Η αναβάθμιση αντανακλά τις βελτιωμένες δημοσιονομικές προοπτικές της χώρας μας, τους μειωμένους κινδύνους στον τραπεζικό κλάδο, τη διαρθρωτική δυναμική, τις μακροοικονομικές προοπτικές και την κεκτημένη ταχύτητα των μεταρρυθμίσεων, την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και το σταθερό κόστος χρηματοδότησης.
Η Fitch αναμένει τώρα καλύτερα αποτελέσματα ως προς το έλλειμμα και το χρέος και βελτιωμένες προβλέψεις για το 2022-2024, χάρη στην ισχυρότερη ονομαστική ανάπτυξη και στην ευνοϊκή διάρθρωση εξυπηρέτησης του χρέους. Προβλέπει περαιτέρω μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 1,8% του ΑΕΠ το 2024 από το εκτιμώμενο 3,8% του 2022. Αυτό συνεπάγεται πλεόνασμα 0,9% το 2024 (και ισοσκελισμένη θέση το 2023). Ο οίκος υπογραμμίζει βεβαίως την κάποια αβεβαιότητα που υπάρχει ως προς τις δημοσιονομικές πολιτικές μετά τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, αλλά οι κίνδυνοι μετριάζονται από μια ευρεία δέσμευση και ένα πρόσφατο ιστορικό δημοσιονομικής σύνεσης.
Το 2022 η Ελλάδα επωφελήθηκε από την πολύ ισχυρή κεκτημένη ταχύτητα μετά από υψηλή ονομαστική ανάπτυξη δεκαετιών και από μια πολύ μέτρια αύξηση στο μέσο κόστος των επιτοκίων, οδηγώντας στη μείωση της αναλογίας χρέους/ΑΕΠ στο 170%. Αναμένουμε ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί σε πιο μέτρια επίπεδα
μεσοπρόθεσμα, χάρη στα πλεονάσματα του πρωτογενούς ισοζυγίου.
Ωστόσο, ακόμη και στο προβλεπόμενο 160,6% το 2024, ο δείκτης χρέους εξακολουθεί να είναι μεταξύ των υψηλότερων από τα κράτη που αξιολογεί η Fitch και πάνω από 3 φορές από τη μέση τιμή «BB», αν και
ελαφρυντικοί παράγοντες όπως το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, οι πολύ μεγάλες λήξεις (κοντά στα 20 έτη) και σημαντικά ρευστά αποθέματα μετρητών (περίπου 15% του ΑΕΠ) μειώνουν τους κινδύνους για τα δημόσια οικονομικά.
Ο οίκος βλέπει επίσης ότι συνεχίζει να σημειώνεται σημαντική πρόοδος στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL), με το δείκτη NPL να υποχωρεί στο 9,7% στο τρίτο τρίμηνο του 2022, κάτω από 10% για πρώτη φορά από το 2009, χάρη στο Ελληνικό Σχέδιο Προστασίας Ενεργητικού (HAPS) και στην οικονομική ανάκαμψη ευρείας βάσης. Η Fitch αναμένει περαιτέρω βελτίωση στο ενεργητικό του κλάδου από τις περιορισμένες νέες εισροές. Οι δείκτες NPL στις μη συστημικές τράπεζες θα εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση, αλλά καθώς αυτές οι τράπεζες αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 5% του κλάδου, οι πιθανοί κίνδυνοι είναι πολύ συγκρατημενοι.
Η αναβάθμιση αντανακλά τους παρακάτω παράγοντες – «κλειδιά»:
Διαρθρωτική δυναμική: Η αξιολόγηση της Ελλάδας υποστηρίζεται από ένα κατά κεφαλήν εισόδημα που υπερβαίνει κατά πολύ το μέσο «BB» και «BBB», ενώ εξίσου δυναμικές είναι και οι επιδόσεις διακυβέρνησης και οι δείκτες ανθρώπινης ανάπτυξης.
Μακροοικονομικές προοπτικές, κεκτημένη ταχύτητα μεταρρυθμίσεων: Η Fitch προβλέπει ότι η αύξηση του ΑΕΠ θα φτάσει το 0,9% το 2023 και 2,3% το 2024, έχοντας αναθεωρήσει τις μακροοικονομικές προβλέψεις της από την τελευταία επαναξιολόγηση, δεδομένης της βελτίωσης του ισοζυγίου των κινδύνων, ιδίως λόγω της πρόσφατης συγκράτησης των τιμών της ενέργειας. Οι ελληνικές αρχές συνεχίζουν επίσης να σημειώνουν πρόοδο στη μεταρρυθμιστική τους ατζέντα που συνδέεται με ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης
(RRF), το οποίο σταθερή επενδυτική δυναμική. Ο βασικός κίνδυνος συνδέεται με πιθανές καθυστερήσεις στα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης λόγω των εκλογών αλλά επί του παρόντος ο οίκος αναμένεται ότι αυτό θα είναι προσωρινό.
Ο πληθωρισμός θα μειωθεί αλλά ο κίνδυνος παραμένει: Ο οίκος αναμένει σταθερή επιβράδυνση του πληθωρισμού, από 9,3% το 2022 σε 5,0% το 2023 και στο 1,5% το 2024, σύμφωνα με τη χαλάρωση των τιμών της ενέργειας και άλλων εμπορευμάτων. Ο δομικός πληθωρισμός αναμένεται επίσης να υποχωρήσει, αλλά με πιο ήπιο ρυθμό.
Οι εξελίξεις στην τροχιά των μισθών συνιστούν κίνδυνο, ιδίως εάν η εργασία παραμείνει σφιχτή και οι μισθολογικές αυξήσεις σε ορισμένους τομείς όπως οι υπηρεσίες εξαπλωθούν και στην υπόλοιπη οικονομία. Το τρίτο τρίμηνο του 2022, οι εποχικά προσαρμοσμένοι μισθοί για το σύνολο της οικονομίας αυξήθηκαν κατά 7,3% σε ετήσια βάση, το υψηλότερο ποσοστό από το 2010, ενώ οι κενές θέσεις εργασίας το πρώτο έως τρίτο τρίμηνο του 2022 έτους ήταν οι υψηλότερες σε μια δεκαετία.
Σταθερό κόστος χρηματοδότησης: Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων έχουν σταθεροποιηθεί τους τελευταίους
μήνες, μετά την απότομη άνοδο το 2022 σύμφωνα με τις παγκόσμιες τάσεις. Τον Ιανουάριο η Ελλάδα εξέδωσε ομόλογο 3,5 δισ. ευρώ με απόδοση 4,27% (η απόδοση τον περασμένο Σεπτέμβριο ήταν 5%), αντιστοιχώντας στο ήμισυ των ανακοινωθέντων αναγκών εξωτερικού δανεισμού για αυτό έτος. Εκτός από τις μεγάλες λήξεις, το ελληνικό χρέος είναι σταθερό και εξ ολοκλήρου σε τοπικό νόμισμα, μειώνοντας περαιτέρω τους κινδύνους αστάθειας της αγοράς.
Εξωτερικό Ισοζύγιο: Ο οίκος προβλέπει σταδιακό περιορισμό του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σύμφωνα με τη βελτίωση των όρων εμπορίου και τη συνέχιση των ισχυρών τουριστικών ροών από περίπου 8% του ΑΕΠ το 2022 σε 5,5% κατά μέσο όρο το 2023-2024. Επίσης, τα αυξανόμενα επίπεδα άμεσων ξένων επενδύσεων και οι σταθερές ροές κεφαλαίων θα στηρίξουν το ισοζύγιο πληρωμών. Προβλεπόμενη πτώση
των εξωτερικών υποχρεώσεων, σε συνδυασμό με την ισχυρή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, σημαίνουν ότι η
ο λόγος του καθαρού εξωτερικού χρέους θα βελτιωθεί περαιτέρω κατά την προβλεπόμενη περίοδο, αν και θα παραμείνει μεταξύ των υψηλότερων των κρατών με αξιολόγηση Fitch.
Εκλογικές Προοπτικές: Με βάση τις προγραμματισμένες αλλαγές στο εκλογικό σύστημα, η Ελλάδα πιθανότατα να έχει δύο διαδοχικές εκλογές τους επόμενους μήνες, όμως αυτή τη στιγμή κανένα κόμμα δεν φαίνεται πιθανό να κερδίσει την πλειοψηφία χρησιμοποιώντας την απλή αναλογική. Αυτό σημαίνει ότι ο εκλογικός κύκλος είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερης διάρκειας, μειώνοντας το πεδίο εφαρμογής πολιτικών φέτος. Ωστόσο, οι απότομες αλλαγές πολιτικής είναι απίθανες ακόμη και αν υπάρξει αλλαγή κυβέρνησης. Οι σχέσεις με την ΕΕ έχουν σταθεροποιηθεί υπό τις κυβερνήσεις τόσο της κυβερνώσας κεντροδεξιάς Νέας Δημοκρατίας όσο και του αριστερού Σύριζα, με την χώρα σταδιακά να απομακρύνεται από το εποπτικό πλαίσιο μετά την κρίση.
www.worldenergynews.gr
