Σε αδιέξοδο φαίνεται πως οδηγείται η προσπάθεια εξορθολογισμού του κατασκευαστικού χάρτη της χώρας. Μεγάλοι διαγωνισμοί δεν προχωρούν, ενώ σύννεφα μαζεύονται και πάνω από εμβληματικές αποκρατικοποιήσεις. Το τεράστιο ανεκτέλεστο, συνολικού ύψους άνω των 16 δισ. ευρώ, που έχουν συγκεντρώσει οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, δημιουργεί προσδοκίες, που δεν επιβεβαιώνονται όμως στην πράξη.
Παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί το τελευταίο διάστημα σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο, ώστε να ολοκληρωθούν εμβληματικοί διαγωνισμοί, με τη συμμετοχή επενδυτικών σχημάτων που διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς πόρους, δεν σημειώνεται ιδιαίτερη πρόοδος. Αν και η φράση «υπάρχουν έργα για όλους» ακούγεται συχνά πυκνά, το μοίρασμα της τράπουλας αποδεικνύεται δύσκολο.
Η αδυναμία να χρηματοδοτήσουν οι εργολάβοι τα έργα προκαλεί καθυστερήσεις ή διαρκείς παρατάσεις σε διαγωνισμούς, αλλά και όταν έρθει η ώρα να πέσουν οι υπογραφές παίζονται καθυστερήσεις. Έτσι, παραμένουν σε αναμονή υποδομές, που θεωρούνται διαμάντια και αναμένεται να φέρουν χρήματα στα δημόσια ταμεία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο ΒΟΑΚ, που μοιάζει πια με το γεφύρι της Άρτας. Ο τερματισμός για τον διαγωνισμό παραχώρησης, προϋπολογισμού 1,75 δισ. ευρώ, αν και έμοιαζε τόσο κοντά αφού είχε τεθεί ο στόχος για το άνοιγμα των προσφορών ως το τέλος του έτους, ο ορίζοντας έχει θολώσει. Τα τρία ενδιαφερόμενα σχήματα είναι: ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Μυτιληναίος, Άβαξ – Egis Project – Meridiam και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Μάχη για τις παραχωρήσεις
Δεν είναι τυχαίο ότι η μεγάλη μάχη δίνεται στο πεδίο των παραχωρήσεων, καθώς εξασφαλίζουν σταθερή ρευστότητα. Τα πνεύματα έχουν οξυνθεί το τελευταίο διάστημα με αιχμή του δόρατος τη νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού. Ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ είναι πια μπροστά σε μεγάλη καθυστέρηση, μετά την προσφυγή της κοινοπραξίας Vinci – Μυτιληναίος στο ΣτΕ για το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, που ανέδειξε προτιμητέο επενδυτή τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Αν και το έσοδο, ύψους 3,27 δισ. ευρώ, που αναλογεί στο τίμημα που έχει προσφέρει ο προτιμητέος επενδυτής έχει προϋπολογισθεί για το τελευταίο τρίμηνο του 2024, ο στόχος μοιάζει πια άπιαστος. Αυτό θα ενεργοποιήσει το σενάριο ενός νέου διαγωνισμού, για την επιλογή εκείνου που θα λειτουργήσει την Αττική Οδό για το διάστημα από τη λήξη της υφιστάμενης παραχώρησης μέχρι την υπογραφή της νέας, βάζοντας έναν ακόμη άγνωστο Χ στο τραπέζι.
Την ίδια στιγμή, με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ να έχει στο «περίμενε» μία ακόμη μεγάλη παραχώρηση, αυτή της Εγνατίας Οδού, έναντι 1,496 δισ. ευρώ, και παρότι όλες οι πλευρές διαβεβαιώνουν πως όλα είναι έτοιμα, τα ερωτήματα για το πώς θα καταφέρει ο όμιλος να χρηματοδοτήσει δύο επενδύσεις άνω των 4,5 δισ. πυκνώνουν. Ειδικά, όταν η Εγνατία Οδός είναι ήδη στον πάγο σχεδόν δυόμιση χρόνια.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κατασκευαστικός όμιλος αναζητώντας την πολυπόθητη ρευστότητα που είναι αδύνατον να αντληθεί διαφορετικά, έχει στα σκαριά την ένταξη των παραχωρήσεων που διαθέτει σε ένα όχημα ειδικού σκοπού, προς ένταξη σε ξένο χρηματιστήριο. Aυτό αποτελεί ένα σενάριο χωρίς να σημαίνει ότι είναι και απόλυτα υλοποιήσιμο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΓΕΚ Τέρνα είναι αυτή που κατεξοχήν αντιδρά στις κυβερνητικές προτάσεις για να υλοποιηθεί μια εφικτή δομή στην εκτέλεση των έργων. Άλλωστε το Μαξίμου έχει πραγματοποιήσει συνατήσεις με όλους τους κορυφαίους κατασκευαστικούς Ομίλους
Εντωμεταξύ, το υπουργείο Υποδομών έχει διαμηνύσει από την πλευρά του ότι η παραχώρηση της Εγνατίας αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση και θα πρέπει η διαδικασία να «τρέξει».
Στους ιδιώτες το μπαλάκι της χρηματοδότησης
Η εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων για την τεράστια δεξαμενή των έργων υποδομών που βρίσκονται στον ορίζοντα αποτελεί πονοκέφαλο και για το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Η ηγεσία του έχει προειδοποιήσει ουκ ολίγες φορές τελευταία τους κατασκευαστικούς ομίλους ότι οφείλουν να εκτελούν τα έργα στον χρόνο τους και εντός προϋπολογισμού.
Εχθές, στο πλαίσιο του 1ου Growthfund Summit, ο υφυπουργός Υποδομών, κ. Νίκος Ταχιάος, εκφράζοντας την πεποίθηση πως ο ιδιωτικός τομέας της χώρας είναι εν γένει αξιόπιστος, ξεκαθάρισε ότι ειδικά για τα απαραίτητα οδικά έργα της Αττικής, δεν υπάρχει δυνατότητα ένταξής τους στο ΕΣΠΑ. Άρα για σημαντικές υποδομές όπως οι απαραίτητες επεκτάσεις της Αττικής Οδού, ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να έχει σημαντική συμβολή.
Παράλληλα, εξέφρασε τις ενστάσεις του για την αποτελεσματικότητα έκτακτων μέτρων, όπως το πριμ ύψους 5% για την εκτέλεση των έργων εντός χρονοδιαγράμματος, καθώς προσφέρει μεν μία πρόσκαιρη ρευστότητα στους αναδόχους, όμως τους εγκλωβίζει κιόλας. Διότι, εάν δεν μπορέσουν να το προχωρήσουν χωρίς να ζητήσουν παρατάσεις, τότε οφείλουν να το επιστρέψουν στο δημόσιο. Σημαντικό ρπόβλημα παραμένει η έκδοση εγγυητικών που είναι αναγκαίες και λίγοι έως ελάχιστοι όμιλοι με τις υπάρχουσες προϋποθέσεις μπορούν να εξασφαλίσουν.
www.worldenergynews.gr
