Παρατάσεις για τα Δικαστικά Μέγαρα Κρήτης και για τον Θεσσαλονίκη-Έδεσσα
Οι διαγωνισμοί των έργων ΣΔΙΤ βαλτώνουν ακόμα και για τέσσερα ή πέντε χρόνια, ενώ άλλοι αφήνουν τελικά αδιάφορη την αγορά.
Οι μεγάλες αυξήσεις, κατά τα τελευταία δυόμισι χρόνια, στο κόστος των υλικών και της εργασίας βάζουν «φρένο» στο επενδυτικό ενδιαφέρον. Οι διαγωνισμοί δισεκατομμυρίων ευρώ για έργα υποδομών που έχουν σωρευτεί τα τελευταία χρόνια, έχουν φέρει έναν ιδιότυπο κορεσμό στην αγορά, που μέσα στη δωδεκαετία της κρίσης δεν έβλεπε έργα ούτε με τα κιάλια.
Η καθυστέρηση στην ωρίμανση των κτηριακών ΣΔΙΤ οδηγεί σε παρατάσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το έργο για τα Δικαστικά Μέγαρα της Κεντρικής Ελλάδας, αξίας 59,9 εκατ. ευρώ. Παρότι τον περασμένο Ιούλιο δημοσιεύθηκε η πρόσκληση στη β’ φάση του διαγωνισμού των Άβαξ, Άκτωρ Παραχωρήσεις, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Μυτιληναίος-ΑΤΕΣΕ και Intrakat-ΤΕΚΑΛ, η έναρξη του ανταγωνιστικού διαλόγου παραμένει σε εκκρεμότητα.
Σύμφωνα με απόφαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, που δίνει παράταση στους συμβούλους ως τα τέλη Μαρτίου του 2025, αυτό οφείλεται σε υπαιτιότητα συναρμοδίων φορέων ως προς την ωρίμανση των ενεργειών για την έναρξη του ανταγωνιστικού διαλόγου».
Ταβάνι στη χρηματοδότηση
Πολύπλοκες, επίσης, είναι και οι διαδικασίες που απαιτούνται μέχρι να φτάσει η ώρα της υπογραφής, καθώς μέσα στο δυσμενές επιτοκιακό περιβάλλον ο ιδιώτης θα πρέπει να «κλειδώσει» το χρηματοδοτικό κομμάτι. Έτσι, οι διαγωνισμοί, κυρίως των κτηριακών ΣΔΙΤ, σέρνονται για χρόνια.
Η υφιστάμενη δεξαμενή των έργων ΣΔΙΤ πάντως έχει πιάσει το «ταβάνι», που θέτει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για την κάλυψη των πληρωμών διαθεσιμότητας ως το 0,24% του ΑΕΠ το 2029, που ανέρχεται σε 590 εκατ. ευρώ. Η υπερφόρτωση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων με πληρωμένες διαθεσιμότητας για τις ΣΔΙΤ διάρκειας 20 ή και 30 ετών, προκαλεί προβληματισμό για τη συνέχεια.
Δεν είναι τυχαίο που ο υφυπουργός Υποδομών, κ. Νίκος Ταχιάος έχει «προσγειώσει» με δημόσιες τοποθετήσεις του τελευταία τις δυνατότητες του εργαλείου των ΣΔΙΤ. Το χαρακτήρισε, μάλιστα, «πεπερασμένο», σημειώνοντας πως δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στο ελληνικό κράτος να ξανακυλήσει δημοσιονομικά και να υποθηκεύσουμε το μέλλον των επόμενων γενεών.
Παρά τους προβληματισμούς και τη σταδιακή αποδόμηση του μοντέλου των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, στο ενοποιημένο σχέδιο κυβερνητικής πολιτικής για το 2024, παραμένει η δέσμευση για τα έργα ΣΔΙΤ. Το πλέον εμβληματικό έργο που σχεδιάζεται μέσω σύμπραξης είναι το κυβερνητικό πάρκο «Αντρέας Λεντάκης». Απαιτούνται βεβαίως πολλές διαδικασίες για την ωρίμανση αυτού του πρότζεκτ.
Οι πιο ώριμοι διαγωνισμοί
Σήμερα, σε εξέλιξη είναι 21 διαγωνισμοί κτηριακών ΣΔΙΤ (σχολεία, φοιτητικές εστίες, δικαστικά μέγαρα, φυλακές), με πιο ώριμο αυτόν για τις φοιτητικές εστίες του Πανεπιστημίου Κρήτης, προϋπολογισμού 255 εκατ. ευρώ, που βγήκε σε διαγωνιστική διαδικασία το 2020. Η σύμβαση θα πρέπει να περάσει από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Αντίστοιχα, ωριμάζει και το έργο για τις φοιτητικές εστίες της Θεσσαλίας, προϋπολογισμού 94 εκατ. ευρώ, που επίσης προκηρύχθηκε το 2020. Ανάδοχος και στα δύο έργα έχει ανακηρυχθεί η Intrakat.
Προχωρημένο θεωρείται και το ΣΔΙΤ για τις 17 σχολικές μονάδες στην Κεντρική Μακεδονία, προϋπολογισμού 128,4 εκατ. ευρώ, με ανάδοχο το σχήμα Μυτιληναίος – ΑΤΕΣΕ. Ο εν λόγω διαγωνισμός ξεκίνησε το 2021. Το τελευταίο τρίμηνο του έτους εκτιμάται πως θα πέσουν οι υπογραφές για τα Δικαστικά Μέγαρα Ηρακλείου και Ρεθύμνου. Η καταληκτική ημερομηνία της α’ φάσης του διαγωνισμού για τη σύμπραξη της μελέτης, χρηματοδότησης, (ανα)κατασκευής, ασφάλισης, διαχείρισης και συντήρησης των Δικαστικών Μεγάρων της Κρήτης για 30 χρόνια μετατέθηκε για τις 12 Φεβρουαρίου.
www.worldenergynews.gr
