Θετική, για το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση αναλαμβάνει πρωτοβουλία σε ευρωπαϊκό επίπεδο να παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις για την άμβλυνση της ενεργειακής κρίσης, αλλά επιφυλακτική για τις προοπτικές υιοθέτησης τους, εμφανίζεται η ελληνική αγορά σε ότι αφορά την πρόταση έξι σημείων που υπέβαλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην Ευρωπαΐκή Επιτροπή.
Είναι χαρακτηριστικό ότι βαθύς γνώστης των ενεργειακών ζητημάτων έλεγε χθες, πως ακόμη και ένα από τα έξι σημεία της πρότασης Μητσοτάκη, εάν γίνει αποδεκτό θα είναι μεγάλη ανακούφιση για την αγορά, η οποία κινείται σε αχαρτογράφητα νερά.
Η πρόταση του πρωθυπουργού περιλαμβάνει δραστικές παρεμβάσεις στη λειτουργία των χονδρεμπορικών αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, οι οποίες σύμφωνα με την επιστολή που εστάλη στην ηγεσία της ΕΕ, θα έχουν βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, θα είναι στοχευμένες και χρονικά περιορισμένες, έως ότου ομαλοποιηθεί η κατάσταση.
Οι έξι προτάσεις, επί της ουσίας οδηγούν στο να μπουν φραγμοί στο ανεξέλεγκτο ράλι των τιμών κατ´ αρχήν στο χρηματιστήριο φυσικού αερίου και δευτερευόντως του χρηματιστηρίου ηλεκτρισμού.
Αιτιολογούνται από τον ίδιο τον πρωθυπουργό με βάση το γεγονός ότι οι τιμές, ειδικά του φυσικού αερίου οι οποίες συμπαρασύρουν και τις τιμές του ηλεκτρισμού, δεν διαμορφώνονται με βάση τους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης, αλλά καθοδηγούνται από τις πολιτικές δηλώσεις και τους φόβους που πηγάζουν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που οδηγούν σε αβεβαιότητα, τεράστιες διακυμάνσεις και κερδοσκοπία.
Με βάση αυτά τα δεδομένα πρωθυπουργός προτείνει:
1. Την επιβολή πλαφόν στις τιμές TTF του φυσικού αερίου, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση.
2.Την επιβολή εύρους +/- 10% στη διακύμανση των τιμών TTF.
3.Τον διοικητικό προσδιορισμό τιμών TTF σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, δηλαδή στην περίπτωση που διακοπεί η ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
4.Την επιβολή πλαφόν της τάξης του 5% στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το κόστος παραγωγής.
5.Την επιβολή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα συναλλαγών μόνο με φυσική παράδοση.
6.Την ενίσχυση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα και τις ΗΠΑ όσον αφορά τα φορτία (LNG), με την πιθανή υιοθέτηση πλαφόν στο κόστος μεταφοράς.
Σε πρώτη ανάγνωση το πακέτο του Έλληνα πρωθυπουργού δεν είναι εύκολο να υιοθετηθεί στο σύνολό του από την Ευρωπαΐκή Ένωση με βάση και τα όσα έχουν γίνει τους προηγούμενους μήνες.
Ανάλογη πρόταση είχε υποβληθεί το Φθινόπωρο από τις χώρες του Νότου της Ευρώπης και η οποία δεν εισακούσθηκε. Ωστόσο έκτοτε τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία διαμόρφωσε συνθήκες πολέμου και στην ενεργειακή αγορά με την Ευρωπαΐκή Επιτροπή να εξετάζει πλέον λύσεις που πριν δυο μήνες θα ήταν αδιανόητες για το αργοκίνητο καράβι των Βρυξελλών.
Η προσθήκη του price maker
Πέραν του ότι η πρόταση Μητσοτάκη θεωρείται καλύτερα επεξεργασμένη, πλέον κανείς δεν πιστεύει ότι η ενεργειακή κρίση είναι κάτι παροδικό που θα λήξει σύντομα. Όλοι συμφωνούν πως πρόκειται για μια κατάσταση με απροσδιόριστη έκταση και βάθος που θα αφήσει πίσω της βαθιές πληγές.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά παράγοντας της ελληνικής αγοράς βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά και οι έκτακτες συνθήκες απαιτούν έκτακτα μέτρα.
Βεβαίως δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι είναι πολύ δύσκολο να αποφασιστούν μέτρα που θα σημάνουν την αλλαγή της αρχιτεκτονικής του ενεργειακού συστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μάλιστα κάποιοι θεωρούν ότι η λύση θα ήταν να υπάρχει price maker για τον φυσικό αέριο δηλαδή ένας φορέας σε ευρωπαϊκό επίπεδο που θα μπορεί να πουλάει ή να αγοράζει αερίου ώστε να καθοδηγεί τις τιμές.
Ακόμα και σ’ αυτή την πρόταση όμως το αντεπιχείρημα είναι ότι βρισκόμαστε εν τω μέσω ενεργειακού πολέμου, που θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομία και τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα οποία μέτρα πρέπει να είναι ανάλογα.
Έτσι όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά όπως προκύπτει από τη δήλωση του εκπροσώπου της Κομισιόν, Eric Mamer, για την πρόταση του πρωθυπουργού: «Για να αντιμετωπιστούν οι παρούσες εξαιρετικές συνθήκες, η Επιτροπή εξετάζει όλες τις πιθανές επιλογές για επείγοντα μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος λόγω της αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου, όπως τα προσωρινά όρια τιμών.
Όλοι οι πρωταγωνιστές θα συζητήσουν το ζήτημα και τις επόμενες εβδομάδες θα παρουσιάσουμε τις επιλογές μας»
Σε ανάλογο μήκος κύματος με την ελληνική πρόταση κινήθηκε και η διευθύνουσα σύμβουλος της γαλλικής εταιρείας ενέργειας Engie η οποία δήλωσε ότι: «Χρειάζεται ένα πανευρωπαϊκό ανώτατο όριο στις τιμές αερίου προκειμένου να αντιμετωπιστεί το άλμα τους και να συγκρατηθεί η μεταβλητότητα στις αγορές αερίου και ηλεκτρισμού».
www.worldenergynews.gr
Kαι ένα από τα έξι σημεία της πρότασης Μητσοτάκη να υιοθετήσουν οι Βρυξέλλες θα σημάνει ανακούφιση, λέει η αγορά
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά παράγοντας της ελληνικής αγοράς βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά και οι έκτακτες συνθήκες απαιτούν έκτακτα μέτρα