Το μεγαλύτερο μέρος των έργων στο υπό διαβούλευση πρόγραμμα Ανάπτυξης, αφορούν υποδομές στο βόρειο τμήμα του συστήματος που συνδέονται με τις εξαγωγές αερίου προς ανάντη συστήματα αερίου, όπως η Βουλγαρία μέσω του αγωγού ΙGB, η Βόρεια Μακεδονία μέσω του αγωγού ¨Νέα Μεσημβρία- Γευγελή» και ο αγωγός Tap , επισημαίνει η Motor Oil γεγονός που θέτει ερωτήματα σχετικά με την προτεραιότητα των έργων Βορρά/Νότου και των κριτηρίων στα οποία βασίζεται ο Διαχειριστής για τον καθορισμό της χρονικής ολοκλήρωσης των έργων. Επιπλέον, συνεχίζει στο κείμενο παρέμβασης που κατέθεσε στο πλαίσιο της διαβούλευσης, ¨δημιουργούνται επιφυλάξεις σχετικά με την ιδιότητα του ΔΕΣΦΑ ως επενδυτή σε έργα, κατά πόσο η ιδιότητα αυτή είναι συμβατή με την ιδιότητα του ανεξάρτητου Διαχειριστή και κατά πόσο διατηρεί με τους χειρισμούς του τη δυνατότητα να επηρεάζει θετικά το χρονικό προβάδισμα έργων, στα οποία είναι μέτοχος, εις βάρος άλλων».
Διαμάχη
Αφορμή για την κόντρα Μotor Oil – ΔΕΣΦΑ έδωσε η αρχική άρνηση του Διαχειριστή να συμπεριλάβει στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ τον αγωγό Πάτημα- Λιβαδειά. Μετά τις έντονες αντιδράσεις και οχλήσεις της Motor Oil προς τη ΡΑΑΕΥ, ο ΔΕΣΦΑ συμπεριέλαβε τον αγωγό στον προγραμματισμό του με ημερομηνία ένταξής του στο σύστημα το 2027, έθεσε όμως ως προαπαιτούμενο για την υλοποίησή του την λήψη οριστικής επενδυτικής απόφασης από τους μετόχους του FSRU Διώρυγα Gas. Πολύ πρόσφατα ερωτηθείς από δημοσιογράφους για τον επίμαχο αγωγό, η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ κ. Μαρία Ρίτα Γκάλι , επικαλέστηκε γι αυτό το προαπαιτούμενο απόφαση της ΡΑΑΕΥ. « Ο Ρυθμιστής αποφάσισε», είπε, «ότι δεν χρειάζεται ο αγωγός αυτός αν δεν γίνει το FSRU. Διαφορετικά, θα χτίσουμε ένα έργο 150 εκατ. ευρώ, το οποίο θα πληρώσουν οι Έλληνες καταναλωτές χωρίς λόγο».
Η Motor Oil στη διαβούλευση της ΡΑΑΕΥ προτείνει η τελική επενδυτική απόφαση της Διώρυγας Gas να μην αποτελεί προαπαιτούμενο για την υλοποίηση του αγωγού καθώς επίσης και την μεταφορά της ημερομηνίας ένταξής του στο σύστημα το 2025 αντί του 2027 προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη εμπορική λειτουργία του FSRU. Στην επιχειρηματολογία της η Motor Oil επικαλείται τα θετικά αποτελέσματα του Market test που ολοκλήρωσε για τη δέσμευση δυναμικότητας του FSRU Διώρυγα Gas και αντιπαραβάλει ότι προτείνεται από τον ΔΕΣΦΑ να συμπεριληφθούν στο παρόν Πρόγραμμα Ανάπτυξης έργα, όπως «ο Διπλασιασμός του Κλάδου Υψηλής Πίεσης Λειβαδιά- Καρπερή και Σταθμοί Συμπίεσης» για τα οποία δεν έχει ακόμη εξασφαλισθεί θετικό αποτέλεσμα market test.
Σημείο εισόδου
Η κατασκευή του αγωγού Πάτημα- Λιβαδειά με εκτιμώμενο κόστος 140 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την Motor Oil, διασφαλίζει την αδιάλειπτη λειτουργία του FSRU Διώρυγα Gas, το οποίο θα αποτελέσει το δεύτερο σημείο εισόδου LNG στο νότιο τμήμα της χώρας, που συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη ζήτηση, συμβάλλοντας στην ασφάλεια εφοδιασμού στην περίπτωση συμφόρησης της Ρεβυθούσας ή και στην περίπτωση διακοπής τροφοδοσίας φυσικού αερίου μέσω αγωγών, όπως ο TurkStream.
Οι μόνιμες αυτές λύσεις, σύμφωνα με την Motor Oil κοστίζουν λιγότερο συγκριτικά με τις προσωρινές, όπως η πλωτή μονάδα αποθήκευσης στη Ρεβυθούσα , το κόστος της οποίας για ένα έτος, εκτιμάται στα 80 εκατ. ευρώ και της αποθήκευσης φυσικού αερίου σε γειτονικές χώρες. Τα κόστη για την αποθήκευση 1,14 TWh στην Ιταλία το 2022, δημιούργησαν πρόσθετη επιβάρυνση 150 εκατ. ευρώ στους χρήστες του ΕΣΦΑ μέσω του Τέλους Ασφάλειας Εφοδιασμού.
Η Motor Oil αμφισβητεί τέλος το εκτιμώμενο κόστος του μετρητικού σταθμού για τη σύνδεση με το FSRU της Διώρυγα Gas. Η αύξηση του κόστους των υλικών, όπως αναφέρει και στην επιστολή της προς το ΔΕΣΦΑ, δεν δικαιολογεί τον διπλασιασμό του κόστους από 9,8 σε 19,5 εκατ. ευρώ.
