Ο νέος νόμος χαιρετίστηκε από τους οπαδούς της ανακύκλωσης
Οι εθνικές κυβερνήσεις της ΕΕ συμφώνησαν την Παρασκευή (15/3) σε ένα νέο πλαίσιο κανόνων αναφορικά με τις συσκευασίες προϊόντων καθώς και τα απόβλητα συσκευασιών.
Σύμφωνα με το Euractiv, το νέο αυτό πλαίσιο αποσκοπεί στο να καταστήσει την ανακύκλωση πιο ομοιόμορφη σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, καθιστώντας μια γενικότερη οδηγία σε αυστηρό νόμο, μολονότι υπήρξε διαφωνία σχετικά με το αν θα εφαρμοστούν οι νέοι κανόνες και στις εισαγωγές.
Η διαφωνία επικεντρώθηκε σε μια συγκεκριμένη διάταξη που εισήχθη στο νόμο στο Συμβούλιο την τελευταία στιγμή με πρωτοβουλία της Γαλλίας, η οποία εισάγει τη λεγόμενη «ρήτρα καθρέφτη» που δεσμεύει τις επιχειρήσεις που θέλουν να εξάγουν στην ΕΕ να τηρούν τα ίδια πρότυπα ανακυκλωμένου περιεχομένου με τους εγχώριους παραγωγούς πλαστικών συσκευασιών.
Το εμπορικό τμήμα της Επιτροπής προειδοποίησε ότι αυτό υπερέβαινε την εντολή του νόμου, διότι άγγιζε εμπορικά ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζονται διμερώς από την Επιτροπή.
Υποχώρησαν οι αντιδράσεις
Αν και αρχικά οι εθνικές κυβερνήσεις επέμειναν στη διατήρηση της ρήτρας, στη συνέχεια άμβλυναν τις ενστάσεις τους ώστε η Επιτροπή να υπογράψει τελικά τη συμφωνία.
Η τελική ψηφοφορία για την έγκριση του νόμου θα περάσει από την ολομέλεια του Κοινοβουλίου τον Απρίλιο.
Για τα νοικοκυριά, η πιο ορατή αλλαγή που θα επιφέρει ο νέος νόμος θα είναι η εναρμόνιση των συστημάτων επιστροφής του πόθεν έσχες για τα πλαστικά μπουκάλια και τα κουτιά.
Χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που σήμερα δεν διαθέτουν συστήματα επιστροφής παραβόλων, θα πρέπει να τα υιοθετήσουν μέχρι το 2029 για να επιτύχουν τον στόχο του 90% για την επιστροφή πλαστικών μπουκαλιών και κουτιών ποτών.
Η υιοθέτηση ενός συστήματος επιστροφής δεν είναι υποχρεωτική, υπό την προϋπόθεση ότι οι χώρες θα φτάσουν το ποσοστό ανακύκλωσής τους στο 80% το 2026, αλλά οι ειδικοί λένε ότι θα ήταν αδύνατο για χώρες όπως η Ιταλία, με ποσοστό κάτω του 50%, να επιτύχουν το στόχο χωρίς ένα τέτοιο σύστημα.
Ασαφής ο προηγούμενος κανονισμός
Ο νέος νόμος χαιρετίστηκε από τους οπαδούς της ανακύκλωσης, οι οποίοι διαμαρτύρονταν επί μακρόν ότι η μέχρι τώρα οδηγία για τις συσκευασίες και τα απόβλητα συσκευασίας (PPWD) ήταν πολύ ασαφής και επέτρεπε δραστικά διαφορετικά καθεστώτα ανακύκλωσης σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ο νέος κανονισμός, που προτάθηκε από την Επιτροπή στα τέλη του 2022, στοχεύει στη μείωση των συσκευασιών κατά 15% έως το 2040, ενώ περιορίζει τις πλαστικές συσκευασίες μιας χρήσης για σάλτσες και καλλυντικά.
Ο νόμος, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ το 2026, περιλαμβάνει επίσης έναν ενδιάμεσο στόχο μείωσης κατά 5% για το 2030, καθώς και περιορισμούς ανά προϊόν.
Από το 2030, τα φρούτα και τα λαχανικά δεν θα μπορούν πλέον να τυλίγονται σε πλαστικό μίας χρήσης, ούτε οι αποσκευές θα μπορούν να τυλίγονται σε πλαστικό στα αεροδρόμια ενώ μόνο οι χάρτινες θα είναι επιτρεπτές.
Οι εξαιρέσεις
Τις τελευταίες εβδομάδες, υπήρξε ανησυχία ότι η ένσταση της Επιτροπής για τη «ρήτρα καθρέφτη» θα καθυστερούσε την έγκριση του κειμένου μέχρι τις εκλογές του Ιουνίου, με κίνδυνο να καταρρεύσει ολόκληρη η πρόταση και να μείνει η ΕΕ μόνο με την υφιστάμενη νομοθεσία.
Η βιομηχανία παρασκευής συσκευασιών είναι ένας κλάδος αξίας 370 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ευρώπη και η ποσότητα των αποβλήτων που παράγουν οι Ευρωπαίοι έχει αυξηθεί κατά 25% τα τελευταία δέκα χρόνια ενώ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 19% μέχρι το 2030.
Η βιομηχανία χαρτιού και τροφίμων κατάφερε να εξασφαλίσει μια βασική παραχώρηση: οι επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες δεν θα είναι υποχρεωτικές - μόλις το 10% των μενού πρέπει να προσφέρονται σε επαναχρησιμοποιούμενα δοχεία.
Υποστήριξαν δε, ότι η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα στο πλαίσιο του νόμου, επειδή οι επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες μπορεί να έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις στο κλίμα λόγω της ενέργειας που απαιτείται για το πλύσιμό τους.
Από το νέο πλαίσιο, εξαιρέθηκαν το κρασί, οι εύκαμπτες συσκευασίες περιτυλίγματος, το αλουμίνιο και άλλα υλικά που είναι δύσκολο να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλωθούν, καθώς και το χαρτόνι που χρησιμοποιείται στις μεταφορές.
www.worldenergynews.gr
Σύμφωνα με το Euractiv, το νέο αυτό πλαίσιο αποσκοπεί στο να καταστήσει την ανακύκλωση πιο ομοιόμορφη σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, καθιστώντας μια γενικότερη οδηγία σε αυστηρό νόμο, μολονότι υπήρξε διαφωνία σχετικά με το αν θα εφαρμοστούν οι νέοι κανόνες και στις εισαγωγές.
Η διαφωνία επικεντρώθηκε σε μια συγκεκριμένη διάταξη που εισήχθη στο νόμο στο Συμβούλιο την τελευταία στιγμή με πρωτοβουλία της Γαλλίας, η οποία εισάγει τη λεγόμενη «ρήτρα καθρέφτη» που δεσμεύει τις επιχειρήσεις που θέλουν να εξάγουν στην ΕΕ να τηρούν τα ίδια πρότυπα ανακυκλωμένου περιεχομένου με τους εγχώριους παραγωγούς πλαστικών συσκευασιών.
Το εμπορικό τμήμα της Επιτροπής προειδοποίησε ότι αυτό υπερέβαινε την εντολή του νόμου, διότι άγγιζε εμπορικά ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζονται διμερώς από την Επιτροπή.
Υποχώρησαν οι αντιδράσεις
Αν και αρχικά οι εθνικές κυβερνήσεις επέμειναν στη διατήρηση της ρήτρας, στη συνέχεια άμβλυναν τις ενστάσεις τους ώστε η Επιτροπή να υπογράψει τελικά τη συμφωνία.
Η τελική ψηφοφορία για την έγκριση του νόμου θα περάσει από την ολομέλεια του Κοινοβουλίου τον Απρίλιο.
Για τα νοικοκυριά, η πιο ορατή αλλαγή που θα επιφέρει ο νέος νόμος θα είναι η εναρμόνιση των συστημάτων επιστροφής του πόθεν έσχες για τα πλαστικά μπουκάλια και τα κουτιά.
Χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που σήμερα δεν διαθέτουν συστήματα επιστροφής παραβόλων, θα πρέπει να τα υιοθετήσουν μέχρι το 2029 για να επιτύχουν τον στόχο του 90% για την επιστροφή πλαστικών μπουκαλιών και κουτιών ποτών.
Η υιοθέτηση ενός συστήματος επιστροφής δεν είναι υποχρεωτική, υπό την προϋπόθεση ότι οι χώρες θα φτάσουν το ποσοστό ανακύκλωσής τους στο 80% το 2026, αλλά οι ειδικοί λένε ότι θα ήταν αδύνατο για χώρες όπως η Ιταλία, με ποσοστό κάτω του 50%, να επιτύχουν το στόχο χωρίς ένα τέτοιο σύστημα.
Ασαφής ο προηγούμενος κανονισμός
Ο νέος νόμος χαιρετίστηκε από τους οπαδούς της ανακύκλωσης, οι οποίοι διαμαρτύρονταν επί μακρόν ότι η μέχρι τώρα οδηγία για τις συσκευασίες και τα απόβλητα συσκευασίας (PPWD) ήταν πολύ ασαφής και επέτρεπε δραστικά διαφορετικά καθεστώτα ανακύκλωσης σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ο νέος κανονισμός, που προτάθηκε από την Επιτροπή στα τέλη του 2022, στοχεύει στη μείωση των συσκευασιών κατά 15% έως το 2040, ενώ περιορίζει τις πλαστικές συσκευασίες μιας χρήσης για σάλτσες και καλλυντικά.
Ο νόμος, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ το 2026, περιλαμβάνει επίσης έναν ενδιάμεσο στόχο μείωσης κατά 5% για το 2030, καθώς και περιορισμούς ανά προϊόν.
Από το 2030, τα φρούτα και τα λαχανικά δεν θα μπορούν πλέον να τυλίγονται σε πλαστικό μίας χρήσης, ούτε οι αποσκευές θα μπορούν να τυλίγονται σε πλαστικό στα αεροδρόμια ενώ μόνο οι χάρτινες θα είναι επιτρεπτές.
Οι εξαιρέσεις
Τις τελευταίες εβδομάδες, υπήρξε ανησυχία ότι η ένσταση της Επιτροπής για τη «ρήτρα καθρέφτη» θα καθυστερούσε την έγκριση του κειμένου μέχρι τις εκλογές του Ιουνίου, με κίνδυνο να καταρρεύσει ολόκληρη η πρόταση και να μείνει η ΕΕ μόνο με την υφιστάμενη νομοθεσία.
Η βιομηχανία παρασκευής συσκευασιών είναι ένας κλάδος αξίας 370 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ευρώπη και η ποσότητα των αποβλήτων που παράγουν οι Ευρωπαίοι έχει αυξηθεί κατά 25% τα τελευταία δέκα χρόνια ενώ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 19% μέχρι το 2030.
Η βιομηχανία χαρτιού και τροφίμων κατάφερε να εξασφαλίσει μια βασική παραχώρηση: οι επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες δεν θα είναι υποχρεωτικές - μόλις το 10% των μενού πρέπει να προσφέρονται σε επαναχρησιμοποιούμενα δοχεία.
Υποστήριξαν δε, ότι η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα στο πλαίσιο του νόμου, επειδή οι επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες μπορεί να έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις στο κλίμα λόγω της ενέργειας που απαιτείται για το πλύσιμό τους.
Από το νέο πλαίσιο, εξαιρέθηκαν το κρασί, οι εύκαμπτες συσκευασίες περιτυλίγματος, το αλουμίνιο και άλλα υλικά που είναι δύσκολο να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλωθούν, καθώς και το χαρτόνι που χρησιμοποιείται στις μεταφορές.
www.worldenergynews.gr
