Όλο το σχέδιο συμβιβασμού της τσεχικής Προεδρίας για την μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου - Τι περιλαμβάνει η συμφωνία

Την άμβλυνση του σχεδίου της Κομισιόν για υποχρεωτική περικοπή της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% επιχειρεί η τσεχική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τις σφοδρές αντιδράσεις πλήθους χωρών μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Χθες εν όψει και της σημερινής συνεδρίασης του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας η οποία αναμένεται θυελλώδης παρουσιάστηκε στους πρέσβης των χωρών μελών μια νέα εκδοχή του σχεδίου που μεταξύ άλλων προβλέπει ότι το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας και όχι η Κομισιόν θα αποφασίζουν πότε θα γίνεται υποχρεωτικός ο στόχος για περικοπής της κατανάλωσης αερίου.

Το αναθεωρημένο σχέδιο προβλέπει πληθώρα εξαιρέσεων όπως για παράδειγμα για τις νησιωτικές χώρες όπως η Ιρλανδία και η Μάλτα, ή για χώρες που συμβάλλουν στην τροφοδοσία με φυσικό αέριο των γειτόνων τους.

Σύμφωνα με το νέο σχέδιο της τσεχικής προεδρίας η υποχρεωτικότητα στην περικοπή κατανάλωσης θα αποφασίζεται από το Συμβούλιο Υπουργών μετά από πρόταση της Κομισιόν, η οποία προηγουμένως θα πρέπει να έχει διαβουλευτεί με τις αρμόδιες επιτροπές και τις χώρες.
Θα πρέπει επίσης τουλάχιστον πέντε χώρες να έχουν κηρύξει κατάσταση συναγερμού προκειμένου η Επιτροπή να μπορέσει να καταθέσει πρόταση έκτακτης ανάγκης στο Συμβούλιο των υπουργών και δεν θα αρκεί να ζητηθεί από τρεις χώρες όπως προέβλεπε η αρχική πρόταση της Κομισιόν.

Τι αλλάζει

Σημαντικές αποκλίσεις, σε σχέση με το αρχικό σχέδιο, προβλέπονται και για τις ποσότητες και συγκεκριμένα:

• Στην περίπτωση εθελοντικής μείωσης της ζήτησης, θα λαμβάνονται υπόψη οι ποσότητες αερίου που μπορεί να βρεθούν σε έλλειψη εάν διακοπεί η τροφοδοσία από τη Ρωσία. Ο όγκος της μείωσης θα προσδιορίζεται με βάση τον μέσο όρο κατανάλωσης κατά την περίοδο από 1 Αυγούστου ως 31 Μαρτίου της προηγούμενης πενταετίας, δηλαδή 2016-2021.
• Στην περίπτωση της υποχρεωτικής περικοπής θα λαμβάνονται και πάλι υπόψη οι ποσότητες αερίου που μπορεί να βρεθούν σε έλλειψη εάν διακοπεί η τροφοδοσία από τη Ρωσία, θα προσμετρώνται όμως και οι ποσότητες που έχουν ήδη περικοπεί εθελοντικά.

Στον υπολογισμό της κατανάλωσης δεν λαμβάνεται υπόψη το αέριο που προορίζεται για αποθήκευση, τόσο στην πρώτη όσο και στη δεύτερη περίπτωση.
Ο χρόνος εφαρμογής του έκτακτου μέτρου περιορίζεται στο ένα έτος.
Προβλέπεται η παροχή εξαίρεσης από την υποχρεωτικότητα του μέτρου για χώρες, εξ αιτίας ειδικών γεωγραφικών συνθηκών ή φυσικών συνθηκών, όπως η υψηλή συμμετοχή του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή και η έλλειψη συγχρονισμού με το ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρισμού ή η έλλειψη άμεσης διασύνδεσης με το διασυνδεδεμένο σύστημα αερίου άλλης χώρας μέλους. Σε αυτή την κατηγορία μπορεί να ενταχθεί η Ελλάδα λόγω της μεγάλης εξάρτησης της ηλεκτροπαραγωγής από το φυσικό αέριο (40%).

Βιομηχανίες

Για τις βιομηχανίες που χαρακτηρίζοντας ως κρίσιμης σημασίας για τις χώρες - μέλη και εξαρτώνται για τη λειτουργία τους από το φυσικό αέριο, τα κράτη μπορούν να ζητήσουν την εξαίρεση της κατανάλωσης αερίου των βιομηχανιών αυτών, από τον υπολογισμό του όγκου αερίου επί του οποίου θα εφαρμοστεί το μέτρο της υποχρεωτικής περικοπής.

Εξαίρεση μπορεί επίσης να ζητηθεί για τον όγκο του αερίου που εξάγεται σε άλλες χώρες- μέλη. Και σε αυτό το κριτήριο εμπίπτει η χώρα μας δεδομένου ότι τους τελευταίους μήνες το 20% της κατανάλωσης στο ελληνικό σύστημα φυσικού αερίου κατευθύνεται προς τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
Σχετικά με την υποχρεωτική περικοπή, η νέα διατύπωση είναι πιο ευέλικτη αφού αναφέρει ότι η κατανάλωση πρέπει να είναι 15% χαμηλότερη σε σύγκριση με τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας, περιόδου από 1/8/22 ως 31/3/22.

Ενδιαφέρον έχει επίσης το γεγονός ότι αν κηρυχθεί η Κατάσταση Συναγερμού θα πρέπει οι χώρες που διαθέτουν αέριο, είτε από αγωγούς είτε από φορτία υγροποιημένου αερίου (LNG), προς τις χώρες με τις μεγαλύτερες ελλείψεις, αφού προηγουμένως περικόψουν τη δική τους, εσωτερική κατανάλωση.

Συμφωνία των κρατών-μελών της ΕΕ για σχέδιο έκτακτης ανάγκης με το φυσικό αέριο

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το οποίο επικαλείται πληροφορίες του Γερμανικού Πρακτορείου, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία για το σχέδιο έκτακτης ανάγκης όσον αφορά την κατανάλωση φυσικού αερίου, το οποίο καταρτίστηκε με σκοπό να αμβλυνθεί ο αντίκτυπος της δυνητικής πλήρους διακοπής του εφοδιασμού των 27 από τη Ρωσία.

Το σχέδιο προβλέπει οικειοθελή μείωση κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου από τα κράτη μέλη της ΕΕ κατά την περίοδο από την 1η Αυγούστου 2022 ως την 31η Μαρτίου του 2023, εξήγησαν διπλωμάτες στο dpa νωρίς σήμερα το πρωί.

Επιπλέον, προβλέπει τη δημιουργία μηχανισμού που θα σημαίνει συναγερμό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση εκτεταμένων ελλείψεων αερίου και την εφαρμογή δεσμευτικών στόχων ως προς την εξοικονόμηση και τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων.

Για την επίτευξη συμφωνίας χρειάστηκε να μετριαστούν αρκετοί από τους αυστηρότερους όρους του αρχικού σχεδίου και να θεσπιστούν αρκετές ρήτρες εξαίρεσης, ενώ η οροφή των δεσμευτικών ορίων εξοικονόμησης ανέβηκε.

Δυνάμει των όρων της τροποποιημένης συμφωνίας, οι δεσμευτικοί στόχοι για την εξοικονόμηση αερίου θα επιβάλλονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η διαδικασία έγκρισης του τροποποιημένου σχεδίου έκτακτης ανάγκης αναμένεται να αρχίσει αργότερα σήμερα, σε ειδικό συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας. Σύμφωνα με τους διπλωμάτες που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο, η έγκρισή του με ενισχυμένη πλειοψηφία αναμένεται να είναι εύκολη.

Οι εξαιρέσεις που συμφωνήθηκαν σημαίνουν ότι χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα και η Ιρλανδία δεν θα χρειάζεται να αποθηκεύουν απόθεμα αερίου, αφού τα συστήματα διανομής τους δεν συνδέονται απευθείας με εκείνα άλλων κρατών μελών.

Η υποχρεωτική εξοικονόμηση αερίου θα μπορεί εξάλλου να μειώνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για παράδειγμα όταν οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης είναι γεμάτες, σε περιπτώσεις διακοπών της ηλεκτροδότησης ή για τη χρήση του αερίου από τη βιομηχανία, ως πρώτης ύλης.

www.worldenergynews.gr