Η ενεργειακή κρίση έχει μπλοκάρει και τα απαραίτητα θεσμικά βήματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να στηριχθούν οι ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα, ένα βασικό «εργαλείο» για την ενεργειακή μετάβαση, αλλά και την ενεργειακή αυτονομία, η οποία άλλωστε προωθείται και από τη νέα «εργαλειοθήκη» της Κομισιόν.
Έτσι, όπως αναφέρουν στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), για το καλοκαίρι έχει μετατεθεί η αλλαγή του νομικού πλαισίου, που θα γίνει με την αναγκαία ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/2001 και 2019/944 για την προώθηση της χρήσης ΑΠΕ και τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία αναμένεται εδώ και έναν χρόνο. Σε αυτές τις οδηγίες ορίζονται οι Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας , Renewable Energy Communities, REC και οι Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών, Citizen Energy Communities, CEC δύο νέες «οντότητες» με σκοπό περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη και όχι το οικονομικό κέρδος ενώ θα δίνεται και η δυνατότητα διασυνοριακών συνεργασιών.
Απώλεια πόρων
Ωστόσο, παραμένουν και άλλα εμπόδια που δημιουργούν δυσκολίες στον τραπεζικό δανεισμό των ενεργειακών κοινοτήτων καθώς και στην αξιοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων. Έως σήμερα, οι προβλέψεις περί κρατικών ενισχύσεων αποτελούν τροχοπέδη στην απορρόφηση των πόρων, που έχουν δεσμευτεί ειδικά για τις ενεργειακές κοινότητες. Έτσι χάνονται οι πόροι πού είχαν προδημοσιευτεί στο πλαίσιο του ΕΠΑνΕΚ ( 25 εκατ. ευρώ) καθώς ολοκληρώνεται η προγραμματική περίοδος 2014-2020. Επιπλέον, δεν μπορεί να απορροφηθεί ποσοστό των εσόδων από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων του 2018, που είχε προβλεφθεί για τις ενεργειακές κοινότητες στις λιγνιτικές περιοχές ( 3,5 εκατ. ευρώ), ενώ θα ακολουθήσουν αντίστοιχα προβλήματα αποδέσμευσης πόρων και για τους αντίστοιχους πόρους των επόμενων ετών και κυρίως για τους νέους πόρους του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης της περιόδου 2021-2027. Η χρηματοδότηση του κόστους εγκατάστασης έργων ΑΠΕ από ενεργειακές κοινότητες κοινωφελούς σκοπού αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη.
Πρόβλημα στις χρηματοδοτήσεις
Εξάλλου, για όσες ΕΚΟΙΝ ιδρύονται για να καλύψουν ίδιες ενεργειακές ανάγκες και δεν προχωρούν σε Συμβάσεις Λειτουργικής Ενίσχυσης, είναι ανέφικτος ο δανεισμός από τράπεζες. Έτσι, είναι συνήθως αδύνατη η υλοποίηση έργων με το αρχικό κεφάλαιο των ΕΚΟΙΝ όταν η κατασκευή 1 ΜW κοστίζει περί τα 600.000 ευρώ. Αλλά και γενικότερα οι ενεργειακές κοινότητες που έχουν μέλη ΟΤΑ ή επιχειρήσεις των δήμων αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβασή τους σε χρηματοδοτήσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το ΥΠΕΝ αναμένεται να προωθήσει ρυθμίσεις, προκειμένου να επιλύσει το πρόβλημα οι οποίες ενδέχεται να περιληφθούν σε ένα από τα επόμενα νομοσχέδια που θα εισαχθούν προς ψήφιση στη Βουλή. Από το 2018, οπότε δημιουργήθηκε η θεσμική βάση για τις ενεργειακές κοινότητες έως το 2021 είχαν ιδρυθεί 1.017 εκ των οποίων 984 ενεργές, ενώ έχουν υλοποιηθεί 432 έργα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 300 MW.
www.worldenergynews.gr
