Oι εμπορικοί καταναλωτές κυριαρχούν στο net metering. Συνολικά, έως τα τέλη του 2021 από τα 88,6 MW φωτοβολταϊκών για αυτοπαραγωγή που είχαν εγκατασταθεί στην Ελλάδα, μόνο τα 3,5 MW ήταν από οικιακούς και τα υπόλοιπα 85,1 MW από εμπορικούς καταναλωτές. Με άλλα λόγια το 96% της εγκατεστημένης ισχύος για αυτοπαραγωγή αφορούσε φούρνους, αποθήκες, σούπερ μάρκετ, αλυσίδες λιανεμπορίου κλπ.
Άλλωστε, το εξάμηνο της ενεργειακής κρίσης, το κόστος του ρεύματος για τις εμπορικές επιχειρήσεις αποδείχθηκε ως το δεύτερο μεγαλύτερο μετά την μισθοδοσία του προσωπικού, οπότε η αυτοπαραγωγή προέβαλε και προβάλλει πλέον ως διέξοδος. Και η δυνατότητα που δίνεται, για πρώτη φορά στις επιχειρήσεις για net metering με συστήματα έως 250 κιλοβάτ (έως σήμερα ίσχυε για φωτοβολταϊκά έως 100 κιλοβάτ) να συνδεθούν στην χαμηλή τάση, αντί για τη μέση τάση, περιορίζει σημαντικά το κόστος και η επένδυση γίνεται ακόμη πιο δελεαστική. Δεν είναι τυχαίο ότι, στην οροφή του νέου νέου μεγάλου καταστήματος του Σκλαβενίτη, στο ακίνητο της πρώην Renault αναμένεται να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά πάνελ ενώ σε όλη την αλυσίδα καταστημάτων του σκοπεύει να εγκαταστήσει περί τους 300 φορτιστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων έως το τέλος του 2022. Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται ο όμιλος ΜΕΤΡΟ, η ΑΒ Βασιλόπουλος κ.ά.
Η δυναμικότητα της Ελλάδας σε σχέση με τις βαλκανικές αγορές
Πάντως, η Ελλάδα και πριν την κρίση ήταν πιο μπροστά από τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής μας όσον αφορά στο net metering, αλλά και γενικότερα στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, σύμφωνα με τη μελέτη «Commercial Prosumers as Catalysts for Solar PV Adoption in South East Europe» που μόλις δημοσιεύθηκε. Όπως επισημαίνεται, στην ανάλυση η οποία εστιάζει στις ενεργειακές αγορές της Βουλγαρίας, της Κροατίας, της Ελλάδας και της Ρουμανίας, τέσσερις χώρες που η κάθε μία αντιμετωπίζει διαφορετικές προκλήσεις και άλλα οικονομικά μεγέθη στις επενδύσεις ηλιακών φωτοβολταϊκών, οι επενδύσεις στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας για εμπορικούς πελάτες είναι ελκυστικές και αναμένεται να παραμείνουν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην έκθεση, στο τέλος του 2020, η συνολική εγκατεστημένη ισχύς Φ/Β και στις τέσσερις χώρες ήταν 6.373 MW, εκ των οποίων 3.740MW στην Ελλάδα, 108 MW στην Κροατία, 1.386MW στη Ρουμανία και 1.139MW στη Βουλγαρία. Από αυτά net metering έως τις αρχές του 2021 ήταν τα 51 MW στην Ελλάδα, 88,6 MW σήμερα, 48 MW στην Κροατία, 50 MW στη Βουλγαρία και λιγότερα από 10 MW στη Ρουμανία. Η αγορά ηλιακών φωτοβολταϊκών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΝΑΕ), όπως αναφέρεται, βρίσκεται στο κατώφλι ενός σημαντικού μετασχηματισμού, που καθοδηγείται από έναν συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων και των αυξήσεων στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του άνθρακα.
Σε αυτό συντείνει και το γεγονός ότι η συνολική χρήση ενέργειας των εμπορικών πελατών γίνεται όλο και μεγαλύτερη τις τελευταίες δεκαετίες, το μερίδιο της ηλεκτρικής ενέργειας στα εμπορικά κτίρια για ανάγκες θέρμανσης και ψύξης αυξήθηκε από 26% το 1980 έως και 54% το 2010 και συνεχίζει να αυξάνεται, με το μερίδιο τόσο του άνθρακα όσο και του πετρελαίου να μειώνεται.
Στην Ελλάδα, περισσότερο από το 90% των έργων στις εμπορικές επιχειρήσεις είναι τοποθετημένα στις στέγες και μόνο προς το τέλος του 2020 άρχισε να υιοθετείται και το Virtual Net Metering που επιτρέπει τον συμψηφισμό της παραγόμενης ενέργειας (από έναν φωτοβολταϊκό σταθμό) με την ενέργεια που καταναλώνεται από μία ή περισσότερες εγκαταστάσεις του αυτοπαραγωγού, χωρίς ωστόσο να υφίσταται ο περιορισμός, η εγκατάσταση παραγωγής να βρίσκεται στον ίδιο, ή σε όμορο, χώρο με την εγκατάσταση κατανάλωσης και να συνδέεται ηλεκτρικά με αυτή. Στο τέλος του 2020, είχαν εγκατασταθεί 42 εγκαταστάσεις για εικονικό συμψηφισμό σε όλη τη χώρα. Πάντως, επί του παρόντος το Net Metering παραμένει πιο ελκυστικό για τους εμπορικούς αγοραστές.
Υποχρεωτική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε κτίρια σε όλη την Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ
Από την πλευρά του ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) ζητά την υποχρεωτική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στα κτίρια. Δεδομένου ότι ο κτιριακός τομέας καταναλώνει περίπου το 40% της ενέργειας, είναι σαφές ότι απαιτούνται μείζονες παρεμβάσεις για να μειωθεί τόσο η κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας, όσο και η κατανάλωση ενέργειας από το δίκτυο που προέρχεται από την καύση ρυπογόνων ορυκτών καυσίμων. Η ανάγκη αυτή γίνεται ακόμη πιο επιτακτική στις μέρες της ενεργειακής κρίσης που βιώνει η Ευρώπη.
Ήδη, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωση ο ΣΕΦ, ορισμένες χώρες και περιφερειακές αρχές έχουν προχωρήσει σε αναθεώρηση του πολεοδομικού ρυθμιστικού πλαισίου τους (ή προτίθενται να πράξουν κάτι τέτοιο), καθιστώντας την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών υποχρεωτική για νέα κτίρια ή κτίρια που υφίστανται μείζονα ανακαίνιση. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ, αλλά και η πρόσφατη ανακοίνωση της νέας γερμανικής κυβέρνησης, καθώς και σχετικές αποφάσεις του Βερολίνου, του Αμβούργου, της Βάδης-Βυρτεμβέργης, του Schleswig-Holstein, της Ρηνανίας-Παλατινάτου και της Βρέμης στη Γερμανία, και της Βιέννης στην Αυστρία. Το αίτημα της υποχρεωτικής εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε νέα κτίρια έχει υιοθετηθεί και από την οργάνωση-ομπρέλα των ευρωπαϊκών Συνδέσμων Φωτοβολταϊκών, την SolarPower Europe.
Στην Ελλάδα, μια πρώτη τέτοια απόπειρα γίνεται στον υπό διαμόρφωση Εθνικό Κλιματικό Νόμο με την υποχρεωτική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε ειδικά κτίρια. Σύμφωνα με τον ΣΕΦ, αναμφισβήτητα, πρόκειται για ένα βήμα μπροστά σε σχέση με τα ισχύοντα έως σήμερα, όμως, «δεδομένων των εξελίξεων που τρέχουν με γοργό ρυθμό, θα ήταν σκόπιμο ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος να προβλέψει ακόμη πιο γενναία μέτρα ως το 2030».
www.worldenergynews.gr
