίου εμποδίζει την ανάπτυξη νέων έργων.

 

 

Εκτός από τις οικονομικές προκλήσεις, τα δίκτυα και η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούν σημαντικό εμπόδιο για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. 

 

Παρόλα αυτά, οι δαπάνες για τα δίκτυα αυξάνονται και αναμένεται να αγγίξουν τα 400 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, αφού είχαν κολλήσει σε περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μεταξύ 2015 και 2021. 

 

Εν τω μεταξύ, οι επενδύσεις στην αποθήκευση μπαταριών απογειώνονται και πρόκειται να φθάσουν τα 54 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, καθώς το κόστος μειώνεται περαιτέρω. Και πάλι βέβαια, οι δαπάνες αυτές είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένες. Για κάθε δολάριο που επενδύεται στην αποθήκευση μπαταριών στις προηγμένες οικονομίες και την Κίνα, μόνο ένα σεντ επενδύεται σε άλλες αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.

 

 

Μια συνήθης αιτίαση ενάντια στην πράσινη μετάβαση είναι ότι το κόστος της μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα καταστήσει την ενέργεια πιο ακριβή και άρα απρόσιτη για τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα.

 

Η νέα έκθεση ωστόσο του ΙΕΑ δείχνει ότι αυτό δεν ισχύει και πως, αντίθετα, η επιτάχυνση της μετάβασης σε καθαρές ενεργειακές τεχνολογίες μειώνει το κόστος της ενέργειας και μπορεί να ανακουφίσει τις πιέσεις στο κόστος ζωής ευρύτερα.

 

Σε πολλές περιπτώσεις, οι καθαρές ενεργειακές λύσεις είναι ήδη πιο ανταγωνιστικές ως προς το κόστος κατά τη διάρκεια ζωής τους από εκείνες που βασίζονται σε συμβατικά καύσιμα όπως ο άνθρακας, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο. Για παράδειγμα, η φωτοβολταϊκή και η αιολική ενέργεια είναι οι φθηνότερες επιλογές για νέα παραγωγή. 

 

Τα οφέλη μιας ταχύτερης ενεργειακής μετάβασης και της αύξησης των μεριδίων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας - όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, που έχουν χαμηλότερο λειτουργικό κόστος από τις εναλλακτικές λύσεις ορυκτών καυσίμων - θα μεταφερθούν στους καταναλωτές.

 

Η έκθεση διαπιστώνει ότι τα κίνητρα και η μεγαλύτερη οικονομική στήριξη, ιδίως με στόχο τα φτωχότερα νοικοκυριά, μπορούν να βελτιώσουν την υιοθέτηση τεχνολογιών καθαρής ενέργειας, κάτι που θα επιτρέψει σε όλους τους καταναλωτές, ιδίως τους λιγότερο εύπορους, να επωφεληθούν πλήρως από αυτές τις τεχνολογίες και την εξοικονόμηση κόστους, ενώ παράλληλα θα υποστηρίξει τις προσπάθειες για την επίτευξη των διεθνών ενεργειακών και κλιματικών στόχων.

 

 

Η έκθεση παρουσιάζει ακόμα μια σειρά μέτρων, με βάση δοκιμασμένες πολιτικές από χώρες σε όλο τον κόσμο, που οι κυβερνήσεις μπορούν να εφαρμόσουν για να καταστήσουν τις καθαρές τεχνολογίες πιο προσιτές. 

 

Σε αυτά περιλαμβάνονται ιδίως η υιοθέτηση προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης σε νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα ή η υποχρέωση των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας να χρηματοδοτούν πιο αποδοτικά πακέτα θέρμανσης και ψύξης.

 

 

Ο ΙΕΑ, δημοσίευσε επίσης τις προτάσεις του για την πολιτική ενεργειακής απόδοσης 2024, παρουσιάζοντας 12 συγκεκριμένα εργαλεία για την ενεργειακή πολιτική που θα βοηθήσουν στην επίτευξη του παγκόσμιου στόχου διπλασιασμού της ενεργειακής απόδοσης έως το 2030. 

 

Ο πρόεδρος του ΙΕΑ τόνισε την ανάγκη όλες οι κυβερνήσεις να συμπεριλάβουν ή να ενισχύσουν τους στόχους για την ενεργειακή απόδοση στον επόμενο γύρο των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (NDC), διατηρώντας τη δυναμική από την COP28, ώστε να συμβάλουν στην επίτευξη του παγκόσμιου στόχου να διατηρηθεί ο 1,5°C σε απόσταση αναπνοής.

 

Μια νέα έκθεση του ΙΕΑ διαπίστωσε ότι οι φιλοδοξίες και οι κλιματικοί στόχοι των χωρών δεν συνάδουν ακόμη με τον βασικό στόχο του τριπλασιασμού της δυναμικότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που τέθηκε στην COP28 - μια δέσμευση που απορρέει από την ανάλυση του ΙΕΑ - αλλά οι κυβερνήσεις έχουν τα εργαλεία για να επιταχύνουν τους επόμενους μήνες την προσπάθειά τους μέσω των NDC.

 

Οι συζητήσεις υψηλού επιπέδου του ΙΕΑ που προηγήθηκαν της COP28 σε στενή συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη για την κλιματική αλλαγή αναγνωρίστηκαν ως καθοριστικής σημασίας για την εδραίωση αυτού του στόχου. 

 

Οι διάλογοι υψηλού επιπέδου ενόψει της COP29 συνεχίζουν να οικοδομούν διεθνή συναίνεση γύρω από τους τρόπους για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 °C, μετά τις σημαντικές ενεργειακές δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στο Ντουμπάι πέρυσι.

 

Η έκθεση COP28 Tripling Renewable Capacity Pledge: Tracking countries' ambitions and identifying policies to bridge the gap δείχνει ότι ενώ η ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές βρίσκεται στο επίκεντρο της επίτευξης των διεθνών ενεργειακών και κλιματικών στόχων, πολύ λίγες χώρες έχουν θέσει ρητά στόχους για το 2030 για την εγκατεστημένη ισχύ στις υφιστάμενες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές τους (NDCs) στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού. Οι επίσημες δεσμεύσεις στα NDCs ανέρχονται επί του παρόντος σε 1.300 γιγαβάτ (GW) - μόλις το 12% αυτού που απαιτείται για την επίτευξη του παγκόσμιου στόχου τριπλασιασμού που τέθηκε στο Ντουμπάι.

 

Ωστόσο, η νέα ανάλυση ανά χώρα από τον ΙΕΑ - που καλύπτει σχεδόν 150 χώρες παγκοσμίως - διαπιστώνει ότι οι εγχώριες φιλοδοξίες των κυβερνήσεων είναι πολύ μεγαλύτερες και αντιστοιχούν σε σχεδόν 8 000 GW παγκόσμιας εγκατεστημένης ισχύος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030. Αυτό σημαίνει ότι αν οι χώρες συμπεριλάμβαναν όλες τις υφιστάμενες πολιτικές, τα σχέδια και τις εκτιμήσεις τους στα νέα τους ΕΔΑ που θα υποβληθούν το επόμενο έτος - τα οποία θα περιλαμβάνουν αναθεωρημένες φιλοδοξίες για το 2030 και νέους στόχους για το 2035 - θα αντανακλούσαν το 70% των όσων απαιτούνται έως το 2030 για την επίτευξη του στόχου τριπλασιασμού, που αντιστοιχεί σε 11 000 GW εγκατεστημένης ισχύος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παγκοσμίως.

 

 

www.worldenergynews.gr