Απαιτείται ανανέωση και επιτάχυνση των σχετικών επενδύσεων
Τα δίκτυα που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των σημερινών συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας, πρόκειται να γίνουν ολοένα και πιο σημαντικά καθώς προχωρούν οι μεταβάσεις στην καθαρή ενέργεια.
Δυστυχώς επί του παρόντος λαμβάνουν μικρή προσοχή. Ίσως γι’ αυτό οι επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό τους κινούνται με πολύ αργό ρυθμό όπως υποστηρίζει η ιστοσελίδα iea.org.
Τα δίκτυα παρέχουν ενέργεια σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και βιομηχανία για περισσότερα από 100 χρόνια.
Οι μεταβάσεις καθαρής ενέργειας οδηγούν πλέον στο μετασχηματισμό των ενεργειακών μας συστημάτων και διευρύνουν το ρόλο της ηλεκτρικής ενέργειας σε όλες τις οικονομίες. Αυτό σημαίνει ότι η μετάβαση των χωρών σε καθαρές μηδενικές εκπομπές πρέπει να υποστηρίζεται από μεγαλύτερα, ισχυρότερα και εξυπνότερα δίκτυα.
Για την επίτευξη των εθνικών ενεργειακών και κλιματικών στόχων των χωρών, η παγκόσμια χρήση ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να αυξηθεί κατά 20% ταχύτερα την επόμενη δεκαετία σε σύγκριση με την προηγούμενη.
Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να αυξηθεί ακόμη πιο γρήγορα σε μια παγκόσμια πορεία προς τις καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050, κάτι που συνάδει με τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5 °C.
Άρα τα διευρυμένα δίκτυα είναι ζωτικής σημασίας για να επιτρέψουν τέτοια επίπεδα ανάπτυξης, μιας και ο κόσμος αναπτύσσει περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα, εγκαθιστά περισσότερα ηλεκτρικά συστήματα θέρμανσης και ψύξης και κλιμακώνει την παραγωγή υδρογόνου χρησιμοποιώντας ηλεκτρόλυση.
Ανάγκη για εκσυγχρονισμό των δικτύων διανομής έως το 2040
Η επίτευξη εθνικών στόχων σημαίνει επίσης την προσθήκη ή την ανακαίνιση συνολικά άνω των 80 εκατομμυρίων χιλιομέτρων δικτύων έως το 2040, που ισοδυναμεί με ολόκληρο το υπάρχον παγκόσμιο δίκτυο. Τα δίκτυα είναι απαραίτητα για την απομάκρυνση των ανθρακούχων της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και την αποτελεσματική ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ).
Η επιτάχυνση της ανάπτυξης των ΑΠΕ απαιτεί εκσυγχρονισμό των δικτύων διανομής και δημιουργία νέων διαδρόμων μεταφοράς τους για τη σύνδεση, όπως ηλιακά φωτοβολταϊκά έργα στην έρημο και υπεράκτιες ανεμογεννήτριες στη θάλασσα που απέχουν πολύ από κέντρα ζήτησης όπως πόλεις και βιομηχανικές περιοχές.
Τα σύγχρονα και ψηφιακά δίκτυα είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ασφάλειας της ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.
Καθώς τα μερίδια μεταβλητών ΑΠΕ, όπως τα ηλιακά φωτοβολταϊκά και τα αιολικά αυξάνονται, τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να γίνουν πιο ευέλικτα για να ανταποκρίνονται στις αλλαγές στην παραγωγή.
Σε ένα σενάριο που συνάδει με την επίτευξη των εθνικών στόχων για το κλίμα, η ανάγκη για ευελιξία του συστήματος διπλασιάζεται μεταξύ 2022 και 2030.
Τα δίκτυα πρέπει να λειτουργούν με νέους τρόπους και να αξιοποιούν τα οφέλη των κατανεμημένων πόρων, όπως η ηλιακή ενέργεια και όλες οι πηγές ευελιξίας. Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη τεχνολογιών που βελτιώνουν το δίκτυο και την απελευθέρωση του δυναμικού ανταπόκρισης στη ζήτηση και αποθήκευσης ενέργειας μέσω της ψηφιοποίησης.
Αύξηση της θερμοκρασίας και των εκπομπών CO2 προκαλεί η καθυστέρηση των επενδύσεων στα δίκτυα
Τουλάχιστον 3 000 γιγαβάτ (GW) έργων ΑΠΕ, εκ των οποίων τα 1 500 GW βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, περιμένουν να συνδεθούν στο δίκτυο που ισοδυναμεί με πενταπλάσια ποσότητα ηλιακής και αιολικής ισχύος που προστέθηκε το 2022.
Ενώ οι επενδύσεις στις ΑΠΕ αυξάνονται ραγδαία (σχεδόν διπλασιάζονται από το 2010) οι παγκόσμιες επενδύσεις στα δίκτυα έχουν σχεδόν αλλάξει, παραμένοντας στατικές στα 300 δισεκατομμύρια δολάρια περίπου ετησίως.
Οι καθυστερήσεις στις επενδύσεις και τη μεταρρύθμιση του δικτύου θα αύξαναν σημαντικά τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2), επιβραδύνοντας τις ενεργειακές μεταβάσεις και θέτοντας απρόσιτο τον στόχο του 1,5 °C.
Οι σωρευτικές εκπομπές CO2 από τον τομέα της ενέργειας έως το 2050 θα είναι 58 γιγατόνους υψηλότερες στην περίπτωση καθυστέρησης δικτύου.
Θα σήμαινε επίσης ότι η παγκόσμια μακροπρόθεσμη άνοδος της θερμοκρασίας θα ξεπεράσει πολύ τους 1,5 °C, με 40% πιθανότητα να ξεπεράσει τους 2 °C.
Ας σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες (εξαιρουμένης της Κίνας), έχουν μειωθεί οι επενδύσεις στο δίκτυο, παρά την έντονη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και τις ανάγκες πρόσβασης σε ενέργεια.
Άλλες συνέπειες από την καθυστέρηση των επενδύσεων στα δίκτυα
Σε μια εποχή εύθραυστων αγορών φυσικού αερίου και ανησυχιών για την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο, η αποτυχία δημιουργίας δικτύων αυξάνει την εξάρτηση των χωρών από το φυσικό αέριο.
Στην περίπτωση Καθυστέρησης Δικτύου, οι παγκόσμιες εισαγωγές φυσικού αερίου είναι πάνω από 80 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) ετησίως υψηλότερες μετά το 2030 από ό,τι σε ένα σενάριο ευθυγραμμισμένο με τους εθνικούς κλιματικούς στόχους και οι εισαγωγές άνθρακα σχεδόν 50 εκατομμύρια τόνους υψηλότερες.
Η καθυστερημένη ανάπτυξη του δικτύου αυξάνει επίσης τον κίνδυνο πολλαπλασιασμού των επιζήμιων οικονομικών διακοπών. Σήμερα, τέτοιες διακοπές κοστίζουν ήδη περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, ή 0,1% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Προϋποθέσεις για τη δημιουργία νέων δικτύων
Ο κανονισμός πρέπει να αναθεωρηθεί και να επικαιροποιηθεί για να υποστηρίξει όχι μόνο την ανάπτυξη νέων δικτύων, αλλά και τη βελτίωση της χρήσης των στοιχείων ενεργητικού. Η ρύθμιση του δικτύου πρέπει να δώσει κίνητρα στα δίκτυα να συμβαδίζουν με τις ταχείες αλλαγές στη ζήτηση και την προσφορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Η νέα υποδομή δικτύου απαιτεί συχνά 5 έως 15 χρόνια για να σχεδιαστεί, να αδειοδοτηθεί και να ολοκληρωθεί, σε σύγκριση με 1 έως 5 χρόνια για νέα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και λιγότερο από 2 χρόνια για τη νέα υποδομή φόρτισης EV.
Για να επιτευχθούν οι εθνικοί στόχοι για το κλίμα, οι επενδύσεις στο δίκτυο πρέπει να διπλασιαστούν σχεδόν έως το 2030 σε πάνω από 600 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μετά από πάνω από μια δεκαετία στασιμότητας σε παγκόσμιο επίπεδο, με έμφαση στην ψηφιοποίηση και τον εκσυγχρονισμό των δικτύων διανομής.
www.worldenergynews.gr
