Οι εταιρίες θα λαμβάνουν πιστοποιητικά για την αφαίρεση CO2 τα οποία θα είναι εμπορεύσιμα όπως είναι σήμερα τα δικαιώματα εκπομπής άνθρακα
Πρόκειται για ένα νέο χρηματοοικονομικό εργαλείο που αφορά κυρίως βιομηχανικές και αγροτικές μονάδες. Οι μονάδες αυτές θα λαμβάνουν πιστοποιητικά για την αφαίρεση CO2 που επιτυγχάνουν μέσω βιομηχανικών διαδικασιών και πρακτικών οικολογικής γεωργίας. Θα εγγράφονται σε ηλεκτρονικό μητρώο πιστοποίησης και θα λαμβάνουν πιστοποιητικά που αντιστοιχούν σε τόνους CO2 που αφαιρέθηκαν. Τα πιστοποιητικά θα είναι εμπορεύσιμα όπως είναι σήμερα τα δικαιώματα εκπομπής άνθρακα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα, πιστοποιητικά αφαίρεσης άνθρακα χορηγούνται από ιδιωτικές εταιρίες και διαπραγματεύονται σε ειδικές πλατφόρμες, χωρίς όμως να υπάρχει ένα κοινό θεσμικό πλαίσιο. Σε αντίθεση με τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων, τα οποία υποχρεωτικά πρέπει να αγοράζουν οι εταιρίες που ρυπαίνουν, τα πιστοποιητικά αφαίρεσης άνθρακα είναι εθελοντικά.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα μεγάλοι όμιλοι σχεδιάζουν ήδη επενδύσεις για τη δέσμευση άνθρακα, ενώ η απορρόφηση CO2 αποτελεί μεν μία νέα δραστηριότητα, συνοδεύεται όμως από μονάδες όπου θα αποθηκεύεται το διοξείδιο. Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα της EΔΕΥΕΠ, η Ελλάδα διαθέτει πέντε γεωλογικούς σχηματισμούς για την αποθήκευση CO2 και φυσικού αερίου, τη λεκάνη του Πρίνου, τη Μεσοελληνική Αύλακα, τη Λεκάνη Φλώρινας, στη Δυτική Θεσσαλονίκη και στις Βασάλτες Βόλου.
Χρηματοδότηση για δύο ελληνικά έργα
Σημειώνεται ότι στην τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS), δύο ελληνικά έργα, το IRIS της Motor Oil και το IFAISTOS της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ, έχουν ήδη εξασφαλίσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ (Innovation Fund) στην κατηγορία απανθρακοποίηση, ενώ προχωρά και το έργο «Prinos CO2» (αποθήκευση CO2) της Energean και του ΔΕΣΦΑ, στην 6η λίστα των Εργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο δρόμος για την τεχνολογία της απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα άνοιξε μετά την πολιτική συμφωνία για το θέμα μεταξύ του Συμβουλίου των κρατών- μελών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που θα επιτρέψει την προώθηση του σχετικού κανονισμού.
Ας σημειωθεί ότι η ΕΕ έχει καθυστερήσει στο θέμα αυτό, με τις ΗΠΑ να βρίσκονται κάποια βήματα μπροστά καθώς η απορρόφηση CO2 είναι μία από τις βασικές τεχνολογίες που επιδοτούνται μέσω του Inflation Reduction Act (ΙRΑ), του οικονομικού πακέτου ενισχύσεων της προεδρίας Biden, το οποίο λίγο αργότερα ακολούθησαν και οι Βρυξέλλες μέσω του Ταμείου Ανθεκτικότητας και το Repower EU.
Το σύστημα εμπορίας αναμένεται να δώσει οικονομικά κίνητρα σε βιομηχανίες και αγρότες για την υλοποίηση επενδύσεων και την εφαρμογή πρακτικών που θα συμβάλλουν αποτελεσματικά στο πρασίνισμα της οικονομίας και στην επίτευξη του στόχου της ΕΕ για το «Net Zero» το Καθαρό Μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα ως το 2050.
Τέσσερις κατηγορίες
Το νέο πλαίσιο της ΕΕ προβλέπει τέσσερις βασικές κατηγορίες αφαίρεσης άνθρακα:
- Μόνιμη αφαίρεση CO2, μέσω DAC και αποθήκευση του διοξειδίου σε γεωλογικούς σχηματισμούς για αιώνες.
- Προσωρινή αποθήκευση άνθρακα σε προϊόντα μακράς διάρκειας, για τουλάχιστον 35 χρόνια.
- Προσωρινή αποθήκευση άνθρακα, μέσω αποκατάστασης δασών και εδάφους, διαχείριση υγροτόπων, η αφαίρεση CO2 από θαλάσσιο περιβάλλον κλπ
- Μείωση των εκπομπών του εδάφους, μέσω αγροτικών πρακτικών όπως η διαχείριση υγροτόπων, η απαγόρευση όργωσης, οι καλυπτικές καλλιέργειες (τουλάχιστον πέντε έτη) κλπ
Το Μητρώο που καταρτίζει η ΕΕ, το πρώτο παγκοσμίως, θα θέτει κοινά στάνταρ για την έκδοση αυτών των πιστοποιητικών σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Για τη δημιουργία της νέας αυτής αγοράς, η Επιτροπή σκοπεύει να αναπτύξει προσαρμοσμένες μεθοδολογίες πιστοποίησης για διαφορετικούς τύπους δραστηριοτήτων αφαίρεσης άνθρακα, με βάση τέσσερα κριτήρια: ποσοτικοποίηση, προσθετικότητα, μακροπρόθεσμη αποθήκευση και βιωσιμότητα.
www.worldenergynews.gr
