Οι Διαχειριστές συστημάτων θα ξεχάσουν την διασυνδεδεμένη ενιαία αγορά , οι εξαγωγές θα περικοπούν καθώς σε προτεραιότητα θα τεθεί η διασφάλιση επάρκειας του κάθε εθνικού συστήματος και σε πρώτη φάση θα τεθούν εκτός λειτουργίας μεγάλες βιομηχανικές μονάδες για να εξοικονομηθούν φορτία για την ηλεκτροδότηση οικιακών καταναλωτών, δημοσίων υπηρεσιών, νοσοκομείων, σχολείων και άλλων κοινωφελών ιδρυμάτων. Τα εθνικά καύσιμα, "καθαρά και βρώμικα" θα επιστρατευθούν για να στηρίξουν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να περιοριστεί η παραγωγή από το πανάκριβο LNG, αφού το κυνήγι των φορτίων θα εκτοξεύσει της τιμές σε απαγορευτικά επίπεδα για τις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Εναλλακτικά μέτρα διάρκειας διμήνου
Στην Ελλάδα οι αρμόδιες αρχές επισπεύδουν με διαδικασίες κατεπείγοντος τα εναλλακτικά σενάρια για την υποκατάσταση του ρωσικού αερίου και την διασφάλιση της ομαλής τροφοδότησης της χώρας με φυσικό αέριο. Ωστόσο, δεν υπάρχουν σενάρια ομαλής τροφοδοσίας για τους θερινούς μήνες που η ζήτηση αυξάνεται κατακόρυφα.
Η ΔΕΠΑ έχει διασφαλίσει δύο επιπλέον φορτία LNG που σε συνδυασμό με το αζέρικο αέριο που μπαίνει από τον TAP μπορεί να στηρίξουν το σύστημα για το δίμηνο Απριλίο- Μαίου που τα φορτία είναι χαμηλά. Σε περίπτωση που το σύστημα τεθεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρμοδίων παραγόντων η κατάσταση θα διευκολυνθεί αφού θα σταματήσουν οι εξαγωγές ενώ θα περικοπούν εάν χρειαστεί και τα βιομηχανικά φορτία. Το σχέδιο προσθήκης μιας ακόμη αποθήκης LNG στη Ρεβυθούσα, όπως και η αποθήκευση αποθεμάτων σε εγκαταστάσεις της Ιταλίας δεν μπορούν να ολοκληρωθούν άμεσα. Στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούν να αποδώσουν από το Φθινόπωρο για την ενίσχυση του συστήματος τη χειμερινή περίοδο.
Επί του παρόντος, οι αρμόδιοι φορείς έχουν στραμμένα τα βλέμματά στους στις αποφάσεις του Κρεμλίνου και στην εφαρμογή του διατάγματος Πούτιν για την πληρωμή του ρωσικού αερίου μέσω του νέου μηχανισμού μετατροπής των σκληρών νομισμάτων σε ρούβλια. Η στάση που θα κρατήσουν ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Αυστρία κ.α. που προμηθεύονται ρωσικό αέριο και μέσω ημερήσιων, εβδομαδιαίων και μηνιαίων δημοπρασιών θα δρομολογήσει και τις εξελίξεις στο νέο μέτωπο που άνοιξε μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας. Η Gazpom για αυτές τις συναλλαγές που δεν εντάσσονται σε όρους των μακροπρόθεσμων συμβολαίων με τους Ευρωπαίους πελάτες της μπορεί να απαιτήσει πληρωμή σε ρούβλια ακόμη και από σήμερα 1η Απριλίου.
Καλυμμένες από τις συμβάσεις οι ελληνικές εταιρίες
Οι ελληνικές εταιρίες ΔΕΠΑ, Myilineos, Κοπελούζος προμηθεύονται αέριο μέσω μακροχρόνιων συμβάσεων και βάση αυτών θα πρέπει να πληρώσουν τις ποσότητες του Μαρτίου το διάστημα 20-25 Απριλίου. Η Gazprom θα πρέπει να ειδοποιήσει νωρίτερα, αν αποφασίσει να επιβάλλει και σε τέτοιες συμβάσεις την πληρωμή σε ρούβλια, κάτι που ισοδυναμεί με μονομερή αλλαγή των συμβατικών όρων. Στην περίπτωση αυτή οι ελληνικές εταιρίες μπορούν να συνεχίσουν να πληρώνουν σε ευρώ και να προσφύγουν στη Διαιτησία. Η στάση τους θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις της ΕΕ. Εάν υπάρξει μια ενιαία στάση δεσμευτική, που θα λέει όχι στην αλλαγή των όρων, θα συμπορευτούν με αυτή και οι ελληνικές εταιρίες.
Αδύνατη η υποκατάσταση αν κλείσουν οι στρόφιγγες
Εάν οι αποφάσεις είναι εθελοντικού χαρακτήρα θα αξιολογηθούν αναλόγως συνεκτιμώντας τις επιπτώσεις. Το ερώτημα είναι κατά πόσο η ΕΕ θα είναι έτοιμη να πάρει μια τέτοια δεσμευτική απόφαση, από τη στιγμή που δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις ρωσικές ποσότητες αερίου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσις της αγοράς για να υποκαταστήσει το 42% των εισαγωγών της από τη Ρωσία απαιτούνται επιπλέον 1358 πλοία LNG, κάτι που είναι ανέφικτο. Από την άλλη η Ρωσία κατεβάζοντας τις στρόφιγγες θα χάσει συνάλλαγμα 800 εκατ. δολάρια την ημέρα που εισπράττει από τις πωλήσεις στην Ευρώπη. Οι επιπτώσεις αποτιμώνται σαφώς και από τις δύο πλευρές και το επόμενο δεκαήμερο είναι κρίσιμο για την τροπή που θα πάρουν τα πράγματα, διάστημα που το διάταγμα Πούτιν αφήνει, προκειμένου να προετοιμαστούν οι ευρωπαϊκές εταιρίες για τον νέο μοντέλο πληρωμών και που μπορεί να αποτελέσει και ένα παράθυρο ευκαιρίας για αμοιβαίες υπαναχωρήσεις.
Το γεγονός πάντως ότι η Ευρώπη έχει δρομολογήσει μια στρατηγική πλήρους απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια λειτουργεί πιεστικά για την Ρωσία, η οποία προφανώς αξιολογεί ότι τώρα είναι η ευκαιρία να πιέσει την Ευρώπη που ακόμη είναι εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο. Υπό αυτή την έννοια κάποιοι αξιολογούν ότι δεν είναι απίθανο να αναλάβει το κόστος της καθολικής διακοπής τροφοδοσίας της Ευρώπης, παρασύροντάς την σε ύφεση που θα προκαλέσει κοινωνικοπολιτικούς τριγμούς με στόχο να διχάσει και να σπάσει το μέτωπο εναντίον της.
