Έργα διαχείρισης υδάτων άνω των 1,8 δισ. ευρώ προωθεί το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών

Στην αναμονή για το masterplan των Ολλανδών σχετικά με την αντιπλημμυρική θωράκιση της Θεσσαλίας, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προχωρά την υλοποίηση δέκα αντιπλημμυρικών έργων, συνολικού ύψους 344 εκατ. ευρώ, σε Αττική, Κεντρική Μακεδονία και Πελοπόννησο, κατά κύριο λόγο με ευρωπαϊκούς πόρους. Ο δρόμος για την εξασφάλιση χρηματοδότησης μέσω του ΕΣΠΑ για τα τέσσερα έργα, ύψους 181,97 εκατ. ευρώ που απομακρύνθηκαν από το Ταμείο Ανάκαμψης, έχει ανοίξει με την πρώτη πρόσκληση να έχει ήδη βγει στον αέρα. Συνολικά, τα απόμενα χρόνια θα διατεθούν 886 εκατ. ευρώ για αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα ανά την Ελλάδα.

Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκονται μελέτες, ύψους 28,9 εκατ. ευρώ, για έντεκα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα, ενώ υπό ανάθεση είναι και τέσσερα έργα, ύψους 197 εκατ. ευρώ, καθώς και δύο ΣΔΙΤ φραγμάτων, ύψους 497 εκατ. ευρώ. Στην ενισχυμένη ατζέντα του υπουργείου, βρίσκονται σήμερα αρδευτικά έργα άνω του 1 δισ. ευρώ, προκειμένου να επιτευχθεί εξοικονόμηση νερού, εξορθολογισμός των συνθηκών άρδευσης, αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων και κατ’ επέκταση σημαντική βελτίωση του γεωργικού εισοδήματος.
Σε αυτά, εντάσσονται και τα 49 μεγάλα αρδευτικά έργα που «μετακινήθηκαν» από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προϋπολογισμού 642 εκατ. ευρώ, και τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης.

Τα έργα που «έφυγαν» από το Ταμείο Ανάκαμψης

Η απόφαση, πριν λίγους μήνες, της απένταξης τεσσάρων μεγάλων έργων αντιπλημμυρικών έργων, που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, από το αναθεωρημένο εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, δημιούργησε προβληματισμό. Αιτία αποτέλεσε η έλλειψη ωριμότητας, που θα είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Πρόκειται για τέσσερα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα, τα οποία και θα υλοποιηθούν μέσω του ΕΣΠΑ 2021-2027. Είναι τα εξής:

• Συμπληρωματικά Έργα Ταμιευτήρα Μπραμιανού, Αντιπλημμυρικά έργα Γρα Λυγιάς και Φράγματος Μύρτου στον νομό Λασιθίου Κρήτης, προϋπολογισμού 60,12 εκατ. ευρώ
• Εγγειοβελτιωτικά και Αντιπλημμυρικά έργα στις περιοχές Αμβρακία - Αμφιλοχία και Βάλτο του Ν. Αιτωλοακαρνανίας, προϋπολογισμού 79 εκατ. ευρώ
• Κατασκευή Αντιπλημμυρικών στην περιοχή Λουτρακίου (Β' Φάση), προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ
• Κατασκευή Αντιπλημμυρικών στην περιοχή Ωραιοκάστρου, προϋπολογισμού 17,85 εκατ. ευρώ

Οι αρμόδιες υπηρεσίες προχώρησαν μεν στην ωρίμανση των έργων, προέκυψαν όμως σημαντικές και απρόβλεπτες καθυστερήσεις, που ναρκοθέτησαν την επίτευξη των αυστηρών οροσήμων του Ταμείου Ανάκαμψης, που έχουν ορίζοντα τον τέλος του 2025. Οι απαλλοτριώσεις ήταν το μεγαλύτερο εμπόδιο, είναι αδύνατον να εκτιμηθεί με ασφάλεια ο χρόνος ολοκλήρωσής τους. Κι αυτό, παρότι ακολουθήθηκε η μέθοδος των αναγκαστικών απαλλοτριώσεων, όμως η δικαστική εξέλιξη παραμένει χρονοβόρα.

Υπήρξαν όμως απρόβλεπτες καθυστερήσεις και σε ορισμένους διαγωνισμούς, εξαιτίας είτε προσφυγών είτε ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών. Έτσι, αποφασίστηκε η αναζήτηση χρηματοδότησης από άλλα ευρωπαϊκά εργαλεία.

Ανοιχτός ο δρόμος του ΕΣΠΑ

Παρά την ανησυχία που προκλήθηκε, κυρίως σε τοπικό επίπεδο, έχει ήδη ενεργοποιηθεί η βεντάλια του ΕΣΠΑ για αντιπλημμυρικά και άλλα έργα υδάτων, σύμφωνα με απάντηση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Ειδικότερα, στην προγραμματική περίοδο 2021-2027, έργα υποδομών αντιπλημμυρικής προστασίας δύναται να συγχρηματοδοτηθούν με πόρους συνολικού ύψους 886 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο του και των Περιφερειακών Προγραμμάτων. Μέσω του τομεακού προγράμματος «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή - ΠΕΚΑ» για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, διατίθενται 444 εκατ. ευρώ.

Αυτά μπορούν να κατευθυνθούν σε αντιπλημμυρικά έργα στρατηγικής σημασίας, έργα διευθέτησης ρεμάτων και χειμάρρων σύμφωνα με τα Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας, έργα προστασίας από τις κατολισθήσεις, δράσεις που αφορούν σε δημιουργία θεσμικών εργαλείων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την πρόληψη και διαχείριση κινδύνων που συνδέονται με το κλίμα και άλλες σχετικές δράσεις.
Παράλληλα, στο πλαίσιο των περιφερειακών προγραμμάτων, με ενδεικτικό προϋπολογισμό 442 εκατ. ευρώ, για το σύνολο των περιφερειών προγραμματίζεται η υλοποίηση αντιπλημμυρικών έργων σε μικρότερη κλίμακα και έργα ομβρίων σε αστικές περιοχές.
Επί του παρόντος, στο πλαίσιο του ΠΕΚΑ έχει ήδη εκδοθεί πρόσκληση για την κατασκευή νέων έργων αντιπλημμυρικής προστασίας, προϋπολογισμού 60 ευρώ. η διαδικασία υποβολής προτάσεων από τους δικαιούχους βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς και η αξιολόγηση αυτών. Επιπροσθέτως, όσον αφορά σε αρδευτικά και εγγειοβελτιωτικά έργα, δύναται να προταθούν προς ένταξη σε επικείμενες προσκλήσεις του Στρατηγικού Σχεδίου της Ελλάδας για την ΚΑΠ 2023-2027, που δεν αποτελεί μέρος του ΕΣΠΑ 2021-27.

www.worldenergynews.gr