Ο αγώνας έληξε! Η ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από την Ρωσία ολοκληρώνεται και οι ΗΠΑ καθίστανται σταδιακά βασική πηγή για την τροφοδοσία της ΕΕ!
Αντιμέτωπη με την μεγαλύτερη ενεργειακή κρίση στην ιστορία της αναμένεται να βρεθεί η ΕΕ καθώς πλέον η «μπάλα» πέρασε στο ρωσικό στρατόπεδο και o Πούτιν δείχνει αποφασισμένος να τραβήξει το σχοινί.
Ο μεγάλος χαμένος στην αντιπαράθεση ΝΑΤΟ – Ρωσίας στην Ουκρανία όλα δείχνουν ότι θα είναι η Ευρώπη, η οποία θα αναγκασθεί να προχωρήσει σε μια βίαιη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών εν μέσω μεγάλων γεωπολιτικών εντάσεων θέτοντας σε κίνδυνο την μετάβαση σε μηδενικές εκπομπές .
Η Ρωσία διαβεβαιώνει ότι θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στην τροφοδοσία φυσικού αερίου και η Ευρώπη δια στόματος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαπιστώνει - λίγο αργά ίσως - ότι εξαρτάται υπερβολικά από το ρωσικό αέριο επιβεβαιώνοντας την αμερικανική πλευρά.
Και όλα αυτά αφού ολοκληρώθηκε ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2 - το πιο διχαστικό έργο- που υποτίθεται ότι θα έλυνε το πρόβλημα της τροφοδοσίας, το οποίο όμως υλοποιήθηκε με την συμμετοχή ευρωπαϊκών επιχειρήσεων ενώ η Γερμανία, η Φινλανδία, η Δανία και η Σουηδία έχουν χορηγήσει όλες τις απαραίτητες άδειες για την κατασκευή του σχεδιαζόμενου αγωγού εντός της δικαιοδοσίας τους.
Η ρωσική Gazprom παρείχε έως και το 50% της χρηματοδότησης του έργου, με τα υπόλοιπα κεφάλαια να προέρχονται από τις γερμανικές Wintershall και Uniper, την Royal Dutch Shell, γαλλική ENGIE και την αυστριακή OMV. Σύμφωνα με την Nord Stream 2 AG, το συνολικό κόστος του έργου θα ανέλθει σε περίπου 9,5 δισεκατομμύρια ευρώ και το ερώτημα που τίθεται είναι ποιός θα καλύψει τις απώλειες των εμπλεκομένων.
Έτοιμοι για όλα
«Καλωσορίσατε στον νέο κόσμο, που η Ευρώπη θα πληρώνει 2.000 ευρώ τα χίλια κυβικά φυσικού αερίου δήλωσε ο αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ δίνοντας το στίγμα των ρωσικών προθέσεων.
Η δυνατότητα της Ρωσίας να είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού φάνηκε από την αρχή της χρονιάς με τον Yamal-Europe, να έχει αντίστροφη πορεία στερώντας ροές που θα αποκλιμάκωναν τις τιμές, οι οποίες έφθασαν σε πολυετή υψηλά. ,Οι ροές μέσω Ουκρανίας είναι αμφίβολο αν θα συνεχισθούν, καθώς αφενός δεν έχουν δεσμευθεί χωρητικότητες και αφετέρου λόγω της εμπόλεμης κατάστασης που επικρατεί.
Ήδη η Ρωσία προχώρησε στην διακοπή των αποστολών υγραερίου (LPG) στην Ουκρανία επικαλούμενη λόγους ασφαλείας.
Η Ρωσία προχώρησε σε μεγάλο deal με την Κίνα πρόσφατα ενώ στρέφεται στην Ασία για να αναπληρώσει τις αγορές της.
Το παρακάτω γράφημα του Reuter απεικονίζει τους ενεργειακούς δρόμους Ευρώπης και Ρωσίας
Η ευρωπαϊκή προσπάθεια για ανεύρεση νέων προμηθευτών ξεκίνησε με την βοήθεια των ΗΠΑ αν και τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα.
Το Κατάρ ο μεγαλύτερος παραγωγός δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις ρωσικές προμήθειες.
Η προσπάθεια της Κάρντι Σίμσον στο Αζερμπαϊτζάν θα μπορούσε να είχε κάποιο αποτέλεσμα αλλά μερικές βδομάδες αργότερα η Gazprom ανέβασε την συμμετοχή της στο μεγαλύτερο κοίτασμα της χώρας Σαχ Ντενιζ στο 20% αναγκάζοντας την αζέρικη Socar να προχωρήσει σε επιπλέον αγορά ποσοστού προκειμένου να μην αποκτήσει τον έλεγχο η ρωσική εταιρεία.
Λύση στην πρόσφατη ενεργειακή κρίση αποτέλεσαν οι αποστολές αμερικανικού LNG κάτι το οποίο φαίνεται θα συνεχισθεί για πολύ καιρό. Όμως οι εγκαταστάσεις είναι περιορισμένες με την Ισπανία να έχει τη μεγαλύτερη χωρητικότητα, με έξι τερματικούς σταθμούς, αλλά συνδέεται με την υπόλοιπη Ευρώπη με έναν μόνο αγωγό που θα μπορούσε να μεταφέρει αέριο από την Ισπανία στη Γαλλία.
Τα πράγματα όμως γίνονται ακόμα πιο δύσκολα μετά την κρίση τιμών καθώς η Ευρώπη θα πρέπει να χρηματοδοτήσει την μετάβαση σε καθαρές πηγές από την μια πλευρά και από την άλλη να αποκτήσει την ενεργειακή της ανεξαρτησία.
H Eυρώπη επιπλέον θα πρέπει να αποφασίσει αν θα συνεχίσει τις αγορές spot ή αν θα υποκύψει στις πιέσεις των προμηθευτών για μακροπρόθεσμα συμβόλαια πέραν του 2049.
Οι επενδύσεις σε ΑΠΕ θα χρειασθούν χρόνο για να αποδώσουν και στο τραπέζι ενδέχεται να αυξηθεί η χρήση λιγνίτη, μια σκέψη που το τελευταίο διάστημα κυκλοφορεί στα ευρωπαϊκά γραφεία.
Το στοίχημα είναι πλέον για την Ευρώπη αν θα προχωρήσει στον ενεργειακό σχεδιασμό ως έχει και με ποιο κόστος, κατευθύνοντας κεφάλαια στην καθαρή ενέργεια ή θα αναγκασθεί να χρηματοδοτήσει και άλλες πηγές όπως ο λιγνίτης προκειμένου να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες;
Τελικά το ερώτημα παραμένει. Πόσο έτοιμη ήταν η Ευρώπη αντιμετωπίσει τις προκλήσεις;
www.worldenergynews.gr