Τον Σεπτέμβριο θα γίνει καλύτερα αντιληπτός ο τρόπος με τον οποίο τιμολογείται η κιλοβατώρα, με την κατάργηση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής και την εκ των προτέρων γνωστοποίηση των τιμών που θα ισχύσουν για τον επόμενο μήνα.
Η βασικότερη αλλαγή είναι η υποχρέωση των παρόχων να δημοσιοποιούν δέκα ημέρες νωρίτερα τα τιμολόγια για τον επόμενο μήνα. Ο τρόπος αυτός διασφαλίζει διαφάνεια και σαφή εικόνα για το τι θα πληρώσει ο καταναλωτής, στον αντίποδα της καταστρατήγησης κάθε εμπορικής δεοντολογίας με τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής. Δεν διασφαλίζει όμως απαραίτητα και χαμηλότερο κόστος κιλοβατώρας. Αντιθέτως και από την μέχρι τώρα εφαρμογή του, φαίνεται να ανεβάζει το κόστος αφού οι προμηθευτές , άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο προσθέτουν στα τιμολόγια και το ρίσκο της πρόβλεψης που στις παρούσες συνθήκες αβεβαιότητας είναι υψηλό. Η εκτίμηση που μεταφέρεται από πλευράς των προμηθευτών είναι ότι ένα ποσό της τάξης των 50-100 ευρώ η μεγαβατώρα αντιπροσωπεύει αυτό το ρίσκο.
Ο κυβερνητικός αντίλογος σε αυτή την υπόθεση είναι ότι με τον νέο διαφανή τρόπο τιμολόγησης θα υπάρξει πραγματικός ανταγωνισμός ο οποίος θα ενισχυθεί και θα φέρει μείωση των τιμών.
Η δεύτερη σημαντική αλλαγή είναι η δυνατότητα των καταναλωτών να αλλάζουν ακόμη και ανά μήνα πάροχο χωρίς οικονομική επιβάρυνση. Το μέτρο, που προκάλεσε έντονη δυσαρέσκεια στην πλευρά των προμηθευτών δεν είναι όσο απλό ακούγεται στην εφαρμογή του ενώ ενέχει και σημαντικούς κινδύνους.
Τα βήματα των καταναλωτών για την αλλαγή παρόχου
Ο κάθε καταναλωτής θα μπορεί ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά στους ευανάγνωστους πλέον τιμοκαταλόγους με την δημοσίευσή τους στις ιστοσελίδες των παρόχων ή της ΡΑΕ, να αποφασίσει ποιος θα τον προμηθεύει ρεύμα για τον επόμενο μήνα. Το πρώτο βήμα είναι να απευθυνθεί στο νέο πάροχο και να υπογράψει σύμβαση μαζί του, διαδικασία που γίνεται τηλεφωνικά και μέσω mail. O νέος πάροχος στέλνει τα στοιχεία στον ΔΕΔΔΗΕ και παράλληλα ενημερώσει τον προηγούμενο, ο οποίος με τη σειρά του θα προβεί επίσης ηλεκτρονικά σε καταγγελία της σύμβασης. Ο ΔΕΔΔΗΕ θα πρέπει στη συνέχεια να ανεβάσει στο σύστημα ¨Θαλής» όπου ο κάθε πάροχος μπορεί να βλέπει τους πελάτες τους, τις ενδείξεις του μετρητή μέχρι την ημέρα που αυτός πέρασε σε άλλο πάροχο , βάσει της οποίας ο προηγούμενος θα εκδώσει το τελικό τιμολόγιο του αποχωρούντα πελάτη του.
Το ρητορικό ερώτημα των προμηθευτών
Το σημείο αυτό, της καταμέτρησης δηλαδή από τον ΔΕΔΔΗΕ εμφανίζεται ως αδύναμος κρίκος του μέτρου. Ο ΔΕΔΔΗΕ με δυσκολία σήμερα μέσω εργολάβων ανταποκρίνεται στην υποχρέωση της τετράμηνης καταμέτρησης και σε μετακινήσεις πελατών της τάξης των 50-60 χιλιάδων το μήνα, τονίζουν οι προμηθευτές και προβλέπουν ότι το σύστημα και άρα και η ουσιαστική δυνατότητα του καταναλωτή να αλλάζει τόσο συχνά πάροχο, θα μπλοκάρει. Πως θα καταφέρει να διαχειριστεί ο ΔΕΔΔΗΕ μια μετακίνηση 10% των καταναλωτών που σημαίνει 700 χιλιάδες μετρητές μέσα σε ένα μήνα; είναι το ρητορικό ερώτημα που θέτει η πλευρά των προμηθευτών.
Ο ΔΕΔΔΗΕ δεν διαβλέπει τέτοιο κίνδυνο. ¨Όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη στην ¨Κ¨ «η αλλαγή παρόχου στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται με την ένδειξη που οφείλει να μας δώσει ο νέος πάροχος. Σε περίπτωση που η ένδειξη αποκλίνει σημαντικά από τις συνηθισμένες καταναλώσεις τότε και μόνο τότε ο ΔΕΔΔΗΕ θα προχωρήσει σε επαλήθευση της ένδειξης»
Σκρέκας:Αυτορύθμιση της αγοράς-Τι ισχύει στις ευρωπαϊκές χωρες
Η ελεύθερη μετακίνηση από μήνα σε μήνα και από πάροχο σε πάροχο ακόμη και σε καταναλωτές με ανεξόφλητες οφειλές είναι ένα επίσης ζήτημα που ανησυχεί όχι μόνο την αγορά αλλά και τη ΡΑΕ καθώς μπορεί να οδηγήσει σε εκτόξευση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και επισφάλειες προκαλώντας οικονομική ασφυξία και προβλήματα βιωσιμότητας στις εταιρίες. Για ¨ενεργειακούς τουρίστες» που θα μεταφέρονται από πάροχο σε πάροχο χωρίς να πληρώνουν κανέναν επί μήνες, καταλήγοντας να ηλεκτροδοτούνται τζάμπα, μιλάνε οι προμηθευτές και αναμένουν από το ΥΠΕΝ να βάλει φρένο, απαγορεύοντας την μετακίνηση σε καταναλωτές με ανεξόφλητες οφειλές. ¨Δεν πρόκειται να αλλάξει ο νόμος. Ο καταναλωτής θα είναι ελεύθερος να επιλέξει πάροχο όποτε το αποφασίσει χωρίς δεσμεύσεις. Η αγορά θα πρέπει να αυτορυθμιστεί, όπως γίνεται σε όλες τις ώριμες ευρωπαϊκές αγορές» τονίζει στην ¨Κ» ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.
Η ελεύθερη μετακίνηση πελατών αποτελεί κανόνα σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές, ακόμη και για καταναλωτές με απλήρωτους λογαριασμούς, ζήτημα που το διαχειρίζονται κατά βάση οι εταιρίες προμήθειας σε συνεργασία σε πολλές περιπτώσεις με τους Δήμους ή κοινωνικούς φορείς. Στην Ολλανδία για παράδειγμα, ο προμηθευτής δεν μπορεί να κατεβάσει το διακόπτη σε πελάτη του για χρέη πριν τον κατευθύνει πρώτα σε προγράμματα υποστήριξης χρέους που λειτουργούν οι τοπικές αρχές. Στη Σουηδία, ο Διαχειριστής Δικτύου δεν μπορεί να αποσυνδέσει κακοπληρωτή χωρίς να επικοινωνήσει πριν με το Δήμο και να του δώσει τη δυνατότητα να παρέμβει. Στη Φιλανδία, οι προμηθευτές παρέχουν στα νοικοκυριά συμβούλους και λειτουργεί ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο για την αναδιάρθρωση του χρέους μέσω του οποίου μειώνεται κατά ένα σημαντικό ποσοστό.. Στη Γερμανία οι προμηθευτές προτείνουν σχέδια πληρωμής και συμβουλές στους πελάτες τους, οι οποίοι μπορούν επίσης να λάβουν βοήθεια από κοινωνικές υπηρεσίες και στη συνέχεια οι προμηθευτές λαμβάνουν προσωρινή ή μερική πληρωμή από αυτές τις υπηρεσίες. Στη Μεγάλη Βρετανία, δεν μπορεί να μετακινηθεί σε άλλο πάροχο καταναλωτής με χρέος που υπερβαίνει τις 500 λίρες. Οι προμηθευτές αξιοποιώντας το Πρωτόκολλο Εκχώρησης Χρέους (DAP) επιδιώκουν την συμφωνία με τον πελάτη για την μεταβίβαση των οφειλών έως και 500 λιρών στο νέο προμηθευτή, όταν αυτός είναι πρόθυμος να το αναλάβει. Το εργαλείο αυτό ισχύει για πελάτες που προπληρώνουν το λογαριασμό τους. Εάν ένας πελάτης έχει ανεξόφλητους λογαριασμούς αλλά θέλει να αλλάξει πάροχο θα πρέπει να συμφωνήσει με τον υφιστάμενο ένα διακανονισμό αποπληρωμής.
Στην Ιρλανδία οι προμηθευτές έχουν καθιερώσει επίσης ένα σύστημα επισήμανσης χρέους για ποσά πάνω από 200 ευρώ για τα νοικοκυριά και πάνω από 60 ημέρες καθυστέρηση και έχουν το δικαίωμα να αρνηθούν τέτοιους πελάτες.
Στην Ολλανδία, ένας προμηθευτής έχει το δικαίωμα να καταγγείλει τη σύμβαση και να προχωρήσει σε αποσύνδεση του πελάτη από το δίκτυο ένα αυτός δεν βρει άλλον προμηθευτή σε διάστημα 20 ημερών. Πριν το πράξει και σε περίπτωση που υπάρχει χρέος, ο προμηθευτής θα πρέπει να ενημερώσει και να κατευθύνει τον πελάτη σε πρόγραμμα υποστήριξης χρέους που διαχειρίζονται οι τοπικές αρχές. Εάν ένας πελάτης αρνηθεί να συμμετάσχει σε ένα τέτοιο σύστημα, ο προμηθευτής μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση. Οι προμηθευτές δεν μπορούν να αρνηθούν έναν πελάτη, έχουν ωστόστο τη δυνατότητα να ζητήσουν προκαταβολές εγγύησης εάν γνωρίζουν ότι αυτός ο πελάτης αποτελεί οικονομικό κίνδυνο. Εάν ο πελάτης δεν καταβάλλει την εγγύηση , τότε ο προμηθευτής μπορεί να αρνηθεί να τον προμηθεύσει.
Στην Πορτογαλία επίσης, ο προμηθευτής δεν μπορεί να αρνηθεί έναν πελάτη, μόνο ο προμηθευτής Τελευταίου Καταφυγίου μπορεί να εμποδίσει την αλλαγή παρόχου λόγω χρέους. Οι προμηθευτές μπορούν να προσφύγουν στα δικαστήρια για την είσπραξη των ανεξόφλητων οφειλών, μια διαδικασία που γενικά διαρκεί αρκετούς μήνες κατά τους οποίους το χρέος μπορεί να συνεχίσει να αυξάνεται. Ο νέος προμηθευτής θα φροντίσει για όλες τις απαραίτητες διαδικασίες για τη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένης της λύσης της σύμβασης με τον προηγούμενο προμηθευτή.
Στην Ισπανία , οι προμηθευτές μπορούν να ζητήσουν εγγυήσεις από τους πελάτες. Σε περίπτωση οφειλής, αυτή παραμένει στον χρήστη του μετρητή και όχι στον ίδιο τον μετρητή. Εάν ο καταναλωτής μετακινηθεί από ένα κτίριο, το χρέος ισχύει για αυτόν όπου κι αν μένει.
Στην Ιταλία, ισχύουν μεταφορές πίστωσης τόσο για ηλεκτρικό ρεύμα όσο και για φυσικό αέριο σε περίπτωση μετάβασης από Υπηρεσίες Τελευταίου Καταφυγίου στην ελεύθερη αγορά και μόνο για οφειλές που σχετίζονται με τους δύο τελευταίους λογαριασμούς πριν από την μετάβαση.
Στη Γαλλία, σε περίπτωση χρέους ο προμηθευτής μπορεί να καταγγείλει την σύμβαση του καταναλωτή αλλά το χρέος θα παραμείνει για τον καταναλωτή , εκτός εάν ο τελευταίος έχει υποβάλει αίτηση για την «chèque énergie» (οικονομική βοήθεια του κράτους). Ο νέος προμηθευτής θα καταγγείλει τη σύμβαση με τον προηγούμενο προμηθευτή. Η διαδικασία εποπτεύεται από τον Γάλλο Εθνικό Διαμεσολαβητή για την Ενέργεια για να αποφευχθεί η διπλή τιμολόγηση.
www.worldenergynews.gr
