Ρίγη ανησυχίας προκαλούν οι εξελίξεις στην αγορά του φυσικού αερίου και συνακόλουθα στην αγορά ηλεκτρισμού όπου οι τιμές χονδρικής σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Η χθεσινή άρνηση της αρμόδιας ενεργειακής αρχής της Γερμανίας να πιστοποιήσει τον γερμανο-ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2, εκτόξευσε τις τιμές του φυσικού αερίου κατά 17% στο ολλανδικό hub TTF στα 94,4 ευρώ/MWh για το συμβόλαιο Δεκεμβρίου και οι αγορές ηλεκτρισμού ακολούθησαν.
Η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος στην ελληνική αγορά διαμορφώθηκε για σήμερα (17/11) στα 254,33 ευρώ/MWh σημειώνοντας αύξηση κατά 6,8% σε σχέση με χθες ενώ στο ενεργειακό μείγμα το φυσικό αέριο κατέχει το 43,1%, οι ΑΠΕ το 24,6%, τα υδροηλεκτρικά το 6,5% οι εισαγωγές το 15,6% και ο λιγνίτης το 6,5%.
Με πρόβλημα επάρκειας απειλείται η Ευρώπη
Oι ανάγκες της Ευρώπης, που στο πλαίσιο της απανθρακοποίησης έχει συνδέσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ευστάθεια και την ευελιξία του ηλεκτρικού συστήματος με το φυσικό αέριο, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Αυτό άλλωστε είναι που βιώνουμε στην παρούσα κρίση. Η αυξημένη χρήση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για την αντιμετώπιση της μεταβλητότητας της παραγωγής των ΑΠΕ, δεν επέτρεψε να γεμίσουν οι ευρωπαϊκές αποθήκες και σήμερα η Gazprom δεν ανταποκρίνεται στο αίτημα άμεσης κάλυψης αυτού του κενού.
Έτσι ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο ακόμη και προβλημάτων επάρκειας ενέργειας στην Ευρώπη τους επόμενους μήνες, ειδικά εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για βαρύ χειμώνα.
Οι πρώτες κινήσεις του ΥΠΕΝ
Στην Ελλάδα που βιώνει ακριβώς τα ίδια προβλήματα χωρίς καν να διαθέτει αποθηκευτικούς χώρους μακροχρόνιας αποθήκευσης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας μιλώντας χθες στο συνέδριο της Eurogas υπερθεμάτισε του ρόλου του φυσικού αερίου στο ενεργειακό σύστημα της χώρας. Σημείωσε πάντως την ανάγκη να δημιουργηθούν αποθηκευτικοί χώροι και προανήγγειλε ότι σύντομα θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την αποθήκη της Καβάλας, καθώς όπως φαίνεται έχει βρεθεί μια συμβιβαστική λύση για τον προσδιορισμό των τελών χρήσης. Ωστόσο ακόμη και αν ο διαγωνισμός είχε γίνει χθες, το βέβαιο είναι πως στην παρούσα κρίση δεν θα υπήρχε διαθέσιμο εργαλείο μείωσης της έκθεσης στη spot αγορά φυσικού αερίου.
Έτσι οι δυσθεώρητες τιμές του φυσικού αερίου θα μετακυληθούν στους καταναλωτές του καυσίμου, οικιακούς αλλά και βιομηχανικούς και βεβαίως στους ηλεκτροπαραγωγούς οι οποίοι με τη σειρά τους και με βάση τις αρχές του target model θα μετακυλήσουν το επιπλέον κόστος στη χονδρεμπορική του ρεύματος και εν τέλει στους καταναλωτές ηλεκτρισμού.
Χρειάζονται νέοι πόροι για χρηματοδότηση των παρατεταμένων επιδοτήσεων
Όσο για την κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε τον υπερδιπλασιασμό της επιδότησης των καταναλωτών ρεύματος θα συνεχίσει να αναζητεί κονδύλια για περεταίρω αύξηση της επιδότησης αφού ήδη τα 40 ευρώ το μήνα για Νοέμβριο και Δεκέμβριο μοιάζουν σταγόνα στον ωκεανό.
Όσο δε για τα έσοδα από την πώληση δικαιωμάτων ρύπων όλοι γνωρίζουν, ότι είναι πεπερασμένα και πλέον είναι μάλλον αδύνατο να αυξηθεί η επιδότηση χωρίς κρατική ενίσχυση. Άλλωστε το κούρεμα των εσόδων του ΕΛΑΠΕ από του ρύπους στο 8%, μοιάζει να μην μπορεί να πάει πιο κάτω.
Κατά συνέπεια με τα σημερινά δεδομένα, είναι βέβαιο ότι το κυβερνητικό επιτελείο θα αναζητήσει περαιτέρω κονδύλια για να υποστηρίξει τις επιδοτήσεις στους λογαρισμούς των καταναλωτών, που ήδη παρουσιάζουν σημαντικές αυξήσεις παρά τις υπάρχουσες επιδοτήσεις.
Οι τιμές φυσικού αερίου θα παραμείνουν υψηλά
Στις γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας η τιμή του ρεύματος διαμορφώθηκε στα 248,46 ευρώ/MWh, στην Ιταλία στα 244,99 ευρώ/MWh, στην Κροατία στα 242,55 ευρώ/MWh, στη Σερβία στα 230,74 ευρώ/MWh, στη Γερμανία στα 180,6 ευρώ/MWh και στην Πολωνία που ήταν και η φθηνότερη αγορά κυρίως εξαιτίας της αυξημένης συμμετοχής του άνθρακα στο μίγμα στα 123,95 ευρώ/MWh.
Όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν πλέον στο ότι η κρίση τιμών στην ενέργεια θα διαρκέσει πολύ περισσότερο απ΄ότι αρχικά ήθελαν να ελπίζουν κυρίως οι πολιτικοί της Ευρώπης.
Το γεγονός ότι η γερμανική αρχή ενέργειας πάγωσε για τέσσερις μήνες την πιστοποίηση του Nord Stream (όσο της επιτρέπει η νομοθεσία της χώρας) οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η Gazprom στο διάστημα αυτό δεν θα αμβλύνει τη στάση της δεν θα αυξήσει τις παραδόσεις αερίου στην Ευρώπη.
Άλλωστε ο ρωσικός κολοσσός με κάθε αφορμή δηλώνει ότι τηρεί απαρέγκλιτα τα συμβόλαια του με τις χώρες της Ευρώπης, παραδίδοντας μάλιστα και κάποιες επιπλέον ποσότητες.
www.worldenergynews.gr