Σε εξέλιξη διαγωνισμοί έργων ΣΔΙΤ άνω των 3 δισ. ευρώ
Ένα φιλόδοξο στοίχημα μέσα στο σημερινό χρηματοπιστωτικό περιβάλλον και με τις ξένες τράπεζες ηχηρά απούσες από την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, το βάρος πέφτει στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Δεδομένου ότι τα δημόσια έργα είναι περιορισμένα, τον πρώτο λόγο έχουν οι ιδιωτικές επενδύσεις, με τα έργα ΣΔΙΤ και παραχωρήσεων να κυριαρχούν, όμως η εξασφάλιση εγγυητικών επιστολών έχει εξελιχθεί σε δύσκολο πρότζεκτ.
Σύμφωνα με έμπειρα στελέχη του κατασκευαστικού κλάδου, αυτό αποτελεί σημαντική απειλή για την ολοκλήρωση του μεγάλου πλήθους διαγωνισμών που βρίσκονται στο pipeline του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη διαγωνισμοί έργων ΣΔΙΤ άνω των 3 δισ. ευρώ.
Όπως εξηγούν, εμπόδιο δεν είναι πια, όπως συνέβαινε μέσα στην οικονομική κρίση, το μη αξιόχρεο των εταιρειών που ως επί το πλείστον έχουν προχωρήσει μεγάλα πλάνα μετασχηματισμού, αλλά ο ίδιος ο όγκος των έργων που οι τέσσερις συστημικές τράπεζες δεν μπορούν να σηκώσουν. Σε επίπεδο κυβερνητικής πρωτοβουλίας, είχε ανοίξει ήδη προεκλογικά ο διάλογος των Υπουργείων Υποδομών και Οικονομικών και τις τράπεζες για να επιλυθεί το ζήτημα, που απειλεί να εκτροχιάσει το μεγάλο πρόγραμμα έργων που είναι σε εξέλιξη.
Κλειδί βεβαίως για την επιστροφή ξένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων θεωρείται η πολυαναμενόμενη ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Συγχρόνως, απαιτείται και το δημόσιο να βελτιώσει τους χρόνους του στην εξέλιξη και ολοκλήρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών, ώστε να μην «εγκλωβίζονται» εγγυητικές επιστολές για απρόβλεπτα μεγάλο διάστημα ενώ θα μπορούσαν να διοχετευθούν σε άλλα έργα.
Επιπλέον κεφάλαια και επενδυτική βαθμίδα
Δεδομένου ότι κάθε τράπεζα διαθέτει περί τα 7 δισ. ευρώ για χρηματοδοτήσεις, τα πολύ μεγάλα έργα όπως αυτά της Αττικής Οδού και του ΒΟΑΚ απαιτούν περί το 10% των κεφαλαίων εκάστης. Για να υλοποιηθεί λοιπόν το πλάνο μίας καθαρής πιστωτικής επέκτασης 6 – 7 δισ. ευρώ την τετραετία 2022 – 2025, απαιτούνται νέα κεφάλαια της τάξης του 1 δισ. ευρώ.
Βεβαίως, τα τελευταία τρεισήμισι χρόνια, για το τεράστιο πακέτο υποδομών που βρίσκεται εν εξελίξει, έχουν εξασφαλισθεί περισσότερα από 12 δισ. ευρώ ιδιωτικών κεφαλαίων, το 90% των οποίων έχει τη σφραγίδα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Ήδη για την Αττική Οδό η χρηματοδότηση ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και για την παραχώρηση του ΒΟΑΚ προσεγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ, ενώ τα ΣΔΙΤ για το Flyover της Θεσσαλονίκης, το οδικό Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη και ο ΒΟΑΚ, αθροιστικά έλαβαν 800 εκατ. ευρώ.
Από το Ταμείο Ανάκαμψης, μέχρι σήμερα έχουν εισρεύσει στα ταμεία της χώρας 11,1 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν σε 6,1% του ΑΕΠ, όπως ανέφερε ο διοικητής της ειδικής υπηρεσίας συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, κ. Νίκος Μαντζούφας. Σε διαδικασία αξιολόγησης βρίσκεται και αίτημα πληρωμής 1,7 δισ. ευρώ.
Ως προς το δανειακό σκέλος του RRF, ύψους 12,7 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι με τη μόχλευση τουλάχιστον θα διπλασιαστούν, σήμερα οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να απευθυνθούν σε οκτώ τράπεζες, εκ των οποίων οι τέσσερις συστημικές, ώστε να υποβάλλουν τα επενδυτικά τους σχέδια, εξασφαλίζοντας τους όρους που τους ταιριάζουν περισσότερο. Όπως σημείωσε ο επικεφαλής της υπηρεσίας, «έχουμε
πετύχει ένα κόστος δανεισμού εφάμιλλο της Γερμανίας, που κάνει τα δάνεια πολύ ελκυστικά».
Νέα εργαλεία παροχής ρευστότητας
Δεδομένου ότι η Ευρώπη παρέχει πλήθος χρηματοδοτικών εργαλείων, που καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα επιχειρήσεων και δραστηριοτήτων, νέα εργαλεία έρχονται στο προσκήνιο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα που έφερε εχθές, μιλώντας στο FinForum 2023, η κυρία Ειρήνη Μποτονάκη, Global Relationship Manager, Banking Sector Greece της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Αφορά στα προϊόντα εγγυήσεων για πιθανές καταπτώσεις των χαρτοφυλακίων νέων χορηγήσεων με στόχο την παροχή ρευστότητας.
Εξήγησε πως με τον τρόπο αυτό μπαίνουν στο κάδρο και επιχειρήσεις χαμηλότερης πιστοληπτικής διαβάθμισης που δεν είχαν πρόσβαση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το πρώτο πακέτο, ύψους 1,1 δισ. ευρώ, υλοποιήθηκε από την ΕΤΕπ μέσα στο 2022 και οδήγησε σε μόχλευση 3,5 δισ. ευρώ δάνεια προς ελληνικές επιχειρήσεις.
Τα τελευταία χρόνια, οι πόροι που «πέφτουν» στην Ελλάδα μέσω της ΕΤΕπ σημειώνουν διαρκώς ρεκόρ, ξεπερνώντας το μπάτζετ που αντιστοιχεί στη συμμετοχή της χώρας μας στο μετοχικό της κεφάλαιο που είναι 1-1,2 δισ. ευρώ. Έφτασαν τα 3 δισ. το 2021, πέρσι στα 2,2 δισ. και, όπως σημείωσε η κυρία Μποτονάκη, αυτό θα συνεχιστεί με ανάλογα ποσά εστιάζοντας σε πολύ μεγάλα έργα, αλλά και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
www.worldenergynews.gr
