Με τη δυνατότητα πρόσβασης σε πόρους που προσεγγίζουν τα 2,8 δισ. ευρώ, η χώρα μας έχει μία ακόμα ευκαιρία, μετά τη βιβλική καταστροφή στη Θεσσαλία εξαιτίας του «Daniel», να θωρακίσει την ανθεκτικότητά της έναντι της κλιματικής κρίσης. Επί του παρόντος δεκαέξι αντιπλημμυρικά έργα βρίσκονται σε φάση ανάθεσης ή υλοποίησης από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, συνολικού ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ, ενώ σχεδιάζονται ακόμη δέκα έργα.
Όσο για το μεγάλο πακέτο έργων που θα χρειαστεί για την ανάταξη και την ενίσχυση των υποδομών που επλήγησαν από τις πλημμύρες, θα μπει μπροστά ο νέος φορέας για τη διαχείριση υδάτων Θεσσαλίας. Ο ιδιωτικός τομέας βρίσκεται ήδη στις επάλξεις για την ανάθεση των νέων έργων, ενώ, εχθές, στο πλαίσιο του 6ου Συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών, ο αρμόδιος Υπουργός κ. Χρήστος Σταϊκούρας, διαβεβαίωσε ότι, θα βρεθούν οι πόροι που απαιτούνται για την υλοποίηση του έκτακτου πακέτου έργων υποδομών, χωρίς να διαταραχθεί το τρέχον πρόγραμμα των μεγάλων έργων.
Ειδικότερα, πέρα από τα 600 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης που κατευθύνθηκαν στο Υπουργείο Υποδομών για έργα στις πληγείσες περιοχές, η νέα προγραμματική περίοδος δίνει τη δυνατότητα για περίπου 1,5 δισ. ευρώ πρόσθετα από το ΕΣΠΑ. Ως τελευταίο οχυρό, όταν εξαντληθούν οι υπόλοιποι πόροι, υπάρχει και η δυνατότητα λήψης δανείου από την ΕΤΕπ ύψους 750 εκατ. ευρώ για αποκατάσταση υποδομών από φυσικές καταστροφές.
Σε προτεραιότητα 16 έργα υδάτινων υποδομών
Σήμερα δρομολογούνται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έντεκα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα, για την ωρίμανση των οποίων βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες, ύψους 28,9 εκατ. ευρώ. Σε φάση υλοποίησης βρίσκονται 10 αντιπλημμυρικά έργα, συνολικού ύψους 344 εκατ. ευρώ, στις Περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου. Επίσης, τέσσερα έργα, ύψους 197 εκατ. ευρώ, είναι υπό ανάθεση, όπως και δύο έργα ΣΔΙΤ, ύψους 497 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, στην ενισχυμένη ατζέντα του υπουργείου βρίσκονται σήμερα αρδευτικά έργα που φτάνουν το 1,5 δισ. ευρώ, προκειμένου να επιτευχθεί εξοικονόμηση νερού, εξορθολογισμός των συνθηκών άρδευσης, αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων και κατ΄ επέκταση σημαντική βελτίωση του γεωργικού εισοδήματος. Σε αυτά, εντάσσονται και 49 μεγάλα αρδευτικά έργα που «μετακινήθηκαν» από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προϋπολογισμού 642 εκατ. ευρώ, και τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης.
Κουβάρι αρμοδιοτήτων
Το κουβάρι των αρμοδιοτήτων, που ειδικά στις περιπτώσεις μεγάλων καταστροφών γίνεται η ιδανική δικαιολογία για τη μη ανάληψη ευθυνών από τους αρμόδιους φορείς, οδήγησε και στην τροπολογία που κατατέθηκε εκτάκτως για τη fast track εκτέλεση έργων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας. Αυτό σημαίνει ανάθεση χωρίς ανοιχτό διαγωνισμό, με ανάληψη του κόστους των μελετών από τον ανάδοχο και εξαίρεση από τις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Ουσιαστικά, η κυβέρνηση, με πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, αφαιρεί από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης την αρμοδιότητα των έργων αποκατάστασης και των αντιπλημμυρικών έργων, αφού στις πρόσφατες καταστροφές στη Θεσσαλία αποδείχθηκε η αναποτελεσματικότητα του υφιστάμενου πλαισίου.
Στην ηλεκτρική καρέκλα θα βρεθεί το Υπουργείο Υποδομών, που θα «τρέχει» τον σχεδιασμό, την ανάθεση και την επίβλεψη των απαραίτητων έργων, ακόμα κι αν δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητές του. Στόχος είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών, για αυτό και με την τροπολογία ανοίγει παράθυρο και για την επίταξη εκτάσεων προς απαλλοτρίωση, καθώς και η αξιόπιστη και έγκαιρη εκτέλεση των έργων.
Μέχρι σήμερα, βάσει του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εμπίπτουν η μελέτη και η κατασκευή έργων αντιπλημμυρικής προστασίας εφόσον αυτά χαρακτηριστούν με απόφαση Υπουργού ως ειδικά και σημαντικά έργα εθνικού επιπέδου. Αντιθέτως, οι αρμοδιότητες για τον σχεδιασμό, μελέτη, κατασκευή και συντήρηση των αντιπλημμυρικών έργων, καθώς και ο καθαρισμός και η αστυνόμευση ρεμάτων και απαλλοτριωμένων χώρων παρά τα ρέματα ασκούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειών.
Ενώ τα αντιπλημμυρικά έργα που εκτελούνται στην ορεινή κοίτη των υδατορεμάτων (π.χ. έργα ορεινής υδρονομίας), αποτελούν ειδικά δασοτεχνικά έργα, που υπάγονται στην αρμοδιότητα των δασικών υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
www.worldenergynews.gr
