Η 12ετής συμφωνία της Ουκρανίας να αγοράσει αρκετό ουράνιο από την καναδική εταιρία εξόρρυξης ουρανίου Cameco Corp για να τροφοδοτήσει όλους τους πυρηνικούς αντιδραστήρες της δίνει σε κάθε πλευρά το δικαίωμα να αλλάξει τους όγκους πωλήσεων με προειδοποίηση δύο ετών, δήλωσε στο Reuters η ουκρανική κρατική εταιρεία κοινής ωφέλειας Energoatom.
Η ασυνήθιστη ευελιξία της συμφωνίας που ανακοινώθηκε τον Φεβρουάριο, οι λεπτομέρειες της δεν έχουν κοινοποιηθεί, όμως αντανακλά την αβεβαιότητα που προκαλεί ο πόλεμος της Ρωσίας με τη γείτονά της και υπογραμμίζει τα υψηλά διακυβεύματα και για τα δύο μέρη.
Κίνδυνοι και ευελιξία
Για την Cameco, οι κίνδυνοι είναι οικονομικοί, για την Ουκρανία, η εξάρτηση από έναν μόνο πάροχο της αφήνει λίγες εναλλακτικές λύσεις για τη διατήρηση των τροφοδοτικών.
«Υπάρχει μεγάλη ευελιξία» στη συμφωνία, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Energoatom, Petro Kotin, σε συνέντευξή του στο Reuters.
«Η συμφωνία είναι μέχρι το 2035, αλλά δύο χρόνια πριν από την προμήθεια ουρανίου, πρέπει να τους (δώσουμε) μια ένδειξη για το τι θα χρειαστούμε, τι όγκο ουρανίου θα χρειαστούμε».
Πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, η Ουκρανία λειτουργούσε τους πυρηνικούς αντιδραστήρες της με ρωσικά καύσιμα, παράγοντας το 55% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας και μετά την εισβολή σταμάτησε τις αγορές καυσίμων από τη Ρωσία και στράφηκε σε δυτικές εταιρείες όπως η Cameco.
Πέρυσι η Cameco, η 4η μεγαλύτερη παραγωγός ουρανίου στον κόσμο, επανεκκίνησε το μεγαλύτερο ορυχείο ουρανίου υψηλής ποιότητας στον κόσμο στο βόρειο Σασκάτσουαν, καθώς η 10ετής ύφεση στον τομέα μειώθηκε, εν μέρει λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και εν μέρει λόγω των παγκόσμιων προσπαθειών για μείωση των εκπομπών άνθρακα.
Καθώς η εταιρεία αυξάνει την παραγωγή για το συμβόλαιο με την Ουκρανία, το μεγαλύτερο μέχρι στιγμής, επιδιώκει να κερδίσει προσφορές από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης καθώς προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, με το απόθεμα της Cameco να έχει αυξηθεί περισσότερο από 50% από τις 31 Ιανουαρίου 2022, όταν οι προσδοκίες, λόγω του επικείμενου πολέμου, προκάλεσαν ράλι.
Συμφωνία αξίας 4 δισεκατομμυρίων
Σύμφωνα με τη σύμβαση με την Energoatom, αξίας τουλάχιστον 4 δισεκ. δολαρίων σε τρέχουσες τιμές, η Cameco θα προμηθεύει την Ουκρανία με εξαφθοριούχο ουράνιο (UF6) από το 2024-2035, για τους 9 αντιδραστήρες υπό ουκρανικό έλεγχο, με δυνατότητα προμήθειας έξι ακόμη αντιδραστήρων στη νοτιοανατολική περιοχή Ζαπορίζια υπό ρωσική κατοχή, εάν η Ουκρανία τους ανακαταλάβει.
Η Cameco, όπως και η Energoatom, μπορεί να προσαρμόσει την ποσότητα ουρανίου που παραδίδει με προειδοποίηση δύο ετών, είπε ο Kotinμ ενώ εκπρόσωπος της Energoatom είπε ότι δεν υπάρχουν περιορισμοί στο πόσο μπορεί να προσαρμόσουν τις παραδόσεις και οι δύο πλευρές.
Το διετές παράθυρο προσαρμογής των όγκων χωρίς όριο προσφέρει ευελιξία πολύ πέρα από τις κανονικές προσαρμογές της σύμβασης ουρανίου 5%-15% ετησίως, δήλωσε ο Nick Carter, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της UxC LLC, μιας ανεξάρτητης ερευνητικής εταιρείας που επικεντρώνεται στον κύκλο πυρηνικών καυσίμων.
Για την Cameco, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι η Ουκρανία, της οποίας το ενεργειακό δίκτυο και οι γεννήτριες θερμικής ενέργειας αποτελούν στρατιωτικούς στόχους από την εισβολή, μπορεί να απαιτήσει λιγότερο ουράνιο εάν η Ρωσία κατακτήσει ή καταστρέψει περισσότερους αντιδραστήρες και θα θα πρέπει στη συνέχεια να "βρεί ένα σπίτι για αυτό το υλικό που είχε προηγουμένως συμφωνηθεί", είπε ο Carter.
«Έχουμε αρκετό ορίζοντα και εκ των προτέρων ειδοποίηση σχετικά με τους ετήσιους όγκους που απαιτούνται βάσει της σύμβασης, γεγονός που μας παρέχει ευελιξία να προσαρμόσουμε τα σχέδιά μας, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής, εάν το απαιτούν οι περιστάσεις», δήλωσε η εκπρόσωπος της Cameco Veronica Baker σε δήλωση, αρνούμενη να επιβεβαιώσει τους όρους της συμφωνίας. .
Τι γίνεται τότε; - Εκπτώσεις ή... «σκότωμα;»
Η εύρεση νέων αγοραστών σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να είναι δαπανηρή.
Οι συμβατικές τιμές ουρανίου είναι συνήθως υψηλότερες από τις τιμές spot, που σημαίνει ότι η Cameco μπορεί να λάβει έκπτωση εάν η Ουκρανία αγοράσει λιγότερο ουράνιο λόγω των επιπτώσεων του πολέμου, είπε ο Carter.
Εναλλακτικά, εάν οι τιμές εκτοξευθούν τα επόμενα 12 χρόνια, η Cameco μπορεί να μην είναι σε θέση να εξαργυρώσει πλήρως με τόση μεγάλη παραγωγή αφιερωμένη στην Ουκρανία, εκτός εάν μειώσει αυτές τις πωλήσεις, πρόσθεσε ο Carter ο οποίος αναμένει ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται τα επόμενα δύο χρόνια, γεγονός που κάνει την εταιρία ευάλωτη σε απώλειες όπως είπε ο Carter.
Ο Kotin είπε ότι η Energoatom θα αγοράσει το ουράνιο της Cameco σε τιμή που βασίζεται εξίσου σε μια σταθερή τιμή και σε μια τιμή αγοράς. Μια τέτοια ρύθμιση προστατεύει εν μέρει την Energoatom από τις αυξήσεις των τιμών ενώ ο Baker θεωρεί φυσιολογικό για τους πωλητές και τους αγοραστές να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο από τις διακυμάνσεις των τιμών των εμπορευμάτων.
Ο κίνδυνος της Energoatom είναι αν η Cameco επιλέξει να της πουλήσει λιγότερο ουράνιο, ώστε ο εξορρύκτης να μπορεί να εισπράξει υψηλότερες τιμές από αλλού, αλλά αυτό φαίνεται απίθανο, είπε ο Carter.
Η κύρια εναλλακτική της Cameco, η γαλλική κρατική εταιρεία Orano, είπε στην Energoatom ότι δεν μπορεί να της προμηθεύσει περισσότερο ουράνιο μέχρι το 2030, είπε ο Kotin, αλλά η Orano αρνήθηκε να σχολιάσει.
Μεγάλες και δυναμικές αμοιβές
Ενώ η Ουκρανία θα βασίζεται στην Cameco για το ουράνιο, έχει συνάψει ξεχωριστές συμφωνίες για περαιτέρω επεξεργασία, για να αντισταθμίσει τον κίνδυνο να βασίζεται τόσο πολύ σε έναν μόνο προμηθευτή, ενώ προσπαθεί να επεκτείνει την εγχώρια πυρηνική βιομηχανία της, είπε ο Kotin.
Έχει συμβόλαιο με την Urenco Group με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο για τον εμπλουτισμό του ουρανίου από την Cameco και με την αμερικανική Westinghouse για την κατασκευή του εμπλουτισμένου ουρανίου σε καύσιμο αντιδραστήρα, ώστε με τέτοιες ρυθμίσεις μπορεί να εξασφαλίσουν τις ενεργειακές ανάγκες της Ουκρανίας ανεξάρτητα από το πόσο καιρό θα διαρκέσει ο πόλεμος.
«Άλλες χώρες, όπως η Πολωνία και η Τσεχική Δημοκρατία, προσπαθούν επίσης να αυξήσουν την εξάρτησή τους από αντιδραστήρες και καύσιμα δυτικής κατασκευής, ώστε να καλύψουν τις μελλοντικές τους ανάγκες», δήλωσε ο Baker της Cameco.
Τον Απρίλιο, η Cameco υπέγραψε 10ετές συμβόλαιο με τη Westinghouse - την επιχείρηση πυρηνικών υπηρεσιών την οποία αυτή και η Brookfield Renewable Partners βρίσκονται στη διαδικασία αγοράς - για την προμήθεια UF6 για τον ενιαίο πυρηνικό σταθμό παραγωγής της Βουλγαρίας.
Ο Καναδός υπουργός Φυσικών Πόρων Jonathan Willkinson είπε ότι ο Καναδάς έχει «ένα τεράστιο ρόλο» να παίξει παγκοσμίως.
Χωρίς να τους κατονομάσει, είπε ότι μίλησε με ευρωπαϊκές χώρες που επιθυμούν να απομακρυνθούν από τους ρωσικούς αντιδραστήρες και τα καύσιμα, κι εμείς «έχουμε αφθονία ουρανίου», είπε ο Wilkinson.
www.worldenergynews.gr
